İçeriğe atla

Yeelen

Yeelen
Yeelen
YönetmenSouleymane Cissé
YapımcıSouleymane Cissé
SenaristSouleymane Cissé
Oyuncular
  • Issiaka Kane
  • Aoua Sangare
  • Niamanto Sanogo
Müzik
  • Salif Keita
  • Michel Portal
Görüntü yönetmeni
  • Jean-Noël Ferragut
  • Jean-Michel Humeau
CinsiSinema filmi
TürüDrama, Fantastik
RenkSiyah-Beyaz
Yapım yılıMayıs 1987 (1987-05) (ilk gösterim; Cannes)
14 Nisan 1989 (1989-04-14)
Süre105 dk.
ÜlkeMali / Burkina Faso / Fransa
DilBambara dili, Fula

Yeelen, 1987 yılında gösterime girmiş bir Mali filmidir.

Filmin adı olan "Yeelen" sözcüğü yerli Bambara dilinde "Parlaklık" veya "Işık" manasına gelmektedir. Bambara ve Fula dillerinde çekilmiştir.

Konusu

Afrika'da yaşayan Bambara kabilesinin sözlü kültürü içerisinde yer alan bir efsaneden kaynaklanmaktadır. Filmin geçtiği dönem açıkça belirtilmemiştir. Ancak olasılıkla 13. yüzyıldaki Mali İmparatorluğu içerisinde geçtiği düşünülmektedir.

Nianankoro adındaki genç adam babasının idaresi altındaki bir kabilede yaşamaktadır. Nianankoro gizemli güçleri elde etmek üzere gizlice yola çıkar. Bunun için amcasından yardım almayı planlamaktadır.[1] Tehlikeli yolculukta ilginç bir serüven yaşayacaktır. Babası Soma ise oğlunun yerini elindeki büyülü bir nesne ile bularak izlemeye başlar. Amacı oğluna engel olmaktır.

Yolculuk esnasında Nianankoro ona kaderini söyleyen bir sırtlana rastlar. Yabancı bir kavim tarafından bir hırsız olduğu iddiasıyla yakalanır. Ancak yetenekleri sayesinde kurtulmayı başarır.

Soma ise tanrıları sakinleştirmek için albino bir adamı ve vahşi bir köpeği kurban eder. Film boyunca büyü gücüne ulaşmasını engellemek isteyen babası ile delikanlı arasındaki çelişki ve güç mücadelesi vurgulanır.[2]

Genç adam babası ile karşılaşmadan önce kutsal suda yıkanır.

Seyirciye büyülü, fantastik ve gerçeküstücü bir serüven sunulmaktadır. İnsanüstü ve doğaüstü güçler insanın hayatında kendi iradesine eşit bir etkiye sahiptir. Geri planda uçsuz bucaksız savan ve kıraç tepeler görülür. Yaptıkları büyülerle insanlara etki edebilen şamanlar, büyüye inanan kabile şefleri (krallar) bulunan ve zaman zaman olabildiğince ıssızlaşan bu diyarda genç adam aşk ile de tanışır.

Teknik özellikler

35 mm, renkli olarak çekilmiştir.

Yorumlar ve övgüler

The Guardian'a göre Afrikanın en iyi 20 filmi arasındadır (11. sırada).[3] Chicago Reader'a göre ise o tarihe kadar yapılmış en iyi Afrika filmidir.[4] Empire Dergisi'nin 2010 yılında yayınladığı "Dünya Sineması'nın En İyi 100 Filmi" ("The 100 Best Films Of World Cinema") listesinde ise 94. sırada yer almıştır.[5]

Oyuncular

  • Issiaka Kane - Nianankoro
  • Niamanto Sanogo - Soma (baba) / Djigui (ikizi)
  • Aoua Sangare - Attou (genç Fulani kadını)
  • Balla Moussa Keita - Rouma Boll (Fulani kralı)
  • Soumba Traore - Mah (anne)
  • Ismaila Sarr - Bofing (amca)
  • Youssouf Tenin Cissé - (küçük çocuk)
  • Koke Sangare - Komo şefi

Kaynakça

  • Yeelen 16 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Film Notes, Kevin Jack Hagopian, Newyork State - Writers Institute, S. University of Newyork (İngilizce)
  • Yeelen 5 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Nathaniel Thompson, TCM (Turner Classic Movies), October 16, 2013 (İngilizce)
  • Samuel Lelièvre, La Lumière de Souleymane Cissé. Cinéma et Culture, Paris, L'Harmattan, 2013 (ISBN 978-2-343-00201-9). (Fransızca)
  • Yeelen (NR), Hal Hinson, Washington Post, 03 March 1989 (İngilizce)

Dipnotlar

  1. ^ Yeelen (1987)[], Letterboxd (İngilizce), Erişim Tarihi: 02 Mayıs 2022
  2. ^ Postkolonyal Afrika Sineması 2 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Yüksek Lisans Tezi, Yusuf Ziya Gökçek, Beykent Üniversitesi, Sinema Televizyon Bölümü, 2011
  3. ^ 20 best African films – ranked! 2 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Guardian, 01 October 2020 (İngilizce) [ayrıca Türkçe haber için: The Guardian’a Göre Tüm Zamanların En İyi 20 Afrika Filmi 21 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Filmlovers, 02/10/2020 (Türkçe)]
  4. ^ Chicago Reader, 4 January 2002 (İngilizce)
  5. ^ The 100 Best Films Of World Cinema 23 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Empire Magazine (İngilizce) (2019 da yayınlanan sayfa 2010'a kadar olan filmleri listelemektedir, değişiklik yoktur. Aynı liste için: MUBI - Empire Magazine: The 100 Best Films Of World Cinema | 2010)

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>8½</i> film

8+12 (İtalyanca: İtalyanca: Otto e mezzo, yönetmenliğini Federico Fellini'nin, senaristliğini Fellini'yle beraber Tullio Pinelli, Ennio Flaiano ve Brunello Rondi'nin yaptığı 1963 yapımı İtalyan gerçeküstücü komedi-drama film. Marcello Mastroianni, bir bilimkurgu filmi çekmekle görevlendirildiği sırada bir ilham kriziyle mücadele eden ünlü İtalyan yönetmen Guido Anselmi karakterini canlandırır. Görüntü yönetmeni Gianni Di Venanzo tarafından siyah-beyaz çekilen filmin müzikleri Nino Rota, kostüm ve sahne tasarımları Piero Gherardi tarafından üstlenildi.

Kore Sineması Kuzey Kore ve Güney Kore film endüstrisini kapsamaktadır. Geçtiğimiz yüzyıl boyunca Kore hayatının tüm yönlerinde olduğu gibi film endüstrisi de çoğunlukla politik olayların insafına bırakılmıştır. Günümüzde her iki ülkenin de güçlü film endüstrileri vardır ancak Güney Kore filmleri daha geniş bir uluslararası yayım imkânına kavuşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Christopher Nolan</span> İngiliz-Amerikalı film yönetmeni

Sir Christopher Edward Nolan CBE, İngiliz film yönetmeni, senarist, yapımcı, görüntü yönetmeni ve editördür. Yönettiği filmler dünya çapında 6 milyar dolardan fazla hasılat elde etmiştir. Ayrıca 36 Oscar adaylığı ve 10 ödülü vardır. Oppenheimer filmiyle Altın Küre En İyi Yönetmen Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abbas Kiyarüstemi</span> İranlı yönetmen, senarist, fotoğrafçı ve yapımcı

Abbas Kiyarüstemi, dünya çapında tanınan ve takdir gören İranlı yönetmen, senarist ve yapımcıdır. 1970'ten bu yana sinema alanında çalışmakta olan Kiyarüstemi, kısa film ve belgeseller de dahil olmak üzere, 40'tan fazla filmde çalıştı. Özellikle Köker Üçlemesi, Kirazın Tadı ve Rüzgâr Bizi Sürükleyecek filmleriyle dikkat çekti ve eleştirel başarı kazandı.

Biket İlhan, Türk sinema yapımcısı, yönetmen, yapımcı.

<i>4 Ay, 3 Hafta, 2 Gün</i>

4 Ay, 3 Hafta, 2 Gün, 2007 Romanya yapımı Cristian Mungiu filmidir. 2007 Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ile FIPRESCI ödülünü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan sineması</span> İtalyadaki film yapımları

İtalyan sinemasının tarihi Lumière kardeşlerin kamerayı icat edişlerinden yalnızca birkaç ay sonra, Papa XIII. Leo'nun kamerayı takdis edişinin filme alınmasıyla başlar.

<i>Cennet Sineması</i> İtalyan sinema filmi

Cennet Sineması, 1988 yapımı İtalyan filmi. Giuseppe Tornatore'nin ikinci filmi olan Cinema Paradiso, yayınlandığı günden bu yana İtalya ve dünyada sinema klasikleri arasındaki yerini almıştır. Yapımcılığını Franco Cristaldi ve Giovanna Romagnoli'nin üstlediği filmin müziklerini, yaklaşık 500'den fazla filmin müziklerini yapan Ennio Morricone üstlenmiştir.

<i>Cyrano de Bergerac</i> (film, 1990)

Cyrano de Bergerac Cyrano de Bergerac'ın gerçek hayat öyküsünden esinlenlerek, Fransız şair ve oyun yazarı Edmond Rostand tarafından yazılmış, Jean-Paul Rappeneau'nun yönettiği, Jean-Claude Carrière ve Rappeneau tarafından uyarlanan Fransız komedi-dram filmidir. Film, En İyi Yabancı Dilde Film Altın Küre Ödülünü kazandı.

<i>Her Devrin Adamı</i>

Her Devrin Adamı, Sir Thomas More hakkında Robert Bolt'un aynı adlı oyununa dayalı, 1966 yapımı İngiliz filmidir. 12 Aralık 1966 tarihinde gösterime girmiştir. West End sahne galasında More'yi oynayan Paul Scofield, aynı zamanda filmde de rol almıştır. Yönetmenliğini daha önce High Noon ve From Here to Eternity gibi filmlerin de yönetmenliğini yapmış olan Fred Zinnemann üstlenmiştir. Film, En İyi Film, En İyi Yönetmen ve En İyi Erkek Oyuncu da dahil olmak üzere altı dalda Oscar kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan sineması</span>

Amerika Birleşik Devletleri sineması, Amerikan sineması veya genellikle kullanılan ismiyle Hollywood, 20. yüzyılın başlarından bu yana dünya çapında sinema üzerinde derin bir etkisi olan ABD menşeli sinema sektörüdür. Bu sektörün geçmişi dört ana döneme ayrılmaktadır: Sessiz film dönemi, klasik Hollywood sineması, Yeni Hollywood ve çağdaş dönem. Fransız Lumière Kardeşler modern sinemanın kurucusu olarak kabul edilmelerine rağmen, hızla gelişen bu sektörde Amerikan sineması en baskın güç haline gelmiştir. 1920'lerden bu yana, Amerikan film endüstrisi her yıl herhangi başka bir ülkeden daha fazla hasılat elde etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Abderrahmane Sissako</span>

Abderrahmane Sissako, Mali ve Fransa'da sıklıkla çalışan film yönetmen ve yapımcısıdır. Sissako, Ousmane Sembène, Souleymane Cissé, Idrissa Ouedraogo ve Afrika'daki birkaç uluslararası film yönetmeni olan Cervil Diop Mambety ile birlikte uluslararası bir etkiye sahip. Mutluluğu Beklemek (Heremakono) adlı filmi, 2002 Cannes Film Festivali resmi seçiminde Un Certain Regard kapsamında FIPRESCI Ödülü'nü kazandı. 2007 yılında çekilen Bamako filmi dikkat çekti. Sissako'nun temaları arasında küreselleşme, sürgün ve insanların yerlerinden edilmesi sayılabilir. 2014 filmi Timbuktu, 2014 Cannes Film Festivali'nde ana yarışma bölümünde Palme d'Or için yarışmak üzere seçildi ve En İyi Yabancı Film İçin Akademi Ödülü'ne aday gösterildi.

<i>Unutulmaz Yıl 1919</i>

Unutulmaz Yıl 1919, yönetmenliğini Mikheil Chiaureli'nin yaptığı 1951 Sovyetler Birliği yapımı film. Film, Stalin kişi kültünün bir örneğidir.

Latin Amerika sineması, Latin Amerika'nın film üretimlerine ve film endüstrilerine atıfta bulunmaktadır. Latin Amerika filmleri hem zengin hem de çeşitlidir ancak başlıca üretim merkezleri Arjantin, Brezilya ve Meksika olmuştur. Latin Amerika sineması, sesin piyasaya sürülmesinden sonra gelişti böylece sınırın güneyindeki Hollywood filminin ihracatına dilsel bir engel oluşturdu.

<i>Ayiti Mon Amour</i>

Ayiti Mon Amour, 2016 çıkışlı dram türündeki, Haiti adına Akademi Ödülü adayı olmuş, Haiti filmidir. Filmin yönetmen ve senaristi Guetty Felin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan sineması</span>

Yunanistan sineması uzun ve zengin bir tarihe sahiptir. Zaman zaman savaş ya da siyasi istikrarsızlık nedeniyle baskıya uğramasına rağmen Yunanistan film endüstrisi iç pazara hakim olmuş ve uluslararası başarıya ulaştı. Yunan filmlerinin özellikleri arasında dinamik bir konu, güçlü karakter gelişimi ve erotik temaları mevcuttur. Kayıp (1982) ve Sonsuzluk ve Bir Gün (1998) filmleri Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye kazandı. Beş Yunan filmiyse Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü'ne aday gösterildi.

40. Cannes Film Festivali 7 - 19 Mayıs 1987 tarihleri arasında yapıldı. Altın Palmiye, "Çok tartışmalı" kabul edilen bir seçenek olan Maurice Pialat tarafından yönetilen Sous le soleil de Satan'a gitti ve ödül halkın katılımıyla verildi. Pialat "Beni sevmiyor musunuz? Pekala, ben de size sizden hoşlanmadığımı söyleyeyim!" diyerek sert bir yanıt verdi.

<i>The Lady Eve</i>

Lady Eve, Preston Sturges tarafından yazılan ve yönetilen, Barbara Stanwyck ve Henry Fonda'nın başrol oynadığı 1941 Amerikan screwball komedi filmidir.

Yanco, 1961 yılında gösterime girmiş bir Meksika filmidir.

Homeward, (Ukraynaca :Dodomu) 2019 yılı Ukrayna yapımı bir drama filmdir. Film, Nariman Aliev tarafından yönetilmiştir. Film, Un Certain Regard bölümünde 2019 Cannes Film Festivali'nde gösterilmiştir. Film, 92. Akademi Ödülleri'nde Ukrayna'nın en iyi uluslararası film dalında başvurusu oldu, ancak ödüle aday gösterilmedi.