İçeriğe atla

Yaş Muharebesi (1659)

Yaş Muharebesi
Osmanlı-Eflak savaşları

III. Mihnea
Tarih12 Kasım 1659
Bölge
Yaş, Romanya
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu Eflak Prensliği
Erdel Prensliği
Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu Can Arslan Paşa III. Mihnea
Güçler
30-35.000 asker 25-30.000 asker
Kayıplar
Hafif 12.700 ölü
10.000 esir

Yaş Muharebesi, Osmanlı-Eflak mücadelesinde evre.

Tâbi olduğu Osmanlı İmparatorluğu'na ayaklanmış olan Eflak Voyvodası Radu Gioan Bey (III. Mihnea) komutasındaki Eflak ordusu, 12 Kasım 1659'da Yaş civarında Silistre Beylerbeyi Can Arslan Paşa ve Elbasan Sancakbeyi Mehmed Bey komutasındaki Osmanlı ordusu ile Kırım Hanlığı'ndan gelen birliğe karşı büyük bir yenilgiye uğradı.

Muharebe öncesi

Eflak ordusu Osmanlı kaleleri İbrail ve Yergöğü'nü yağmaladı ve Yaş civarında Osmanlı destekli rakibi Ghika'yı mağlup ederek önce Osmanlı kalesi Bender'e, ardından ise Edirne'ye sığınmaya mecbur bıraktı. Osmanlı padişahı IV. Mehmed bunun üzerine Elbasan Sancakbeyi Mehmed Bey'in birliklerini de Silistre Beylerbeyi Can Arslan Paşa'nın emrine vererek Radu Gioan'ın üzerine gönderirken, Kırım Hanı IV. Mehmed Giray'dan da kuzeyden taarruz etmesini istedi.

Muharebe

Osmanlı destekli Eflak voyvodası I. Ghika

Silistre'den Eflak ve Boğdan üzerine yürüyen Osmanlı eyalet ordusu önce Ghika'yı Eflak voyvodalığına, ardından ise (o zamana kadar Yedikule'de hapis tutulan) Ştefan Boğdan voyvodalığına getirerek tahta oturttu. Ardından Osmanlı eyalet ordusu ve Kırım atlıları Yaş civarında yakaladıkları Radu Gioan Bey komutasındaki Eflak-Erdel ordusunu muharebeye mecbur etti. 10 Kasım 1659'da başlayan muharebe 12 Kasım'da kesin olarak Osmanlı-Kırım ordusu lehine sonuçlandı. İlk iki gün tabur cengi sürdüren Eflak-Erdel ordusu muharebenin üçüncü gününde Kırım atlılarının sahte çekilme manevrasına kanarak tabur pozisyonundan çıktıysa da, Osmanlı-Kırım ordusunun karşı taarruzu karşısında tabur pozisyonuna tekrar dönemedi. Donmuş göl üzerinden kaçmaya çalışan Eflak-Erdel ordusu buzun kırılmasıyla göle döküldü ve birçok asker boğularak öldü. Bu şekilde, Eflak-Erdel ordusu muharebe meydanında 12.700 ölü bırakırken,[1] yaklaşık 10.000 de esir verdi.[2] Radu Gioan Bey de beraberindeki az sayıdaki askerle Erdel'e sığındı.

Muharebe sonrası

Osmanlıların Eflak harekatı sonrasında başkent olma özelliğini Bükreş'e kaybeden Targovişte

Sözkonusu muharebede Eflak ordusunun Osmanlılar adeta imha edilmesiyle Radu Gioan Bey'in başlattığı ayaklanma kesin olarak bastırılırken adıgeçenin bağımsızlık planları da başarısızlığa uğradı.[3]

Eflak voyvodalarının daimî ikametgâhı olan Targovişte kalesi yıkılarak Voyvodanın sarayı Bükreş'e nakledildi.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.11, s.60
  2. ^ "Evliya Çelebi’nin İzinde", Prof. Dr. Hayati Develi, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, İstanbul, (2022), s.212
  3. ^ "Istoria Românilor" (Romence), Constantin Giurescu, Bükreş (1946), c.1, s.74
  4. ^ Moses Gaster, "Ghica" maddesi, Encyclopædia Britannica, Cambridge University Press (1911), c.11, s.921

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">János Hunyadi</span> Orta çağ Macar ordu komutanı

Hünyadi Yanoş ya da Yanoş Hunyadi, Orta Çağ Macar ordu komutanıdır. Hunyadi soyadı, János adıdır, Macar geleneğine göre önce soyadı, sonra adı yazılır, Türkçeye de bu şekilde geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Vlad</span> Eflak prensi ve voyvodası

III. Vlad, bilinen adıyla Kazıklı Voyvoda veya yaşadığı dönemde kullanımıyla Vlad Dracula, 1448'den ölümüne kadar üç kez Eflak Voyvodası olmuş Rumen komutan ve liderdi. Özellikle düşmanları olarak gördüğü, esir Osmanlı askerlerini ve Bulgar topraklarının Türk sakinlerini kazığa oturtarak öldürtmesi ile bilinir. Eflak tarihinin en önemli yöneticilerinden biri olarak görülür ve günümüzde Romanya'nın ulusal kahramanı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus İmparatorluğu arasında 1806-1812 yılları arasında yapılmış savaş

1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında birçok cephede yapılmış savaştır. Napolyon Bonapart'ın önderliğindeki Fransa'nın Avrupa'da başlattığı savaşların arka planında yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Haçova Muharebesi</span>

Haçova Meydan Muharebesi, 24-26 Ekim 1596 tarihleri arasında Osmanlı ordusunun Avusturya Arşidüklüğü ve Erdel Prensliği kuvvetlerine karşı kazandığı bir zaferdir.

<span class="mw-page-title-main">1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı</span> 1593-1606 yıllarında Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma Imparatorluğu arasında yaşanan savaş

1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı ya da genel tarih kaynaklarındaki kullanımlarda Long Turkish War, Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma İmparatorluğu arasında sınır çatışmalarının artması ve Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa'nın 1593 yılında Kulpa'da ağır yenilgiye uğraması sonucunda başlayan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Târgovişte gece baskını</span>

Târgovişte gece baskını, Eflak bölgesine sefer düzenlemiş olan II. Mehmed komutasındaki Osmanlı birliklerine karşı, 17 Haziran 1462 tarihinde III. Vlad komutasındaki Eflak birlikleri tarafından Târgovişte yakınlarında düzenlenen baskındır. Daha sonra baskını önceden tahmin eden Fatih Sultan Mehmed gizlediği Yeniçerilere Hücum emri vererek baskını savuşturur, ardından Sultan Targovişte'ye yürür ve yeni Eflak Voyvoda'sı III. Radu olur.

<span class="mw-page-title-main">II. György Rákóczi</span> Erdel prensleri

'II. György Rákóczi Macar soylusu. 1648-1660 yılları arasında Erdel Prensi.

<span class="mw-page-title-main">İskender Paşa (Özi beylerbeyi)</span> Osmanlı kumandanı

İskender Paşa Osmanlı Kumandanı ve Özi'nin beylerbeyidir. 1620 yılındaki Cecora Savaşı'nda İskender paşa Lehistan-Litvanya Birliği'ne karşı Osmanlı ordusu ile Eflak birliklerini (13,000-22,000) yöneterek galip geldi.

Demirkapı Muharebesi, Aralık 1659 tarihinde Osmanlı Devleti ile Avusturya Arşidüklüğü'nün yardımda bulunduğu Erdel Prensliği arasında meydana gelen muharebedir.

Sibin Muharebesi, 1660 yılında Osmanlı Devleti ile Avusturya Arşidüklüğü'nün yardımda bulunduğu Erdel Prensliği arasında meydana gelen muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Eflak Seferi (1462)</span> Osmanlı İmparatorluğu’nun, Eflak bölgesinde 1462 yılında bastırdığı ayaklanma

Eflak Seferi, Fatih Sultan Mehmed'in 1459'da Osmanlı Devleti'ne bağlılığını sonlandırıp Osmanlı topraklarına saldıran Eflak Prensliği Voyvodası Vlad Tepeş'in üzerine 1462 yılında düzenlediği tedip seferidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Macar Savaşı (1437-1444)</span>

1437-1444 Osmanlı-Macar Savaşı, 1437 ve 1444 arasında Osmanlı Devleti ile Macar Krallığı arasında süren ve 12 Haziran 1444 tarihinde Edirne-Segedin Antlaşması'nın imzalanmasıyla biten savaş.

<span class="mw-page-title-main">Budin Kuşatması (1598)</span>

Budin Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Kutsal Roma İmpratorluğu Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">1658-1662 Osmanlı-Erdel Savaşı</span>

1658-1662 Osmanlı-Erdel Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Erdel Krallığı arasındaki askerî mücadele.

<span class="mw-page-title-main">Kaloşvar Muharebesi</span>

Kaloşvar Muharebesi veya Kolojvar Muharebesi, 22 Mayıs 1660 tarihinde Osmanlı Devleti ile Avusturya Arşidüklüğü'nün yardımda bulunduğu Erdel Prensliği arasında meydana gelen muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Köprü Faciası</span>

Köprü Faciası, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı sırasındaki Osmanlı-Eflak mücadelesinde evre.

<span class="mw-page-title-main">Külefçe Muharebesi</span>

Külefçe Muharebesi, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Boğdan Seferi (1574)</span>

Boğdan Seferi, Osmanlı İmparatorluğu'nun bağlı devletlerden Boğdan Prensliği üzerine 1574 yılında icra ettiği askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Kartal Ovası Muharebesi (1574)</span>

Kartal Ovası Muharebesi, Osmanlı İmparatorluğu ile isyankâr Boğdan Voyvodası III. Ioan komutasındaki Boğdan ordusu arasında 10 Haziran 1574 tarihinde Kartal Ovası'nda meydana gelen büyük çaplı çarpışma.

<span class="mw-page-title-main">Sikloş Kuşatması (1543)</span>

Sikloş Kuşatması, 1540-1545 Osmanlı-Alman Savaşı'nda evre.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.