İçeriğe atla

Yankee

Amerikan varlığına yönelik tepkiyi vurgulamak üzere kullanılan politik bir slogan.

Yankee sözcüğü Amerikan Kuzey Eyaletlerinde yaşayanlara verilen ortak bir isimdir. Amerikan İç Savaşında Kuzey Eyaletlerinin askerlerine de bu isim verilmiştir (Yankee'ler, "Yanki" olarak okunur). (Karşıtı olan Güney Eyaletlerinin askerleri ise "Dixie"ler olarak adlandırılır.[1]) Yankee teriminin kökeni çok çeşitli kaynaklardan gelmiş olmakla birlikte; argo olarak kuzey amerika orijinli olanları tanımlar.1600'lü yıllarda bölgeyi kolonileştiren İlk Hollanda yerleşimcileri için kullanılan ""Jan Kaas-- peynirci küçük Jan"" deyiminden kaynaklanmış olması kuvvetli bir olasılıktır. Bunun yanı sıra, Amerikan devrimci savaşı sırasında kıtalı askerlerin söylediği "yankee doodle" isimli şarkıdan esinlenilerek, zamanla kuzey amerika insanını tanımlayan bir sözcük oldu. Bir kullanımı ise geniş anlamıyla R'leri söyleyemeyenlere denmesidir. "Yankee" sözcüğü, daha ziyade zorla,saldırgan bir şekilde bir şeyi çekip alan kişi manasında kullanılır olmuştu.ABD iç savaşı sırasında Güneylilerin bu sözcüğü Kuzeyli insanlar için aşağılama amacıyla kullanmasıyla yaygınlaştı. II.Dünya Savaşı sırasında ise tüm ABD askerlerinin kendilerini tanımladığı, övgü ve hayranlık içeren bir anlamda kullanılmaya başlandı.Savaştan sonraki dönemde ise özellikle Amerikan karşıtı çevreler tarafından aşağılayıcı ve zorbalık atfeden bir sözcük olarak kullanılmasıyla uluslararası bir yaygınlığa kavuştu. Terim açıkgözlülük, tutumluluk, yaratıcılık ve tutuculuk gibi nitelikleri çağrıştırır.[2]

Yankee, Amerikan İç Savaşı (1861-1865) sırasında Güneyliler'in genel olarak Kuzeyliler'e verdiği isimdir.

Frank McCourt Pulitzer ödüllü "Angela'nın Külleri" romanında aşık olduğu Amerikalı kız için Yankee tabirini kullanmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Mayo, Nathan (1925). The Fifth Census of the State of Florida. Florida Department of Agriculture.
  2. ^ AnaBritannica Genel Kültür Ansiklopedisi, c. 22, s. 28

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Florida</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Florida, Amerika Birleşik Devletleri'nin Güneydoğu bölgesinde yer alan bir eyalettir. Batıda Meksika Körfezi, kuzeybatıda Alabama, kuzeyde Georgia, doğuda Bahamalar ve Atlantik Okyanusu; güneyde ise Küba ve Florida Boğazı ile komşudur. Hem Meksika Körfezi'ne hem de Atlantik Okyanusu'na sınırı olan tek eyalettir. Nüfusu 21 milyonu aşan eyalet, Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık üçüncü eyaleti, doğudaki eyaletler arasında en kalabalık olanı ve 2020 itibarıyla nüfus yoğunluğu bakımından sekizinci sırada yer almaktadır. Yüzölçümü 65.758 milkare (170.310 km2) olup, 50 eyalet arasında 22. sırada yer almaktadır. Miami, Fort Lauderdale ve West Palm Beach şehirlerinin yer aldığı Miami metropolitan alanı 6,138 milyonluk nüfusuyla eyaletin en büyük metropolitan alanıdır ve eyaletin en kalabalık şehri 949.611 kişilik nüfusuyla Jacksonville'dir. Florida'nın diğer büyük nüfus merkezleri arasında Tampa Körfezi, Orlando, Cape Coral ve eyalet başkenti Tallahassee yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri</span> ABDnin askerî gücü

Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri, ABD'nin bütün silahlı kuvvetlerinin birleşik olarak oluşturduğu yapıdır. ABD Ordusu ilk kez, yeni kurulan ulusu Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda Büyük Britanya'ya karşı savunmak üzere 13 kurucu eyaletin oluşturduğu Kongre yönetimi sırasında kuruldu. Amerika Birleşik Devletleri Kara Kuvvetleri, ABD Deniz Piyadeleri ve ABD Deniz Kuvvetleri 1776'daki bağımsızlık bildirisinin açıklanacağı öngörüsüyle 1775'te oluşturuldu. Dünyadaki en büyük hava kuvvetlerinden birine sahip olmasına rağmen, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri 1947'ye kadar bağımsız bir komutanlık haline getirilmedi.

<span class="mw-page-title-main">Vermont</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Vermont, ABD'nin eyaletlerinden birisidir. Ülkenin kuzeydoğu kesiminde, New England bölgesinde yer alır. Güneyde Massachusetts, doğuda New Hampshire, batıda New York ve kuzeyde de Québec'le çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri)</span> Amerikada iki büyük siyasi partiden biri

Cumhuriyetçi Parti, kısaltması ile GOP, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iki büyük çağdaş siyasi partiden biridir. Demokrat Parti'nin ana siyasi rakibi olarak 1850'lerin ortalarında ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Jacksonville</span>

Jacksonville, Amerika Birleşik Devletleri'nin Florida eyaletinin en kalabalık şehri ve tüm Amerika'nın en kalabalık 13'üncü şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan İç Savaşı</span> ABDde Kuzey ve Güney arasında yaşanan bir iç savaş (1861-1865)

Amerikan İç Savaşı veya genelde Güney eyaletlerinde kullanılan diğer adıyla Eyaletler Arası Savaş, Amerika Birleşik Devletleri'nin Washington'daki yönetimi ile ülkeden ayrılmak isteyen 11 Güney Eyaleti arasında çıkmış dört yıl süren geniş kapsamlı bir iç savaştır. Savaşın temel nedeni, ekonomisi tarıma dayalı güney eyaletlerinde yoğun olarak ucuz işgücü mahiyetinde kullanılan köleliğin ülkenin Kuzey Amerika'nın batı bölgelerine doğru genişlemesi nedeniyle tartışılmaya başlanması ve sanayileşmiş kuzey bölgelerinde uygulandığı gibi tüm ülkede yasaklanıp yasaklanmayacağı konusundaki anlaşmazlıktı.

<span class="mw-page-title-main">Abraham Lincoln</span> 16. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1861–1865)

Abraham Lincoln, Amerikalı siyasetçi, hukukçu ve Amerika Birleşik Devletleri'nin 16. başkanıdır. 1861'den suikasta uğrayıp öldüğü yıl olan 1865'e kadar görev yapan Lincoln, döneminde çıkan Amerikan İç Savaşı'nda Amerikan ulusunu anayasal bir birlik olarak savunmak için Birleşik Devletler birliğini yönetti, savaşı kazandı. Dört yıllık başkanlık sürecinde köleliği ortadan kaldırmayı ve ABD ekonomisini modernleştirmeyi başardı.

<span class="mw-page-title-main">Franklin Pierce</span> 14. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1853–1857)

Franklin Pierce, Amerikalı siyasetçi. 14. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1853-1857). Pierce, kölelik karşıtı hareketi ülkenin temel birliğine ve beraberliğine karşı asli bir tehlike olarak gören kuzeyli bir Demokrat Partiliydi. Kansas-Nebraska Kanunu'nu desteklemesi ve Kaçak Köle Kanunu'nu yürürlüğe sokması gibi bölücü politikaları sonucunda Güney eyaletlerinin ayrılığına imkân sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Ulysses S. Grant</span> 18. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1869–1877)

Ulysses S. Grant, gerçek adı Hiram Ulysses Grant, Amerikalı general ve 18. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1869-1877). Amerikan İç Savaşı'nda kuzeyli Birlik (Union) tarafının başkomutanlığını üstlenerek uluslararası alanda ün kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Güney Karolina</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Güney Carolina, Amerika Birleşik Devletleri'nin Güneydoğu bölgesinde bir eyalettir. Kuzeyinde Kuzey Karolina, güneydoğusunda Atlas Okyanusu ve güneybatısında Savannah Nehri boyunca Georgia ile sınırlanmıştır. Güney Carolina, 2020 nüfus sayımına göre 5.124.712 kayıtlı nüfusuyla ABD'nin en geniş 40. ve en kalabalık 23. eyaletidir. 2019'da GSYİH'si 213,45 milyar dolardı. Güney Carolina 46 ilçeden oluşmaktadır. Başkent, 2019'da 133.273 nüfusa sahip Columbia'dır; en büyük şehri ise 2019 nüfusu 135.257 olan Charleston'dur. Greenville–Anderson–Mauldin metropol bölgesi, 2018'de 906.626 nüfus tahminiyle eyaletteki en büyük bölgedir.

<i>Yankee go home</i>

Yankee go home! ya da Yankees go home! yabancı bir ülkede Amerikan varlığına yönelik tepkiyi vurgulamak üzere kullanılan politik bir slogandır. Yankee sözcüğünün kökeni bilinmemekle birlikte bu sözcük Kuzey Amerikalı anlamında kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Konfedere Devletleri</span> 1861den 1865e kadar Kuzey Amerikadaki fiili federal cumhuriyet

Amerika Konfedere Devletleri, Amerika Birleşik Devletleri'nden ayrıldığını ilan eden 11 güney eyaletinin 1861'den 1865'e kadar oluşturduğu devlet. Amerikan İç Savaşı Amerika Konfedere Devletleri ve Amerika Birleşik Devletleri arasında olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri tarihi</span> Amerika kıtasının keşfiyle başlayan tarihi olaylar

Amerika Birleşik Devletleri tarihi veya kısaca Birleşik Devletler tarihi, Amerika Birleşik Devletleri'nin kurulduğu Kuzey Amerika topraklarının üzerinde, tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan geçmişi. Amerika'nın 15. yüzyılın sonlarında Kristof Kolomb tarafından keşfedilmesinden önce bu topraklarda yüzyıllardır sadece Kızılderililer yaşamaktaydı. Keşiften sonra başta İspanya, Fransa ve Büyük Britanya olmak üzere aralarında Hollanda, İsveç ve Portekiz'in de dahil olduğu birçok Avrupa ülkesi buralarda sömürgeler kurdular. Bu sömürgeler arasında Britanya'ya ait On Üç Koloni de vardı. Günümüzdeki ABD 18. yüzyılda Britanya İmparatorluğu'na ait bu sömürgelerin bağımsızlıklarını kazanması sonucu oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nin yeniden yapılanma dönemi</span>

Yeniden yapılanma dönemi (1865-1877), ABD tarihinde Amerikan İç Savaşı'nın 1865 yılında sona ermesiyle başlayıp 1877 yılında sona eren dönemdir. Savaştan sonra Amerika Konfedere Devletleri'ne bağlı eyaletlerde anayasaya eklenen üç yeni maddeye göre devlet ve toplum yapısında önemli düzenlemeler yapılmıştır. Yeniden yapılanma her eyalette farklı dönemlerde başlasa da yapılanma politikaları 1877 yılında terk edilinceye kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Carpetbagger</span>

Carpetbagger, ABD tarihinde Amerikan İç Savaşı’nın 1865 yılında sona ermesiyle beraber yeniden yapılanma dönemi süresince Güney eyaletlerine gelen beyaz Kuzeyliler için kullanılan aşağılayıcı terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Radikal Cumhuriyetçiler</span>

Radikal Cumhuriyetçiler, 1854-1877 yılları arasında ABD'deki Cumhuriyetçi Parti içindeki bir gruptur. Özellikle 1865 yılında sona eren Amerikan İç Savaşı'nın ardından eski Amerika Konfedere Devletleriʼne bağlı eyaletlerde yürütülen yeniden yapılanma sırasında iktidardaydılar.

<span class="mw-page-title-main">İncil Kuşağı</span>

İncil Kuşağı veya İngilizce Bible Belt, Amerika Birleşik Devletleri'nde Evanjelik Protestanlığın yerel kültürünün ayrılmaz bir parçası olduğu bir bölgeye verilen isimdir. Bu bölge çoğunlukla güney eyaletlerini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kanayan Kansas</span>

Kanayan Kansas, Kanlı Kansas ya da Sınır Savaşı, 1854 ve 1858 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nin Kansas Bölgesi ve Missouri Eyaleti'nin batıdaki sınır kasabalarında gerçekleşen, kölelik karşıtı "Free-Stater" ve kölelik destekçisi "Border Ruffian" unsurları içeren bir dizi şiddet olayıdır. Çatışmaların merkezinde Kansas'ın Birlik'e bir özgür eyalet olarak mı veya bir köle eyaleti olarak mı katılacağı sorusu yer alıyordu. Dolayısıyla Kanayan Kansas, ABD'de kölelik sorunu üzerinde Kuzeyliler ve Güneyliler arasında bir nevi vekil savaşı oldu. "Kanayan Kansas" terimi New York Tribune gazetesinden Horace Greeley tarafından icat edildi; kapsadığı olaylar Amerikan İç Savaşı'na doğrudan önsezi yarattı.

<span class="mw-page-title-main">Birlik Ordusu</span>

Birlik Ordusu, Amerikan İç Savaşı sırasında birlikten yana olan devletlerin silahlı kuvvetleridir. Birlikten ayrılmaya çalışan devletlerin kurduğu Konfedere Devletler Ordusuna karşı mücadele vermiş ve zafer kazanmıştır. Zaferin ardından Amerika Birleşik Devletleri Ordusu olarak tüm ülkenin silahlı birlikleri olarak görev yapmaya devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dixie</span>

"Dixie" sözcüğü Amerikan Güney Eyaletlerine verilen ortak bir isimdir. Amerikan İç Savaşında Güney Eyaletlerinin askerlerine de bu isim verilmiştir (Dixie'ler).


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.