İçeriğe atla

Yaybahar

Yaybahar
Görkem Şen tarafından yapılan orijinal yaybahar
TürüYaylı çalgı
YaratıcısıGörkem Şen
Geliştirilmesi2008-2015
Dinle: [[Dosya:
Yaybahar ses örneği
]]

Yaybahar, Türk müzisyen Görkem Şen tarafından "gerçek zamanlı akustik yaylı sentezleyici" olarak tanımlanan bir akustik enstrümandır.[1] İngiltere merkezli bir radyo olan Classic FM, yaptığı online incelemesinde yaybaharı "tamamen tuhaf, ürkütücü ve hoş sesler" çıkaran bir "dahi canavar" olarak nitelendirmiştir.[2] İrlanda merkezli müzik dergesi Journal of Music ise yaybaharın sesini "tamamen büyüleyici" olarak tanımlamaktadır.[3]

Etimoloji

Yaybahar adı Türk kökenlidir. İki kelimenin birleşiminden oluşur. Görkem Şen röportajlarından birinde, ismin yeni bir yaşam ya da yeni bir başlangıç fikrinden geldiğini belirtmektedir.[1]

Yapı ve işlev

Yaybahar; ney, Afrika kökenli gök gürültüsü davulu ve Avustralya çalgısı olan didgeridoo gibi birçok farklı enstrümandan ilham almaktadır. Tasarımı ve sesiyle hem Batı hem de Doğu izlerini taşımaktadır.[4] Şen, teller ve rezonans gövdesi arasında yeni bir köprü sistemi icat etmiştir.[5] Enstrüman, orkestral yaylı çalgılara benzer şekilde, iki davul kafasının ortasında asılı duran iki farklı uzun telin tahta bir yayla kaydırılmasıyla, davullara vurarak veya yayı enstrümanın tepesinden yukarı kaydırarak çalınır.[6] Besteci Ian Honeyman, yaybahar'ı "ahşap gövde yerine yaylar ve davulları rezonans için kullanan çello benzeri bir enstrüman" olarak tanımlıyor.[7]

Yapımcılar

Gorkem Sen playing Yaybahar.
Görkem Şen yaybahar çalıyor. İdra adası, Yunanistan, 2019.

Yaybahar ticari olarak üretilmemiştir.

  • İrlandalı müzisyen Billy Mag Fhloinn kendi yaybaharını yapıp çalmaktadır. İrlandalı The Irish Times gazetesi, Mag Fhloinn'in yaybaharını "kendi yaptığı unutulmaz bir araç" olarak tanımlamaktadır.[8]
  • Film müziği bestecisi Ian Honeyman, bazı film müzikleri için kendi ürettiği bir yaybaharı kullanıyor.

Kullanıldığı yerler

Max Richter, 2018 yılında Scott Cooper yapımı Hostiles filminin müziklerini bestelerken yaybahardan faydalanmıştır.[9]

İrlandalı şarkıcı Muireann Nic Amhlaoibh'in "Thar Toinn / Seaborne" (2020) albümünde kendisi de müzisyen olan eşi Billy Mag Fhloinn'in çaldığı yaybahara yer vermiştir. Albümün son parçası olan Port Na bPúcaí'nin Irish Eco gazetesi tarafından yapılan incelemesinde, "şarkıyı çevreleyen gizemle birlikte rezonansa giren ve Nic Amhlaoibh'in şarkıyı söyleyişine gizemli bir ses çıkararak tamamlayıcı etkide bulunan, yaybaharı "dünya dışı bir enstrüman" olarak tanımlıyor. [10]

Ian Honeyman'ın "Into Darkness" bestesi yaybahar sesini kullanmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ a b "It's not Space Odyssey, it's the Yaybahar". The World from PRX (İngilizce). 21 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  2. ^ "This instrument is the yaybahar - and it sounds like the end of the world". Classic FM (İngilizce). 6 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  3. ^ "Humours of the Sea". The Journal of Music (İngilizce). 13 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 
  4. ^ "Yaybahar: An Instrument with a Mesmerizing Sound". interestingengineering.com (İngilizce). 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  5. ^ "Introducing the Yaybahar: an Acoustic Instrument that Makes Space Age Sounds". www.vice.com (İngilizce). 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 
  6. ^ "Here Are The Bizarre Finalists Competing For Musical Instrument Of The Future". Popular Science (İngilizce). 19 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  7. ^ "Catching Up With Air-Edel Composer Ian Honeyman". Air-Edel Music (İngilizce). 21 Şubat 2019. 16 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 
  8. ^ "The best trad gigs of the week". The Irish Times (İngilizce). 7 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  9. ^ Kermode (7 Ocak 2018). "Hostiles review – hail to the chief on a dark western odyssey". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 17 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 
  10. ^ "Lankum are audience hit in NYC". Irish Echo. 12 Mart 2020. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Elektronik müzik veya elektro akustik müzik, elektronik müzik aletleri yardımıyla yapılan müzik türüdür. Elektronik müzik aletleri düşük kuvvetli sistemlerdir. Transistör, tümleşik devre gibi parçalar kullanırlar. Elektromekanik anlamda ses üreten elektronik müzik aletleri elektronik ögeler kullanarak ses üreten enstrümanlar arasında ayrım yapılabilir. Elektromekanik enstrümanlara; Telharmonium, Hammond B3 ve elektro gitar; Elektronik enstrümanlara ise Theremin, synthesizer ve bilgisayar örnekleri verilebilir.

Mustafa Vedat Sakman, Türk şarkıcı, şarkı yazarı, müzik yapımcısı ve gitarist.

<span class="mw-page-title-main">PJ Harvey</span>

Polly Jean Harvey, yaygın adıyla PJ Harvey İngiliz şarkı yazarı, şarkıcı ve şairdir.

Orkestra, dört ana enstrüman grubundan çeşitli elemanların birlikte müzik yaptığı, büyüklüğü esere göre değişebilen çalgılar topluluğudur. Sözcük, Antik Yunan tiyatrosunda koraya ayrılan yer anlamına gelen Grekçe ὀρχήστρα sözünden türemiştir. Orkestra elemanları 18. ve 19. yüzyıl boyunca yapılan çeşitli eklemelerle hızlı bir büyüme göstermiştir. 20. yüzyılda ise orkestralarda kompozisyon açısından ciddi bir değişiklik yaşanmamıştır. Elli ya da daha az müzisyenden oluşan görece küçük orkestralar oda orkestrası olarak adlandırılabilir. Tam kadro bir orkestra ise yaklaşık 100 kişiden oluşur ve senfoni orkestrası ya da filarmoni orkestrası olarak anılabilir. Bu iki adlandırma arasında orkestranın özelliğini aktaran kesin bir ayrım bulunmamaktadır. Ancak farklı adlandırmalar aynı şehirde yerleşik iki orkestrayı ayırmak için kullanılabilir. Orkestralar, bazı eserlerde bir soliste eşlik ederken, koro ile birlikte de kullanılabilir. Her enstrüman grubunun farklı teknik özellikleri, tınısı ve önemi vardır. Besteci ifade etmek istediği konuyu ya da duyguları bu enstrümanların ses tınılarına veya çalınma tekniklerine göre kendine en yakın şekilde, belirli bir teknik bilgi ve mantık içerisinde kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Chris Vrenna</span>

Chris Vrenna Amerikalı müzisyen, Nine Inch Nails ve Marilyn Manson gibi gruplarda davulculuk ve klavyecilik yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Billy Talent</span>

Billy Talent, Mississauga, Ontario'dan Kanadalı bir rock grubudur. 1993 yılında vokalist Benjamin Kowalewicz, gitarist Ian D'Sa, basçı Jonathan Gallant ve davulcu Aaron Solowoniuk tarafından kuruldu. Davulcu Solowoniuk şu anda multipl sklerozun(MS) nüksetmesi nedeniyle gruptan ara vermesine rağmen herhangi bir kadro değişikliği olmadı. Billy Talent, başlangıcından bu yana geçen 28 yıl içinde yalnızca Kanada'da 1 milyondan fazla, uluslararası alanda da 3 milyondan fazla albüm satmıştır. 1995 ile 2016 arasında Billy Talent, Kanada'da en çok satan 27. Kanadalı sanatçıydı ve Kanada'da en çok satan 10 Kanadalı grup arasında yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Organoloji</span> Çalgı bilimi ve onları sınıflandırma düzeni

Organoloji müzik enstrümanları ve onların sınıflandırmasıyla ilgilenen bilim dalıdır. Müzik enstrümanlarının tarihi, değişik ülkelerde ne şekilde kullanıldıkları ve ve sınıflandırıldıkları ve müzik enstrümanlarının nasıl ses çıkardığı ve müzik aletlerinin sınıflandırılması konularını içerir. Müzikoloji, akustik, etnomüzikoloji ile örtüşür.

<span class="mw-page-title-main">GarageBand</span>

GarageBand Apple Inc. tarafından geliştirilen, kullanıcılara müzik veya podcast oluşturmalarını sağlayan, OS X ve iOS için bir dizi dijital ses işleme istasyonudur. iTunes, iMovie, iDVD, iWeb ve iPhoto ile birlikte iLife yazılım paketinin parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Irish Recorded Music Association</span>

Irish Recorded Music Association (IRMA); kâr amacı gütmeyen, İrlanda'nın müzik endüstrisini yönetmek ve kontrol etmek amacıyla kurulmuş kuruluş. IRMA'nın amaçlarının başında yerel ve uluslararası müzisyenlerin çalışmalarının yasa dışı indirilmesinin engellenmesi ve müzik firmalarının çıkarlarını korumak ve geliştirmek yer alır. Bunun dışında İrlanda resmi müzik listelerini oluşturur, bunlar Top 75 Albums, Top 50 Singles, Top 10 Classical Albums, Top 10 Dance Singles, Top 20 Multi-Artist Compilation Albums, Top 30 Videos, Top 20 DVDs and Top 10 Music DVDS listeleridir.

<span class="mw-page-title-main">Adult contemporary müzik</span>

Kuzey Amerika müziğinde adult contemporary müzik (AC), radyoda çalınan bir pop müzik türü olup 1960'ların vokal ve 1970'lerin soft rock türlerinden günümüzün duygusal balad ağırlıklı müziklerine kadar birçok türü içine alır. Çeşitli ölçülerde easy listening, pop, soul, rhythm and blues, quiet storm ve rock etkileri barındırır. 1960'lar ve 1970'lerdeki easy listening soft rock tarzının birtakım değişiklikler geçirmiş devamı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">The Chieftains</span>

The Chieftains 1962 yılında Dublin'de Paddy Moloney, Sean Potts ve Michael Tubridy tarafından kurulmuş İrlandalı müzik grubudur. Grup ilk provalarını Tubridy, Martin Fay ve David Fallon'la beraber Moloney'in evinde yapmıştır. Müzikleri, irlanda savaş gaydası etrafına kurulmuş neredeyse tümüyle enstrümantal çalışmalardan oluşmuştur ve İrlanda müziğinin dünya çapında yayılmasında önemli katkılarının olduğu kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Night of the Swallow</span>

"Night of the Swallow", İngiliz şarkıcı-şarkı yazarı Kate Bush'un 1982 çıkışlı dördüncü stüdyo albümü The Dreaming için kaydettiği bir şarkı. İrlanda teması içeren şarkıda birçok İrlanda'ya özgü müzik aleti ve İrlandalı sanatçı yer almaktadır. 1983 sonunda, albümden son tekli olarak sadece İrlanda'da piyasaya sürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Bodhrán</span>

Bodhrán, kısa bir çubuk yardımı ile çalınan, tek taraflı, geleneksel İrlanda davulu. Orijinali 20–65 cm arasında değişiklik gösterirken, davulun kenarları 9–20 cm arasında modeline göre değişiklik gösterir. Davulun ön yüzü genellikle keçi derisinden yapılmıştır,arka tarafı ise tuşenin elle kontrol edilebilmesi için açıktır. Sığ bir gövdeye ve tek cidarlı bir kafaya sahiptir. Bodhran kelimesi, Kelt dil ailesinin bir parçası olan İrlandaca'da "davul" anlamına gelir; tam çevirisi "cilt tepsisi" olarak tercüme edilir. Bodhrán davulunun ilk sözleri ve kullanımları, bodhrán'ın önce bir araç, sonra bir müzik aleti olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Başlangıçta düz geniş bir kap olan bodhrán, turba taşımak için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Francie Brolly</span> Kuzey İrlandalı politikacı

Francis Brolly, İrlandalı cumhuriyetçi siyasetçi, müzisyen ve eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Selen Gülün</span>

Selen Gülün, Türk caz müzisyeni, piyanist, şarkıcı, besteci ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Dhafer Youssef</span>

Dhafer Youssef, Tunuslu udi, vokalist ve besteci.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda'daki Türkler</span>

İrlanda'daki Türkler, İrlanda'da yaşayan, başka bir yerde doğmuş veya İrlanda doğumlu olan, ancak Türk kökleri olan insanlara denir. Türk kökleri ile bu, Türkiye'ye, Kıbrıs adasına veya Türk diasporasının topluluklarına bağlanan kökler anlamına gelebilir.

<span class="mw-page-title-main">Barry Fitzgerald</span>

Barry Fitzgerald olarak bilinen William Joseph Shields, İrlandalı bir sahne, film ve televizyon oyuncusuydu. Neredeyse kırk yıl süren kariyerinde, Tehlikeli Bebek (1938), Eve Dönüş (1940), Vadim O Kadar Yeşildi ki (1941), Yolumda Giderken (1944) gibi önemli filmlerde rol aldı. Going My Way (1944) filmiyle filmiyle En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'nü kazandı ve aynı zamanda En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'ne aday gösterildi. İrlandalı aktör Arthur Shields'in ağabeyiydi. 2020'de The Irish Times'ın İrlanda'nın en büyük film oyuncuları listesinde 11 numarada yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Brooke Scullion</span> İrlandalı şarkıcı

Brooke Scullion bilinen adıyla Brooke, İrlandalı şarkıcıdır. Brooke, Eurosong 2022 yarışmasını kazanmasından dolayı 2022 Eurovision Şarkı Yarışması'nda İrlanda'yı "That's Rich" adlı şarkısıyla temsil etmiştir. Ayrıca The Voice UK yarışmasının 9. sezonunu üçüncü sırada tamamlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Caroline Corr</span> Müzisyen ve şarkıcı

Caroline Georgina Corr, İrlandalı şarkıcı ve dört kardeşten oluşan Keltik temalı folk rock grubu The Corrs'un bateristi. Corr; baterinin yanı sıra bodhrán, perküsyon ve piyano da çalmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.