İçeriğe atla

Yazıtör kır yerleşimi

Yazıtör Kır Yerleşimi
Джазаторское сельское поселение (Rusça)
ÜlkeRusya Rusya
Federal BirimAltay Cumhuriyeti Altay Cumhuriyeti
rayonKoş-Ağaç ilçesi
kır yerleşim belediyesiYasatır kır yerleşimi
Nüfus
 • Toplam1.373

Yasatır kır yerleşimi (Rusça: Джазаторское сельское поселение / Cazatorskoye selskoye poseleniye) — Rusya'da Altay Cumhuriyeti güney kesiminde Koşağaç rayonuna bağlı belediyeye sahip kır yerleşimi.

Yönetim merkezi — Beleş köyü.

Sözkökü

Başta Yasatır olmak üzere Yasater, Cazatır, Jasatar, Jazatır, Jasatır, Cazatar, Cazator, Cazatır şekillerinin kullanıldığı sözün anlamı Yazı-tör sözünden değişerek gelmiştir. Yöredeki akarsunun adından alır. Yazı sözü, geniş, ferah alan demekken tör ise üst, yukarı, dağın üstü, vadinin yukarısı anlamındadır.[1]

Beleş köyünün Beleeş, Beleşi, Belaşi şekilleri de söylenmektedir. Beleş sözü bel ve küçültme eki -eş sözlerinden oluşmuştur. Geçer, başarmak manalarına gelir.[2]

Coğrafya

Coğrafi konum olarak Altay Cumhuriyetinin güney kesimidir.

Tarih

13 Ocak 2005 yılı No 10 RZ adlı Altay Cumhuriyeti belediye sınırları düzenlemesine göre oluşturulmuştur.[3]

Nüfus

Son nüfus durumuna göre 1.373 kişi[4] (2015 yılı). 2010[5] yılında 1443 kişi, 2011[6] yılında 1448 kişi, 2012[7] yılında 1426 kişi, 2013[8] yılında 1412 kişi, 2014[9] yılında 1402 kişi, 2015 yılında 1373 kişi bulunmaktaydı.

Etnik yapı

Altay Türkleri ve Kazak Türkleri çoğunlukta bulunur.

Din

İslam dini ve ardından Gök Tanrı inancı (Şamanizm) yörede yaygındır.

İdari bölünüş

  • Yazıtör kır yerleşimi: Yönetim merkezi:Beleş köyü. Beleş ve Arkıt köyleri olmak üzere 2 yerleşim alanı vardır.

Arkıt köyünde 63 kişi,[10] Beleş köyünde 1310 kişi.[10]

Ayrıca bakınız

  • Altaylar: Kırgız, Hakas, Şor, Tıva Türklerine yakınlığı olan Teleut, Telengit (Telesler), Kumandılar, Tubalar olarak grupları bulunan Altay dolayında yaşayan Türk boyu.
  • Altay Cumhuriyeti: Altay dolayında Türk kökenli kişilerin öz yurtları.
  • Kazaklar: Kazakistan başta olmak üzere Altay Cumhuriyeti, Doğu Türkistan, Özbekistan'da önemli bir nüfusa sahip Türk boyu.
  • Altay Cumhuriyeti idari bölünüşü

Kaynakça

  1. ^ DAĞLIK ALTAY TOPONOMİK SÖZLÜĞÜ.. Jасатар (Jазатыр, Jасатыр, Джазатар, Джазатор, Джазатыр, Ясатыр, Ясатер, Джазатър) — река, правый приток Аргута. Кирг. джазы — широкий, просторный, кирг. тöр — верхняя часть горной долины, цирк. О. Т. Молчанова. Топонимический словарь Горного Алтая. — Горно-Алтайское отделение Алтайского книжного издательства, 1979. — С. 153, 173. — 397 с.
  2. ^ DAĞLIK ALTAY TOPONOMİK SÖZLÜĞÜ. Белеш (Белееш, Белеши, Беляши) — перевал, населённый пункт Кош-Агачского района; система р. Аргут. Бел см. С., с.26; алт. -еш — аффикс уменьшительный. Белеш — буквально маленькая седловина в горах. О. Т. Молчанова. Топонимический словарь Горного Алтая. — Горно-Алтайское отделение Алтайского книжного издательства, 1979. — С. 153, 173. — 397 с.
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2015. 
  4. ^ Nüfus http://www.gks.ru/free_doc/doc_2015/bul_dr/mun_obr2015.rar 14 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2015. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2015. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2015. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2015. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2015. 
  10. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2015. 

Dış bağlantılar

Foto

  • Koş Ağaç ilçesi sınırları .
    Koş Ağaç ilçesi sınırları .

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Altay Krayı</span> Rusyanın Sibirya bölgesinde idarî birim

Altay Krayı, Rusya'nın Sibirya Federal Bölgesi'nde yer alan ve Altay-Sayan Dağları bölgesinde Obi, Abakan-Yenisey civarında bulunan kraydır. Kuruluşu 28 Eylül 1937'dir.

<span class="mw-page-title-main">Altay Cumhuriyeti</span> Rusyanın en güneyinde yer alan, federasyona bağlı bir özerk cumhuriyet

Altay Cumhuriyeti, Rusya'nın en güneyinde yer alan, federasyona bağlı bir özerk cumhuriyet.

<span class="mw-page-title-main">Grigori Gurkin</span>

Grigori Gurkin, , Rus Türkolog, etnograf ve ressam.

<span class="mw-page-title-main">Tuvalar</span> Türk etnik grubu

Tuvalar veya Tıvalar, Rusya'nın Tuva Cumhuriyeti'nde ve Moğolistan'ın kuzeyinde yaşayan bir Türk halkıdır. Dilleri Türk dilleri'nin Sibirya grubu'na ait Tuvaca'dır. Toplam nüfusları 350.000 civarındadır. Tuvalara bazı dönemlerde Soyon, Sayan, Soyot, Uranhay adları verilmiştir. Boy esasında ise Tuvaların Kırgız boyundan bazıları da Tuvaların Uygur boyundan olduğu bilinmektedir. Üst kimlik olarak Tuva adı benimsenmiştir. Moğolistan'da yaşayan Duhalar Tuvaların ayrıksı kabilesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çerkes dilleri</span> Kuzeybatı Kafkas dil ailesinin alt bölümü

Çerkes dilleri, Kuzey Kafkasya’da, Rusya'ya bağlı Adigey, Karaçay-Çerkesya ve Kabartay-Balkarya cumhuriyetleri ile Krasnodar Krayı'nda yerli Çerkeslerin ve bugün Türkiye, Ürdün, Suriye ve İsrail gibi ülkelerde yaşayan diaspora Çerkeslerinin dili ya da lehçeleri birliğidir. Batı (ady) ve Doğu (kbd) olmak üzere her biri resmî olarak dil kabul edilen iki formu bulunur. En yakın akrabası 1992 yılında soyu tükenen Ubıhça [uby], en uzak akrabaları ise Abazaca [abq] ile Abhazca [abk] olup hepsi de Kuzeybatı Kafkas dilleri adıyla bir grupta toplanır. 17. yüzyılda Evliya Çelebi tarafından Çerkesçenin ilk kaydı yapılmıştır. Çerkesçe eklemeli dillerden olup ergatif yapı görülür.

Biy Rusça: Бия)— Altay Cumhuriyeti ve Altay krayında, Ob akarsuyunun büyük kollarından biridir.

Leonid Potapov, Rus etnograf, Türkolog. Tarih bilimi doktoru, profesör. Altaylar, Şorlar, Hakaslar, Tıvalar ve Güney Sibirya'nın öteki toplumlarının tarih ve kültürleri üzerine çalışan bilim kişisi. Birçok ödülün sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Koş-Ağaç ilçesi</span>

Koş Ağaç ilçesi, Rusya'da Altay Cumhuriyeti güney kesiminde Koşağaç rayonu adıyla oluşturulmuş ilçe.

<span class="mw-page-title-main">Kök-Suu ilçesi</span>

Kök-Suu ilçesi, Rusya'ya bağlı Altay Cumhuriyeti'nde bir ilçe. Yönetim merkezi Kök-Suu Oozı köyüdür.

Çagan Uzun kır yerleşimi — Rusya'da Altay Cumhuriyeti güney kesiminde Koşağaç rayonuna bağlı belediyeye sahip kır yerleşimi.

Tebeler (Töbeler) kır yerleşimi, Rusya'nın Altay Cumhuriyeti güney kesiminde Koşağaç rayonuna bağlı belediyeye sahip kır yerleşimi.

Ortolık kır yerleşimi — Rusya'da Altay Cumhuriyeti güney kesiminde Koşağaç rayonuna bağlı belediyeye sahip kır yerleşimi.

Kuray kır yerleşimi — Rusya'da Altay Cumhuriyeti güney kesiminde Koşağaç rayonuna bağlı belediyeye sahip kır yerleşimi.

Kazah kır yerleşimi, Rusya'da Altay Cumhuriyeti güney kesiminde Koşağaç rayonuna bağlı belediyeye sahip kır yerleşimi.

<span class="mw-page-title-main">Altay aymağı (Hakasya)</span>

Altay aymağı — Rusya Hakasya Cumhuriyetinde ilçe düzeyinde idari birim.

Ulagan kır yerleşimi — Rusya'da Altay Cumhuriyeti doğu kesiminde Ulagan aymağına bağlı belediyeye sahip kır yerleşimi.

Üç Kurıkan veya Kurıkanlar — Eski Türklerde bir boy-oymak adı.

<span class="mw-page-title-main">Talkan</span>

Talkan, kavrulmuş arpa veya buğdaydan elde edilen kaba lapa.

<span class="mw-page-title-main">Velveleçay</span>

Velveleçay Azerbaycan'da, Guba ve Haçmaz rayonlarından geçen bir nehirdir.

Mithas Turan — Hakas yazar, oyun yazarı, yayıncı, SSCB Yazarlar Birliği üyesi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.