İçeriğe atla

Yamatosaurus

Yamatosaurus
Yaşadığı dönem aralığı: 71,94-71,69 myö
Maastrihtiyen-Senozoyik[1] 
PreЄ
J
Holotip'in (sağ dentary) mandibulası
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Klad:Dinosauria
Takım:Ornithischia
Alt takım:Ornithopoda
Familya:Hadrosauridae
Cins:Yamatosaurus
Kobayashi vd. 2021
Tür: Y. izanagii
İkili adlandırma
Yamatosaurus izanagii
Kobayashi vd. 2021

Yamatosaurus ("Yamato kertenkelesi"), Geç Kretase devrinde (Maastrihtiyen) Japonya'da yaşamış bazal bir ördek gagalı dinozor cinsi. Cins yalnızca az materyalden bilinen Yamatosaurus izanagii türünü kapsar.[1]

Etimoloji

Yamatosaurus (önde) ve Kamuysaurus'un yaşam restorasyonu

"Yamato" ismi, ana adanın batı yarısını, Shikoku Adasını ve Kyushu Adasının kuzey yarısını içeren Japon Takımadalarının eski adına atıfta bulunur – bu adalara 3 ila 7. yüzyılda hükmeden Yamato Krallığı ithafen verilmiştir. "Sauros" eki Yunancada kertenkele anlamına gelir.[1]

Tür ismi, "izanagi", İzanami ile hirlikte 8 Yamato ülkesini yaratan, Japon mitolojisi tanrısından gelir. Bilinen en eski Japonca tarih kitabı olan "Kojiki"ye (m.s. 712) göre yaratılan ilk ülke Awaji Adası idi, onu Shikoku, Oki, Kyushu, Iki, Tsushima, Sado ve Honshu adaları izledi.[1]

Holotip

MNHAH D1-033516 adlı holotip, bir sağ diş, bir sağ dairesel, on iki izole dentary dişi, dört servikal omur, bir distal kaudal omur, üç servikal kaburga ve bir korakoid'den bilinir. Numune, Hyogo Doğa ve İnsan Faaliyetleri Müzesi'nde saklanır: Sanda Şehri, Hyogo Eyaleti, Japonya.[1]

Konum ve yaş

Konum: Yura Kasabası, Awaji Adası'nın Sumoto Şehri, Hyogo Eyaleti, Japonya.

Yaş ve formasyon: Erken Maastrihtiyen (71.94–71.69 Ma) 29 Izumi Grubunun Kita-ama Formasyonu.[1]

Tanısı

Dentary diş pilinin (9., 11., 14., 16., 19., 21. ve 23. diş konumları) ortasında diş başına minimum fonksiyonel diş sayısı olarak yalnızca tek bir dişe sahip benzersiz karakterlere sahip ve tam dentary diş oklüzal yüzeylerinde “dallı çıkıntıların” olmayan bir hadrosaurid. Aşağıdaki ek karakterlerin kombinasyonunda da benzersizdir: dentary simfizi ve dentary'nin yan yüzeyi arasındaki düşük açı ve surangular'ın ventral olarak bakan ventral yüzeyi.[1]

Sistematik

Kobayashi vd. (2021) tarafından yapılan kladistik analiz, Yamatosaurus izanagii'nin Hadrosauridae'ye ait olduğunu, familyanın beş sinapomorfisinden ikisini (dentary dişlerinin küçük dişleri ve korakoidin posteroventral olarak kıvrık ventral süreci) paylaştığını ve Saurolophinae ve Lambeosaurinae soyunun kardeş taksonu olduğunu gösterdi.[1]

†Hadrosauridae

Yamatosaurus

†Euhadrosauria

†Lambeosaurinae

†Hadrosaurinae

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h Kobayashi, Yoshitsugu; Takasaki, Ryuji; Kubota, Katsuhiro; Fiorillo, Anthony R. (27 Nisan 2021). "A new basal hadrosaurid (Dinosauria: Ornithischia) from the latest Cretaceous Kita-ama Formation in Japan implies the origin of hadrosaurids". Scientific Reports. 11 (1). doi:10.1038/s41598-021-87719-5. ISSN 2045-2322. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Japonya</span> Doğu Asyada bir ada ülkesi

Japonya, Doğu Asya'da yer alan bir ada ülkesidir. Büyük Okyanus'un kuzeybatısında konumlanan ülke; Japon Denizi'nden Çin, Kuzey Kore, Güney Kore ve Rusya'nın doğusuna; kuzeyde Ohotsk Denizi'nden güneyde Doğu Çin Denizi ve Tayvan'a kadar uzanır. De facto başkenti ve en büyük şehri Tokyo'dur. Adını oluşturan kanji karakterler, "güneş" ve "köken" anlamına geldiğinden "Doğan Güneşin Ülkesi" olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Tokyo</span> Japonyanın başkenti

Tokyo, resmî adıyla Tokyo Metropolü, Japonya'nın başkenti ve prefektörlüklerinden biridir. 13,453 km2 olup, 38.505.000 milyon nüfuslu megapol bir bölge olan Tokyo dünyanın en büyük kentidir. Son yapılan araştırmalara göre yaşamın en pahalı olduğu kentlerinden birisi olarak gösterilen Tokyo, 2022 yılında dünyanın en pahalı 9. kentiydi. Honşu'nun orta kesiminde, Büyük Okyanus'un bir girintisi olan Tokyo Körfezi'nin kıyısında, Sumida Nehri'nin ağzında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya</span> Güneydoğu Asya ve Okyanusyada yer alan bir ada ülkesi

Endonezya, resmî adıyla Endonezya Cumhuriyeti, Hint ve Pasifik okyanusları arasında, Güneydoğu Asya ve Okyanusya'da toprakları bulunan bir ülkedir. 17 binden fazla adadan oluşur. Bu adaların en büyükleri Sumatra, Cava ve Sulavesi ile kısmen Borneo ve Yeni Gine'dir. Endonezya dünyanın en büyük ada ülkesidir, 1.904.569 km²'lik yüzölçümüyle dünyada 14. sıradadır. 280 milyon civarında nüfusuyla dünyanın en kalabalık dördüncü ülkesi ve aynı zamanda en kalabalık Müslüman ülkesidir. Cava dünyanın en kalabalık adasıdır ve nüfusun yarıdan fazlasına ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Japonya bayrağı</span> ulusal bayrak

Japonya'nın ulusal bayrağı, beyaz bir zemin üzerinde ortasında koyu kırmızı bir kurs bulunan, 2:3 oranına sahip bir bayraktır. Japoncada resmî olarak Nisshōki veya daha yaygın olarak Hinomaru adıyla da bilinmektedir. Ayrıca ülkenin Doğan Güneş'in Ülkesi sloganını da betimlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Asya</span> kıta

Asya veya Asya Kıtası, Avrupa'nın doğusunda, Büyük Okyanus'un batısında, Okyanusya'nın kuzeyinde ve Arktik Okyanus'un güneyinde bulunan kıta, yüz ölçümü olarak Dünya'nın en büyük kıtası, aynı zamanda nüfus açısından en kalabalık kıtasıdır. Sınırları değişkenlik gösterse de Avrupa ve Afrika kıtaları ile kara sınırı vardır. Avrupa ile birlikle Avrasya'yı, Avrupa ve Afrika kıtalarıyla birlikte Eski Dünya'yı oluşturur. İnsanlığın Afrika'dan çıktıktan sonra ayak bastığı ilk kıta olan Asya, aynı zamanda Dünya üzerindeki birçok dinin çıkış bölgesidir. Ortadoğu kökenli İslam, Hristiyanlık gibi İbrani dinler ile Hint Yarımadası kökenli Budizm ve Hinduizm gibi Dharmatik dinler buna örnektir. Kuzey Kutup Dairesi'nden Ekvator'a kadar uzanan Asya Kıtası, yeryüzünün en alçak noktası olan Lut Gölü ve en yüksek noktası olan Everest gibi çok farklı yeryüzü şekillerini içinde barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Katana</span> kılıç türü

Katana, kavisli, tek ağızlı, iki elle tutulabilecek kadar uzun saplı bir Japon kılıcı. Japon samurayı tarafından kullanılan, geleneksel tek-yönlü, kıvrık kılıç çeşididir. Vakizaşi veya şoto ile ya da tanto ile eş olarak bilinen katana, buşi sınıfı savaşçılar olan bukeler tarafından kullanılırdı. İki silah beraber olduğunda büyük-küçük anlamına gelen dayişo olarak adlandırılır ve samurayların kişisel onur ve sosyal gücünü temsil ederdi. Uzun kılıç açık alanda yapılan dövüşlerde kullanılırken kısa kılıç yan silah olarak taşınır ve saplama amacıyla ya da yakın dövüşlerde ve seppuku için kullanılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Honşū</span> Japonyanın en büyük ve en kalabalık adası

Honshū, Japonya'nın en büyük ve en kalabalık adasıdır. Honshū, Tsugaru Boğazı ile Hokkaidō'nun güneyinde, Seto İç Denizi ile Shikoku'nun kuzeyinde ve Kanmon Boğazı ile Kyūshū'nun kuzeydoğusunda yer almaktadır. Yüzölçümü bakımından dünyanın yedinci büyük adası ve Cava'dan sonra ikinci kalabalık adasıdır.

<i>Kamikaze</i> Bir tür saldırı şekli

Kamikaze veya resmî ismiyle Şinpū Tokubetsu Kōgekitai (神風特別攻撃隊), II. Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru Pasifik Cephesindeki Japon İmparatorluğu'na bağlı savaş uçakları tarafından, Amerika Birleşik Devletleri savaş gemilerini batırmak veya tahribat vermek için düzenlenmiş konvansiyonel intihar dalışlarına verilen isimdir. Kamikazeler, Japon Özel Saldırı Birimleri'nin bir alt koluydu ve bünyesinde yeminli Japon savaş pilotlarını bulunduruyordu.

<span class="mw-page-title-main">Kedi</span> küçük, evcil ve memeli bir hayvan

Evcil kedi, küçük, genelde kıllı, evcilleştirilmiş, etobur memeli. Genelde ev hayvanı olarak beslenenlere ev kedisi, ya da diğer kedigillerden ve küçük kedilerden ayırmak gerekmiyorsa kısaca kedi denir. İnsanlar kedilerin arkadaşlığına ve böcek gibi ev zararlılarını avlayabilme yeteneğine önem vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mercan resifi</span> Denizde taşlı mercan iskeletlerinin büyümesi ve birikmesiyle oluşan kaya çıkıntısı

Mercan resifleri canlı organizmaların ürettiği aragonit yapılardır. Az miktar besin içeren deniz sularında bulunur. Çoğu resifte, baskın organizmalar kalsiyum karbonattan oluşan bir dış iskelete sahip taş mercanları, kolonyal sölenterlerdir. İskeletsel materyaller, dalga hareketleri ve biyoerozyon ile parçalanıp yığılarak yaşayan mercanlar ve çok çeşitli hayvanlar ve bitkilerden oluşan yaşamı destekleyen kalsiyumlu bir oluşum meydana getirirler.

<span class="mw-page-title-main">Kitakyuşu</span>

Kitakyuşu , Japonya'nın Fukuoka prefektörlüğünde bulunan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Tepeli aynak</span> kuş türü

Tepeli aynak Threskiornithidae familyasında yer alan bir monotipik kuş cinsi Nipponia içinde sınıflandırılan tek kuş türüdür. 19. yüzyıla kadar Asya'nın doğusunda yaygın olarak bulunmaktaydı ancak 20. yüzyılın ilk yarısından itibaren sayıları giderek azalmıştır. 2010 yılının Aralık ayında Çin, Güney Kore ve Japonya'da 1.814 kuş bulunmaktaydı. Nipponia nippon olan bilimsel adından ötürü Japonya'nın sembol kuşu olarak görülür ancak Japonya'nın ulusal kuşu Japon sülünüdür. Japonya'da Niigata ilinin ve Wajima ile Sado şehirlerinin sembolüdür.

<span class="mw-page-title-main">Nanban Ticareti Dönemi</span>

Nanban ticareti veya Nanban ticareti dönemi, Japonya tarihinde bir dönemdir. 1543'te Portekizlilerin Tanegashima Adası'na çıkmasından itibaren, 1614'te Sakoku "İnziva Fermanı" ilan edilinceye kadar devam eder.

<span class="mw-page-title-main">Japon Takımadaları</span> Japonyayı oluşturan adalar grubu

Japon Takımadaları, Japonya'yı oluşturan adalar grubudur. Adalar kuzeydoğudan güneybatıya Büyük Okyanus'un kuzeybatı kıyılarını kaplayarak Avrasya'nın kuzeydoğu kıyıları boyunca uzanmaktadır. Silurya döneminin ortasından Pleistosen boyunca yüz milyonlarca yıl boyunca meydana gelen litosferik plakaların hareketleri ve Filipin plakasının Amur ve Okinawan plakasının altına daldırılması ve Okhotsk plakasının altındaki Pasifik plakasının hareketi sonucu oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Japonya sineması</span> Japon ulusuna ait sinema kültürü

Japon sineması, Japon ulusunda veya Japon film yapımcıları tarafından yurt dışında yapılan film ve yaratıcı film sanatını da içermektedir. Uzak Doğu'nun en gelişmiş sinemasına sahip olan Japonya, aynı zamanda Batı tarafından bilinen de bir sinemadır.

<span class="mw-page-title-main">Japonya'daki adalar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Japonya 14.125 adadan oluşan bir ada ülkesidir ve bunların yaklaşık 260'ında yerleşim vardır.

<span class="mw-page-title-main">Sırt yüzgeçsiz liman yunusu</span> Hayvan

Sırt yüzgeçsiz liman yunusu yedi liman yunusu türünden biridir. Popülasyonun çoğu Kore Yarımadası'nda Sarıdeniz ile Doğu Çin Denizi'nde yaşar ancak Şanghay yakınlarında Jiuduansha'da Çin'in Yangtze Nehrinin ağzında yaşayan tatlısu popülasyonu da bulunmaktadır. Genetik araştırmalar bu liman yunusu türünün musurgillerin yaşayan türleri arasında en bazal üyesi olduğunu göstermektedir.

<i>Kamuysaurus</i> ördek gagalı dinozor cinsi

Kamuysaurus, Japonya'da Hokkaido, Mukawa kasabası yakınlarındaki Hobetsu bölgesindeki Yezo Grubu'nun Geç Kretase (Maastrihtiyen) deniz çökeltilerinden gelen otçul bir edmontosaurin saurolophine hadrosaurid dinozor cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Naruto girdapları</span>

Naruto girdapları, Japonya'nın Tokushima prefektörlüğüne bağlı Naruto kenti ile Hyōgo prefektörlüğüne bağlı Awaji Adası arasındaki bir kanal olan Naruto Boğazı'ndaki gelgit girdaplarıdır. Naruto ve Awaji Adası arasındaki boğaz yaklaşık 1,3 km genişliğe sahiptir. Boğaz, Büyük Okyanus ile Japonya'nın ana adalarından ikisi olan Honshū ve Shikoku'yu ayıran bir su kütlesi olan Seto İç Denizi arasındaki bağlantılardan biridir. Gelgit günde iki kez büyük miktarda suyu Seto İç Denizi'ne taşır ve ayrıca günde iki kez büyük miktarda suyu çıkarır. 1,7 metreye kadar olan bir menzil ile gelgit, Seto İç Denizi ile Büyük Okyanus arasında 1,5 metreye kadar su seviyesinde bir fark yaratır. Boğazın darlığı nedeniyle, su Naruto kanalından günde dört kez yaklaşık 13–15 km/s hızla, iki kez içeri ve iki kez dışarı akar. Bir bahar gelgiti sırasında, suyun hızı 20 km/s'ye ulaşabilir ve çapı 20 m'ye varan girdaplar oluşturabilir.

<i>Mamenchisaurus</i>

Mamenchisaurus, toplam vücut uzunluğunun neredeyse yarısını oluşturan oldukça uzun boyunları ile tanınan bir sauropod dinozor cinsidir. Bu cinse çok sayıda tür atanmıştır; ancak bunların çoğu sorgulanabilir olabilir. Çin'in Sichuan Havzası ve Yunnan Eyaletinde fosiller bulundu. Birkaç tür, jeolojik yaşı belirsiz olan Yukarı Shaximiao Formasyonundandır. Bununla birlikte, kanıtlar bunun Geç Jurassic'in Oxfordian aşamasından daha erken olmadığını gösteriyor. M. sinocanadorum, Oxfordian aşamasına ve M. anyuensis, Erken Kretase'nin yaklaşık 114,4 milyon yıl öncesine ait Aptiyen aşamasına aittir. Çoğu tür orta ile büyük boy sauropodlardı, yaklaşık 15 ila 26 metre uzunluğundadır ve tanımlanmamış iki omura dayanarak olasılıkla 35 metre (115 ft) uzunlukta olabilir.