Yavru ile Katip

Yavru ile Katip, 1970'li yıllarda Türkiye'de de popüler olmuş, İtalyan sinemasının iki komedyeninin Türkiye'de gösterilen filmlerindeki yerel adı. Bu ikiliye verilen bir diğer ad da 002 idi. İkili 1960'lı yıllarda Türkiye'de "Bıdık ile Düdük" olarak anılıyordu.

İkili hakkında çıkan bir DVD'li kitabın ön kapağı. Solda "Katip" (Ciccio Ingrassia), sağda "Yavru" (Franco Franchi).

İtalya'da Franco e Ciccio olarak anılan bu iki oyuncu Franco Franchi (d.1928^[1] - ö.1992) ve Ciccio Ingrassia (d.1922 - ö.2003) idi. Her ikisi de Sicilya'nın Palermo kentinde dünyaya gelmişti. İlk kez 1954 yılında tanışan ikili 1960 yılında sinemaya da birlikte başladı. 1970'li yıllarda birlikte çevirdikleri bir dizi komedi filmi ile önce İtalya'da sonra da dünyada tanındılar. Birlikte 100'ün üzerinde film yaptılar.^[2] Franco 1992'de 64 yaşındayken, Ciccio ise 2003'te 81 yaşındayken Roma'da hayata veda etti.

Franco Franchi "Yavru", Ciccio Ingrassia ise "Katip"ti. Sinemanın ve diğer gösteri sanatlarının kendilerinden önceki tüm ikilileri gibi onlar da zıtlıkları ile birbirlerini tamamlıyordu. Tıpkı Lorel Hardi veya Karagöz Hacivat ikilileri gibi. Uzun boylu ince bıyıklı ve soğuk tavırlı olan "Katip" daha kurnaz ve akıllı olanıydı. Kısa boylu, tombulca olan "Yavru" biraz daha safçaydı, ağzı daha kalabalık ve mimikleri ve jestleri çok abartılıydı. Özellikle de kulaklarını oynatırken saçlarının âdeta bir peruk gibi öne arkaya oynaması herkesi güldürürdü.

Birçok ünlü yönetmenin filmlerinde ayrı ayrı da rol aldılar. Bunlardan biri de Ciccio Ingrassia'nın 1973 tarihli Federico Fellini filmi olan Amarcord'da canlandırdığı Teo Amca rolüydü. İkilinin birlikte oynadıkları son film ise Taviani kardeşlerin 1984 tarihli Kaos filmi oldu.

Yavru ile Katip filmlerinin Türkçe seslendirmesini Altan Erbulak (Katip) ve Erol Günaydın (Yavru) yapıyordu. Başarılı seslendirmeleri ve seslerinin karakterlere uygunluğu, serinin yaygınlaşmasında rol oynamıştır.^[3]

1970'li yıllarda Türkiye'de Yavru ile Katip o denli popüler olmuştu ki bir de Türk versiyonu çekildi. 1971 tarihinde Ahmet Üstel'in yazıp Feyzi Tuna'nın yönettiği Yavru ile Katip'te Müjdat Gezen, Turgut Boralı, Seden Kızıltunç gibi oyuncular rol almıştı.

Türkiye'de Yavru ile Katip Filmleri

Türkiye'de 1970'li yıllarda gösterime girmiş "002 Yavru ile Katip" filmlerinin bazıları aşağıda listelenmiştir (Türkiye'de gösterildikleri tarihe göre sıralanmışlardır).^[4]^[5]

Türkiye'de gösterildiği yıl	Yapım yılı	Türkiye'de gösterildiği adı	Özgün adı
1967	1964	002 İtalya'dan Sevgilerle	002 agenti segretissimi
1968	1964	Bıdık ile Düdük Dünyada İlk Aşklar	L'amore primitivo
1969	1966	Bıdık ile Düdük Kadın Bombalar Arasında	Le spie vengono dal semifreddo
1970	1965	Bıdık ile Düdük Altın Parmak (2 Şaşkın ve Altın Parmak)	Due mafiosi contro Goldginger
1971	1967	002 Yavru, Katip ve Kedi	Il lungo, il corto, il gatto
1971		002 Hızlı Futbolcu
1972	1965	002 Bir Avuç Dolar	Per un pugno nell'occhio
1972	1971	002 Hızlı Boksör	I due assi del guantone
1972	1969	002 Apaçilere Karşı	Franco e Ciccio sul Sentiero di Guerra
1972	1971	Yavru ile Katip Çapkın Şoförler	I Due della Formula uno alla Corsa piu Pazza Pazza del Mondo
1972	1971	002 Borsalino Çetesi	I Clan dei Due Borsalini
1972		002 Yavru ile Katip Konuşan Katır
1973	1968	002 Sahte Şövalye	I due crociati
1973	1972	002 Trinita'nın Çocukları	I Due figli di Trinita
1973		002 Hızlı Berberler Cephede
1973		002 Aptal Uşaklar
1973	1971	002 Hızlı Yarışçılar (Hızlı Yaşayanlar)	I due della formula uno alla corsa più pazza pazza del mondo
1973		002 Mahallenin Kabadayıları
1974	1969	002 Babanın Oğlu	Don Franco e Don Ciccio nell'anno della contestazione
1974	1971	002 Hızlı Kayakçılar	I Due Pezzi da Novanta
1974		002 Karateci
1974		002 İdam Mahkûmları
1974	1973	002 Roma'da Son Tango	Ultimo Tango a Zagarolo
1975	1974	002 Kelebek	Farfallon
1977		002 Sokakların Belalısı
1978	1975	002 Zoro Diye Biri	II Sogno di Zorro

Notlar

İtalya'da ve dünyada "Franco e Ciccio" olarak tanınan ikilinin adı Türkiye'de "Yavru ile Katip" yapılmıştır. Sinemanın popüler isimlerinin yerelleştirilmesi yeni bir uygulama değildir, sinemanın ilk yıllarından beri yapılmaktaydı. Örneğin Charlie Chaplin'e Türkiye'de Şarlo (Gerçi Fransızlar da öyle diyordu) adı verilmişti ve çok tuttu. 1930'lu yılların ünlü komedyen kardeşleri Marx Kardeşler'den Groucho Marx "Arşak Palabıyıkyan" yapılmış, Harpo Marx "Kıvırcık" Chico Marx da "Torik" olmuştu. Üçlünün adı da "Üç Ahbap Çavuş"tu (Bu filmleri Ferdi Tayfur seslendiriyordu). Sessiz sinemanın bazı ünlüleri de lakapları ile tanınıyordu; "Taş yüz" Buster Keaton, “Şişko” Fatty (Roscoe Arbuckle), “Şaşı” Ben Turpin, "İrikıyım" Chester Conklin ve "Akrobat" Harold Lloyd gibi.
İtalya'da Franco e Ciccio olarak bilinen "Yavru ile Katip" ikilisine yine Türkiye'de verilmiş olan bir diğer ad da 002 idi. Bu kod adı ünlü casus karakteri James Bond'un kod adı olan 007'ye bir gönderme idi. Türkiye'de gösterilen hemen hemen bütün filmlerinde bu isimleri de geçmektedir. Örneğin "002 Yavru ile Katip Konuşan Katır" (1971) gibi.
1970'li yıllarda Türkiye'de bu filmlerin popülerliğinden yararlanmak isteyen "Sivrisinekler" adlı bir komedi ikilisi "002 Yavru ile Katip İstanbul'da" adıyla 45'lik bir komedi plağı yapmışlardı (Hülya Plak).

Kaynakça

^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2013.
^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2008.
^ " 19 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. İtalyan filmi ‘Yavru ile Katip’ vardı, onları Altan Erbulak’la konuşturuyorduk ama tuluat yapıyorduk. O kadar süsledik ki, yaptığımız tuluat o kadar tuttu ki, İtalyan film şirketi bile şaşırmıştı, “Ne var Türkiye’de bu bizim film bu kadar seyrediliyor” diye. "
^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2008.
^ "Milliyet Gazete Arşivi/Lando Buzzanca". Gazetearsivi.milliyet.com.tr. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2010.