İçeriğe atla

Yazılım Özgürlüğü Muhafazası

Yazılım Özgürlüğü Muhafazası
TürKar amacı gütmeyen kuruluş
Konum
AlanlarYazılım (Özgür, Açık)
Aktivizm
Hukuk
Önemli kişilerKaren Sandler (genel müdür)
Bradley M. Kuhn (başkan)
Resmî sitehttps://sfconservancy.org

Yazılım Özgürlüğü Muhafazası (Software Freedom Conservancy) ya da Muhafaza, Açık kaynak ve özgür yazılım projeleri için yasal hizmetler dahil olmak üzere altyapı sağlayan, kâr amacı gütmeyen bir kuruluştur. Organizasyon, Yazılım Özgürlüğü Hukuk Merkezi'nin (SLFC) yardımıyla 2006 yılında kuruldu. Haziran 2018 itibarıyla, organizasyonun 40'ın üzerinde üye projesi bulunuyor.[1]

Tarih

Yazılım Özgürlüğü Muhafazası, 2006 yılında Yazılım Özgürlüğü Yasa Merkezi'nin desteğiyle kurulmuştur.[2][3]

2007 yılında Muhafaza, GNU Genel Kamu Lisansı uyumluluğunu ve uygulama eylemlerini, özellikle BusyBox projesi için koordine etmeye başladı.[4]

Muhafaza, Ekim 2010'da ilk Genel müdür Bradley M. Kuhn'u[5] ve bir yıl sonra da ilk Tony Sebro'yu[6] işe aldı. Mayıs 2012'de Muhafaza, diğer bazı üye projelerin yanı sıra bir dizi bağımsız Linux çekirdeği geliştiricisi için GPL uyumluluğunu ve uygulamasını üstlendi.[7][8] Mart 2014'te Muhafaza, Karen Sandler'ı Genel Müdür olarak atadı ve Bradley M. Kuhn, Seçkin Teknoloji Uzmanı rolünü üstlendi.[9][10]

Şubat 2015'te, Outreachy programı (eski adıyla Kadınlar için Özgür ve Açık Kaynak Yazılım Programı), GNOME Projesi'nden Yazılım Özgürlüğü Muhafazası'nın parçası olmak için ayrıldığını duyurdu.[11]

Temmuz 2015 itibarıyla Muhafaza, QEMU, Boost, BusyBox, Git, Inkscape, Samba, Sugar Labs ve Wine dahil olmak üzere toplam 30 üye projeyi barındırıyordu.[12]

Mayıs 2016'da Yorba Vakfı, geliştirdiği projelerin telif haklarını, Shotwell, Geary, Valencia, gexiv2 gibi projelerin de telif hakları dahil olmak üzere Yazılım Özgürlüğü Muhafazası'na devretti. California takvim uygulaması bu listeye Yorba tarafında oluşan bir dikkatsizlik neticesinde dahil edilmedi.[13][14]

Kasım 2017'de Muhafaza, Yazılım Özgürlüğü Hukuk Merkezi'nin kendileri üzerindeki tescilinin geçersiz kılınmasını talep ettiğini bildirdi.[2]

Üye projeler

Mevcut projeler

Mayıs 2018 itibarıyla aşağıdaki 46 proje Yazılım Özgürlüğü Muhafazası'na dahildir:

  • ArgoUML
  • Backdrop CMS
  • Bongo
  • Boost
  • Bro Network Security Monitor
  • Buildbot
  • BusyBox
  • Clojars
  • Coreboot
  • Darcs
  • Debian Copyright Aggregation Project
  • Etherpad
  • Evergreen
  • Geary
  • Gevent
  • Git
  • Godot
  • GPL Compliance Project for Linux Developers
  • Harvey OS
  • Homebrew
  • Inkscape
  • K-3D
  • Kallithea
  • Kohana
  • Libbraille
  • LibreHealth
  • Linux XIA
  • LuxRender
  • Mercurial
  • Metalink
  • North Bay Python
  • OpenChange
  • OpenTripPlanner
  • Outreachy
  • phpMyAdmin
  • PyPy
  • QEMU
  • Reproducible Builds
  • Samba
  • Selenium
  • Spec-Ops
  • Squeak
  • Sugar Labs
  • SurveyOS
  • SWIG
  • Teaching Open Source
  • Twisted
  • uClibc
  • Wine

Eski projeler

Bu projeler, 2016'dan itibaren Yazılım Özgürlüğü Muhafazası'nın mevcut proje listesinden çıkarıldı:

Yöneticiler

Ağustos 2019 tarihince Yazılım Özgürlüğü Muhafazası'nın yönetici kadrosu aşağıdaki gibidir:

  • Jeremy Allison
  • Kate Chapman
  • Dr. Laura Fortunato
  • Mark Galassi (Başkan Vekili ve Makam)
  • Bradley M. Kuhn (Başkan)
  • Mike Linksvayer
  • Martin Michlmayr (Veznedar)
  • Tony Sebro

Yönetim Kurulu Sekreteri Karen Sandler'dır.

Geçmiş yöneticiler:

  • Tom Tromey
  • Ian Lance Taylor
  • Peter T. Brown (Veznedar)
  • Fırtınalı Peters

Dava

Temmuz 2010'da Muhafaza, Westinghouse Digital aleyhine mahkemede galip geldiğini duyurdu ve varsayılan bir kararın parçası olarak bir ihtiyati tedbir aldı.[16]

Mart 2015 yılında Muhafaza, Christoph Hellwig'e VMware'e karşı açtığı davada destek verdiklerini açıkladı. VMware davanın haksız olduğunu ve Muhafaza'nın olaya dahiliyetinden duyduğu memnuniyetsizliği ifade etti.

Kaynakça

  1. ^ "Current Projects - Software Freedom Conservancy". sfconservancy.org (İngilizce). 21 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2018. 
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 3 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2022. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  11. ^ "Outreach Program to Join Conservancy from GNOME; Program Renames to Outreachy". Software Freedom Conservancy. 4 Şubat 2015. 6 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  15. ^ Foresight Linux Previously appeared as Current Member Project, 6 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 7 Haziran 2018 
  16. ^ "Conservancy Receives Default Judgment For BusyBox GPL Enforcement". Software Freedom Conservancy. 30 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linux</span> Bir işletim sistemi çekirdeği

Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Özgür yazılım</span> belirli kullanıcı kullanım, kopyalama, değiştirme, yeniden dağıtma özgürlüğünün (değiştirilmiş dahil) mevcut olduğu yazılım

Özgür yazılım, kullanıcısına yazılımı herhangi bir amaç için çalıştırma, inceleme, değiştirme ve dağıtma özgürlükleri tanıyan yazılım türüdür. Tersi, özel mülk yazılımdır.

<span class="mw-page-title-main">GNU Genel Kamu Lisansı</span>

GNU Genel Kamu Lisansı yaygın kullanılan bir özgür yazılım lisansı. İlk sürümü 1989 yılında Richard Stallman tarafından GNU Tasarısı için kaleme alınmıştır. Üçüncü ve son sürüm ise Richard Stallman'ın yöneticisi olduğu Özgür Yazılım Vakfı (FSF), Eben Moglen ve Yazılım Özgürlüğü Hukuk Merkezi tarafından kaleme alındı ve özgür yazılım topluluklarının çeşitli itiraz ve katkılarıyla son hâlini aldı.

Özgür Yazılım Vakfı, özgür yazılım hareketini ve GNU projesini desteklemek amacıyla 4 Ekim 1985 tarihinde Richard Stallman tarafından kurulmuş, kâr amacı gütmeyen bir sivil toplum kuruluşudur. FSF, dört temel yazılım özgürlüğünü savunmakta ve bu özgürlüklerin copyleft lisanslar aracılığıyla korunmasını tercih etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Açık kaynak</span> ücretsiz dağıtım ve ürüne erişim hakkında felsefe

Açık kaynak, kaynak kodun; kopyalanması, değiştirilebilmesi ve yeniden dağıtım için serbestçe kullanıma sunulmasıdır. Açık kaynak yalnızca kaynak koda erişim anlamına gelmez. Kodların başkaları tarafından herhangi bir telif ücreti ödemeden kullanılabilmesi, değiştirilmesi ve yeniden dağıtımı gibi çeşitli haklar vermesi gerekir. Bunun için ürün, açık kaynak tanımına uyan bir lisans kullanmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Açık kaynak yazılım</span> açık kaynak lisansıyla yayınlanmış programlama kodu

Açık kaynak yazılım ya da açık kaynak kodlu yazılım, telif hakkı sahibinin kullanıcılara yazılımı ve kaynak kodunu herhangi bir amaç için kullanma, inceleme, değiştirme ve dağıtma haklarını verdiği bir lisans kapsamında yayınlanan bilgisayar yazılımıdır. Kullandıkları lisans gereğince isteyen kişi ve grupların yazılımı kendi kişisel ihtiyaçlarına uyarlamalarına ve sonunda değişikliği benzer tercihlere sahip kullanıcılar için bir çatal olarak yayınlamalarına olanak tanır.

<span class="mw-page-title-main">Bruce Perens</span>

Bruce Perens açık kaynak topluluğunun lideridir. Açık Kaynak Tanımı'nın yaratıcısı olan Perens aynı zamanda, açık kaynak ve manifestosunun ilk resmi duyurusunu yapmıştır. Eric S. Raymond ile birlikte Open Source Initiative'in yarı kurucusudur. 2005 yılında Birleşmiş Milletler Kalkınma Programının daveti ile Birleşmiş Milletler Bilgi Toplumu Dünya Zirvesinde açık kaynağı temsil etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Inkscape</span>

Inkscape, GNU Genel Kamu Lisansı ile dağıtılan, özgür ve ücretsiz bir vektörel grafik düzenleme yazılımıdır. Inkscape, logo ve afiş tasarımı ile çeşitli grafik işlemlerine olanak sağlamaktadır. Ayrıca yazılım ile var olan resimleri de düzenlemek mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">BSD lisansları</span>

BSD lisansları izin veren özgür yazılım lisansları ailesidir. Lisans ilk kez aynı isimdeki bir Unix benzeri işletim sistemi olan Berkeley Software Distribution (BSD) tarafından kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Özgür ve açık kaynak kodlu yazılım</span> hem kullanımı özgür olan hem de açık kaynak kodlu olan yazılım

Özgür ve açık kaynak kodlu yazılım, kullanıcılara yazılımı ve kaynak kodunu herhangi bir amaç için kullanma, inceleme, değiştirme ve dağıtma özgürlükleri veren bir lisans kapsamında yayınlanan bilgisayar yazılımıdır.

<span class="mw-page-title-main">GNU Projesi</span> Özgür yazılım projesi

GNU Tasarısı, toplu işbirliğini temel alan bir özgür yazılım tasarısıdır. Richard Stallman tarafından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde 27 Eylül 1983 tarihinde kamuoyuna duyurulmuştur. Tasarının hedefi işbirliği yoluyla özgür yazılımlar geliştirip dağıtarak bilgisayar kullanıcılarının bilgisayarlarını ve benzeri araçlarını kendi istekleri doğrultusunda özgürce kullanmalarını sağlamaktır. Bu tasarının temelinde kullanıcıların yazılımı çalıştırma, paylaşma, inceleme ve değiştirme konularında özgür olmaları yatar. GNU yazılımları bu özgürlükleri dağıtıldıkları lisans ile yasal olarak güvence altına alır, dolayısıyla GNU yazılımları özgür yazılımlardır.

<span class="mw-page-title-main">GNU Affero Genel Kamu Lisansı</span> Özgür Yazılım Vakfı tarafından yayımlanan bir özgür lisans modeli

GNU Affero Genel Kamu Lisansı, Özgür Yazılım Vakfı tarafından yayımlanan bir özgür lisans modelidir. GNU Genel Kamu Lisansı ile neredeyse aynı olan AGPL, ağ ortamında kullanılan web hizmetlerini kapsayıcı bir ek madde içerir.

<span class="mw-page-title-main">Linux-libre</span>

Linux-libre, Linux çekirdeğinin değiştirilmiş sürümlerinden sağlanan bir GNU paketi ve işletim sistemi çekirdeğidir. Bu tasarının hedefi kaynak kodu olmayan, kod şaşırtması bulunan ve özgür olmayan her yazılımın Linux çekirdeğinden çıkarılmasıdır.

Çatal ya da çatallama, bir yazılım projesinin mevcut kaynak kodları kopyalanarak başlatılan yeni projeye verilen addır. Özgür yazılım alanında yaygın bir şekilde görülmekle birlikte özel mülk yazılımlarda da örnekleri görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Copyleft</span>

Copyleft, insanlara özgün çalışmayı diledikleri gibi kopyalama, değiştirme ve yeniden dağıtma hakları veren bununla birlikte eserin özgün ve değiştirilmiş halinin yine aynı haklarla dağıtılmasını zorunlu tutan yasal bir tekniktir. Bir özgür yazılımın özgün hali ve değiştirilmiş türevlerinin özel mülke dönüşmesini önlemek yani daima özgür kalmasını sağlamak için kullanılır. Bu bakımdan copyleft özgür lisanslar copyleft olmayan özgür lisanslara göre daha koruyucu niteliktedir. Copyleft lisanslar başta bilgisayar yazılımları olmak üzere belgeler, sanat eserleri, bilimsel keşifler ve hatta belirli patentlere kadar uzanan çalışmalar için kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Qt Extended</span>

Qt Extended kişisel sayısal asistanlar, video projeksiyon ve cep telefonları gibi Gömülü Linux tabanlı mobil bilgi işlem cihazları için bir uygulama platformudur. Digia'nın bir yan kuruluşu olan Qt Software tarafından geliştirildi. Ücretsiz yazılım olduğu için Qt Extended projesini iptal ettiklerinde topluluk bunun bir çatalını yarattı, geliştirdi. QtMoko Debian tabanlı dağıtım, Openmoko topluluğunun çabalarıyla sürdürülen bu projelerin doğal ardılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Peter T. Brown</span>

Peter T. Brown, 2005'ten 2011'in başına kadar Özgür Yazılım Vakfı'nın (FSF) genel müdürüydü. İşletme yönetimi ve finans geçmişinden gelen biri olarak, FSF'e 2001 yılında denetçi olarak katıldı ve Bradley Kuhn'un ayrılmasının ardından 2005 yılında genel müdürlüğe terfi etti. Onun yerini John Sullivan aldı. O zamandan beri Yazılım Özgürlüğü Muhafazası (Software Freedom Conservancy) isimli dernekte yönetmen ve veznedar olarak görev yapıyor. Kendisi aslen Oxford, İngiltere'den olan Peter, BBC ve New Internationalist için çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">ÖzgürKon</span> Uluslararası özgür yazılım konferansı

ÖzgürKon, Türkiye'de yerleşik bir dernek olan Özgür Yazılım Derneği tarafından düzenlenen uluslararası bir çevrimiçi Özgür yazılım etkinliğidir. Etkinliğin ana konuları, özgür yazılım, İnternet özgürlüğü, donanım özgürlüğü, dijital kültürlerdeki çeşitlilik, gizlilik ve ilgili konulardır.

Hyperbola GNU/Linux-libre, i686 ve x86-64 mimarileri için tasarlanmış bir işletim sistemidir. Arch anlık görüntüleri ve Debian geliştirme sürümü temellidir. Genel Linux çekirdeği yerine GNU işletim sistemi bileşenlerini ve Linux-libre çekirdeğini içerir. Hyperbola GNU/Linux-libre, Özgür Yazılım Vakfı tarafından Ücretsiz Sistem Dağıtım Yönergeleri kıstaslarını karşıladığı için tamamen özgür bir işletim sistemi olarak listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">BusyBox</span> Unix araçlarını tek bir çalıştırılabilir dosyada toplayan bir yazılım

BusyBox pek çok UNIX aracını özellikleri azaltılmış şekilde tek bir çalıştırılabilir dosyada harmanlayan bir yazılımdır. Proje kendisini "Gömülü Linux'un İsviçre Çakısı" olarak tanımlar.