Yapay uydu ağı - Turkipedia

Küresel Konumlandırma Sistemi|GPS ağı, 24 uydunun altı yörünge düzlemi arasında eşit olarak dağıtılmasını gerektirir. Dünya yüzeyindeki belirli bir noktadan, bu örnekte 40°K'da görünen uydu sayısının zamanla nasıl değiştiğine dikkat edin.

Yapay uydu ağı, bir sistem olarak birlikte çalışan yapay uydu grubudur. Tek bir uydunun aksine, bir uydu ağı kalıcı küresel veya küresele yakın kapsam sağlayabilir, böylece Dünya üzerinde herhangi bir zamanda her yerde en az bir uydu görünür. Uydular genelde tamamlayıcı yörünge düzlem gruplarına yerleştirilir ve küresel dağıtılmış yer istasyonuna bağlanır. Ayrıca uydular arası iletişim de kullanabilirler.

Diğer uydu grupları

Uydu ağı şunlarla karıştırılmamalıdır:

uydu kümesi, neredeyse aynı yörüngelerde birbirine çok yakın hareket eden uydu gruplarıdır;
uydu serisi veya uydu programları (Landsat gibi), birbirini izleyen uydu nesilleri;
uydu filoları, aynı üretici veya operatöre ait birbirinden bağımsız (bir sistem şeklinde değil) çalışan uydu gruplarıdır.

Genel Bakış

Orta Dünya yörüngesi (ODY) ve Alçak Dünya yörüngesi (ADY) uyduları genellikle uydu ağlarına konuşlandırılır. Çünkü tek bir uydu tarafından sağlanan kapsama alanı, uydu yörüngesini korumak için gereken yüksek açısal hız ile hareket ederken hareket eden yalnızca küçük bir alanı kapsar. Bir alanda sürekli kapsama sağlamak için birçok ODY veya ADY uydusuna ihtiyaç vardır. Bu, çok daha yüksek irtifada ve Dünya yüzeyinin dönüşü ile aynı açısal hızda hareket eden tek bir uydunun geniş bir alanda kalıcı kapsama sağladığı geodurağan uydularla çelişir.

Özellikle dijital bağlantı gibi bazı uygulamalar için ODY ve ADY uydu ağlarının daha alçak olan irtifası, daha az yol kayıpları (güç gereksinimlerini ve maliyetleri azaltma) ve gecikme süresi ile sabit uyduya göre avantajlar sağlar.^[2] Sabit uydu aracılığıyla gidiş-dönüş internet protokolü iletimi için yayılma gecikmesi 600 ms'nin üzerinde olabilir ama ODY uydusu için 125 ms veya ADY sistemi için 30 ms kadar az da olabilir.^[3]

ODY'de navigasyon ve jeodezi için Küresel Konumlandırma Sistemi (GPS), Galileo ve GLONASS uydu ağları, ADY'de Iridium ve Globalstar uydu telefon hizmetleri ve en:Orbcomm) mesajlaşma hizmeti, güneş-eşzamanlı ADY'de uzaktan algılama için Afet İzleme Ağı (en:Disaster Monitoring Constellation) ve (en:RapidEye), yüksek eliptik yörünge'deki Tundra iletişim uydu ağları ve Rus (Molniya) ve ADY'de uydu geniş bant uydu ağları, yapım aşamasındaki Starlink ve (en:OneWeb ve ODY'de (en:O3b)'den çalışır durumda yapay uydu ağı örnekleridir.

Dış bağlantılar

Uydu ağı simülasyon araçları:

AVM Dynamics Satellite Constellation Modeler 20 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
SaVi Satellite Constellation Visualization 26 Ekim 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Transfinite Visualyse Professional 4 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Daha fazla bilgi:

Internetworking with satellite constellations - a PhD thesis (2001) 7 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Lloyd's satellite constellations 10 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - last updated 20 July 2011
Examination and analysis of polar low Earth orbit constellation-IEEE

Bu madde bir . Bu maddeyi geliştirerek veya özelleştirilmiş birini koyarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

Kaynakça

^ "On the increasing number of satellite constellations". www.eso.org (İngilizce). 8 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2019.
^ LEO constellations and tracking challenges 21 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Satellite Evolution Group, September 2017, Accessed 26 March 2021
^ Real-Time Latency: Rethinking Remote Networks 21 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Telesat, February 2020, Accessed 26 March 2021

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jüpiter'in doğal uyduları</span> Vikimedya liste maddesi

Jüpiter'in bilinen 95 doğal uydusu vardır. Bu uydular yörüngeleri, boyut ve fiziksel özellikleri ve bu verilere göre tahmin edilebilecek oluşum mekanizmaları ile çok büyük çeşitlilik göstermektedir. Jüpiter'in, halkaları, manyetik alanı ve uyduları ile birlikte oluşturduğu ve küçük bir güneş sistemini andıran bu karmaşık yapı, Güneş Sistemi'nin evrimini aydınlatabilecek çok sayıda ipuçları barındırmaktadır. İç uyduları olan İo, Europa, Ganymede ve Callisto büyük ve aydın iken diğerleri soluk ve küçüktür.

Satürn'ün doğal uyduları, sadece onlarca metre çapındaki minik uydulardan, Merkür gezegeninden daha büyük olan muazzam Titan'a kadar çok sayıda ve çeşitlidir. Satürn, halkalarında gömülü olmayan ve yörüngeleri doğrulanmış 146 uyduya sahiptir ve ayrıca milyonlarca gömülü küçük uydu ve daha küçük sayısız halka taneciklerini içeren yoğun halkaları vardır. Yedi Satürn uydusu, elips şekline sahip olabilecek kadar büyüktür, ancak bunlardan sadece Titan ve muhtemelen Rhea şu anda hidrostatik dengededir. Satürn'ün uyduları arasında özellikle dikkat çekici olanlar; azot bakımından zengin, Dünya benzeri bir atmosfere, kurumuş nehir ağları ve hidrokarbon göllerinden oluşan bir manzaraya sahip, Güneş Sistemi'ndeki ikinci en büyük uydu olan Titan, güney kutup bölgesinden gaz ve toz jetleri çıkan Enceladus ve tezat oluşturan siyah ve beyaz yarım küreleriyle İapetus'dur.

Gök mekaniğinde yörünge veya yörünge hareketi, bir gezegenin yıldız etrafındaki veya bir doğal uydunun gezegen etrafındaki veya bir gezegen, doğal uydu, asteroit veya lagrange noktası gibi uzaydaki bir nesne veya konum etrafındaki yapay uydunun izlediği kavisli bir yoldur. Yörünge, düzenli olarak tekrar eden bir yolu tanımlamakla birlikte, tekrar etmeyen bir yolu da ifade edebilir. Gezegenler ve uydular Kepler'in gezegensel hareket yasalarında tanımlandığı gibi, kütle merkezi elips biçiminde izledikleri yolun odak noktasında olacak şekilde yaklaşık olarak eliptik yörüngeleri takip ederler.

<span class="mw-page-title-main">Dijital uydu</span> haberleşme amacıyla kullanılan sistem

Dijital uydu veya uydu televizyonu, yapay uydular vasıtasıyla verilen televizyon hizmetidir.

<span class="mw-page-title-main">Haberleşme uydusu</span> telekomünikasyon için tasarlanmış yapay uydu

Haberleşme uyduları iletişim amacıyla uzayda konuşlu olan suni uydular. Günümüzde haberleşme uyduları Yersabit Yörünge, Molniya Yörünge ve Alçak Kutupsal Yörüngelerde konumludurlar.

<span class="mw-page-title-main">Yapay uydu</span> bir astronomik cismin yörüngesine oturtulmuş insan yapımı nesne

Yapay uydular, insanoğlunun geliştirip Dünya'nın veya başka gezegenlerin yörüngesine yerleştirdiği uydulardır. Bu uydular genellikle yarı-bağımsız bilgisayar kontrollü sistemlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Titania (uydu)</span> Uranüsün en büyük uydusu

Titania, Uranüs'ün en büyük, Güneş Sistemi'nin sekizinci en büyük uydusudur. 1787 yılında William Herschel tarafından keşfedilmiştir. Adı William Shakespeare'in A Midsummer Night's Dream adlı oyununda perilerin kraliçesi olan Titania'dan gelir. Ortalama 1.578 kilometre çapındaki Titania, beş büyük uydu arasında Uranüs'ün yörüngesindeki ikinci sıradaki uydudur. Bu uydu gezegenine göre 436.000 kilometre uzaklığındaki bir yörüngede dönmektedir. Bu yörüngedeki dönüşünü 8,7 dünya gününde tamamlamaktadır.

Yörünge çeşitleri aşağıda listelenmiştir:

Kutupsal yörünge, bir yapay uydunun her bir yörünge geçişinde yörüngesine oturtulduğu cismin kutup noktalarının üzerinden veya çok yakınından geçtiği bir yörünge çeşididir. Ana cismin ekvatoruna yaklaşık 60-90 derecelik bir eğikliğe sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Jeostatik yörünge</span> ekvator üstünde bulunup Dünyanın dönüşünü takip eden yörünge

Jeostatik yörünge ya da Yer sabit yörünge, Dünya’nın çevresinde Dünya ile aynı dönme süresine sahip ve yerden bakılınca uzayda konumu sabit olan yapay uydu için hesaplanan yörünge. Yer sabit yörünge için yer yüzeyinden itibaren yükseklik sınırı 35.786 kilometredir. Bu yörüngede yer alan bir cisim, yerdeki sabit bir gözlemciye gökyüzündeki sabit bir nokta şeklinde görülecektir.

İTÜpSAT1, 23 Eylül 2009 tarihinde Hindistan'ın güney Sriharikota bölgesindeki Satish Dhawan Uzay Merkezi'nin, PSLV C-14 roketi ile (TSİ) saat 09:21'de uzaya fırlattığı, İTÜ Uzay Mühendisliği bölümünde öğrenim gören öğrencilerin yapımı ilk deneysel bir mini yapay uydudur. İTÜpSAT1 yanı sıra, PSLV C-14 roketinin diğer yolcuları, Oceansat 2, UWE 2, SwissCube, BeeSat, RUBIN 9.1 ve RUBIN 9.2 uydularıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yer merkezli yörünge</span> Dünya etrafında yörünge

Yer merkezli yörünge veya Dünya merkezli yörünge, Dünya merkezli yörüngelerdir. Örnek olarak Ay ve yapay uydular verilebilir. Şu an için yaklaşık olarak 2,666 Dünya merkezli yapay uydu bulunmaktadır. Astronomide bir cismin yörüngesinin Yer etrafında olduğunu ifade eder.

Alçak Dünya Yörüngesi (ADY), Dünya'nın etrafında 160 km yüksekliğinden 2000 km (1200 mi) yüksekliğine kadar olan aralığa denk gelen bir yörüngedir. 160 km yüksekliğin altındaki nesneler çok hızlı bir şekilde yörüngesel çöküşe ve irtifa kaybına maruz kalırlar. Alçak Dünya yörüngesinde dengeli bir konum elde edebilmek için gerekli olan hız 7.8 km/s değerindedir ancak yörüngenin yüksekliğinin artmasıyla dengeli konum için gerekli bu hızın miktarı azalmaktadır.

Orta Dünya yörüngesi (ODY), Alçak Dünya yörüngesi ile Yer eşzamanlı yörünge arasında kalan bölgeye denir. Bu bölgedeki uyduların kullanım olarak en yaygın olanları GPS gibi navigasyon işlemlerinde, Glonass ve Galileo dir. Kuzey ve Güney kutuplarını da kaplayan haberleşme uyduları da ODY'ye konulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Doğal uydu</span> bir gezegenin yörüngesinde dönen gök cismi

Doğal uydu, en yaygın kullanımıyla, bir gezegenin, cüce gezegenin veya küçük bir Güneş Sistemi cisminin yörüngesinde dönen astronomik bir cisimdir.

Gelgitsel ivme, bir gezegenle bu gezegenin yörüngesindeki doğal bir uydu arasındaki gel-git akıntı kuvvetinden doğan etkidir. İvme genelde negatiftir ve bundan dolayı uyduda aşamalı bir yavaşlama meydana gelir. Bu süreç sonunda önce küçük cisim daha sonra büyük cisim olmak üzere gelgitsel bir kilitlenme olur. Dünya ile ay arasındaki sistem buna en iyi örnektir.

GLONASS, Globalnaya navigatsionnaya sputnikovaya sistema veya Global Navigation Satellite System, tanımlamalarının kısaltmasıdır. Türkçe: Küresel Uydu Konumlandırma Sistemi veya Türkçe: Küresel Uydu Seyir Sistemi);

Yer gözlem uydusu Dünya yörüngesinden gözlem yapmak için özel olarak tasarlanmış casus uydu benzeri ancak çevresel izleme, meteoroloji, harita hazırlama gibi askeri olmayan kullanımlar için tasarlanmış bir yapay uydu türüdür.

Astronomide ve özellikle astrodinamikte, uzaydaki bir nesnenin zamanın belirli bir anındaki salınımlı yörüngesi, tedirginlikler olmasaydı merkezi cisim etrafında sahip olacağı kütleçekimsel Kepler yörüngesidir. Yani, mevcut yörünge durum vektörleriyle örtüşen yörüngedir.

<span class="mw-page-title-main">Yörünge düzlemi</span>

Yörünge düzlemi, dönen bir cismin yörüngesinin içinde bulunduğu geometrik bir düzlemdir. Bir yörünge düzlemini belirlemek için üç doğrusal nokta yeterlidir. Büyük bir cismin yörüngesinde hareket etmekte olan bir gökcisminin iki farklı zaman veya noktası bu ölçüme bir referans olabilir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.