İçeriğe atla

Yeşil parti

Makale serilerinden
Temel konu
Dört Sütun
Perspektifler
Organizasyonlar
İlgili konular
Küresel Yeşillere üye partilerin haritası.
1979'da Daniel Brélaz, dünyada ulusal bir parlamentonun ilk yeşil üyesi oldu. (İsviçre)

Yeşil parti, sosyal adalet, çevrecilik ve şiddetsizlik gibi yeşil politika ilkelerine dayanan, resmi olarak organize edilmiş siyasi partilere denir.

Yeşiller, bu konuların doğası gereği dünya barışının temeli olarak birbirleriyle ilişkili olduğuna inanıyor. Yeşil parti platformları tipik olarak sosyal demokratik ekonomi politikalarını benimser ve diğer sol partilerle koalisyonlar oluşturur.

Yeşil partiler dünya çapında yaklaşık 90 ülkede bulunmaktadır; çoğu Küresel Yeşiller üyesidir.

Tanımlama

"Yeşil" partiler ile "yeşil" bir parti arasında farklar vardır. Herhangi bir parti, hizip veya politikacı çevresel konuları vurgularsa "yeşil" olarak adlandırılabilir. Resmi olarak örgütlenmiş Yeşil partiler ise bundan farklı olarak yalnızca çevreciliği değil, aynı zamanda sosyal adalet, fikir birliğine dayalı karar verme ve şiddetsizlik gibi diğer endişeleri de içeren tutarlı bir ideolojiyi takip edebilir. Yeşiller, bu konuların doğası gereği dünya barışının temeli olarak birbirleriyle ilişkili olduğuna inanıyor. Yukarıdaki Yeşil değerlerin en iyi bilinen ifadesi, 1979-1980'de Alman Yeşilleri tarafından benimsenen (ancak o zamandan beri terk edilmiş olan) Yeşiller Partisinin Dört Sütunu'dur. Küresel Yeşiller Şartı, (72 ülkenin Yeşil partilerinden 800 delegenin birlikte karar verdikleri bir belge) ekolojik bilgelik, sosyal adalet, katılımcı demokrasi, şiddetsizlik, sürdürülebilirlik ve çeşitliliğe saygı olmak üzere altı ana ilkeyi listeler.[1]

Tarih

1970'lerin başında dünyanın çeşitli yerlerinde ağırlıklı olarak çevreci bir platform üzerinde kampanya yürüten siyasi partiler ortaya çıktı.

Dünyanın ağırlıklı olarak çevreci bir platformda kampanya yürüten ilk siyasi partileri,1972 Tasmanya seçimlerine itiraz eden United Tasmania Group ve 1972 Yeni Zelanda seçimlerine itiraz eden Yeni Zelanda Values Party'dir.[2] 'Yeşil' ismini kullanmaları 'Yeşil Yasaklar'dan gelmektedir: kültürel ve çevresel öneme sahip alanlar üzerine inşa etmeyi reddeden bir Avustralya inşaat işçileri hareketi.[3]

Avrupa’daki ilk yeşil parti, 1972’de İsviçre kantonu Neuchâtel'de kurulan Popular Movement for the Environment idi. Avrupa'daki ilk ulusal yeşil parti, Britanya'da Şubat 1973'te kurulan ve sonunda ilk olarak Ekoloji Partisi'ne ve daha sonra da Green Party'e dönüşen PEOPLE idi. 1970'te Meer'de seçilen ve 2020'ye kadar Flemish Greens'de aktif olan Fons Sprangers, muhtemelen dünyadaki ilk Yeşil belediye başkanıydı. "Yeşil" adını kullanan ilk siyasi parti 1 Eylül 1977'de kurulan Aşağı Saksonya "Çevre Korumak için Yeşil Liste" gibi görünüyor.

Ulusal üne kavuşan ilk Yeşil Parti, nükleer güce karşı olan muhalefetlerinin yanı sıra geleneksel yeşil hareketin merkeziyetçilik karşıtı ve pasifist değerlerinin bir ifadesi olarak da ünlenen Alman Yeşiller Partisi idi. 1980'de kuruldu ve birkaç yıldır eyalet düzeyinde koalisyon hükûmetlerinde bulunuyorlar. 1998'den 2005'e kadar Alman Sosyal Demokrat Partisi ile birlikte federal hükûmetteydiler ve sözde bir Kırmızı-Yeşil ittifakta idiler. 2001 yılında Almanya'da nükleer enerjiye bağımlılığı sona erdirmek için bir anlaşmaya vardılar ve koalisyonda kalmayı ve 2001 Afgan Savaşı'nda Şansölye Gerhard Schröder hükûmetini desteklemeyi kabul ettiler. Bu, onları dünya çapındaki birçok Yeşiller ile anlaşmazlığa düşürdü.

Dünyanın çeşitli yerlerindeki bireyler son otuz yılda birçok Yeşil parti kurdu. Yeşil partiler artık demokratik sistemlere sahip çoğu ülkede varlar: Kanada'dan Peru'ya; Norveç'ten Güney Afrika'ya; İrlanda'dan Moğolistan'a. Dünyanın birçok ülkesinde ulusal, bölgesel ve yerel düzeylerde Yeşil bir temsil vardır.

Yeşil partilerin çoğu seçimleri kazanmak için kurulur ve bu nedenle kendilerini sunulan seçim veya siyasi bölgelere göre organize olurlar. Ancak bu evrensel olarak geçerli değildir: Alaska Yeşiller Partisi, biyo-bölgesel demokrasiyi uygulamak için biyo-bölgesel çizgilerde örgütlenmiştir.

Yeşil partiler

Afrika

Kenya Yeşiller Partisi'nin lideri Wangari Maathai 2004 yılında Nobel Barış Ödülü'nü kazandı ve Afrika'da ve tüm dünyada Yeşil partilerin imajını güçlendirdi.

Asya ve Okyanusya

Lübnan

Lübnan Yeşil Partisi 2008 yılında laik bir parti olarak kuruldu.[4] İlk başkanı Gray Advertising CEO'su Philippe Skaff'tı.[5] Parti, Mayıs 2010 yerel seçimleriyle giriş yaptı.[6] 2011'de parti, Nada Zaarour başkan seçildiğinde Lübnan'da bir kadın lider seçen ilk siyasi parti oldu.[7]

Pakistan, Suudi Arabistan

Pakistan Yeşil Partisi 2002'de kuruldu ve Suudi Arabistan Yeşil Partisi 2010'da ortaya çıktı. Bununla birlikte, siyasi baskı nedeniyle bazı Güney ve Güneybatı Asya Yeşil partileri yeraltı örgütleri olarak varlığını sürdürür.

Tayvan

Yeşil Parti Tayvan 1996 yılında kuruldu. Bu, genellikle Tayvan'daki büyük bir siyasi parti olan Demokratik İlerici Parti ile ilişkilendirilen küçük bir partidir.

Avrupa

Türkiye

Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi, Türkiye'deki sol-liberter ve yeşil bir partidir. Yeşiller Partisi ile Eşitlik ve Demokrasi Partisi'nin birleşmesiyle 25 Kasım 2012'de kuruldu.

Kaynakça

  1. ^ "Global Greens Charter". Global Greens. 2012. 15 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2018. 
  2. ^ "The development of the first two Green parties New Zealand and Tasmania". From Earth's last islands. The global origins of Green politics. Global Greens. 10 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Bevan, RA (2001), Petra Kelly: The Other Green, New Political Science, vol. 23, no. 2, November, pp. 181-202
  4. ^ "Green Party holds annual congress in Beirut | News, Lebanon News". The Daily Star. 12 Şubat 2010. 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013. 
  5. ^ "Lebanon's Green Party | The Lebanese Inner Circle : Blog". Theinnercircle.wordpress.com. 22 Ağustos 2008. 7 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013. 
  6. ^ "A Green Party Grows in Lebanon". Green Prophet. 7 Aralık 2009. 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013. 
  7. ^ "Green Party becomes first in Lebanon to elect female leader | News, Lebanon News". The Daily Star. 6 Eylül 2011. 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yeşiller - Yeşil Alternatif</span> Avusturyada bir siyasi parti

Yeşiller – Yeşil Alternatif, kısaca Yeşiller, Avusturya'daki siyasi partilerden biri.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Hristiyan Demokrat Birliği</span> Almanyada bir siyasi parti

Almanya Hristiyan Demokrat Birliği, Hristiyan demokrat ve liberal muhafazakâr görüşte, merkez sağ pozisyonda bir Alman siyasi partisidir. Genel başkanı Friedrich Merz'tir.

<span class="mw-page-title-main">Solculuk</span> toplumsal eşitliği ve eşitlikçiliği destekleyen siyasi ideolojiler, politik duruş

Solculuk, genellikle bir bütün olarak toplumsal hiyerarşiye veya belirli toplumsal hiyerarşilere karşı çıkarak, toplumsal eşitlik ve eşitlikçiliği destekleyen ve bunu sağlamaya çalışan siyasi ideolojiler yelpazesidir. Sol siyaset tipik olarak, taraftarlarının toplumda diğerlerine göre dezavantajlı olarak algıladıkları kişiler için endişe duymanın yanı sıra, uygulandıkları toplumun doğasını değiştiren radikal yollarla azaltılması veya ortadan kaldırılması gereken haksız eşitsizlikler olduğuna dair bir inancı da içerir.

Muhafazakâr Parti, resmî adı Muhafazakâr ve Birlikçi Parti, Tory'ler olarak da bilinirler,

<span class="mw-page-title-main">Yeşiller Partisi (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Yeşiller Partisi, Türkiye'de 21 Eylül 2020 tarihinde kurulmuş, yeşil siyaseti ve yeşil liberalizmi benimsemiş bir siyasi partidir. Kısaltması YEŞİLLER, simgesi ayçiçeğidir.

Yeşil Parti, ABD'deki siyasi partilerden biri olup dünyadaki diğer yeşil partilere benzeyen bir siyaset izlemektedir.

Merkezcilik, toplumsal eşitliğin yanı sıra belirli bir sosyal hiyerarşinin kabul edilmesini veya desteklenmesini içeren siyasi bir bakış açısı veya duruştur. Bununla birlikte, merkezcilik, önemli ölçüde sağ veya sol yanlısı politika değişikliklerine karşı çıkar.

Aşağıdaki liste, dünya genelinde siyasi partiler ve gruplar tarafından kullanılan sembol ve işaretlerin bir örneğidir. Bazı semboller, dünya genelinde belirli bir ideoloji ya da hareketi ifade etmek amacı ile, bazıları ise belirli ideolojileri destekleyen partilerce ortak olarak kullanılmaktadır. Diğer simgeler ise, bölgesel farklılıklar gösterebilmektedir.

Bu madde yeşil siyaset değerleri ve prensipleri savunan dünyadaki partilerin listesidir. Bazıları Kuzeyli Yeşil Solu İttifakı, Küresel Yeşiller, Avrupa Yeşiller Partisi veya diğer uluslararası organizasyon üyesidir.

Arnavutluk; iki büyük siyasi partinin öncülüğünde, çok partili sistem ile yönetilen bir ülkedir. Merkezi Seçim Komisyonu'nun 2014 yılı verilerine göre mecliste toplam 124 siyasi partinin kaydı bulunmaktadır. Buna rağmen 2015 Yerel Seçimleri yalnızca 54 partinin katılımıyla gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Yeşil Parti</span>

Arnavutluk Yeşil Parti Yeşil siyaset geleneğini takip eden ve Sosyal ilerici politikaları savunan bir siyasi partidir. 15 Aralık 2007'de kurulmuş olup Küresel Yeşiller, Avrupa Yeşiller Partisi, Küresel Genç Yeşiller ve Genç Avrupalı Yeşiller'e tam üyedir.

<span class="mw-page-title-main">Kore Yeşil Partisi</span>

Kore Yeşil Partisi, Güney Kore'de bir siyasi partidir. Yeşil Parti Mart 2012'de kuruldu. 2011'deki ilk tartışmaların ardından yaratılan Kore Yeşillerinin bir devamıdır. Parti, Japonya'nın Fukuşima Nükleer Krizi'ne tepki olarak kuruldu. Kore Yeşil Partisi, Küresel Yeşiller ve Asya-Pasifik Yeşil Federasyonunun üyesidir. Partinin Nisan 2012'deki 19. ulusal parlamento seçimlerinde yalnızca %0,48'in kazanması sonucunda parti Ulusal Seçim İdaresi Başkanlığı tarafından dağıtıldı.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Demokratik Partisi</span> Türkmenistanda bir siyasi parti

Türkmenistan Demokratik Partisi (TDP), Türkmenistan'da bir siyasi partidir. Parti, 16 Aralık 1991 tarihinde Türkmenistan Komünist Partisi'nin yerine kurulmuştur. 2010 yılında diğer siyasi partilerin yasallaşmasına kadar ülkedeki tek siyasi partiydi.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Avrupa</span>

Yeşil Avrupa, İtalya'da bulunan bir yeşil ve ilerici siyasi partiler koalisyonudur.

Küresel Yeşiller Şartı, 72 ülkenin Yeşil partilerinden gelen 800 delegenin Nisan 2001'de Avustralya'nın Canberra kentinde ilk kez Küresel Yeşillerin toplanmasına karar verdiği bir belgedir İlk bölüm altı yol gösterici ilkeyi içerirken, ikinci bölüm hangi siyasi eylemin yapılması gerektiğini belirtir. Tüzüğün ikinci kısmı, 2012 yılında üçüncü Küresel Yeşiller Kongresi'nde Senegal, Dakar'da değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Yeşiller Partisi</span>

Bazen Avrupa Yeşilleri olarak anılan Avrupa Yeşiller Partisi (EGP), yeşil politikayı destekleyen siyasi partiler federasyonu olarak Avrupa çapında faaliyet gösteren bir Avrupa siyasi partisidir. Avrupa Serbest İttifakı (EFA), Avrupa Korsan Partisi ve Volt Europa ile birlikte 'Yeşiller/Avrupa Özgür İttifakı' adı altında Avrupa Parlamentosu'nda siyasi bir grup olarak ittifak kurarlar.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist Arap Lübnan Öncü Partisi</span> Lübnanda bir siyasi parti

Sosyalist Arap Lübnan Öncü Partisi Lübnan'da bir siyasi partidir. Parti, Temmuz 2017'deki ölümüne kadar Abdülmecid er-Rafei tarafından yönetildi. Irak liderliğindeki Baas Partisinin Lübnan bölgesel şubesidir. Parti Ekim 2011'de ikinci kongresini gerçekleştirdi. Partinin kurucuları arasında Dr. Abdülmecid er-Rafei, Cihad George Kerim, Refik Nasib Alfakiya, Kerim Muhammed Assahli, Hani Muhammed Şuhayib, Ammar Muhammed Şabli, Hasan Halil Garib ve Asaf Habin Alharakat vardı.

Yeşil sol, terim kullanıldığı ülkelerde çevrecilik, feminizm, sosyalizm ve pasifizm unsurlarını birleştiren siyasi bir görüşü ifade eder. İnsan dışındaki diğer türlerin haklarına doğru bir genişleme ile öncelikle sosyal adalet ve insan hakları odaklı bir ideolojidir. Karar alma süreçlerinde doğrudan katılım ile birlikte hiyerarşik tutumlar aşılmak istenir. Çevreye dair hedeflerini, kapitalist düzenle uzlaştırmaya çalışan merkez sol yeşil partilerin ile nadiren görülen ve anti-feminist görüşler içeren merkez sağ yeşil partilerden farklı biçimde, çevreye dair eşitlik vurgusunu öne çıkararak kullanır.

Yeşiller/Avrupa Özgür İttifakı (Greens/EFA), Avrupa Parlamentosu'da yeşil siyaseti destekleyen bir siyasi gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi, resmî kısaltmasıyla DEM Parti, veya eskiden bilinen adıyla Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi ; 25 Kasım 2012 tarihinde Eşitlik ve Demokrasi Partisi ile Yeşiller Partisi'nin birleşmesiyle kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Eş genel başkanları Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan'dır. TBMM'de 57 milletvekili ile temsil edilmektedir. Parti, kendini "sol özgürlükçü" fikirleri ağırlıkla benimseyen bir siyasi parti olarak tanımlamaktadır. Simgesi ağaç, güneş ve insan biçiminden oluşmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.