Yasujirō Ozu
Yasujirō Ozu | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 12 Aralık 1903 Tokyo, Japonya |
| Ölüm | 12 Aralık 1963 (60 yaşında) Tokyo, Japonya |
| Milliyet | Japon |
| Meslek | Film yönetmeni |
| Etkin yıllar | 1929–1963 |
Yasujirō Ozu (小津 安二郎 Ozu Yasujirō, 12 Aralık 1903 – 12 Aralık 1963) 1903-1963 yılları arasında yaşamış Japon film yönetmeni. Japon yönetmenlerin en Japonu diye de anılan Ozu, 50'yi aşkın film yönetmiş, Wim Wenders, Jim Jarmusch, Nuri Bilge Ceylan ve Zeki Demirkubuz gibi pek çok ünlü yönetmeni derinden etkilemiştir.[1]
Yașamı
Tokyo'nun Fukagawa bölesinde doğan Ozu, beș kardești.[2] Gübre satıcısı olan babası 10 yaşındayken onu kardeșleriyle birlikte memleketine yollamıştı. Bu nedenle Mart 1913'ten 1924'e dek Matsusaka'da yaşadı.
Doğum gününde vefat eden Ozu'nun Kita-Kamakura'daki mezar taşında "hiç" ya da "hiçlik" anlamına gelen, Japonca mu 無 işareti kazılıdır.[3]
Sinemasının özellikleri
Yasujirō Ozu, sinemada minimalist geleneğin en eski mimarlarındandır. Japonya'daki Zen kültürünün dinginliği ve sadeliği filmlerine hakim olmuştur.
Ozu filmlerinde kamera, çok ender örnekler dışında hiç kıpırdamaz. Daha geç filmlerinde hiç çevrinme (pan), kaydırma (şaryo) ve optik kaydırma (zoom) gibi yöntemlere rastlanmaz. Daima insan görüşüne en yakın olan 50 mm objektif kullanılır. Ozu’nun kullandığı tek filmsel noktalama işareti kesmedir, fakat bu etki için yapılan hızlı kesme ya da metaforik anlam amaçlı yan yana kesme değil; olayların ritmik dizgesini belirten düzenli kesmelerdir. Kamera genellikle oyuncuların göz hizasının altında, Japonların geleneksel evlerinde oturdukları tatamilerin seviyesindedir.[4] Ozu hemen tüm filmlerinde aynı oyuncularla çalışır. Bu gibi özellikleriyle Ozu sinema tarihinde kendine farklı bir yer edinmiştir.[5]
Filmlerinde Japon toplumunun geçirdiği köklü değişimi yansıtmaya çalışmıştır. Yönetmenliğe kısa komedi filmleri ile başlamıș, 1930'lar itibarıyla daha ciddi konulara yönelmiştir. Evlilik, aile, kuşaklararası ilișkiler Ozu'nun 1930 sonrası filmlerinin ana temalarını olușturur.
Nagaya Shinshiroku (1947), Geç Gelen Bahar (1949), Erken Gelen Yaz (1951), Tokyo Hikayesi (1953) ve Ohayo (1959) gibi filmleriyle Ozu, dünya sinema tarihinin en etkili ve iz bırakmış yönetmenlerinden birisi olarak görülmektedir.
12-27 Nisan 2003 tarihleri arasında gerçekleşen 22. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde, "Anısına" başlıklı bölümde Yasujirō Ozu'nun 7 filminden oluşan bir retrospektife yer verilmiştir.[6]
Filmografisi
| Yasujirō Ozu'nun Filmografisi [7][8] | ||||
|---|---|---|---|---|
| Yıl | Filmin Japonca Adı | Rōmaji | Türkçe / İngilizce Adı | Notlar |
| Sessiz Filmler | ||||
| 1927 | 懺悔の刃 | Zange no yaiba | Sword of Penitence | Kayıp |
| 1928 | 若人の夢 | Wakōdo no yume | Dreams of Youth | Kayıp |
| 女房紛失 | Nyōbō funshitsu | Wife Lost | Kayıp | |
| カボチャ | Kabocha | Pumpkin | Kayıp | |
| 引越し夫婦 | Hikkoshi fūfu | A Couple on the Move | Kayıp | |
| 肉体美 | Nikutaibi | Body Beautiful | Kayıp | |
| 1929 | 宝の山 | Takara no yama | Treasure Mountain | Kayıp |
| 学生ロマンス 若き日 | Gakusei romansu: wakaki hi | Student Romance: Days of Youth | ||
| 和製喧嘩友達 | Wasei kenka tomodachi | Fighting Friends Japanese Style | 14 dakikası mevcutt | |
| 大学は出たけれど | Daigaku wa detakeredo | I Graduated, But... | 10 dakikası mevcut | |
| 会社員生活 | Kaishain seikatsu | The Life of an Office Worker | Kayıp | |
| 突貫小僧 | Tokkan kozō | A Straightforward Boy | Kısa film | |
| 1930 | 結婚学入門 | Kekkongaku nyūmon | An Introduction to Marriage | Kayıp |
| 朗かに歩め | Hogaraka ni ayume | Walk Cheerfully | ||
| 落第はしたけれど | Rakudai wa shitakeredo | I Flunked, But... | ||
| その夜の妻 | Sono yo no tsuma | That Night's Wife | ||
| エロ神の怨霊 | Erogami no onryō | The Revengeful Spirit of Eros | Kayıp | |
| 足に触った幸運 | Ashi ni sawatta kōun | The Luck Which Touched the Leg | Kayıp | |
| お嬢さん | Ojōsan | Young Miss | Kayıp | |
| 1931 | 淑女と髭 | Shukujo to hige | The Lady and the Beard | |
| 美人と哀愁 | Bijin to aishu | Beauty's Sorrows | Kayıp | |
| 東京の合唱 | Tokyo no kōrasu | Tokyo Chorus | ||
| 1932 | 春は御婦人から | Haru wa gofujin kara | Spring Comes from the Ladies | Kayıp |
| 大人の見る繪本 生れてはみたけれど | Umarete wa mita keredo | I Was Born, But... | ||
| 靑春の夢いまいづこ | Seishun no yume ima izuko | Where Now Are the Dreams of Youth? | ||
| また逢ふ日まで | Mata au hi made | Until the Day We Meet Again | Kayıp | |
| 1933 | 東京の女 | Tokyo no onna | Woman of Tokyo | |
| 非常線の女 | Hijōsen no onna | Dragnet Girl | ||
| 出来ごころ | Dekigokoro | Passing Fancy | ||
| 1934 | 母を恋はずや | Haha wo kowazuya | A Mother Should be Loved | |
| 浮草物語 | Ukigusa monogatari | A Story of Floating Weeds | ||
| 1935 | 箱入娘 | Hakoiri musume | An Innocent Maid | Kayıp |
| 東京の宿 | Tokyo no yado | An Inn in Tokyo | ||
| 1936 | 大学よいとこ | Daigaku yoitoko | College is a Nice Place | Kayıp |
| Sesli, Siyah - Beyaz Filmler | ||||
| 1936 | 菊五郎の鏡獅子 | Kagami jishi | Kagami jishi | Belgesel; Ozu'nun ilk sesli filmi |
| ひとり息子 | Hitori musuko | The Only Son | ||
| 1937 | 淑女は何を忘れたか | Shukujo wa nani wo wasureta ka | What Did the Lady Forget? | |
| 1941 | 戸田家の兄妹 | Todake no kyodai | Brothers and Sisters of the Toda Family | |
| 1942 | 父ありき | Chichi ariki | There Was a Father | |
| 1947 | 長屋紳士録 | Nagaya Shinshiroku | Record of a Tenement Gentleman | |
| 1948 | 風の中の牝鶏 | Kaze no naka no mendori | A Hen in the Wind | |
| 1949 | 晩春 | Banshun | Geç Gelen Bahar | Ozu's first film with Setsuko Hara |
| 1950 | 宗方姉妹 | Munekata kyōdai | The Munekata Sisters | |
| 1951 | 麥秋 | Bakushu | Erken Gelen Yaz | |
| 1952 | お茶漬けの味 | Ochazuke no aji | The Flavor of Green Tea over Rice | 1939'da sansurlenen senaryodan uyarlama |
| 1953 | 東京物語 | Tokyo monogatari | Tokyo Hikayesi | |
| 1956 | 早春 | Soshun | Early Spring | |
| 1957 | 東京暮色 | Tōkyō boshoku | Tokyo Twilight | |
| Renkli filmler | ||||
| 1958 | 彼岸花 | Higanbana | Equinox Flower | Ozu'nun ilk renkli filmi |
| 1959 | お早よう | Ohayo | Good Morning | |
| 浮草 | Ukigusa | Floating Weeds | A Story of Floating Weeds'in yeniden cekimi | |
| 1960 | 秋日和 | Akibiyori | Late Autumn | |
| 1961 | 小早川家の秋 | Kohayagawa-ke no aki | The End of Summer | Ozu'nun Setsuko Hara ile son filmi |
| 1962 | 秋刀魚の味 | Sanma no aji | An Autumn Afternoon | Ozu'nun son filmi |
Kaynakça
- Ozu - Donald Richie. University of California Press; (Temmuz 1977), ISBN 0-520-03277-2
- Yasujiro Ozu Japanese Film Directors - Audie Bock. Kodansha International Ltd; (1978), ISBN 0-87011-304-6
- Ozu and the Poetics of Cinema 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - David Bordwell. Princeton University Press; (1988), ISBN 0-691-00822-1
- Ozu's Anti-Cinema - Kiju Yoshida. Center for Japanese Studies, University of Michigan; (1998), ISBN 1-929280-27-0
- Ozu yasujiro zenshū (Ozu Yasujiro's Complete Works—two volume set of Ozu's scripts). Shinshokan; (March 2003), ISBN 4-403-15001-2 (Japonca)
- Ozu yasujiro no nazo (The Riddle of Ozu Yasujiro—manga biography of Ozu). Shōgakukan; (Mart 2001), ISBN 4-09-179321-5 (Japonca)
- Transcendental Style in Film: Ozu, Bresson, Dreyer - Paul Schrader (1972) ISBN 0-306-80335-6
Kaynakça
- ^ "Mutlaka İzlenmesi Gereken 5 Yasujirô Ozu Filmi". Film Loverss. 12 Aralık 2018. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Portrait of Ozu". YouTube. 10 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Yasujiro Ozu's gravesite in Kita-Kamakura". Easterwood. 1 Temmuz 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Pelin Özdoğru. Minimalizm ve Sinema. Es Yayınları.
- ^ "Yasujirō Ozu - The Depth of Simplicity". YouTube. 22 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ve Festival Başlıyor..." Bianet.
- ^ Hasumi 1998, s. 229
- ^ Sato 1997b, s. 280
Dış bağlantılar
- IMDb'de Yasujirō Ozu
