İçeriğe atla

Yatma vakti

Yatma zamanı (aynı zamanda yatağa koyma veya üstünü örtme olarak da adlandırılır), çocukların kendilerini daha güvende hissetmelerine ve tercih edebileceklerinden daha katı bir uyku programına alışmalarına yardımcı olmak için ebeveynler tarafından kullanılan bir yöntemdir. Yatma zamanı, uyanıklıktan uykuya geçişi kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.[1] Yatma vakti hikâyeleri, çocuk şarkıları, tekerlemeler, yatak yapımı ve çocuklara gecelik giydirmeyi içerir. Bazı dindar evlerde yatmadan kısa bir süre önce dualar okunur.[2] Uyku eğitimi, bebekler ve yeni yürümeye başlayan çocuklar için yatma vaktinin bir parçasıdır.[3]

Yetişkin kullanımında terim, "yatma vaktim geçti" gibi sokağa çıkma yasağına benzer şekilde basitçe "yatma vakti" anlamına gelir. Bazı insanlar yatmadan önce bir gece içkisi veya bitki çayı içmeye alışkındır. Uyku üzerine çalışan araştırmacılar, geceleri cep telefonu kullanımının kişinin uyku saatinde uykuya dalmasını ve iyi bir gece uykusu çekmesini engellediğini ortaya çıkarmıştır.[4]

Diğer kullanım biçimleri

Yatılı okullarda ve gençlerin dahil olduğu gezilerde veya tatillerde, uyku saatinin karşılığı ışıkların söndürülmesidir - bu terim hapishanelerde, hastanelerde, orduda ve uyku araştırmalarında da kullanılır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Hale (2009). "Social and Demographic Predictors of Preschoolersʼ Bedtime Routines". Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics. 30 (5): 394-402. doi:10.1097/dbp.0b013e3181ba0e64. PMC 2793084 $2. PMID 19745760. 
  2. ^ A Scottish prayer: "I am going now into the sleep, / Be it that I in health shall wake; / If death be to me in deathly sleep, / Be it that in thine own arm's keep, / O God of grace, to new life I wake; / O be it in thy dear arm's keep, / O God of grace, that I shall awake!" (from Poems of the Western Highlanders, 1900; in The Oxford Book of Prayer, general editor: George Appleton.
  3. ^ "Sleep Training Truths: What Science Can (And Can't) Tell Us About Crying it Out". NPR. 15 Temmuz 2019. 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Weir (2017). "(Dis)Connected". Monitor on Psychology. 1 (43): 42. 13 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İnsomnia</span> rahat uyuyamama

İnsomnia ya da uyuyamama hastalığı, bir uyku sorunudur. Uykuya dalamama ya da gece boyunca sürekli uyuyamama sorunlarını barındırır. Hastalar genel olarak, gözlerini birkaç dakikadan fazla kapalı tutamamaktan ya da yatakta bir o yana bir bu yana dönerek uyuyamamaktan yakınırlar.

<span class="mw-page-title-main">Uyku</span> doğal dinlenme biçimi

Uyku, bilincin değiştiği ve duyusal etkinliğin belirli bir dereceye kadar azaldığı, bilinçli zihinsel etkinliğin durduğu bir haldir. Uykuda kas ve çevre ile etkileşim azalır. Uyku, uyaranlara tepki verme yeteneği açısından uyanıklıktan farklı olsa da aktif beyin kalıplarını içerir ve bu da onu koma veya bilinç bozukluklarından daha duyarlı yapar.

<span class="mw-page-title-main">Agnostisizm</span> Tanrının varlığının bilinemeyeceğini savunan öğreti

Agnostisizm ya da bilinemezcilik, en yaygın ve bilinen tanımıyla, tanrı veya tanrısal varlıkların bilinemez veya varlığı ile birlikte yokluğunun da kanıtlanamaz olduğunu savunan bir felsefi görüştür. Agnostik düşünce epistemolojik alanda yer alan bir felsefi görüş olmakla birlikte, zayıf agnostisizm, güçlü agnostisizm gibi alt türlere ayrılır. Bununla birlikte agnostik felsefe varsayımların, özellikle tanrı gibi daha yüksek bir otoritenin varlığına veya yokluğuna ilişkin teolojik varsayımların bilimsel olarak hiçbir zaman açıklanamayacağı görüşündedir. Bu fikir akımının destekçilerine agnostik denir. Agnostisizm kendi içinde de farklı görüşlere ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Magna Carta</span> 1215 yılında imzalanmış İngiliz belgesi

Magna Carta veya Magna Carta Libertatum, 1215 yılında imzalanmış bir İngiliz belgesidir. Bu belge ile İngiltere kralının; yetkilerinin birkaçından feragat etmesi, yasalara uygun davranması ve hukukun arzu ve isteklerinden daha üstün olduğunu kabul etmesi zorunlu kılınarak İngiltere tarihinde kralın yetkileri ilk kez kısıtlanmış ve derebeylere bazı haklar tanımıştır. Magna Carta, günümüzdeki anayasal düzene ulaşana kadar yaşanılan tarihsel sürecin en önemli basamaklarından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kabala</span>

Kabala veya Kabbalah, Yahudi mistisizminde ezoterik bir disiplin, düşünce okulu veya kurallar bütünüdür. Yahudilik'te üyelerine מְקוּבָּל [Kabaliste Mequbbāl] denir. Kabala'nın tanımı, onu takip edenlerin geleneğine ve amaçlarına göre değişiklik gösterir. Kabala, Yahudiliğin ilk yıllarına kadar uzanır; öyle ki, Hristiyanlığı kuran ilk Yahudilerden, Hristiyanlığa da geçmiştir. Yahudilik içindeki mistik dinî yorumların temelini oluşturur. Yahudi Kabalalar, değişmeyen, sonsuz ve ebedi Tanrı'ları Yehova'nın gizemi Ein Sof'u ve ölümlü, sonu olan Evren'in arasındaki ilişkiyi felsefî bir şekilde araştıran bir dizi ezoterik Yahudi öğretileridir.

<span class="mw-page-title-main">Uyku felci</span> Uyku felci ölümle sonuçlanmaz (verilen bilgilere göre)

Uyku felci, uyandıktan hemen sonra veya seyrek olarak, uykuya dalmadan hemen önce, bedenin geçici olarak hareket edememesi ile karakterize edilen bir durumdur.

Medine Anayasası, Medine Sözleşmesi olarak da bilinir, Günümüzde MS 622-624'te yazıldığına inanılan bir belgeye verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Land of the Free</span>

Land of the Free, Belize'nin ulusal marşıdır. Marş, 1963'te Samuel Alfred Haynes tarafından bestelenmiş, Selwyn Walford Young tarafından yazılmıştır. Marş 1981 yılında yürürlüğe girmiştir.

<i>Cross Road: The Videos</i>

Cross Road:The Videos Bon Jovi'nin 1994 yılında yayınlanan Best Of albümü Cross Road'u desteklemek adına grubun en büyük hitlerinin klipleri ile beraber Cross Road albümündeki yeni şarkılardan biri olan Always in klibinin yer aldığı 1994 yılında hem VHS hem de DVD olarak yayınlanmış bir müzik videosudur.Ayrıca Cross Road:The Videos grubun diğer müzik videolarında yer almayan Jon Bon Jovi'nin Blaze Of Glory ve Miracle klipleri ile grubun Keep The Faith albümünden yayınlanan Dry County ninde klibini içermektedir.

<i>Tokyo Road: Best of Bon Jovi</i>

Tokyo Road: Best of Bon Jovi, Bon Jovi'nin 2001 yılının Nisan ayında sadece Japonya'da yayımlanan derleme albümüdür. One Wild Night Live 1985-2001 albümü Japonyada yayımlanmamıştır. Canlı kayıtlardan oluşan bu albümün yerine grubun en büyük hitlerinin yer aldığı Tokyo Road adındaki derleme albüm ise sadece Japonyada yayımlanmıştır. "Tokyo Road"'ta da tıpkı "One Wild Night Live 1985-2001"' albümünde olduğu gibi grubun balad hitlerine yer verilmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nun danket alle Gott, BWV 192</span>

"Nun danket alle Gott, BWV 192", eski ve hala popüler olan bir Hristiyan ilâhisi. 1636 yılı civarında Martin Rinkart tarafından yazılmış olup, Johann Sebastian Bach'ın ve BWV 79 ve BWV192 gibi kantatlarında kullanılmıştır. Sıklıkla Hristiyan evliliklerinde ve diğer dinî seremonilerde seslendirilir.

Nisi Dominus, İncil'de 127 numaralı mezmur olup, ayrıca George Frideric Handel'in 1707 yılında tamamladığı HWV 238 numaralı eseridir.

Uyku hijyeni, kişinin uyku kalitesini artırmak amacıyla önerilen davranışlar ve çevresel etmenlerin tümüdür. Hafif ve orta düzey insomnia bozukluğu yaşayan insanlara yardım etmek için 1970'li yılların sonunda ortaya çıkmış bir yöntemdir ancak 2014'ten beri araştırmalar, verilen önerilerin etkili olup olmadığı konusunda yeterli kanıt olmadığı ve daha çok çalışma yapılmaya ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir. Klinisyenler insomnia ve depresyon gibi uyku problemi belirtisi gösteren bozukluklarda kişinin uyku hijyenini değerlendirir ve bu değerlendirmeye göre kişiye uyku kalitesini artırmak için öneriler vermektedir. Uyku hijyeninin arttırılmasına yönelik uygulamalar şunları içerir: Düzenli bir uyku vakti belirleme, gündüz uykularının vakti ve süresi konusunda dikkatli olma, uyku saatine yakın fiziksel ve zihinsel yorucu faaliyetlerden kaçınma, kaygıyı azaltma, uykudan önceki saatlerde ışığa daha az maruz kalma, uyuyamadığında yataktan kalkma, yatakta yalnızca uyku ve seks için bulunma, yatma vaktine yakın bir zamanda alkol, nikotin, kafein ve diğer uyarıcıları tüketmeme ve uyku için güvenli, rahat ve karanlık bir çevre oluşturmaktır.

Aktigrafi, insan dinlenme / aktivite döngülerini izlemenin invazif olmayan bir yöntemidir. Kaba motor aktivitesini ölçmek için akimetri sensörü olarak da adlandırılan küçük bir aktigraf ünitesi bir hafta veya daha uzun süre giyilir. Ünite genellikle bilekte takılan kol saati benzeri bir pakette bulunur. Aktigraf ünitesinin maruz kaldığı hareketler sürekli olarak kaydedilir ve bazı birimler ışığa maruz kalmayı da ölçer. Veriler daha sonra bir bilgisayara iletilebilir ve çevrimdışı analiz edilebilir; bazı sensör markalarında veriler gerçek zamanlı olarak iletilir ve analiz edilir.

Nathaniel Kleitman Amerikalı fizyolog ve uyku araştırmacısı. University of Chicago'da Fizyoloji bölümünde Emeritus Profesördür. Uyku çalışmaları yapmış ve 1939'da Sleep and Wakefulness adlı kitabı yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uyku bozukluğu</span> uyku düzeninin bozulmasına sebep olan mental bozukluk

Uyku bozuklukları kişinin uykusuyla ilgili bozuklukların genel adıdır. En yaygın uyku bozukluğu insomniadır. Bunun dışında uyku apnesi, narkolepsi, hipersomniya, uyku hastalığı, uyurgezerlik ve gece terörü bozukluğun diğer yaygın çeşitleridir. Polisomnografi ve aktigrafi uyku bozukluğunu incelemede kullanılan yöntemlerdir. Uyku bozuklukları bireyin fiziksel, mental, sosyal ve duygusal yönlerden işlevselliğini olumsuz yönde etkileyebilir.

<span class="mw-page-title-main">İçsel ışık</span>

İçsel ışık, Tanrı'nın Işığı, Mesih'in Işığı, İçimizdeki Mesih, Tanrı'nınki, İçimizdeki Tanrı'nın Ruhu, İçimizdeki Işık ve ışık, Dini Dostlar Derneği'nde (Quakers) Mesih'in Işığı'nın üzerlerine veya içlerine yansıdığını ifade etmek için yaygın olarak kullanılan metaforlardır. Bu ifadeler, "'içsel ışığa' inanç duyulmasını ve ona dayanılmasını öğütleyen " Quaker hareketinin kurucusu George Fox tarafından yaygınlaştırılmıştır. İlk Quakerlar; sessizce oturdukları ve, Tanrı'nın içsel ışığının üzerlerinde parladığını ve Kutsal Ruh'un konuştuğunu hissedene kadar, İncil'in sözleri üzerinde meditasyon yapmalarıyla biliniyordu. Öncü Quakerlar şunu öğrettiler: "Tanrı kendisini Kutsal Ruh aracılığıyla her bireyin vicdanında ve bilincinde açığa çıkarır; Mesih'in kendisi, insanın günahkârlığını aydınlatmak ve onu hakikat ile doğruluk yoluna iletmek için Işıktır. ... bu ışık tüm insanların içindedir ki Tanrı'nın lütfuyla onları Mesih'e yönlendirebilsin ve aynı ışık Hristiyanlara günlük rehberlik sağlayacaktır."

<span class="mw-page-title-main">Davranışsal uyku tıbbı</span>

Davranışsal uyku tıbbı (BSM), uyku tıbbı içinde, uykuyu etkileyen psikolojik, fizyolojik, davranışsal, bilişsel, sosyal ve kültürel faktörlere odaklanan, uyku ile ilgili bozuklukların bilimsel araştırmasını ve klinik tedavisini kapsayan bir alandır. BSM'nin klinik uygulaması, öncelikle farmakolojik olmayan tedavileri kullanan kanıta dayalı bir davranışsal sağlık disiplinidir. BSM müdahalelerinde kullanılan birincil teknikler, uyku ile ilgili zorlukları başlatan ve sürdüren davranış, düşünce ve çevresel faktörlerde sistematik değişiklikleri içerir.

<span class="mw-page-title-main">Yatma vaktini erteleme</span>

Yatma vaktini erteleme, durumun daha kötü olacağını bilmesine rağmen gereksiz ve gönüllü olarak yatmayı geciktirenleri içeren psikolojik bir olgudur. Yatmayı erteleme, zamanın nasıl geçtiğini anlamamaktan kaynaklanabileceği gibi, gündüz yaşanan olaylar üzerinde kontrol eksikliği algısı nedeniyle geceyi kontrol altına alma çabası olarak da ortaya çıkabilmektedir. Bu olgu, 2014 yılında Çin sosyal medya platformu Weibo'da ortaya çıkan bir terim olan "intikam amaçlı yatmayı erteleme" olarak adlandırılmıştır.