Kalust Sarkis Gülbenkyan, uluslararası petrol sanayiinin doğmasında ve gelişmesinde önemli rol oynamış ve bu arada uluslararası siyasi ilişkilerde de etkili olmuş Ermeni iş adamı.
Çok uluslu şirket, en az iki ülkede üretim ve hizmet sunan şirkettir. Bazı büyük çok uluslu şirketin bütçeleri pek çok küçük ülkeyi geçmektedir. Dünyanın en büyük 100 ekonomisinden 51'i çok uluslu şirketlerdir. Uluslararası ilişkilerde, ekonomik güçleri, geniş finansal kaynakları ve lobi çalışmaları sayesinde güçlü bir etkileri vardır.
John Davison Rockefeller, Senior, Birleşik Devletler'in ilk milyarderi ve tüm zamanların en zengin insanlarından biri olan Amerikalı işletmeci, sanayici ve hayırseverdi. Kardeşi William Jr. ile Rockefeller ailesini kurmuş ve ölene kadar hanedan reisliği yapmış; aynı zamanda Rockefeller Vakfı'nı kurmuş ve ölene kadar vakıf başkanlığı yapmıştır.
Standard Oil Company, Inc. veya sadece Standard Oil, önce ABD içinde, sonra ABD dışında petrol rafinerileri açan, aynı zamanda bu petrolleri taşıyan ve pazarlayan ABD merkezli bir şirket. 1870'te John D. Rockefeller'ın girişimciliği ve finansör Henry Flagler'in maddî yardımlarıyla Ohio'da kuruldu. Zamanla dönemin dünyasının en büyük petrol şirketi olma konumuna gelmiştir.
Saudi Aramco veya resmi adıyla Saudi Arabian Oil Company, Suudi Arabistan'nın ulusal petrol ve doğalgaz şirketidir. Şirket ilk olarak Kral Abdülaziz İbn-i el-Suud ve ABD Başkanı Franklin Roosevelt tarafından ortak olarak kuruldu. Saudi Aramco'nun değeri 2.42 trilyon ile 10 trilyon dolar arasında olduğu tahmin edilmekte olup bu rakamlar ile Apple'ı da geride bırakarak dünyanın en değerli şirketi olmuştur. Şirketin merkezi Zahran'da yer almaktadır.
Royal Dutch Shell PCL veya yaygın adıyla Shell, İngiltere'de kurulu, genel merkezi Hollanda'da bulunan, İngiliz-Hollanda ortaklığında çok uluslu bir petrol ve doğalgaz şirketidir. Dünyanın en büyük petrol ve doğalgaz şirketlerinden biri olup 2018 gelirlerine göre dünyanın en büyük üçüncü şirketi ve Avrupa'nın en büyük şirketidir. 2019 Forbes Global 2000 listesinde Shell dünyanın en büyük dokuzuncu şirketi ve dünyanın en büyük enerji şirketiydi.
Aşağıdaki liste, 24 Temmuz 2006 tarihinde yayınlanmış olup, sıralamanın en üstündeki on kurumu içerir. Bu çalışma, 31 Mart 2006 ya da daha önce sona eren mali dönem sonu raporları göz önüne alınarak yapılmıştır. 3 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ExxonMobil - Amerika Birleşik Devletleri (petrol)
- Walmart - Amerika Birleşik Devletleri (parekende)
- Royal Dutch Shell - Hollanda/İngiltere (petrol)
- BP - İngiltere (petrol)
- General Motors - Amerika Birleşik Devletleri (otomotiv)
- Chevron - Amerika Birleşik Devletleri (petrol)
- DaimlerChrysler - Almanya (otomotiv)
- Toyota Motor Corporation - Japonya (otomotiv)
- Ford Motor Company - Amerika Birleşik Devletleri (otomotiv)
- ConocoPhillips - Amerika Birleşik Devletleri (petrol)
Exxon Mobil Corporation ya da ExxonMobil, Amerikan çok uluslu petrol ve doğalgaz şirketi. Şirketin ana merkezi Irving, Teksas, ABD'de bulumaktadır. Şirket doğrudan John D. Rockefeller'in Standard Oil Company şirketinin kökeninden gelmektedir ve 30 Kasım 1999 tarihinde Exxon ve Mobil petrol şirketlerinin birleşmesi ile oluşmuştur. Kanada'da faaliyet gösteren Imperial Oil şirketi ile de bağlıdır.
Chevron Corporation çok uluslu bir Amerikan enerji şirketidir. Günümüzde hala etkin olan şirketin merkezi Kaliforniya San Ramon'da bulunmaktadır. Standart Oil şirketlerinin üyesi olan Chevron, bugün 180'den fazla ülkede aktif olarak çalışmaktadır. Petrol, gaz ve jeotermal enerji sektörlerinde yaygın olarak faaliyet gösteren Chevron arama ve üretim de dahil olmak üzere; rafineri, pazarlama, ulaşım, kimyasal maddelerin üretimi ve satışını da üstlenmektedir. Chevron aynı zamanda dünyanın en büyük petrol şirketlerinden biridir. 2014 itibarıyla ABD'nin ve dünyanın en büyük 500 şirketinin listelendiği Fortune Global 500 listesinde üçüncü sırada yer almaktadır.
Trans Arabistan petrol boru hattı (Tapline) Suudi Arabistan'daki Kaysume köyünden Lübnan'daki Sayda şehrine kadar çalışan bir petrol boru hattı idi. Uluslararası petrol ticareti için önemli bir etmendi. Lübnan ekonomisinin ve keza Amerika Birleşik Devletleri ve Orta Doğu ilişkilerinin gelişimi açısından önemliydi.
Petrol endüstrisi, petrol sanayi veya petrol ve doğal gaz endüstrisi, küresel olarak petrol ve petrol ürünlerinin aranması, çıkarılması, rafine edilmesi, taşınması ve pazarlanması süreçlerini kapsayan terimdir. Sektörün en büyük hacme sahip ürünleri arasında mazot ve benzin bulunmaktadır. Petrol ayrıca ilaçlar, solventler, gübre, pestisit ve plastik gibi birçok kimyasal ürün içinde ham madde niteliği taşımaktadır. Petrol endüstrisi upstream, midstream ve downstream şeklinde üç ana bileşene ayrılmaktadır. Midstream yani orta kısım işlemler genellikle downstream kategorisine dahil edilmektedir.
Upstream veya memba, petrol sektöründe yaygın bir şekilde arama ve üretim (E&P) olarak bilinir. Petrol ve doğal gaz endüstrisi genellikle upstream, midstream ve downstream şeklinde üç ana bileşene ayrılmaktadır.
Azerbaycan Uluslararası İşletme Şirketi (AUİŞ) 10 petrol şirketi tarafından kurulmuş, Azer-Çırak-Güneşli Petrol Sahası'nda üretim yapan bir konsorsiyumdur. Konsorsiyumu oluşturan şirketler şunlardır.
- BP
- Unocal
- LUKoil
- Statoil
- ExxonMobil
- Pennzoil
- ITOCHU
- TPAO
- Delta Hess
- SOCAR
Texaco, Inc., Chevron Corporation'ın, Amerikalı petrol ürünleri yan kuruluşudur. Şirketin ana ürünü "Techronlu Texaco" yakıtıdır ve satışların temelini oluşturur. Şirket aynı zamanda Havoline motor yağı markasının da sahibidir. Texaco, 2001 yılında Chevron ile birleşene kadar bağımsız bir şirketti ve rafinaj faaliyetlerini tek başına yönetiyordu. Birleşme sürecinde istasyonlarının çoğu Shell Oil Company'ye devredildi. Firma, Beaumont, Teksas'da, Joseph S. Cullinan, Thomas J. Donoghue, Walter Benona Sharp ve Arnold Schlaet tarafından; Spindletop petrolünün keşfinin ardından 1902 yılında Teksas Oil Company, adıyla kuruldu.
Gulf Oil LP, Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir petrol şirketidir. Şirket, 1901 yılında Pittsburgh'da Gulf Oil Corporation adıyla kurulmuş olup günümüzde ArcLight Capital Partners'in yan kuruluşudur. Şirketin merkezi Massachusetts eyaletine bağlı Wellesley kentinde yer almaktadır.
Equinor ASA merkezi Stavanger'de bulunan Norveçli devlet kontrolünde çok uluslu enerji şirketi. Temel olarak bir petrol şirketidir. 36 ülkede faaliyet gösteren şirketin yenilenebilir enerji yatırımları da vardır. Forbes dergisinin gelirlere göre sırlamasında (2013) eski Statiol adıyla Equinor petrol ve doğal gaz endüstrisinde on birinci, endüstriden bağımsız genel sıralamada yirmi altıncı şirket olmuştur. Şirketin yaklaşık 20.200 çalışanı vardır.
Azerbaycan'daki petrol endüstrisi yaklaşık 873.260 varil (138.837 m3) günlük petrol ve 2013 itibarıyla yılda 29 milyar metreküp gaz üretmektedir. Azerbaycan, petrol endüstrisinin doğum yerlerinden biridir. Tarihi petrol servetiyle bağlantılıdır. Dünyadaki en önemli petrol ve gaz üreticisi olmaya adaydır.
TotalEnergies SE, Fransa merkezli çok uluslu petrol şirketi. "Süper büyük" 6 petrol şirketinden biridir.
Turkish Petroleum Company (TPC) 1925-1961 yılları arasında Irak'taki tüm petrol arama ve üretimi üzerinde bir tekele sahip olan bir petrol şirketidir. Dünyanın en büyük petrol şirketlerinden bazılarının ortaklaşa kurduğu bir konsorsiyumdu ve merkezi Londra, İngiltere'deydi. Şirket 1929 yılından sonra Iraq Petroleum Company (IPC) ismini kullanmıştır.
Fosil yakıt lobisi, fosil yakıt endüstrisinin yanı sıra kimyasallar, plastik, havacılık ve diğer ulaşım gibi ilgili endüstrilerde yer alan şirketlerin ücretli temsilcilerini içermektedir. Servetleri ve enerji, ulaşım ve kimya endüstrilerinin yerel, ulusal ve uluslararası ekonomiler için taşıdığı önem nedeniyle, bu lobiler hükûmet politikaları üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Özellikle lobilerin çevre koruma, çevre sağlığı ve iklim eylemiyle ilgili politikaları engellediği bilinmektedir.
