İçeriğe atla

Yeğişe Turyan

Patrik Hazretleri
I. Yeğişe Turyan
Konstantinopolis Ermeni Patriği
Եղիշե Դուրյան
Եղիշե Դուրյան
Özgün adıԵղիշե Դուրյան
KiliseErmeni Apostolik Kilisesi
Makamİstanbul Ermeni Patrikhanesi
Atanma1909
Dönem bitişi1910
Önce gelenMağakya Ormanyan
Sonra gelenXII. Hovahannes Arşaruni
Doğum23 Şubat 1860
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm27 Nisan 1930
MezarıŞişli Ermeni Mezarlığı
MezhepErmeni Apostolik

Yeğişe Turyan (ErmeniceԵղիշէ Դուրեան; d. Üsküdar, İstanbul, 23 Şubat 186̈0 - ö. 27 Nisan 1930), 1909-1910 yılları arasında İstanbul Ermeni Patrikliği[1] 1921-1929 yılları arasında ise Kudüs Ermeni Patrikliği yapmış dini lider.

1860'ta Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'un Üsküdar semtinde doğan Mihran Turyan olarak doğan ünlü Osmanlı Ermenisi Bedros Turyan'ın da kardeşidir.

1930'da Britanya İmparatorluk Nişanı ile ödüllendirilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Parsegh Tuglaciyan. Tarih Boyunca Batı Ermenileri Vol. III.
Siyasi görevi
Önce gelen:
Mağakya Ormanyan
İstanbul Ermeni Patriği
1909-1910
Sonra gelen:
XII. Hovahannes Arşaruni

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kalust Gülbenkyan</span> Ermeni-Osmanlı iş insanı ve mesen (1869-1955)

Kalust Sarkis Gülbenkyan, uluslararası petrol sanayiinin doğmasında ve gelişmesinde önemli rol oynamış ve bu arada uluslararası siyasi ilişkilerde de etkili olmuş Ermeni iş adamı.

<span class="mw-page-title-main">Surp Hovhan Vosgeperan Kilisesi</span>

Surp Ohan Voskiperan Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beyoğlu ilçesinde bulunan bir Ermeni Katolik kilisesi. 1837 yılında ahşap olarak inşa edilen kilsienin yerine mimar Andon ve Garabet Tülbentçiyan tarafından 1860-63 yılları arasında kâgir olarak inşa edildi. Kilise 1979 yılında Papa II. Jean Paul tarafından ziyaret edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Devrimci Federasyonu</span> Ermenistan’da bir siyasi parti

Ermeni Devrimci Federasyonu, Ermeni siyasi partisi. Ermenistan'ın bağımsızlığını sağlamak amacıyla 1890'da kuruldu. Hâlen gerek Ermenistan Cumhuriyeti'nde gerek diasporadaki Ermeniler arasında aktif bir siyasi partidir. Doğu Ermenice adıyla Daşnaktsutyun olan örgütün adı Türkçeye Batı Ermenice'den bir takım ses değişikliklerinden sonra Taşnaksutyun olarak geçmiştir ve kısaca Taşnak adıyla da bilinir. Ermenicede Federasyon anlamına gelir; çünkü örgüt özellikle Rusya'daki Ermeni örgütleri başta olmak üzere birçok örgütün birleşmesinden oluştuğundan bu adın verilmesi uygun görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Ermeni Patrikhanesi</span>

İstanbul Ermeni Patrikhanesi, Osmanlı Devleti'nde yaşayan Ermenilerin ruhani ve dünyevi işlerini yönetmek üzere 1461'de Fatih Sultan Mehmed tarafından kurulmuş olan teşekküldür. Günümüzde Apostolik Kilisesi'ne (Gregoryen) mensup Türkiye Ermenilerinin dini önderliğini yapmaktadır. 1915 Ermeni Kırımı'ndan beri cemaatleri küçülmüştür. Patrikhane merkezi İstanbul'un (Kumkapı) semtinde bulunan Surp Asdvadzadzin Patriklik Kilisesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Ermenileri</span> Osmanlı Devletinin Ermeni halkı

Osmanlı Devleti kuruluş döneminde Ermeniler, genellikle Çukurova, Doğu Anadolu Bölgesi ile Kafkasya bölgelerinde bulunan beyliklerin egemenliği altında yaşamışlardır. Bursa'nın başkent olduğu dönemde Ermeni ruhani reisliği başkente alınmıştır. İstanbul'un fethinden sonra da İstanbul'a taşınmış ve daha sonra da İstanbul Ermeni Patrikhanesi kurulmuştur. Ermeniler Anadolu'dan gelen göçlerle İstanbul'da büyük bir cemaat oluşturmuştur.

10 Ocak 1828 yılında Katolik ve Gregoryen Ermenilerin arasında çıkan ihtilafların hat safhaya varması sonucu, II. Mahmud, İstanbul Ermeni Patrikliğine bir ferman göndererek İstanbul ve Ankara'daki Katolik Ermenilerin, Osmanlı sınırlarındaki taşra bölgelere zorunlu olarak gönderilmelerini emretmiştir. Bu olay Osmanlı tarihindeki ilk zorunlu Ermeni göçü olarak kayıtlara geçmiştir.

Uryanizade Ahmed Esad Efendi, Osmanlı padişahı II. Abdülhamid döneminde 1878-1889 yılları arasında 11 yıllık süreyle Osmanlı Devleti'nin şeyhülislamlığı görevini yapmış bir din ve devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şişli Ermeni Mezarlığı</span> İstanbul Şişlide bulunan Ermeni mezarlığı

Şişli Ermeni Mezarlığı, Türkiye'nin İstanbul kentine bağlı Şişli ilçesinde bulunan Ermeni mezarlığı.

<span class="mw-page-title-main">Zaven Der Yeğyayan</span> Türkiye Ermenilerinin 79uncu patriği

Zaven Der Yeğyayan, 79. İstanbul Ermeni Patriği.

XII. Hovahannes Arşaruni, 1911-1913 yılları arasında İstanbul Ermeni Patrikliği yapan dini lider.

Surp Yergodasan Arakelots Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Üsküdar ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. 1846'da inşa edilen kilise 1893'te yenilenmiş, 1962 yılında onarımatabii tutulmuştur. 1985 yılında yeniden onarılan kilise son onarımını 2012 yılında görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Surp Garabet Kilisesi (Üsküdar)</span> Ermeni Apostolik Kilisesine bağlı bir kurum

Surp Garabet Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Üsküdar ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. 1593'ten önce inşa edilen kilise 1617 ve 1727 tarihlerinde yenilenmiştir. 1844 yılında tekrar onarılan kilise 1887'de bir yangında kül olur ve 1888'de kâgir olarak yeniden inşa edilir. 2006 yılında onarılan kilise İstanbul Ermeni Patriği II. Mesrob tarafından ibadete açılmıştır. Yapı 4 Ağustos 1983 tarihinde 1. derece kentsel sit alanı olarak tescil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Haç Kilisesi</span> Kilise

Surp Haç Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Üsküdar ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. Semtte ilk kilise 1689'da inşa edilmiş, 1727 yılında Ermeni Patriği Hovhannes IX. Golod'un emriyle tekrar inşa edilen kilise 1779, 1781, 1782, 1785, 1790, 1808 yıllarında onarımlara tabi tutulmuştur. Balatlı III. Garabed zamanında daha geniş bir alana kâgir olarak inşa edilen kilisenin yapımında hassa mimarı Krikor Amira Balyan, Kazaz Harutyun Amira Bezciyan, Harutyun Amira Noradungyan, Mikayel Amira Pişmişyan desteklerde bulundular. 1892'de yenilenen kilise en son 1998 yılında onarılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kalfayan Ermeni Okulu</span>

Özel Kalfayan Ermeni İlkokulu ve Ortaokulu, Türkiye'nin İstanbul kentinin Üsküdar ilçesinde bulunan Ermeni okulu. İlkokul ve ortaokul seviyelerinde eğitim veren okul 1895'te kurulmuştur. Rahibe Sırpuhi Nışan Kalfayan tarafından 1866'da Halıcıoğlu'nda kurulan okul 1900 yılına kadar yetimhane ve el sanatları okulu olarak hizmet vermiştir. 1928'de yatılı okula çevrilen okul 1971'de Boğaziçi Köprüsü inşaatı için istimlak edilerek yıkıldığı için okul Üsküdar'a taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. Sofranios</span>

Patrik III. Sofranios, 1863-1866 arası Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi, 252. patriği olarak görev yapmıştır. 1798'de Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'da doğan Sofranios İstanbul Patrikliği görevinden sonra 30 Mayıs 1870'te İskenderiye Rum Ortodoks Patrikhanesi Patrikliği yapmış ve ölene kadar bu görevde kalmıştır.

Şivekar Sultan, Osmanlı Padişahı İbrahim'in hanımıdır. Sultan İbrahim'in arzusu üzerine İstanbul'da aranarak bulunan Ermeni kökenli bir kadındı.

Madteos Çuhacıyan veya İstanbullu Madteos II. Çuhacıyan (1802-1865), 1844-1848 yılları arasında İstanbul Ermeni Patrikliği yapmış Ermeni lider.

<span class="mw-page-title-main">Surp Garabed Kilisesi (Kandiye)</span>

Surp Garabet Kilisesi, Yunanistan'ın Girit adasının yönetim merkezi Kandiye'de bulunan Ermeni kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Nizamnâme-i Millet-i Ermeniyân</span> Ermeni milletinin kendi içinde yönetimini sağlayan anayasa

Nizamnâme-i Millet-i Ermeniyân, Ermeni aydınları tarafından hazırlanan ve 150 maddeden oluşan nizamnamenin, 1863 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu tarafından onaylanan ve Patrik'in yetkilerini ve yeni kurulan Ermeni Meclisini tanımlayan şeklidir. Bu nizamname, diasporadaki Ermeni Kilisesi arasında hala aktiftir. Osmanlı Türkçesi versiyonu Tanzimat döneminde kabul edilen kanunların yazıldığı defter olan Düstur'da yayınlandı.

Agop Handanyan saygın bir hekim, yazar, çevirmen, profesör ve Osmanlı'da ilk adli bilim kitabının yazarıydı. Ermeni asıllıydı.