İçeriğe atla

Yatırım

Yatırım, belirli bir kaynağın ya da değerin, gelir sağlamak amacıyla kalıcı bir biçimde kullanılmasıdır. Tüketim kavramından temel farkı, kullanılan kaynak ya da değerin işlem sonunda tükenmemesidir. Yatırım harcamasının sonucunda ortaya çıkan yatırım, orta ve uzun dönemde getiri sağlamaya devam eder.

Dar anlamda yatırım, yatırım mallarının satın alınması şeklindeki yatırım harcamasıdır. Geniş anlamda ise verimliliğin artırılması amacıyla insan kaynaklarına yapılan harcamalar da yatırım olarak kabul edilmelidir.

Yatırımcılar genellikle daha riskli yatırımlardan daha yüksek getiri beklerler. Düşük riskli bir yatırım yapıldığında, getiri de genellikle düşüktür.

Yatırımcılara özellikle acemi yatırımcılara, genellikle belirli bir yatırım stratejisi benimsemeleri ve portföylerini çeşitlendirmeleri tavsiye edilir. Farklılaşma genel riski azaltmanın istatistiksel etkisine sahiptir.

Terminoloji ve risk

Bir yatırımcı, akıllıca yapmadığı sürece yatırdığı sermayenin bir kısmını veya tamamını kaybetme riski taşır. Yatırım, sermayeye yapmadan veya risk taşımadan elde edilen arbitrajdan farklıdır.

Tasarruflar, finansal açıdan sağlayıcının temerrüde düşme riskini (normalde uzak) taşır.

Döviz tasarrufları da döviz kuru riski taşır: Bir tasarruf hesabının para birimi, hesap sahibinin ana para biriminden farklıysa, iki para birimi arasındaki döviz kurunun olumsuz şekilde değişme riski vardır. Böylece tasarruf hesabının değeri azalır ve hesap sahibinin ana para biriminde ölçülür.

Tasarrufların aksine, yatırımlar hem daha çeşitli risk faktörlerini hem de daha fazla belirsizliği ve daha fazla risk taşır.

Sanayiden sanayiye oynaklık, bağlı olarak az ya da çok bir risktir. Örneğin; biyoteknoloji'de yatırımcılar, küçük piyasa değerli ama hızla yüz milyonlarca değerinde olabilen şirketlerdeki büyük kârın peşindedirler.[1] Araştırılan ürünlerin yaklaşık %90'ının yasal düzenlemeler ve farmakolojideki karmaşık talepler nedeniyle piyasaya sürülememe riski, ortalama bir reçeteli ilacın 10 yıl ve 2.5 milyar ABD Doları değerinde sermaye gerektirmesidir.[2]

Kaynakça

  1. ^ Murphy, Casey. "The Ups and Downs of Biotechnology". Investopedia (İngilizce). 2 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2021. 
  2. ^ ltd, Research and Markets. "AI-based Drug Discovery Market: Focus on Deep Learning and Machine Learning, 2020-2030". www.researchandmarkets.com (İngilizce). 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Para</span> devletçe bastırılan, üzerinde değeri yazılı kâğıt veya metalden ödeme aracı, nakit

Para, mal ve hizmetlerin değiş-tokuşu için kullanılan araçlardan en yaygın olanı. Para sözcüğü ile genellikle madenî para ve banknotlar kastedilmekle birlikte; ekonomide, vadesiz mevduatlar ve kredi kartları da parayı meydana getiren unsurlardan sayılır. Vadeli mevduat, devlet tahvili gibi değişim araçları ise para benzeri olarak değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Banka</span> finansal etkinlikte bulunan kurum

Banka, faizle para alınıp verilebilen, kredi, iskonto, kambiyo işlemleri yapan, kasalarında para, değerli belge, eşya saklayan ve bunun dışındaki diğer ticari, finansal ve ekonomik etkinliklerde bulunan kuruluşlara denir. En yaygın üçüncül sektörlerden biridir. Banka sözcüğü İtalyanca banca sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Para bozma gişesi, para bozma yeri anlamına gelir. Kredilendirme faaliyetleri doğrudan banka tarafından veya sermaye piyasaları aracılığıyla dolaylı olarak da yapılabilir. Bankalar genellikle uluslararası bir dizi sermaye standardı olan Basel Anlaşmalarına dayanan asgari sermaye gereksinimine tabidir. Bankalar bir ülkenin finansal sistem ve ekonomisinde önemli bir rol oynadıklarından, yargı alanlarının çoğu bankalar üzerinde yüksek derecede düzenleme uygulamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Döviz</span> mal veya hizmetler için genel olarak kabul edilen takas aracı

Döviz, dar anlamda yabancı parayı temsil eden belgeler. Türkçede yabancı ülkelerin paralarına da döviz denmektedir. Herhangi bir ülkenin parasının, başka bir ülkenin parasına dönüştürülmesiyle ilgili işlemlere de döviz işlemi veya kambiyo işlemi denir. Döviz kelimesi Türkçeye Fransızcadaki deviseden geçmiştir. Genel olarak döviz dendiğinde milletlerarası ödemelerde kullanılan ödeme araçlarının tamamı ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Finans</span> Akademik disiplin

Finans, para, döviz ve sermaye varlıklarının incelenmesi ve disiplinidir. Mal ve hizmetlerin üretimi, dağıtımı ve tüketiminin incelenmesi olan ekonomi ile ilgilidir ancak ondan farklıdır. Kapsama dayalı olarak Finansal sistemlerde finansal faaliyetlere ilişkin disiplin, kişisel, kurumsal ve kamu finansmanı olarak ayrılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Portföy</span>

Portföy veya portfolyo, herhangi bir konudaki çalışmaların veya belgelerin bir araya getirildiği dosya. Portföy kavramının sanattan finansa çok çeşitli bir kullanım alanı vardır. Latince portare (taşımak) ve foglio (sayfa) kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur.

Millî gelir ile ilgili iki temel kavram vardır. Bunlar Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) ve Gayri Safi Millî Hasıla (GSMH) kavramlarıdır. GSYİH, bir ülkenin sınırları içerisinde hem o ülkenin yurttaşları hem de yabancılar tarafından elde edilen gelir, GSMH ise bir ülkenin yurttaşları tarafından o ülkenin sınırları içerisinde ve sınırları dışında elde edilen geliri ifade eder.

İhracat ya da dışsatım, bir malın veya hizmetin yurt dışındaki alıcılara satılmasıdır. Devletler, tüzel kişilikler ve gerçek kişilikler tarafından gerçekleştirilir. İthalatın karşıtıdır ve dış ticaret dengesini oluşturan etkenlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">1997 Asya mali krizi</span> Temmuz 1997nin ikinci yarısından itibaren ortaya çıkan ve Taylandda başlayan bir domino etkisi ile tüm Asyayı sarmış ekonomik kriz

Doğu Asya Mali Krizi Temmuz 1997'nin ikinci yarısından itibaren ortaya çıkan ve Tayland'da başlayan bir domino etkisi ile tüm Asya'yı sarmış ve Güneydoğu Asya krizi adını almış finans krizidir. Asya Kaplanları olarak bilinen birçok Doğu Asya ülkesinin para birimleri, borsaları ve diğer kıymetleri ekonomik krizden etkilenmiştir. Yerel olarak IMF Krizi olarak da bilinir ama bu isim tartışmalıdır. Krizin varlığı ve sonuçları üzerinde görüş birliği olsa da nedenleri, kapsamı ve çözümleri tartışmalıdır. Uluslararası fon akımlarının yön değiştirmesine sebep olan ekonomik bir krizdir.

<span class="mw-page-title-main">Standard & Poor's</span> kredi değerlendirme kuruluşu

Standard & Poor's (S&P), merkezi ABD'de New York'ta bulunan uluslararası kredi değerlendirme kuruluşudur.

Türev, temel olan asıl değerin fiyat araçlarına bağlı olması anlamına gelir. Hakların garanti altına alındığı, bir malın sabit bir fiyattan satın alınması ya da satılmasını sağlayan ticari anlaşmadır. Esas olan mal asıl değer olarak da tanımlanır. Asıl değer; menkul kıymetler, pazar (piyasa) bağlantılı referans büyüklükleri, diğer ticaret maddeleri olabilir; fakat ekonomik olmayan miktar da hava türevleri olabilir. Türevler fiyat değişimlerinin risklerine karşı güvenliği ve asıl değerlerin fiyat gelişimindeki spekülasyonu mümkün kılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gayrisafi yurt içi hasıla</span> Bir ülkede üretilen mal ve hizmetlerin piyasa değeri toplamı

Gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH), bir ülke veya ülkeler tarafından belirli bir zaman diliminde üretilen ve satılan tüm nihai malların ve hizmetlerin piyasa değeri’nin parasal bir ölçü’südür.

Net bugünkü değer yatırımları karşılaştırırken ya da bir yatırımın değerini anlamaya çalışırken kullanılan bir yöntemdir.

Finansal risk yönetimi, bir firmanın, finansal araçları kullanarak başta kredi riski ve piyasa riski olmak üzere karşılaştığı riskleri yöneterek ekonomik değer yaratma faaliyetidir. Karşılaşılan diğer risk türleri arasında, döviz riski, Shape riski, volatilite riski, sektörel risk, likidite riski, enflasyon riski vb. yer almaktadır. Genel risk yönetimine benzer bir şekilde, finansal risk yönetiminde de kaynakların tespit edilmesi, ölçülmesi ve bunlara karşı önlemlerin planlanması gereklidir. Finansal risk yönetimi nitel ve nicel olabilir. Risk Yönetiminin bir alt dalı olarak, maliyeti yüksek olan risklere karşı finansal araçları kullanarak ne zaman ve hangi ölçüde koruma sağlanması gerektiği konuları üzerinde odaklaşır. Dünya genelinde bankacılık sektöründe, operasyonel, kredi ve piyasa risklerinin takibi, raporlanması karşılanması için uluslararası alanda aktif bankalar genel olarak Basel Anlaşmalarına uygun hareket etmektedirler.

Melek yatırımcı girişimlere genellikle hisse veya hisse senedine çevrilebilir borç karşılığı yatırım sağlayan zengin bireydir. Küçük fakat artan sayıda melek yatırımcı kitle fonlamaları aracılığıyla çevrimiçi olarak yatırım yapmakta veya melek yatırımcı grupları şeklinde örgütlenerek sermaye havuzları oluşturmakta ya da portföy şirketlerine tavsiyeler sağlamaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Ülke riski</span>

Ülke riski, bir ülkedeki yatırım ve finansmanın doğasında var olan herhangi bir risktir. Kredi riskinde ülke riskini dikkate almanın önemi, dış ticaret, çokuluslu şirketler ve her şeyden önce uluslararası bankacılık operasyonlarının gelişmesiyle hızla artmıştır. Bankacılar kısa süre sonra diğer ülkelerdeki müşterileri finanse etmenin bir dizi yeni ve farklı sorunla karşılaşmak anlamına geldiğini keşfetti. Bunu yapmak için, ilişki kurmaya çalıştıkları ülkelerin siyasi, ekonomik, sosyal ve hatta psikolojik özelliklerini incelemek zorundadırlar. Ayrıca, diğer ülkelerde var olan yasal ve mali yönleri de incelemelidirler.

Hedge fon, serbest yatırım fonu veya risk fonu; göreli olarak likit olan mal varlıkları üzerinden al-sat yapılan ve açığa satış, kaldıraç ve türevler gibi daha karmaşık finansal işlem, portföy-yapımı ve risk yönetimi tekniklerinin çok sık kullanıldığı bir yatırım fonu türüdür. Bu karmaşık tekniklerin kullanımı yüzünden, finansal düzenleyiciler genel olarak hedge fonlarının, kurumsal yatırımcıların, yüksek net değerli bireylerin ve nitelikli yatırımcılar gibi bu konuda yeteri kadar sofistike olabilen yatırımcılar dışında hiç kimseye pazarlamansına ya da erişime açılmasına izin vermezler.

Döviz kuru riski, bir finansal işlem şirketin yerel para birimi dışındaki bir para birimi cinsinden ifade edildiğinde ortaya çıkan bir finansal risktir. Döviz kuru riski, işlemin tamamlandığı tarihten önce yerel para birimi ile para birimi arasındaki kurda olumsuz bir değişiklik riski olduğunda ortaya çıkar.

Pre-IPO ayrıca Halka Arz Öncesi, henüz halka açık olmayan bir şirkete, IPO sürecinin başlangıcından kısa bir süre önce yapılabilen yatırımdır. Şirket açısından bakıldığında pre-IPO, sermayenin bir kısmının, sermaye piyasasına sunulma öncesi, finansman sağlanması amacıyla satışıdır.

Etki yatırımı; yatırım yaparken parasal kâr elde etmekten ziyade sosyal ve çevresel anlamda pozitif etkiler yaratmaya öncelik veren yatırım anlayışı. Fon sağlayan birey veya kurumları, pozitif etki sağlaması yönüyle tatmin ederken, yatırım alan şirketleri ise daha verimli kârlılık ve toplum nezdinde itibar kazanma açısında olumlu yönde etkilemektedir.yatırım stratejisidir.

Kaldıraç terimi, finans sektöründe hem finansal piyasalarda margin olarak bilinen kaldıraç, hem de şirketlerin finansal kaldıraç seviyeleriyle ilgili muhasebesel terimlerle ifade edilen önemli bir kavramdır.