İçeriğe atla

Yandex

Yandex
Яндекс
TipHalka açık
Menkul değer sembolüNASDAQ: YNDX
Türİnternet
Arama motoru
Kuruluş1997 — CompTek'in Yandex search'ü çıkarması
2000 — Yandex şirketinin kuruluşu
KurucuArkadiy Voloj
İlya Segaloviç
Genel merkezi119021 Lev Tolstoy Sok. No. 16, Moskova, Rusya
Önemli kişilerArkadiy Voloj, (CEO)
ÜrünArama Motoru
Yandex.Görsel
Yandex.Video
Yandex.Browser
Yandex.Çeviri
Yandex.Direct
Yandex.Disk
Yandex Haritalar
Yandex.Mail
Yandex.Money
Yandex.Navi
Yandex.Taxi
Yandex.Toloka
Yandex.Trafik
Ya.ru
Alisa (sanal asistan)
Yandex.Metrica
Yandex.Bilet
Yandex.Hava Durumu
İnternetmetre
Yandex.Oyunlar
Yandex.Saat
Yandex.Elements
Yandex.Webmaster
Yandex.Rehber
Yandex.Harita Sihirbazı
Yandex.Launcher
Yandex.Zen
Gelirartış 2.83 Milyar US$ (2019)[1]
Net gelirartış 0.18 Milyar US$ (2019)[1]
Çalışan sayısı8.854 (2019)
Web sitesiyandex.ru yandex.com.tr
Dipnotlar / referanslar
[2]

Yandex (RusçaЯндекс) 1997 yılında kurulan Rusya merkezli çok uluslu bir firmadır. Yandex başta internet tabanlı ürünler ve hizmetleri kapsamak üzere ulaşım, e-ticaret, navigasyon, mobil uygulama ve reklamcılık gibi birçok alanda hizmet veren yetmişten fazla servise sahiptir. Yandex'in ana pazarı Rusya ve Bağımsız Devletler Topluluğu'dur. Rusya'nın en büyük teknoloji şirketidir ve %60,09 pazar payıyla arama motoru pazarının lideridir.[3] Yandex dünya çapında 17 ülkede 30 ofise sahiptir, ancak şirketin kurucuları ve çalışanlarının çoğu Rusya'da bulunur. Google ve Baidu'nun ardından dünyanın en büyük 3. arama motorudur.[4]

Türkiye'de %15,83[5] pazar payı ile Türkiye'de en çok kullanılan 2. arama motoru olmuştur. Şirketin amacı kullanıcıların sorularına doğrudan veya dolaylı cevap verebilmektir.[6]

Yandex.ru ana sayfası Rusya’da en çok ziyaret edilen internet sitesi olmuştur.[7] Yandex, tüm dünyada 56 milyondan fazla kullanıcıya ulaşmaktadır.[8] Rusya’nın yanı sıra Belarus, Kazakistan, Ukrayna ve Türkiye’de de hizmet vermektedir.[9] Tamamen Yandex’e ait olan alt birim şirketi, Yandex Labs ise San Francisco Körfez Bölgesi'ndedir ve bir ar-ge laboratuvarı görevi görmektedir.

Yandex, 30 Mart 2015'ten itibaren Mozilla Firefox'un[10] ve 13 Ekim 2015'ten itibaren Microsoft Edge'in Türkiye için varsayılan arama motoru oldu. Ayrıca Microsoft ile anlaşmalıdır. Microsoft'un haber sitesi MSN'deki arama motoru Yandex'tir.

Ayrıca 20 Mayıs 2020 tarihinde Huawei, Google kendisine ambargo uyguladığı için, Rusya ve Türkiye'de, telefonlarında varsayılan arama motoru olması için Yandex ile anlaşmıştır. Bununla birlikte Huawei, kendi uygulama mağazası AppGallery'ye Yandex.Navi, Browser, Disk gibi Yandex uygulamalarını entegre etmeye başlamıştır.[11]

Nisan 2014'te Yandex'in hikâyesini anlatan Startup adlı bir film yayınlandı[12]

Yandex isminin kökeni

Yandex ismini, 1996 yılında, şirketin kurucuları İlya Segaloviç ve Arkadiy Voloj koymuştur. İngilizce "dizin oluşturmak" anlamına gelen "to index" fiilinden yola çıkarak "yet another indexer" (bir dizin oluşturucu daha) ifadesinin kısaltılmış hali olan "Yandex"te karar kılmışlardır. Yandex, Rusçada "Яндекс" şeklinde yazılır. "Я" harfi ("Ya" diye okunur.) Kiril alfabesine özgü bir harftir ve İngilizcede birinci tekil şahıs "ben" zamirini ifade eden "I" harfine karşılık gelir.[13]

İş modeli

Yandex gelirinin büyük bir kısmını Yandex.Direct adlı içeriğe dayalı reklamcılık sisteminden elde eder. Bu sistemde, reklamlar kullanıcıların arama motorunda yaptığı sorgularla eşleştirilir ve böylece istenilen kitlenin hedeflenmesi sağlanır. Reklamlar ayrıca Yandex’in çözüm ortağı olan web sitelerinde de gösterilir. Yandex.Direct Rusya’da lider konumdadır.

Mayıs 2011’de NASDAQ’da halka arz edilmiş olan Yandex’in gelirinin küçük bir bölümü de medya bazlı reklamcılık kaynaklıdır. Toplam gelirin %95’i Rusya piyasasından elde edilmektedir.[14]

Yandex Türkiye

Yandex, Eylül 2011’de İstanbul’da açtığı ofisle Türkiye pazarına açılmıştır.[15] "Türkiye’deki kullanıcılar ve Türkiye hakkında bilgi arayan herkes için geliştirilmiş"[16] olan yandex.com.tr'nin kullanıcılarına sunduğu ana hizmet internette aramadır.

Bunun yanı sıra canlı trafik bilgisi ve panoramik fotoğraflar içeren Yandex.Haritalar, haberler ve e-posta gibi birçok farklı servisi de sunmaktadır. Yandex.Haritalar’ın Panorama adlı hizmeti kullanıcılara yüksek çözünürlüklü, 360 derecelik açıya sahip görüntüler sunarak İstanbul, Ankara, İzmir ve daha birçok şehirdeki ana cadde ve sokakları ile bu şehirlerin tarihi mekanlarını sanal ortamda izleyebilme imkânı sunar.[17]

Ürün ve hizmetler

  • Yandex.Görsel
  • Yandex.Arama
  • Yandex.Video
  • Yandex.Browser
  • Yandex.Çeviri
  • Yandex.Direct
  • Yandex.Disk
  • Yandex Haritalar
  • Yandex.Mail
  • Yandex.Money
  • Yandex.Navi
  • Yandex.Taxi
  • Yandex.Takvim
  • Yandex.Toloka
  • Yandex.Trafik
  • Ya.ru
  • Alisa (sanal asistan)
  • Yandex.Metrica
  • Yandex.Metro
  • Yandex.Bilet
  • Yandex.Hava Durumu
  • İnternetmetre
  • Yandex.Oyunlar
  • Yandex.Saat
  • Yandex.Elements
  • Yandex.Webmaster
  • Yandex.Rehber
  • Yandex.Harita Sihirbazı
  • Yandex.Launcher
  • Yandex.Zen
  • Catboost
  • Auto.ru
  • Yandex.SpeechKit
  • Yandex.Shell
  • Yandex.XML
  • Yandex.DNS
  • Yandex.Telefoniya
  • Yandex.CBIR
  • Yandex.Workshop
  • Yandex.Islands
  • Yandex.Eda
  • Yandex.Lavka
  • Yandex.Drive
  • Yandex.Atom
  • Yandex.Foto
  • Yandex.Textbook
  • Yandex.Sözlük
  • Yandex.Rabota
  • Yandex.Radyo
  • Yandex.Toplu taşıma tarifesi
  • Yandex.Trafik sıkışıklığı
  • Yandex.Panorama
  • Yandex.Emlak
  • Yandex.Haberler
  • Yandex.Kartpostal
  • Yandex.Map Editor
  • Yandex Music
  • Yandex.Metrica
  • Yandex.Market
  • Yandex.Lenta
  • Yandex.Kit
  • Yandex.Video
  • YooMoney
  • Yandex.Sağlık
  • Yandex.Autopoet
  • Yandex.Auto

Kaynakça

  1. ^ a b "Yandex". 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  2. ^ "Yandex Announces Fourth Quarter and Full-Year 2017 Financial Results". Yandex. 15 Şubat 2018. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 
  4. ^ "Similar Web | Top Search Engines Worldwide". 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020. 
  5. ^ Global Stats- Stat Counter - Turkey https://gs.statcounter.com/search-engine-market-share/all/turkey 16 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ "Yandex Today". Company.yandex.com. 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2011. 
  7. ^ "Top Sites in Russia". Alexa. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2011. 
  8. ^ comScore, Aralık 2010
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2011. 
  10. ^ "Firefox'un Türkiye'deki varsayılan arama motoru Yandex oluyor". 30 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2015. 
  11. ^ "Webtekno - Huawei'nin Türkiye'deki Telefonlarında Varsayılan Arama Motoru Yandex Oldu". 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ Pototsky, Dan; RBTH (3 Nisan 2014). "Telling the Yandex story: 'Startup' gets off the ground". www.rbth.com (İngilizce). 5 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020. 
  13. ^ ""Yandex" İsminin Kökeni". company.yandex.com.tr. 9 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2012. 
  14. ^ "Yandex Nedir". company.yandex.com.tr. 30 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2012. 
  15. ^ "Yandex Türkiye Pazarında". BTnet. 28 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2014. 
  16. ^ "Yandex Nedir?". company.yandex.com.tr. 30 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2012. 
  17. ^ "Yandex Haritalar Basın Bülteni". Şirket Haberleri. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Microsoft</span> Amerika Birleşik Devletleri merkezli çok uluslu teknoloji şirketi

Microsoft Corporation, ABD merkezli çok uluslu teknoloji şirketidir. Bilgisayar yazılımları, elektronik cihazlar, kişisel bilgisayarlar ve bilişim hizmetleri geliştirir, üretir, lisanslar ve satar. Şirketin en çok bilinen yazılımları Microsoft Windows ve MS-DOS işletim sistemi aileleri, Microsoft Office paketi, Bing adlı arama motoru, Internet Explorer ve Edge web tarayıcılarıdır. Öne çıkan donanım ürünleri ise Xbox video oyun konsolları, Microsoft Hololens sanal gerçeklik gözlükleri ve Microsoft Surface dokunmatik ekranlı kişisel bilgisayar ürün ailesidir. Microsoft, 2016 itibarıyla dünyanın en büyük yazılım geliştiricisi ve dünyanın en değerli şirketlerinden birisidir. Şirketin adı, "microcomputer" (mikrobilgisayar) ve "software" (yazılım) sözcüklerinin birleşmesinden meydana gelir.

Toyota Motor Corporation, değişen alanlarda üretim yapan ve büyük bir model yelpazesine sahip olan, 2016 verilerine göre dünyanın en büyük otomotiv şirketidir. Yakın zamanda Ford'u geçerek dünyanın en büyük otomobil firması olan Toyota'nın 2007 yılında dünya üzerinde en çok otomobil üreten firma olan; ancak büyük bir ekonomik kriz içindeki General Motors'u tahtından edeceği düşünülmektedir. 2007 ilk çeyrek dünya satış rakamlarına göre General Motors'u geçmiş ve en çok satılan otomobil markası olmuştur. 2008 yılı itibarıyla dünyanın en büyük otomobil üreticisidir. 77 yıldır bu unvana sahip olan General Motors'tan bu unvanı ele geçirmeyi başarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Google Drive</span> Dosya depolama ve senkronizasyon hizmeti

Google Drive, Google tarafından oluşturulmuş ve yönetilen bir dosya depolama ve senkronizasyon hizmetidir. Bu hizmet; kullanıcıların bulutta doküman depolayabilmelerini, dosya paylaşabilmelerini ve iş birliği yaptıkları kişilerle dokümanları düzenleyebilmelerini sağlar. Google Drive; dokümanların, elektronik tabloların, sunumların, çizimlerin, formların ve daha fazlasını iş birliği halinde düzenlenebilmesini sağlayan; Google Dokümanlar, E-Tablolar ve Slaytlar'dan oluşan bir ofis paketidir. Google Drive'da genele açık olarak paylaşılan dosyalar İnternet arama motorları tarafından aranabilir. Hizmete, diğer Google ürünleri gibi @gmail.com e-posta adreslerini kullanan bir Google Account hesabı ile kaydolmak mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Huawei</span> Çin merkezli teknoloji şirketi

Huawei Technologies Co. Ltd. veya kısa adıyla Huawei, merkezi Çin'in Shenzen şehrinde bulunan, Çin menşeli ve çok uluslu bir şirkettir.

<span class="mw-page-title-main">Yandex Browser</span> İnternet tarayıcısı

Yandex Browser, Yandex tarafından Chromium açık kaynak kod projesi kullanılarak programlanmış ücretsiz kullanıma açık bir arama motorudur. Yandex tarafından 1 Ekim 2012 tarihinde yayınlanmıştır. Windows ve Mac OS X İşletim sistemlerini desteklemektedir. Tarayıcı indirilen dosyaları Kaspersky Antivirüs kullanarak denetler.

Yandex.Direct, Yandex arama ve içerik reklamı yayınlama sistemidir. Bu sistem Yandex'te veya diğer sitelerde ürün ve hizmet arayan insanlara arama konularıyla ilgili reklamlar gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Yandex Disk</span> dosya depolama ve senkronizasyon hizmeti

Yandex.Disk, Yandex tarafından geliştirilen çevrimiçi depolama ve senkronizasyon hizmetidir. Bu hizmet, kullanıcıların, buluta dosya depolayabilmelerine ve diğer kullanıcılar ile paylaşmalarına olanak tanır. İlk sürümü Nisan 2012'de çıkmıştır. Bu hizmetten faydalanabilmek için bir Yandex hesabı olmalıdır. Şu an itibarıyla mevcut dil destekleri Rusça, İngilizce, Türkçe ve Ukraynacadır.

Naver, Güney Kore merkezli bir arama motoru ve internet portalıdır. Site, Haziran 1999 tarihinde eski Samsung çalışanları tarafından kurulmuş olup Güney Kore'nin kendi arama motoruna sahip ilk internet portalıdır. Günümüzde Naver Corporation bünyesinde faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bing Haritalar</span> Microsoft tarafından sunulan internet haritalama sistemi

Bing Haritalar Microsoft Bing paketinin bir parçası olarak bir web harita hizmeti arama motorudur. Bing Haritalar Platformu tarafından desteklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yandex.Launcher</span> Yazılım

Yandex.Launcher, Android tabanlı akıllı telefonların işletim ortamını düzenleyen ücretsiz bir grafik kullanıcı arayüzüdür.

<span class="mw-page-title-main">Apple Haritalar</span> Harita Servisi

Apple Haritalar Apple Inc. tarafından geliştirilen bir web haritalama servisidir. Bu, iOS, macOS ve watchOS'un varsayılan harita sistemidir. Otomobil, yaya ve toplu taşıma navigasyonu için yol tarifi ve tahmini varış saatlerini sağlar. Apple Haritalar ayrıca, kullanıcının binaların ve yapıların modellerinden oluşan 3D bir manzara içinde yoğun nüfuslu şehir merkezlerini keşfetmesini sağlayan benzersiz Flyovers modunu da içeriyor.

<span class="mw-page-title-main">Yandex Haritalar</span> Yandex tarafından geliştirilen bir internet haritalama servisi

Yandex Haritalar, Yandex tarafından geliştirilen bir internet haritalama servisidir. Detaylı bir harita içeriğine sahip olan Yandex Haritalar, trafik sıkışıklığı ve yol tadilatı gibi çeşitli bilgileri de içermektedir. 2004 yılından beri aktif olarak çalışmakta ve hala geliştirilmektedir.

Yandex.Map Editor, Yandex tarafından sunulan ve Yandex Haritalar adlı uygulamanın yeteneklerini geliştiren yeni bir hizmettir. Yandex, veri eşlemlendirmenin olanaklı olmadığı kimi ülkelerde Yandex Haritalar'i belirli iş birliği topluluklarıyla birlikte geliştirmeyi kararlaştırmıştır. Proje, OpenStreetMap ile benzer özellikler taşımaktadır ancak Yandex.Map Editor ile oluşturulan eşlemler Yandex'ın özel malı kapsamında sayılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Yandex.Taxi</span>

Yandex. Taxi; Rus bilişim şirketi Yandex tarafından hazırlanan Rusya, BDT, Doğu Avrupa, Afrika ve Orta Doğu'da başta taksi çağırma olmak üzere sürüş ve gıda teknolojisi üzerine uzmanlaşmış bir uygulamadır.

Rankdex, 1995 yılında başta Roben Li; Yandex'in kurucuları Arkady Voloj, İlya Segaloviç; ve Yanhong Li, Clinton Cimring tarafından kurulan arama motorudur.

Celia, Huawei tarafından geliştirilmiş yapay zeka destekli bir sanal asistandır.Android tabanlı EMUI arayüzlü ile akıllı telefonlarda kullanılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yandex.Eda</span>

Yandex.Eda, Yandex tarafından 2018 yılında hizmete sunulan çevrimiçi yemek siparişi ve dağıtım platformudur. İnternet sitesi veya mobil uygulamalar üzerinden gerçekleştirilen yemek siparişlerini kuryeler aracılıyla teslimat hizmetini sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Huawei AppGallery</span> Android işletim sistemi için üretilen, Huawei tarafından yönetilen uygulama mağazası

Huawei AppGallery Huawei'nin Android, HarmonyOS, Huawei EMUI ve Windows 11 işletim sistemi için geliştirdiği bir paket yöneticisi ve uygulama dağıtım platformudur. Huawei Mobil Servisleri'nin bir parçasıdır. AppGallery, 700 milyon Huawei cihazında 420 milyon aktif kullanıcı tarafından kullanılmakta olup tüm yeni Huawei cihazlarda yüklü gelmektedir. Huawei'nin yeni cihazları, Mayıs 2019'da Amerika Birleşik Devletleri-Çin ticaret savaşı ve ABD'nin Çin'e yaptırımları nedeniyle Google Mobil Hizmetleri'ne erişimini kaybettiğinde şirket başta Mate 30 olmak üzere bazı yeni telefonlarında Google servislerini kullanamadığı için telefonlarını Google Play içerikleri dahil olmadan sadece AppGallery ve Huawei Mobile Services (HMS) kullanarak piyasaya sürmeye başladı.

Petal Haritalar, Huawei tarafından sağlanan, TomTom, Here, Zenrin ve OpenStreetMap dahil olmak üzere birleşik harita veri kaynağı kullanan bir çevrimiçi harita hizmetidir.

Petal Search, Huawei tarafından 2020 yılının ikinci yarısında geliştirilen, Huawei ve diğer mobil cihazlarda yanı sıra masaüstünde de kullanılabilen bir arama motorudur. Arama motoruna, Huawei'nin logosundaki çiçek yapraklarından ilham alınarak Petal ismi verildi.