İçeriğe atla

Yanya

Yanya
Ιωάννινα
Yoannina
Üstten saat yönünde: Pamvotis Gölü'nün panoramik görünümü ve Mitsikeli'nden Yanya şehri, Yanya Kalesi, Eski Şehir, Postane, Yanya Belediye Saat Kulesi, Yanya Belediye Etnografya Müzesi, Adaya Feribot, Kaplaneios Okulu.
Üstten saat yönünde: Pamvotis Gölü'nün panoramik görünümü ve Mitsikeli'nden Yanya şehri, Yanya Kalesi, Eski Şehir, Postane, Yanya Belediye Saat Kulesi, Yanya Belediye Etnografya Müzesi, Adaya Feribot, Kaplaneios Okulu.
Yunanistan üzerinde Yanya
Yanya
Yanya
ÜlkeYunanistan Yunanistan
BölgeEpir
Bölgesel BirimYanya
İdare
 • Belediye BaşkanıMoses Elisaf
Yüzölçümü
 • Toplam403 km²
Rakım480 m
Nüfus
 (2011)
 • Toplam112.486
 • Yoğunluk280/km²
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)
 • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)
Posta kodu
45x xx
Alan kodu26510
Plaka koduΙΝ
Resmî site
i̇oannina.gr

Yanya (Yunanca: Ιωάννινα İoannina), 70.203 nüfus (2001) ile Yunanistan'ın Epir bölgesinin en büyük şehri ve aynı adı taşıyan ilin (nomos) merkezidir.[1] Kuruluş yılı İS 510 yılıdır. John'un koruması altında kurulduğundan dolayı, Yunancada "Yahya'nın Şehri" anlamındaki İoannina adı verilmiştir.[]

Şehir, II. Murat devrinde (1421-1451) 9 Ekim 1431'de fethedildi ve Balkan Savaşı sırasında kentin kalesini kuşatan Yunan ordusuna uzun süre direnmesine karşın 6 Mart 1913 tarihinde Türk yönetiminden çıktı. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Balkanlar'ın en önemli merkezlerinden biriydi. Osmanlılarca inşa edilmiş kale, pek çok Türk evi, Muğla'ya şaşırtıcı ölçüde benzeyen sokaklar ve Tepedelenli Ali Paşa'nın sarayı Yanya'nın başlıca ilginç noktalarıdır. Fethiye Camii ve Aslan Paşa Camii hâlen ayakta olup Aslan Paşa Camii etnografya müzesi olarak kullanılmaktadır. Velipaşa Camii'nin minaresi yıkılmıştır. Şehir 1913 yılında Osmanlıların elinden çıkmıştır. Gümüş işçiliği ile ünlü Yanya kenti kuzey Yunanistan'ın en önemli kenti ve bağlantı noktasıdır. Selanik-Gomoniçe otobanıyla birlikte ulaşım kolaylaşmıştır.

Yanya'nın Arnavutluk sınırına yakınlığından dolayı şehirde önemli bir Arnavut nüfusu vardır.[]

Yanya'nın önemli eğitim kurumları arasında Yanya Üniversitesi bulunmaktadır.

Mevcut ulusal havalimanından Atina ve Selanik kentlerine uçuşlar mevcuttur. Bunun dışında Gumeniçe limanına yakınlığı kente ulaşılabilirliği artırmaktadır.

İklim

 Yahya iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 9 10,4 13,7 17,5 23,0 27,7 31 31 26,1 20,6 14,7 10 20,0
Ortalama sıcaklık (°C) 4,7 6,1 8,8 12,4 17,4 21,9 24,8 24,3 20,1 14,9 9,7 5,9 14,25
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) 0,2 1,0 3,2 6,1 9,8 13 15,2 15,3 12,2 8,6 4,8 1,7 7,5
Ortalama yağış (mm) 122,5 112,5 94,9 76,5 66,9 44,1 31,7 30,2 62,4 107,5 168,8 171,3 1.089,3
Kaynak: Yunan Meteoroloji Enstitüsü[2]


Görülecek yerler

Pamvotis Göl adası

Yanya'nın en dikkat çeken cazibe merkezlerinden birisi, Yanya adası denilen Pamvotis gölüdür. Ada anakaradan feribotla kısa mesafededir ve adaya mevsime göre değişen sıklıkta gidip gelen küçük motorlu teknelerle ulaşılabilinir. Tepedelenli Ali Paşa'nın son günlerini Sultan'dan af bekleyerek geçirdiği Aziz Panteleimon Manastırı, artık onun döneminin günlük eserleri ve kalıntıları barındıran bir müzedir.[3]

Adada şu altı manastır vardır: St Nicholas (Ntiliou) veya Strategopoulou (11. yüzyıl), St Nicholas Manastırı (Spanou) veya Philanthropinon (1292), St John the Baptist (1506), Eleousis (1570) manastırı ), St Panteleimon (17. yüzyıl) ve Mesih'in Başkalaşımı (1851). Strategopoulou ve Philanthropinon manastırları kolej olarak da kullanılmıştır. Aleksios Spanos, keşişler Proklos ve Comnenos ve Apsarades kardeşler Theophanis ve Nektarios orada ders vermişlerdir.[4] Okul, şehirdeki yeni kolejler yerini aldığı 1758 yılına kadar faaliyetine devam etti.

Adanın dolambaçlı sokaklarında aynı zamanda birçok hediyelik eşya dükkanı, taverna, kilise ve pastane bulunur.

Galeri

  • Pamvotis gölündeki Yanya adası
    Pamvotis gölündeki Yanya adası
  • Yanya'nın Yunanlara teslimi, Yunanistan Krallığı veliahdı Konstantin'e kılıcı teslim eden Esat Paşa (21 Şubat 1913)
    Yanya'nın Yunanlara teslimi, Yunanistan Krallığı veliahdı Konstantin'e kılıcı teslim eden Esat Paşa (21 Şubat 1913)
  • Aslan Paşa Camii
    Aslan Paşa Camii
  • Şehir sokaklarından bir görüntü.
    Şehir sokaklarından bir görüntü.
  • Kale yakınındaki bir cadde
    Kale yakınındaki bir cadde
  • Belediye binası
    Belediye binası
  • Yanya belediye sanat galerisi
    Yanya belediye sanat galerisi
  • Saat kulesine giden yol, Averof caddesi
    Saat kulesine giden yol, Averof caddesi
  • Merkezi Dimokratias meydanındaki saat kulesi
    Merkezi Dimokratias meydanındaki saat kulesi

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 
  2. ^ "EMY-Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία". Hnms.gr. 2 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2013. 
  3. ^ "Μουσείο Αλή Πασά και επαναστατικής περιόδου". Museumalipasha.gr (İngilizce). 7 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2017. 
  4. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; ReferenceA isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
Wikimedia Commons'ta Yanya ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Selanik</span> Kuzey Yunanistanda şehir

Selanik, metropol alanında bir milyondan fazla nüfusu ile Yunanistan'ın en büyük ikinci şehri ve Makedonya coğrafi bölgesinin, Orta Makedonya idari bölgesinin ve Makedonya ve Trakya Merkezi Olmayan İdaresi'nin başkentidir. Yunancada η Συμπρωτεύούσα, kelimenin tam anlamıyla "ortak başkent" olarak da bilinir. Συμβασιλεύουσα veya Konstantinopolis ile birlikte Bizans İmparatorluğu'na "birlikte hükmeden" şehir olarak tarihsel statüsüne atıfta bulunulur.

<span class="mw-page-title-main">Hurşid Ahmed Paşa</span> 167. Osmanlı sadrazamı

Hurşid Ahmed Paşa, II. Mahmud saltanatında 5 Eylül 1812 - 1 Nisan 1815 tarihleri arasında iki yıl altı ay yirmi yedi gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tepedelenli Ali Paşa</span>

Tepedelenli Ali Paşa, Osmanlı Devletine isyan etmiş olan Yanya valisi. Yanya Aslanı olarak anılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Sakız Adası</span> Yunanistana bağlı ada

Sakız Adası, Yunanistan'ın Ege Denizi'nde yer alan bir adasıdır. Ülkenin Kuzey Ege bölgesine bağlı olan ada, Türkiye'den Sakız Boğazı ile ayrılır. Sakız ağaçları ve bu ağaçlardan elde edilen damla sakızı ile ünlüdür. Turistik yerleri arasında Orta Çağ köyleri ve 11. yüzyıldan kalma Nea Moni Manastırı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yunan İsyanı</span> Yunanların, 1821-1829 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine karşı başlattığı isyan olayı

Rum İsyanı/Yunan İsyanı,, Yunan Bağımsızlık Savaşı, Yunan İhtilali veya Yunan Devrimi, Yunanların Osmanlı egemenliği ve isyan bölgelerindeki Müslüman halka karşı başlattığı, 1821-1829 yılları arası süren ve Yunanistan'ın Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığını kazanmasıyla sonuçlanan bağımsızlık savaşı, devrim ve etnik temizliktir. 1832 yılında imzalanan İstanbul Antlaşması ile Yunanistan'ın bağımsız bir ülke olarak tanınmasıyla sonuçlanmış bağımsızlık sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Konstantin (Yunanistan kralı)</span> Yunanistan Kralı

I. Konstantinos 18 Mart 1913'ten 11 Haziran 1917'ye ve 19 Aralık 1920'den 27 Eylül 1922'ye kadar Yunanistan Kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Balkan Savaşı</span> Balkan Birliği ile Osmanlı Devleti arasında 7 Ekim 1912-30 Mayıs 1913 tarihleri arasında gerçekleşen savaş

Birinci Balkan Savaşı, 7 Ekim 1912-30 Mayıs 1913'te Bulgaristan Krallığı, Sırbistan Krallığı, Yunanistan Krallığı ve Karadağ Krallığı'ndan oluşan Balkan Birliği'nin Osmanlı Devleti'ne karşı başlattığı savaş. Bu savaş ile Balkan devletleri, Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki topraklarının büyük bir bölümünü ele geçirmiştir. Bu savaş sonucunda Osmanlı Devleti Edirne ve Kırklareli'ne kadar olan Midye-Enez Hattı'nın batısındaki tüm topraklarını Balkan devletlerine bırakmak zorunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Yenice Muharebesi</span> I. Balkan Savaşıda bir muharebe

Yenice Muharebesi veya Giannitsa Muharebesi, 19- 20 Ekim (2- 3 Kasım 1912 tarihleri arasında yapılan, Yunanların zaferiyle sonuçlanan bir Balkan savaşı muharebesi. Gerek Yunan ordusunun doğru taktiği, gerek de Yunan ordusunun ve donanımının sayıca Osmanlı Devleti'nin savaştaki ordusundan fazla olması Yunan ordusunun zaferini kesinleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bijan Muharebesi</span>

Bijan Muharebesi veya Üçüncü Yanya Muharebesi, Balkan Savaşları'nda 4-6 Mart 1913 tarihlerinde gerçekleşen muharebe. Savaşın sonunda gerçekleşen bu muharebe birçok bakımdan savaşın seyrini değiştirmiştir. Bizani, Yanya'daki en iyi istihkam edilmiş bölgelerden biriydi. Yanya ile birlikte 128 toptan kurulu 21 batarya ile korunuyordu. Vizani istihkamı da bizzat Wilhelm Leopold Colmar Freiherr von der Goltz tarafından inşa ettirilmişti. Yanya'nın savunmasında olduğu gibi bu muharebede de Esat Paşa ve kardeşi Vehip Paşa komutadaydı. Yunan ordusunun başında ise Prens Konstantin ve General Sabuncakis bulunuyordu.

Beşpınar Muharebesi veya Pente Pigadia Muharebesi Birinci Balkan Savaşında Osmanlılar ile Yunanistan Krallığı arasında yapılmış bir muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Tahsin Paşa</span>

Hasan Tahsin Paşa (1845–1918), Birinci Balkan Savaşı'nda görev almış Osmanlı subayı.

<span class="mw-page-title-main">Preveze Sancağı</span>

Preveze Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi Preveze idi.

<span class="mw-page-title-main">Aslan Paşa Camii</span>

Aslan Paşa Camii veya Aslanpaşa Câmiî, 17. yüzyılda bugünkü Yunanistan'ın Yanya şehrinde Tırhala sancak beyi Arslan Paşa tarafından yaptırılan külliyeye ait bir cami.

<span class="mw-page-title-main">Selanik'in Erken Hristiyan ve Bizans Anıtları</span>

Selanik şehri, Yunanistan'ın Makedonya bölgesinde yer alır ve Bizans İmparatorluğunun en önemli ikinci şehri idi. Orta Çağ'da Hristiyanlık için önemli bir rol oynadı ve etkileyici binalarla süslendi. 1988 yılında Selanik'in on beş anıtı UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak listelendi:

Dionysios Filozof ya da düşmanlarının ona taktığı soyadıyla Skilozof, 1541-1611 arasında yaşamış ve İspanya'nın desteğiyle Teselya ve Yanya'da Osmanlı İmparatorluğu'na karşı iki çiftçi isyanı başlatmış bir Rum papazdır. Osmanlı'nın Yunanistan'ı yönettiği dönem boyunca Osmanlı aleyhine devrimci komplolar düzenleyen Rum Ortodoks Kilisesi'nin en önemli papazlarından birisi sayılır.

Birinci Balkan Savaşı Muharebeleri arasındadır. Yunan Zaferi ile sonuçlanan bu muharebe akabinde Yanya Kolordusu Yanya Müstahdem Mevkii'ne çekilmek zorunda kalmış ve Yanya'yı doğrudan ele geçirmek için Yunan saldırıları ve kuşatması başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bijan</span>

Bizani, Yanya bölgesel birimi'nin bir köyü, Osmanlı'da bu yer Bijan olarak da bilinir. Epir bölgesinde, Yunanistan'da eski bir belediyedir.

İkinci Yanya Muharebesi veya Muharebeleri 5 Ocak 1913 ile 20 Ocak 1913 arasında hazırlık muharebelerinin ve 20-23 Ocak arasında ise esas muharebenin yapıldığı bir muharebeler silsilesidir. 5-20 Ocak tarihleri arasındaki Yunan ordusunun asıl muharebe öncesi Yanya'yı tamamen kuşatma amaçlı Dristinik ve Aydonat (Çamlık) Muharebelerinin ikisi de Osmanlı zaferi ile sonuçlanmıştır. Bu arada Osmanlı'ya bağlı Arnavutlar ve düzensiz birlikler Yunanların ikmal hattı olan Saranda limanına baskın yapıp Yunanların asıl saldırı için malzeme ve ikmal götürmelerini geciktirmişlerdir. 20 Ocak-23 Ocak arasındaki muharebe ise Yunanların ufak toprak kazançlarına karşın ağır kayıplara uğramasına neden olmuş ve Yunanlar saldırılarını durdurmak zorunda kalmıştır. Kısacası muharebeler baştan sona Osmanlı zaferi ile sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yanya Kalesi</span>

Yanya Kalesi, Yunanistan'ın Yanya kentinde bulunan bir kaledir. Kale, ilk olarak 11. yüzyılda Bizans döneminde inşa edilmiş olup günümüz kale büyük ölçüde geç Osmanlı döneminde Tepedelenli Ali Paşa yönetimindeki yeniden yapılanmaya dayanmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.