İçeriğe atla

Yasak bölge (Falkland Savaşı)

Yasak bölge

Yasak bölge (İngilizce: Total Exclusion Zone) Falkland Savaşı sırasında 30 Nisan 1982 günü Birleşik Krallık tarafından ilan edilen ve merkezinde Falkland Adaları'nın bulunduğu 200 deniz mili (370 km) çapındaki bir dairenin tanımladığı alandır. Savaş sırasında bu bölgeye giren herhangi bir deniz veya hava aracına önceden uyarılmadan silahlı müdahale edileceği ilan edilmiştir.

Tanımı

12 Nisan 1982 tarihinde[1] İngiltere tarafından ilan edilen yasak bölge, merkezinde Falkland Adalarının yer aldığı 200 deniz mili (370 km) çapında bir bölge tanımlamaktaydı. Bu bölgeye girecek herhangi bir Arjantin savaş veya destek gemisi uyarı verilmeksizin bölgedeki İngiliz nükleer denizaltıları tarafından vurulacaktır.

23 Nisan günü Buenos Aires'deki İsviçre Büyükelçiliği aracılığıyla iletilen mesajda İngiliz Hükûmeti Arjantin Hükûmetini uyarmakta ve ilan edilen bu bölgeye giren ve Güney Atlantik bölgesindeki İngiliz askerî varlığına karşı tehdit unsuru olarak değerlendirilen herhangi bir Arjantin gemi veya uçağının vurulacağını bildiriyordu. Sivil havacılık uçakları bu kapsamda bulunmamaktaydı.

İlan edilen bu yasak bölge, 30 Nisan itibarıyla mutlak yasak bölge (Total Exclusion Zone) ilan edilmiş, bölgeye girecek herhangi bir ülke bandıralı uçak veya gemiye uyarı verilmeksizin ateş açılacağı ilan edilmiştir.

Hukuki zemin

ARA General Belgrano 2 Mayıs 1982 tarihinde yasak bölge dışında vurularak batırıldığında bu saldırının hukuki zemini sorgulanmıştır. Yasak bölgeler genellikle savaşan tarafların dışındaki ülkelerin dışında durmaları için ilan edilir, savaşan tarafların birlikleri açısından zaten savaş durumu geçerli olduğu için bu yasaklamanın bir anlamı bulunmamaktadır. Benzer şekilde batırılan Belgrano'nun kaptanı Hector Bonzo da yaptığı açıklamada savaş halinin bulunduğu ortamda gemisine karşı yapılan saldırının savaş hukukuna uygun olduğunu söylemiştir.[2] Bu görüş Arjantin hükûmeti tarafından 1994 yılında tekrarlansa da Arjantin iç siyasetinde bu konu bir savaş suçu olarak görülmektedir. Dönemin Başbakanı Margaret Thatcher da benzer bir savaş suçu işlediği yönünde iç siyasi arenada suçlanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ White, Rowland (2007).Vulcan 607, Londra, s.162 ISBN 978-0-552-15229-7 İnternet arşivi
  2. ^ 29 Aralık 2003 tarihli haber (İngilizce) 4 Ocak 2021 tarihinde erişilmiştir

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Montrö Boğazlar Sözleşmesi</span> Türkiyeye Boğazlar üzerinde tam kontrol hakkı veren uluslararası sözleşme

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, 1936'da imzalanan ve Türkiye'ye İstanbul Boğazı, Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi üzerinde kontrol ve savaş gemilerinin geçişini düzenleme hakkı veren uluslararası sözleşmedir. Sözleşme, Türkiye'ye Boğazlar üzerinde tam kontrol hakkı verir ve barış zamanı sivil gemilerin özgürce geçişini garantiler. Sözleşme, Karadeniz'e kıyısı olmayan ülkelere ait savaş gemilerinin geçişini sınırlar. Sözleşmenin şartları, özellikle Sovyetler Birliği Donanması'na Akdeniz'e erişim hakkı sağlaması yıllar boyunca tartışma konusu olmuştur. 1923'te Lozan Antlaşması ile birlikte imzalanan Boğazlar Sözleşmesi'nin yerine geçmiştir. Bu sözleşmeyle birlikte Uluslararası Boğazlar Komisyonu'nun da görevi sonlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Falkland Adaları</span> Güney Atlas Okyanusunda Birleşik Krallık Denizaşırı Toprakları ülkesi

Falkland Adaları ya da Malvina Adaları Güney Atlas Okyanusu'nda Patagonya'nın 480 km doğusunda bulunan takımadalar. Yaklaşık 12.000 km²'lik yüz ölçümüne sahip olan takımada Doğu Falkland, Batı Falkland ve 776 küçük adadan meydana gelir. Britanya Denizaşırı Toprakları'ndan biri olan Falkland Adaları içişlerinde serbest, dışişlerinde ve savunmada ise Birleşik Krallık'a bağlıdır. Adalar'ın başkenti Doğu Falkland'daki Stanley'dir. Birleşik Krallık, Arjantin'in adalar üzerindeki taleplerine rağmen 1833'te egemenliğini ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları</span> Güney Atlantikte bulunan Birleşik Krallıka bağlı adalar

Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları, Güney Atlantik'te bulunan Birleşik Krallık'a bağlı adalar. Güney Georgia Falkland Adaları'nın yaklaşık 1300 km doğu-güneydoğusunda yer alırken Güney Sandwich Adaları, Güney Georgia'nın yaklaşık 640 km güneydoğusunda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pearl Harbor Saldırısı</span> Japon kuvvetlerinin ABD güçlerine yaptığı ani baskın

Pearl Harbor Saldırısı, Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin 7 Aralık 1941 sabahı Hawaii adalarının Oahu adasında bulunan Pasifik Filosu ve Pearl Harbor askerî üslerine karşı düzenlediği sürpriz saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ascension Adası</span> Atlas Okyanusunun güneyinde bulunan Britanya denizaşırı bölgesi

Ascension adası, Atlas Okyanusunun güneyinde Birleşik Krallık'a bağlı ada. Volkanik bir ada olan Ascension'un yüzölçümü 88 km²'dir. Ada, Saint Helena ve Tristan da Cunha ile birlikte Saint Helena, Ascension ve Tristan da Cunha olarak adlandırılan Britanya Denizaşırı Toprakları bölgesini oluşturmaktadır. Nüfus; 1.100.

Avro Vulcan, İngiliz yapımı, Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından 1953-1984 arası kullanılmış delta kanatlı subsonik bombardıman uçağı. Vulcan, soğuk savaş sırasında RAF'ın SSCB'ye karşı caydırıcı bombardıman filosunun bir parçasıydı. Falkland Savaşı sırasında Arjantin'e karşı konvansiyonel bombardıman amacıyla kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span> 2. Dünya Savaşında Pasifik Okyanusu ve adalarını, Güneydoğu Asyayı ve Çini kapsayan 7 Temmuz 1937 ile 14 Ağustos 1945 tarihleri arasındaki savaşların sürdüğü cephedir

Pasifik Cephesi, Pasifik Okyanusu ve adalarını, Güneydoğu Asya'yı ve Çin'i kapsayan 7 Temmuz 1937 ile 14 Ağustos 1945 tarihleri arasındaki savaşların sürdüğü cephedir. Cephenin 7 Temmuz 1937'de Çin-Japon Savaşı ile açıldığı kabul edilir. Savaşın en önemli olayı; Japonya'nın çeşitli ülkelere saldırması sonrasında 7 Aralık 1941'de Pearl Harbor'da ABD güçlerine yaptığı Pearl Harbor Saldırısı'dır. Bu saldırıyla beraber ABD savaşa katılmış ve savaş gerçek anlamıyla bir dünya savaşı halini almıştır. Bugün Japonların çoğu tarafından bu savaş Pasifik Savaşı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Üçlü İttifak Savaşı</span> Paraguayın Arjantin, Brezilya ve Uruguay devletlerinin oluşturduğu üçlü ittifaka karşı yaptığı savaş (1864-1870)

Üçlü İttifak Savaşı ya da Paraguay Savaşı olarak da bilinir. Arjantin, Brezilya ve Uruguay'dan oluşan koalisyon bloğu ile Paraguay arasında, 1864/65-1870 arası meydana gelen, Latin Amerika tarihinin en kanlı savaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Deniz mayını</span>

Deniz mayını, savaş gemilerine veya denizaltılara zarar vermek veya imha etmek için suya yerleştirilen müstakil bir patlayıcı cihazdır. Sualtı bombalarından farklı olarak mayınlar denize dökülür ve herhangi bir geminin yaklaşması veya temas etmesi ile tetiklenene kadar beklemeye bırakılır. Deniz mayınları, düşman nakliye hareketlerini engellemek veya gemileri bir limana hapsetmek için saldırgan bir şekilde veya dost gemileri korumak ve "güvenli" bölgeler oluşturmak için savunma amaçlı kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik Savaşı</span> Deniz Savaşı

Atlantik Savaşı, tarihteki en uzun, en büyük ve en karmaşık deniz savaşı olarak bilinir. Mücadele, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle başlamış, Mayıs 1945'teki Alman teslimine kadar sürmüştür. II. Dünya Savaşı'nın ilerleyişine göre savaşa dahil olan ülkeler, deniz muharebelerinden geriye çekilmek durumunda kalan ülkeler olmuştur. Atlantik Savaşı'nın ilk dönemlerinde İngiltere, alman denizaltıları (U-bot) karşısında zorluk yaşamıştır, savaşa ABD'nin katılmasıyla ve teknolojik gelişmelerin muharebe sahasına uygulanmasıyla beraber U-bot saldırıları geriletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Amerika dretnot yarışı</span>

Güney Amerika dretnot yarışı, Güney Amerika'nın en güçlü ve zengin ülkeleri olan Arjantin, Brezilya ve Şili arasında bir deniz silahlanma yarışıydı. Yirminci yüzyılın başlarında Brezilya hükûmeti, yetenekleri dünya donanmalarındaki eski gemileri çok geride bırakan savaş gemileri olan üç dretnot sipariş ettiğinde başladı.

<span class="mw-page-title-main">Donanma varlığı</span>

Donanma varlığı veya İngilizce kullanımı ile Fleet in being, gemilerin limandan çıkmadan denizde oluşturmuş olduğu güçtür. Filo limanı terk edip düşmanla yüzleşirse, savaşta kaybedebilir ve artık düşmanın eylemlerini etkilemeyebilir, ancak limanda güvenli bir şekilde kalırken, düşman ona karşı korunmak için sürekli olarak kuvvet konuşlandırmak zorunda kalır. "Fleet in being" deniz kontrolünün bir parçası olamaz ama Denizde erişimi engelleme doktrininin parçası olabilir

<span class="mw-page-title-main">San Carlos Muharebesi (1982)</span>

San Carlos Muharebesi 1982 yılındaki Falkland Savaşı sırasında Arjantin Hava Kuvvetlerine ait savaş uçaklarıyla Kraliyet Deniz,Hava ve Deniz Piyadeleri arasında Doğu Falkland'daki San Carlos Körfezinde yaşanan muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Falkland Savaşı'nın sonuçları</span>

Falkland Savaşı'nın sonuçları, İngiltere ile Arjantin arasındaki 1982 yılındaki Falkland Savaşı'nın sonuçlarının iki ülke iç siyasetine olduğu kadar küresel olarak uluslararası ilişkiler alanında, askeri alanda, kültürel alanda ve sağlık alanında etkileri olmuştur.

Jorge Isaac Anaya Arjantinli asker ve devlet adamı. 1976-1983 döneminde ülkede iktidar olan cunta rejiminde 1981-1982 yılları arasında Leopoldo Galtieri ve Basilio Lami Dozo ile birlikte görev yapmıştır.

Goose Green Muharebesi veya İspanyolca adıyla Batalla de Pradera del Ganso Falkland Savaşı kapsamında 28-29 Mayıs 1982 tarihinde yapılan muharebedir. Doğu Falkland Adalarındaki Goose Green bölgesindeki kıstakta yaşanan muharebede Arjantin üssüne saldırı düzenleyen İngiliz birlikleri iki gün sonra düşman bölgesini ele geçirmiştir.

Port Stanley'in düşüşü Falkland Savaşı kapsamında adalardaki en önemli Arjantin askerî varlığının bulunduğu Stanley'deki Arjantin birliklerinin teslim olmasını, bu sürece giden irili ufaklı muharebeleri ve adadaki Arjantin birliklerinin İngilizlere teslim oluş sürecini anlatır.

ARA <i>General Belgrano</i>

ARA General Belgrano 1951-1982 yılları arasında Arjantin Donanmasında görev yapmış olan kruvazör. İmal edildiğinde USS Phoenix adıyla ABD Donanmasında görev yapmıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasında Pasifik Cephesinde savaşmıştır. Sonrasında Arjantin'e satılan gemi, Falkland Savaşı sırasında 2 Mayıs 1982 tarihinde Kraliyet Donanmasına bağlı nükleer denizaltı HMS Conqueror tarafından batırılmıştır. Bu olayın ardından Arjantin donanması Falkland Savaşı'na dahil olamadığı için Belgrano'nun batırılması savaşın İngilizler lehine sonuçlanmasında belirleyici olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed Martin A-4AR Fightinghawk</span>

Lockheed Martin A-4AR Fightinghawk, 1998'de hizmete giren Arjantin Hava Kuvvetleri için geliştirilen McDonnell Douglas A-4M Skyhawk saldırı uçağının büyük bir yükseltmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Deniz hâkimiyeti</span>

Deniz hakimiyeti, belirli bir donanmanın kontrol ettiği belirli bir deniz alanına olan gücüyle ilgili bir deniz askeri kavramıdır. Bir donanma, rakiplerinin kendisine doğrudan saldıramayacağı kadar güçlü olduğunda deniz hâkimiyetine sahip olur. Bu hakimiyet çevre suları için geçerli olabilir veya okyanuslara kadar uzanabilir, bu da ülkenin bir mavi su donanması olduğu anlamına gelir. Bu hava üstünlüğü'nün denizcilikteki karşılığıdır.