İçeriğe atla

Yedi Ada Cumhuriyeti

جزايير سبعه موجتمعه جومهورى (ota)
Cezayir-i Seb'a-i Muctemi'a Cumhuri
Ἑπτάνησος Πολιτεία (el)
Eptánisos Politía
Repubblica Settinsulare (it)
Yedi Ada Cumhuriyeti
21 Mart 1800-1815
bayrağı
Yedi Ada Cumhuriyeti amblemi
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Cumhuriyeti oluşturan yedi ada ve İyon Denizi'ndeki adacıklar
Cumhuriyeti oluşturan yedi ada ve İyon Denizi'ndeki adacıklar
BaşkentKorfu
Yaygın dil(ler)Resmi Diller:
Yunanca (1803'ten itibaren)
İtalyanca
Resmi olmayan azınlık dilleri: İtalkian, Venedikçe ve Yevanik
HükûmetCumhuriyet
Yasama organıParlamento
Senato
Yasama Meclisi
Tarihçe 
• Kuruluşu
21 Mart 1800
• Osmanlı ve Rus himayesi
1799
• 1. ve 2. Anayasa
1800 ; 23 Aralık 1803
• Tilsit Antlaşmaları ile Birinci Fransa İmparatorluğu'na bırakma
9 Temmuz 1807
• Britanya'nın Korfu'yu işgali
24 Haziran 1814
5 Kasım 1815
• Dağılışı
1815
Para birimiYedi Ada Gazetası
Öncüller		Ardıllar
Yunanistan bölümleri
İyon Adaları Birleşik Devletleri
Günümüzdeki durumuYunanistan
(Sazan Adası günümüzde Arnavutluk'a bağlı)
Resmi olarak Osmanlı Devleti himayesinde, ayrıca de facto olarak da Rus İmparatorluğu himayesinde; 1803 Anayasası'na göre Senato Başkanı "Prens" unvanına sahip.

Yedi Ada Cumhuriyeti, (Osmanlı Türkçesi: جزايير سبعه موجتمعه جومهورى Cezayir-i Seb'a-i Muctemi'a Cumhuri, Yunanca: Ἑπτάνησος Πολιτεία Eptánisos Politía) 1800 yılında Osmanlı Devleti ve Rus İmparatorluğu tarafından Fransa'dan alınan İyon Adaları üzerinde 21 Mart 1800'de kurulan devlet.

Kuruluşu

Korfu'nun kuzeyindeki Paleokastritsa'da, Osmanlı-Rus döneminden kalma bir Rus toplu

İyon Denizi'ndeki yedi büyük adanın statüsü Fransa'nın Mısır'ı 1789'da işgal etmesiyle değişti. Fransa'ya karşı kurulan ittifak ile tarihte ilk kez Osmanlı Devleti ve Rus İmparatorluğu müttefik oldu. Rus İmparatorluğu'ndan Amiral Fyodor Uşakov ve Osmanlı Devletin'den Kadir Bey'in yönetimindeki müttefik donanma Adriyatik Denizi'ne ve kıyılarındaki kalelere sefer düzenledi.[1][2] İyon kıyıları ise Fransa'nın oluşturduğu Yunanistan bölümleri'nin bir parçasıydı. 5 Mart 1799'da Fransızlar'ın sığındığı Korfu Kalesi ele geçirildi. 21 Mart 1800 tarihinde Rusya ve Osmanlı arasında on iki maddelik bir kuruluş sözleşmesi imzalandı ve iç işlerinde serbest, dış işlerinde Osmanlı Devleti'ne bağlı bir cumhuriyet oluşturuldu. Bu oluşan yapı aynı zamanda Rusya'nın kefaleti altında bulunacaktı. Bu yapıyı oluştururken Osmanlı'nın Dubrovnik'teki idaresi örnek alınmış, benzer ticari imtiyazlar sağlanmış ve halkın ileri gelenlerinden oluşacak bir senato kurulması öngörülmüştür.[3]

9 Temmuz 1807'da imzalanan Tilsit Antlaşmaları uyarınca Napolyon Bonapart'ın Birinci Fransa İmparatorluğu'na bırakıldı. Rusya, antlaşmanın gizli 2. maddesinde Lehistan Krallığı'nın yeniden kurulması ısrarından vazgeçmesi karşılığında Yedi Ada Cumhuriyeti üzerindeki haklarını Fransa'ya devretti.[4] Ancak İlirya Devleti'nde yaşananın aksine bu devlet Fransa tarafından ilhak edilmedi. République Septinsulaire veya République des Sept-Îles adıyla varlığını devam ettiren Yedi Ada Cumhuriyeti, İngiltere'nin adaların hakimiyetini ele geçirmesiyle yeni bir döneme girdi. 1815'teki Paris Antlaşması ile İngiliz himayesi tesis edilen devlet, bir süre sonra İngiltere himayesindeki İyon Adaları Birleşik Devletleri'nin kurulmasıyla tarih sahnesinden çekildi.

Cumhuriyet sonrası

Osmanlı ile İngiltere arasındaki sınır ve toprak sorunları ise 24 Nisan 1819 tarihinde bir anlaşma ile giderildi. Buna göre Yedi Ada bölgesinin İngiltere'ye devri ve tanınan imtiyazların iptali kabul edilirken, İngiltere de Parga, Preveze, Voniça ve Butrinto'nun Osmanlı egemenliğinde kalmasını onaylıyordu. İngiliz hamiliğindeki yeni dönemde 1821 Yunan İsyanı sırasında adaların isyana destek vermesi nedeniyle de sorunlar çıkmıştır. 13 Temmuz 1863'te İngiltere, adaları Yunanistan Krallığı'na devretme kararı aldı. Yedi Ada Cumhuriyeti, 15. yüzyılda Doğu Roma İmparatorluğu'nun yıkılışı ve kalıntılarının Türkler tarafından ele geçirilmesi sonrası Yunanların ilk kez yaşadığı sınırlı bir bağımsızlık tecrübesi olarak değerlendirilmektedir.[]

Adalar

Yedi Ada Cumhuriyeti'ne adını veren İyon denizi'ndeki bu büyük adalar şunlardır:

Kaynakça

  1. ^ "Habertürk - İlber Ortaylı: Ruslar baştan dost görünür ama..." 24 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2016. 
  2. ^ "BİSAV - Napolyon'a Karşı Osmanlı ve Avrupa İttifakı (1798-1802)". 20 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2016. 
  3. ^ "TDV İslam Ansiklopedisi, C.43, s.385". 20 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2016. 
  4. ^ "TDV İslam Ansiklopedisi, C.43, s.386". 20 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2016. 

Konuyla ilgili yayınlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı</span> Avrupada başlayan küresel savaş (1914–1918)

I. Dünya Savaşı, 28 Temmuz 1914 tarihinde başlayıp 11 Kasım 1918 tarihinde sona eren Avrupa merkezli küresel bir savaştır. II. Dünya Savaşı'na (1939-1945) kadar Dünya Savaşı veya Büyük Savaş olarak adlandırılmıştır. Savaşın taraflarından biri olan Osmanlı İmparatorluğu'nda "Genel Savaş" anlamında Harb-i Umumi, halk arasında ise Seferberlik olarak adlandırılmıştır. 1917'de Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa katılmasına kadar bu savaş ABD basınında Avrupa Savaşı olarak anılmıştır. Savaşan taraflar, çoğunlukla Avrupa, Kafkasya, Amerika, Orta Doğu ve Afrika ile Asya'nın bazı bölgelerinde çatıştılar.

<span class="mw-page-title-main">Sevr Antlaşması</span> Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan ve Ankara Hükûmetince fiilen ve hukuken geçersiz kılınan barış antlaşması

Sevr Antlaşması, I. Dünya Savaşı sonrasında İtilâf Devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu hükûmeti arasında 10 Ağustos 1920'de Fransa'nın başkenti Paris'in 3 km batısındaki Sevr (Sèvres) banliyösünde bulunan Seramik Müzesi'nde imzalanmış antlaşmadır. Antlaşma imzalandığı dönemde devam eden Türk Kurtuluş Savaşı'nın sonucunda Türklerin galibiyetiyle, bu antlaşma yerine 24 Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması imzalanıp uygulamaya konulduğundan Sevr Antlaşması geçerliliğini kaybetmiştir. Sevr Antlaşması 433 maddeden oluşmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Navarin Deniz Muharebesi</span> Yunan Bağımsızlık Savaşı sırasında 1827 deniz savaşı

Navarin Deniz Muharebesi, Osmanlı ve Mısır donanmalarıyla, birlikte hareket eden Britanyalı, Fransız ve Rus donanmaları arasında, 20 Ekim 1827 tarihinde geçmiş olan bir deniz muharebesidir. Bu muharebe Osmanlı tarihinde Navarin Olayı, Navarin Baskını veya Navarin Faciası adlarıyla da geçmektedir.

Hünkâr İskelesi Antlaşması 8 Temmuz 1833 tarihinde İstanbul'un Beykoz ilçesinde bulunan Hünkar kasrında imzalanmıştır. Kasrın denize açılan kapısına da Hünkâr İskelesi denir. Antlaşmanın adı da buradan gelmektedir. Osmanlı İmparatorluğu'nun Rus İmparatorluğu ile imzaladığı bir karşılıklı yardımlaşma ve saldırmazlık antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Edirne Antlaşması (1829)</span>

Edirne Antlaşması, 14 Eylül 1829 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ve Rus İmparatorluğu arasında Edirne şehrinde imzalanan barış antlaşması.

<span class="mw-page-title-main">Bükreş Antlaşması (1812)</span>

Bükreş Antlaşması, 28 Mayıs 1812 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ve Rus İmparatorluğu arasında bugünkü Romanya'nın Bükreş şehrinde imzalanan, 5 Temmuzda onaylanan ve 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı'nı sona erdiren barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Paris Antlaşması (1856)</span>

Paris Antlaşması, Rusya ile Kırım Savaşı'nı kazanan Osmanlı İmparatorluğu, Birleşik Krallık ve Fransa arasında 30 Mart 1856 tarihinde imzalanmış bir barış antlaşmasıdır.

1841 Boğazlar Sözleşmesi, Avusturya İmparatorluğu, Fransa Krallığı, Birleşik Krallık, Prusya, Rus İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu'nun 13 Temmuz 1841'de Londra'da imzaladığı uluslararası sözleşme.

<span class="mw-page-title-main">Napolyon Savaşları</span> Savaş dönemi

Napolyon Savaşları, Fransız Devrim Savaşları'nın ardından Napolyon önderliğindeki Fransa ile Avrupa'nın diğer güçlü devletlerinin oluşturduğu koalisyon arasında gerçekleşen savaş dönemi. Başlangıç tarihinin hangi yıl olduğuna dair tarihçiler ve araştırmacılar arasında fikir birliği yoktur. 1800-1815 yılları arasında, yaklaşık 15 yıl sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Antlaşması (1878)</span> 13 Temmuz 1878de imzalanan barış antlaşması

Berlin Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu, Rus İmparatorluğu, Büyük Britanya, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İtalya Krallığı ve Fransa arasında 13 Temmuz 1878 tarihinde Berlin'de imzalanan barış antlaşmasıdır.

Osmanlı İmparatorluğu reform dönemi, Türk ve Türkiye tarihi için önemli bir dönem. Bu dönem 1828'de başlayıp 1908'e kadar devam eder.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan Krallığı</span> 19. ve 20. yüzyılda Güney Avrupada bir krallık

Yunanistan Krallığı, 1832 yılında dönemin süper güçleri Birleşik Krallık, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Prusya, Fransa ve Rus İmparatorluğu tarafından ilân edilen devlettir. Bağımsızlık duyurusunun yapılmasının ardından, Osmanlı İmparatorluğu'ndan tam bağımsızlığını eline almış olduğu 30 Ağustos 1832 tarihli antlaşmayla uluslararası düzeyde tanınmıştır. Yunan Bağımsızlık Savaşı'nı yöneten geçici Yunan hükûmetinin üzerine kurulmuş ve 1924 yılında krallık devrilerek yerine ikinci Yunan Cumhuriyeti kurulana dek ayakta kalmıştır. Daha sonra cumhuriyetin 1935 yılında yeniden yerini krallığa bırakmasıyla bu kez 1974 yılına dek Yunanistan topraklarında egemen olmuş ve yedi yıllık bir askerî darbe döneminin ardından bugünkü modern Yunanistan Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla tarihe karışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İyon Adaları</span>

İyon Adaları, aynı zamanda Yediadalar olarak da geçen adalar grubu.

<span class="mw-page-title-main">1814 Fontainebleau Antlaşması</span> antlaşma

Fontainebleau Antlaşması, Fransa'nın başkenti Paris yakınlarındaki Fontainebleau Sarayında 11 Nisan 1814 tarihinde Napolyon Bonapart ile Avusturya İmparatorluğu, Rus İmparatorluğu ve Prusya Krallığı arasında imzalanan antlaşmadır. Napolyon Savaşlarının sonunda Paris'in düşmesi ile yenik düşen Napolyon antlaşmayı imzalamak zorunda kalmış ve iktidardan çekilerek Elba Adası'na sürgüne gitmiştir. Antlaşma, Napolyon'un Yüz Gün olarak bilinen ve sürgünden dönerek yeniden iktidara gelmesiyle geçersiz hale gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Koalisyon Savaşı</span>

İkinci Koalisyon Savaşı, İngiltere, Avusturya ve Rusya'nın başını çektiği ve Osmanlı İmparatorluğu, Portekiz, Napoli ve çeşitli Alman monarşilerinin de dahil olduğu birçok Avrupa monarşisinin devrimci Fransa'yı hedef alan ikinci savaşıdır. Savaşta İspanya Fransa'yı destekledi.

<span class="mw-page-title-main">İyon Adaları Birleşik Devletleri</span> 1815 yılında kurulan ve 1864te Yunanistan Krallığına hediye edilene kadar varlığını sürdüren Birleşik Krallık himayesindeki devlet

İyon Adaları Birleşik Devletleri, 1815 yılında kurulan ve 1864'te Yunanistan Krallığı'na hediye edilene kadar varlığını sürdüren İngiliz himayesindeki devlet.

<span class="mw-page-title-main">Hristoforos Perrevos</span>

Hristoforos Perrevos, Yunan Bağımsızlık Savaşı önderlerinden Yunan general ve devlet adamı.

1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı, Fransız Devrim Savaşları'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Korfu Kuşatması (1716)</span>

1716 Korfu Kuşatması, Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında gerçekleşen önemli bir deniz savaşıdır. 7 Temmuz - 22 Ağustos 1716 tarihleri arasında gerçekleşen bu kuşatma, Osmanlı'nın Venedik'e karşı başlattığı 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir parçasıdır.

Korfu Kuşatması, 1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı'nda evre.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.