İçeriğe atla

Yarkovsky etkisi

Yarkovsky etkisi:
  1. Asteroid yüzeyinden yansıyan radyasyon
  2. Doğrusal yön yörüngeli asteroid
    • 2.1. Tam gün konumu
  3. Asteroid yörüngesi
  4. Güneşten gelen radyasyon

Yarkovsky etkisi momentum taşıyan termal fotonların anizotropik emisyonlarının neden olduğu uzayda hareket eden cisimlerin üzerinde etkili olan bir kuvvettir. Üzerindeki etkisi çok daha etkin olması dolayısıyla en fazla 10 km çapındaki asteroitler ve meteorlar ile bağlantılı olduğu genellikle kabul edilir.

Keşif tarihi

Boş zamanlarında Rusya'da bilimsel problemler üzerine çalışan Polonya-Rus asıllı inşaat mühendisi Ivan Osipovish Yarkovsky tarafından keşfedilmiştir.[1] 1900 yılı civarında kaleme aldığı bir broşürde uzayda dönen bir nesnenin günlük ısınmasının, küçük de olsa özellikle küçük cisimlerin ve meteoroitlerin yörüngelerinde uzun vadeli büyük etkilere yol açabilecek bir kuvvete maruz kalmasına neden olacağını belirtmiştir. Yarkovsky'nin öngörüsü Estonya'lı astronom Ernst J. Öpik (1893-1985) tarafından 1909 yılı civarında bir şekilde edinilmiş ve daha sonrasında Güneş sistemindeki meteorların hareketinde olası Yarkovsky etkisinin önemini incelemiştir.[2]

İşleyiş

Yarkovsky etkisi, bir küçük gezegenin veya bir meteorun maruz kaldığı güneş radyasyonu nedeniyle ısınan yüzeyince soğurulan enerjinin cismin kendi ekseni etrafından dönüşü kaynaklı olarak Güneş'e bakmayan tarafa doğru hareketiyle geri salınması neticesinde ortaya çıkan ısı değişiminden kaynaklı olarak cismin dönüş yönüne göre, hızının artması veya azalmasına bağlı yörüngesinde sapmalar yaşanmasıdır.

  • Günlük etki: Dünya veya bir asteroit gibi Güneş'le aydınlatılan kendi ekseni etrafında dönen bir cismin yüzeyi gün boyunca güneş radyasyonuyla ısınırken geceleri ise soğur. Yüzeyin termal özelliklerine bağlı olarak, Güneş'ten gelen radyasyonun soğurulması ile radyasyonun ısı olarak salınması arasında bir gecikme vardır, bu nedenle dönen bir cisim üzerindeki en sıcak nokta, yüzeyinin tam olarak direkt açıyla güneş aldığı anda (örneğin Dünya için öğleden sonra saat 2 civarında) meydana gelir. Bu durum, radyasyonun absorpsiyon ve yeniden emisyon yönleri arasında bir fark oluşmasıyla sonuçlanır ve yörünge hareketini, hareket yönü boyunca net bir kuvvete maruz bırakır. Eğer bir cisim kendi ekseni etrafından saat yönünde düz bir yönde dönüyorsa bu kuvvet etkisi nedeniyle yarı büyük ekseni sürekli olarak artarak yörüngesi genişleyecek ve hızlanacaktır. Ters yön yörüngede dönen bir cisim ise aksine yavaşlayarak daha dar bir yörünge izlemeye başlayacaktır. Bu etki yaklaşık 100 metreden daha büyük olan cisimler için oldukça etkindir.[3]
  • Mevsimsel etki: Bu etkiyi anlamanın en kolay yolu Güneş etrafındaki yörüngesinde kendi ekseni etrafında dönmeyen durumda olan bir cisim olduğu varsayımıyla, bu cismin Güneş etrafındaki bir tam turluk dönüşünü sanki kendi ekseni etrafındaki bir günlük dönüşüymüş gibi kabul etmektir. Böylece yörünge hareketi esnasında karanlık yarımküresi uzun bir süre ışımaya maruz kalmış olan taraf haline gelir. Bu yöndeki termal radyasyonun fazlalığı, her zaman Güneş'e, yani içe doğru sarmallaşmaya neden olan bir yavaşlama kuvvetine neden olur. Pratikte ise, kendi ekseni etrafında dönmekte olan cisimler için bu etki eksen eğikliğine göre artış gösterir. Hele ki günlük etki yeterince düşükse, mevsimsel etki o oranda baskınlaşmaktadır. Bu durum, karanlık tarafın soğumasına yeterince zaman kalmayan çok hızlı dönenler, tüm kütlesi sürekli ısınan küçük boyutlular veya 90°'ye yakın eksenel eğime sahip olanlar kaynaklı olabilir. Mevsimsel etki, yüzeylerinin yalıtkan bir regolit tabakasıyla örtülmemesi ve aşırı yavaş dönüşlere sahip olmaması koşuluyla, 100 metreden daha küçük asteroit parçaları için daha önemlidir. Ek olarak, çarpışmalar nedeniyle cismin dönüş ekseninin ve günlük etkinin tekrar tekrar değiştirilebildiği çok uzun zaman ölçeklerinde, mevsimsel etki de daha baskın olma eğiliminde olacaktır.[3]

Genel olarak etki cismin boyutuna oldukça bağımlıdır. Daha küçük asteroitlerin yarı büyük eksenleri çok daha fazla etkilenirken, büyük boyutlu olanlarınki pratikte çok az etkilenir. Kilometre çapındaki asteroitlerde Yarkovsky etkisi kısa zaman dilimlerinde çok küçüktür. 6489 Golevka adlı asteroit üzerindeki etkisinin net 10−12 m/s2 hızı için 0,25 newton olduğu tahmin edilmektedir. Ancak yörünge üzerinde milyonlarca yıl süren sürekliliği cismin asteroit kuşağından iç Güneş Sistemine doğru savrulacak düzeyde tedirginliğe uğramasına neden olabilir.

Bu etki, özellikle çok keskin dışmerkezlikli yörüngelere sahip olan cisimler için oldukça karmaşıktır.

Hesaplama

Bu etki ilk olarak 1991-2003 yılları arasında 6489 Golevka asteroidi üzerinde ölçülmüştür. Asteroit on iki yıl boyunca öngörülen konumundan yaklaşık 15 km sapmıştır. Cismin izlediği yörünge 1991, 1995 ve 1999 yıllarında Arecibo radyo teleskobundan yapılan bir dizi radar gözlemiyle büyük bir hassasiyetle belirlenmiştir.[4]

Doğrudan ölçüm yapılmadan, Yarkovsky etkisinin belirli bir asteroidin yörüngesi üzerindeki kesin sonucunu tahmin etmek oldukça zordur. Bunun nedeni, etkinin büyüklüğünün, mevcut sınırlı gözlemsel bilgilerden belirlenmesi gereken birçok değişkene bağlı olmasıdır. Bunlar arasında asteroidin tam şekli, yönelimi ve albedosu yer alır. Hesaplamalar, ister yerel kraterlerden isterse de olası bir genel içbükey şekilden kaynaklansın, gölgelenme ve termal "yeniden aydınlatma" etkileriyle daha da karmaşık hale gelir. Yarkovsky etkisi aynı zamanda radyasyon basıncıyla da ilgilidir ve net etkisi albedo varyasyonları veya küresel olmayan şekilleri olan cisimler için benzer küçük uzun vadeli kuvvetlere neden olabilir.

Örnek olarak, 90° eksen eğikliğinde dairesel bir yörüngede bulunan küresel bir cisim üzerindeki saf mevsimsel Yarkovsky etkisinin basit durumu için bile, yarı-büyük eksen değişiklikleri, tekdüze bir albedo durumu ile güçlü bir kuzey-güney albedo asimetrisi durumu arasında iki kat kadar farklılık gösterebilir. Nesnenin yörüngesine ve dönüş eksenine bağlı olarak, yarı büyük eksenin Yarkovsky değişimi sadece küresel bir şekilden küresel olmayan bir şekle geçerek tersine çevrilebilir.

Bu zorluklara rağmen, Yarkovsky etkisinden faydalanmak, Dünya'ya çarpma potansiyeli olan Dünya'ya yakın asteroitlerin rotasını değiştirmek için araştırılmakta olan senaryolardan biridir. Olası asteroid saptırma stratejileri arasında asteroidin yüzeyini "boyamak" ya da Yarkovsky etkisinin yoğunluğunu değiştirmek için güneş radyasyonunu asteroide odaklamak ve böylece asteroidin yörüngesini Dünya ile çarpışmadan uzaklaştırmak gibi yöntemler bulunmaktadır.[5] Eylül 2016'da fırlatılan OSIRIS-REx görevi, asteroid Bennu üzerindeki Yarkovsky etkisini incelemektedir.[6]

2020'de gökbilimciler 99942 Apophis asteroidinin Yarkovsky ivmesini doğrulamışlardır. 99942 Apophis'in 2068'de Dünya'ya çarpma ihtimalinin çok düşük olduğu ve Yarkovsky etkisinin önemli bir tahmin belirsizliği kaynağı olduğu düşünüldüğünden, bulgular asteroid çarpmasından kaçınma ile bağlantılıdır.[7][8] 2021 yılında, çok disiplinli bir profesyonel-amatör işbirliği, 99942 Apophis'in yörüngesini daha da iyileştirmek ve Yarkovsky ivmesini %0,5'e kadar yüksek hassasiyetle ölçmek için Gaia uydusu ve yer tabanlı radar ölçümlerini amatör yıldız okültasyon gözlemleriyle birleştirmiştir. Bu sayede gökbilimciler Dünya ile çarpışma olasılığını en azından önümüzdeki 100 yıl için ortadan kaldırmayı başarmışlardır.[9]

Ayrıca bakınız

Kaynakla

  1. ^ Beekman, George (2005). "The nearly forgotten scientist John Osipovich Yarkovsky" (PDF). Journal of the British Astronomical Association. 115 (4). s. 207. Bibcode:2005JBAA..115..207B. 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2021. 
  2. ^ Öpik, E. J. (1951). "Collision probabilities with the planets and the distribution of interplanetary matter". Proceedings of the Royal Irish Academy. Cilt 54A. ss. 165-199. JSTOR 20488532. 
  3. ^ a b Bottke, Jr., William F.; ve diğerleri. (2006). "The Yarkovsky and YORP Effects: Implications for Asteroid Dynamics" (PDF). Annu. Rev. Earth Planet. Sci. Cilt 34. ss. 157-191. Bibcode:2006AREPS..34..157B. doi:10.1146/annurev.earth.34.031405.125154. 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ağustos 2021. 
  4. ^ Chesley, Steven R.; ve diğerleri. (2003). "Direct Detection of the Yarkovsky Effect via Radar Ranging to Asteroid 6489 Golevka" (PDF). Science. 302 (5651). ss. 1739-1742. Bibcode:2003Sci...302.1739C. doi:10.1126/science.1091452. PMID 14657492. 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ağustos 2021. 
  5. ^ Randall, Keith (21 Şubat 2013). "Asteroids No Match For Paint Gun, Says Prof". 2 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2021.  Alternate link, with video 12 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ "OSIRIS-REx - Q & A". 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2021. 
  7. ^ "Infamous asteroid Apophis is accelerating | EarthSky.org". earthsky.org. 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 
  8. ^ Tholen, D.; Farnocchia, D. (1 Ekim 2020). "Detection of Yarkovsky Acceleration of (99942) Apophis" (PDF). AAS/Division for Planetary Sciences Meeting Abstracts. 52 (6). s. 214.06. Bibcode:2020DPS....5221406T. 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ağustos 2021. 
  9. ^ "Apophis' Yarkovsky Acceleration Improved Through Stellar Occultation". www.cosmos.esa.int. 26 Mart 2021. 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Asteroit</span> yörüngeleri çoğunlukla Mars ile Jüpiter gezegenleri arasında kalan gökcisimleri

Asteroit,, iç Güneş Sistemi'nde yörüngede dönen ve meteoroitlerden daha büyük, fakat cüce gezegenlerden daha küçük olan bir küçük güneş sistemi cismidir. Atmosferi olmayan metalik veya kayalık cisimlerdir. Asteroitlerin boyutları ve şekilleri, cüce gezegenler de dahil olmak üzere önemli ölçüde farklılık gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Yörünge</span> bir gökcisminin bir diğerinin kütleçekimi etkisi altında izlediği yola yörünge adı verilir

Gök mekaniğinde yörünge veya yörünge hareketi, bir gezegenin yıldız etrafındaki veya bir doğal uydunun gezegen etrafındaki veya bir gezegen, doğal uydu, asteroit veya lagrange noktası gibi uzaydaki bir nesne veya konum etrafındaki yapay uydunun izlediği kavisli bir yoldur. Yörünge, düzenli olarak tekrar eden bir yolu tanımlamakla birlikte, tekrar etmeyen bir yolu da ifade edebilir. Gezegenler ve uydular Kepler'in gezegensel hareket yasalarında tanımlandığı gibi, kütle merkezi elips biçiminde izledikleri yolun odak noktasında olacak şekilde yaklaşık olarak eliptik yörüngeleri takip ederler.

<span class="mw-page-title-main">Yörüngeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Yörünge çeşitleri aşağıda listelenmiştir:

<span class="mw-page-title-main">Dönme</span>

Dönme ya da dönüş; bir merkeze bağlı olarak dairesel hareket yapan cisimlerin hareketine denir. Üç boyutlu cisimler her zaman hayali bir dönüş eksen çizgisi etrafında döner. Eğer bu eksen cismin gövdesinden ve kütle merkezinden geçerse, cismin kendi etrafında döndüğü söylenir. Bir dış noktaya göre merkez seçilirse bu harekete dönüş veya orbital dönüş denir ve genellikle yerçekimi tarafından oluşturulur.

<span class="mw-page-title-main">Dünya'ya yakın cisim</span>

Dünya'ya Yakın Cisimler, yörüngeleri günberi noktasında Dünya'ya 1,3 Astronomik Birim (AB) mesafeden daha yakın olup Dünya'nın çok yakınına gelen gök cisimleridirler. Bunlar birkaç bin Dünya'ya Yakın Asteroit (DYA), Dünya'ya Yakın Kuyruklu yıldız (DYK), bir miktar Güneş etrâfında dolanan uzay aracı ve uzayda Dünya'yla çarpışmadan tâkip edilebilecek büyüklükte meteoritlerden oluşurlar. Makbul olan görüşe göre DYC'lerin geçmişte Dünya'yla çarpışmalarının gezegenimizin jeolojik ve biyolojik târihinde kayda değer rolü olduğu merkezindedir. Dünya'mıza getireceği tehlikelerin farkına varılmasıyla 1980'lerden beri gittikçe artan ilgiyle bu cisimler izlenmişler, gelebilecek tehlikeleri aktif olarak azaltmak için çözümler aranmaya başlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">99942 Apofis</span> Asteroit

99942 Apofis, (Geçici adlandırma:2004 MN4 ) 19 Haziran 2004'te R. A. Tucker, D. J. Tholen ve F. Bernardi tarafından Kitt Peak'de keşfedilen, Aten sınıfı Dünya'ya yakın bir yörüngesi bulunan bir meteorittir. Mısır kötülük tanrısı Apofis'in ismini taşır. NASA tarafından yapılan dikkatli ölçümlerle 2029 ve 2036 yıllarında dünyamızın çok yakınından geçeceği tespit edilmiştir. 13 Nisan 2029'te 300.000 kilometre Dünya'ya yakından geçerek Apollo sınıfı olacak, 2036 yılında ise 30-40 bin kilometre yakından geçecektir. 7 Ekim 2009 tarihinde yapılan hesaplamalara göre 2036 yılında Dünya'ya çarpma olasılığı 250.000'de 1'dir. Bir başka olası çarpışma tarihi ise 2037'dir. Bu tarihte dünyaya çarpma olasılığı 12,3 milyonda 1 olarak belirlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güneş merkezli yörünge</span>

Güneş merkezli yörünge, Güneş civarındaki yörünge. Bizim Güneş Sistemimiz'de birçok yapay uydu ve uzay enkazları gibi, tüm gezegenler, kuyrukluyıldızlar ve asteroitler bu tarz bir yörüngede yer alırlar. Ay gibi doğal uydular ise güneş merkezli yörünge yerine kendi ana gezegenlerinin yörüngesinde dönmektedirler. Astronomide bir cismin yörüngesinin Güneş etrafında olduğunu ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Geri ve ileri yönlü hareket</span> Bir astronomik cismin yörünge veya kendi ekseni etrafında, ana cismine göre ters yönde dönüşü

Geri yönlü hareket, genel olarak, astronomik bir nesnenin kütle çekimi altında bulunduğu birincil cismin dönüş yönüne göre tam tersi yönündeki yörünge veya dönme hareketi olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca bir nesnenin dönme ekseninin salınımı veya üğrümü gibi diğer hareketleri de tanımlayabilir.

<span class="mw-page-title-main">At nalı yörünge</span>

At nalı yörünge, kendisine göre çok daha büyük bir cisimle eş-yörünge hareketi yapan cismin yörüngesine verilen addır. Küçük cismin yörünge periyodu neredeyse büyük cismin yörünge periyoduna eşittir ve büyük cisimden bakıldığında dönen referans çerçevesinde izlediği yol at nalına benzer.

<span class="mw-page-title-main">Küçük gezegen</span>

Uluslararası Astronomi Birliği'ne (IAU) göre küçük gezegen, Güneş'in etrafında doğrudan yörüngede dönen ve ne gezegen ne de kuyruklu yıldız olarak sınıflandırılmayan bir gök cismidir. IAU, 2006 yılından önce resmen küçük gezegen terimini kullanmaktaydı, fakat o yıl yapılan toplantıda küçük gezegenler ve kuyruklu yıldızlar; cüce gezegenler ve Küçük Güneş Sistemi Cisimleri (SSSB) olarak yeniden sınıflandırıldı.

Alinda asteroitleri, yarı büyük ekseni yaklaşık 2,5 AU ve yörünge dışmerkezliği yaklaşık 0,4 ile 0,65 arasında olan asteroitlerin oluşturduğu bir dinamik gruptur. Gruba adını veren 887 Alinda, 1918 yılında Max Wolf tarafından keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük gezegenler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıda, artan sayısal sırayla numaralandırılmış küçük gezegenlerin bir listesi bulunmaktadır. Kuyruklu yıldızlar hariç, asteroitler, uzak cisimler ve cüce gezegenler dahil olmak üzere küçük gezegenlerin tümü Güneş Sistemi'ndeki küçük gök cisimleri olarak bilinir. Bu gezegenlerin listeleri, her biri 1000 küçük gezegen içeren yüzlerce sayfalık kataloglardan oluşmaktadır. Uluslararası Astronomi Birliği adına, Küçük Gezegen Merkezi, Minor Planet Sirkülerlerinde her yıl binlerce yeni numaralandırılmış küçük gezegen yayınlamaktadır. Haziran 2024 itibarıyla, toplamda 1.367.486 adet gözlemlenen cisimden 669.991 tanesi numaralandırılmış küçük gezegenlerdir. Geriye kalanlar ise henüz numaralandırılmamış küçük gezegenler ve kuyruklu yıldızlardır.

<span class="mw-page-title-main">Salınımlı yörünge</span> yörüngesel tedirginlikler

Astronomide ve özellikle astrodinamikte, uzaydaki bir nesnenin zamanın belirli bir anındaki salınımlı yörüngesi, tedirginlikler olmasaydı merkezi cisim etrafında sahip olacağı kütleçekimsel Kepler yörüngesidir. Yani, mevcut yörünge durum vektörleriyle örtüşen yörüngedir.

Keşfedilip adlandırılan veya numaralandırılan asteroitlere ilişkin olarak birkaç fiziksel parametre ile yörünge elementleri dışında çok az şey bilinmektedir. Bazı fiziksel özellikleri yalnızca tahmin edilebilmekte, bu nedenle fiziksel veriler bazı genel geçer kabul gören varsayımlar vasıtasıyla belirlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aten asteroitleri</span>

Aten asteroitleri, Dünya'nın yörüngesine oldukça yakın konumda bulunan dinamik bir asteroit grubudur. Tanıma göre, Aten'ler Dünya-kesişen (a < 1.0 AU ve Q > 0.983 AU) asteroitlerdendir. Grup adını, Palomar Gözlemevinde Eleanor Helin tarafından, 7 Ocak 1976 tarihinde türünün ilk örneği olarak keşfedilen 2062 Aten asteroidinden almıştır. 2023'e kadar, 2445 Aten grubu üyesi keşfedilmiş, bunlardan 256 tanesi numaralandırılmış, 13 tanesi isimlendirilmiş ve 101 tanesi ise tehlikeli olabilecek cisim olarak sınıflandırılmıştır.

Dinamik yöntem, asteroitlerin kütlelerinin belirlenmesine yönelik bir işlemdir. Yöntem adını, Güneş Sistemi etrafında hareket eden asteroitlerin dinamiğine ya da hareketine ilişkin Newton yasalarını kullanmasından almaktadır. Bu yöntem, iki ya da daha fazla asteroidin birbirlerinin yanından geçerken neden oldukları yerçekimsel sapmayı belirlemek için çoklu konum ölçümleri yapılmasıyla uygulanmaktadır. Yöntem, bilinen çok sayıda asteroitin zaman zaman çok yakın mesafelerde bir diğerinin yanından geçeceği olgusuna dayanır. Etkileşen iki cisimden en az biri yeterince büyükse, diğeri üzerindeki yerçekimi etkisiyle cismin kütlesi belirlenebilir. Belirlenen kütlenin doğruluğu, belirli bir etkileşimin neden olduğu yerçekimsel sapmayı belirlemek için yapılan uygun astrometrik gözlemlerin hassasiyeti ve zamanlaması ile sınırlıdır.

Uranüs Truva asteroidi, güneş merkezli yörüngesi Uranüs gezegenininki ile 1:1 ortalama hareket rezonansında olan ve Güneş-Uranüs çiftinin iki kararlı Lagrange noktasından (L4 veya L5) birinin etrafında bulunan, yani Uranüs'ün 60° önünde veya arkasındaki bir yörüngede seyreden asteroidlere verilen genel isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Amor asteroitleri</span>

Amor asteroitleri, adını 1221 Amor örnek cisminden alan Dünya'ya yakın bir asteroit grubudur. Bu cisimlerin yörüngesel günberi noktası Dünya'nın yörünge günberisine yakın, fakat ondan daha büyüktür. Bu nedenle, bu cisimler Dünya'nın yörüngesini kesmez, fakat çoğu Amor asteroidi Mars'ın yörüngesini kesmektedir. Amor asteroidi 433 Eros, robotik bir uzay sondası NEAR Shoemaker tarafından yörüngelenen ve üzerine iniş gerçekleştirilen ilk asteroittir.

<span class="mw-page-title-main">Yarkovsky-O'Keefe-Radzievskii-Paddack etkisi</span>

Yarkovsky-O'Keefe-Radzievskii-Paddack etkisi ya da kısaca YORP etkisi, küçük bir astronomik cismin dönüş durumunu, yani cismin dönüş hızını ve kutup(lar)ının eğikliğini, yüzeyinden güneş radyasyonunun saçılması ve kendi termal radyasyonunun yayılması nedeniyle değişmesini ifade eden bir argümandır.

Asteroit çifti veya asteroit kümesi, geçmişte bir dönem çok düşük izafi hızlara sahip olan ve genellikle ya bir ana cismin çarpışma sonucu parçalanmasıyla ya da birbirine kütleçekimsel olarak bağlı olmayan, ancak Güneş etrafında benzer fakat farklı yörüngeleri takip eden ikili asteroitlerin ayrılmasıyla oluşmuş asteroitlerdir. Kütleçekimsel olmayan etkiler nedeniyle ömürleri birkaç yüz bin yılla sınırlıdır. Asteroit çiftinin aksine, kütleçekimsel bir bağ olduğunda ikili asteroitden söz edilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.