Yalnızlar (kitap)

Yalnızlar veya orijinal adıyla Lıgırdadzı, yazar Zaven Biberyan'ın yazdığı, 2000 yılında Aras yayıncılık tarafından basılan edebi romandır.

Biberyan, 1950’li yılların İstanbul’unda yaşayan Ermeniler, Türkler, Yahudiler ve Rumlar gibi etnik grupları, bu grupların kimliklerini öne çıkarmadan, insanın kırılganlığını, yalnızlığını, hırsını, endişelerini anlatıyor. Kitap, 1950 İstanbul'unun Anadolu yakasında bir sayfiye köyü olarak kabul edilen Erenköy'de, biri Türk biri Ermeni olan iki ailenin, bir yaz hafta sonunda yaşananları konu alıyor.

• Hikâyedeki Türk ailesinden evin babası Osman Bey, sonradan zenginleşen, iş hayatındaki yükselişine devam edebilmek için devletle arasını iyi tutmaya çalışır.
• Mübeccel, Gülgün'e hizmetçi gibi davranan Osman Bey'in görgüsüz karısı.
• Gülgün, annesi tarafından terk edilip Osman Beylere evlatlık olarak verilmiştir ama köle gibi çalıştırılır.
• Erol Osman Bey'in bir baltaya sap olamamış oğludur. Başkalarının onun hakkında görüşü aşırı önemlidir.
• Hikâyedeki Ermeni ailesindeki Teyze Pupul, çocuklarını evlendirmiş, kardeşi ve kardeşinin oğluyla birlikte yaşamaktadır.
• Anne Yeranik, evdeki gerginlikten beslenen, oğlunun evlenmesini içten içe istemeyerek kendine muhtaç olmasını ister.
• Oğul Krikor, 50 yaşında hala evlenmemiştir, evlenmeyi ister ancak annesinden de ayrılmak istemez.
• Ali, kasaptır, Gülgün'e karşı aşk ve nefret arasında kalmıştır.

Ermeni Ailesi

Ailenin geçmişte Saraylarda geçen soylu bir geçmişleri olması dünyaya ve insanlara bakış açılarını etkiler. Hikâyede ana karakter rolünü gören Krikor'dur. Zengin babasının vefatından sonra ailenin tek geçim kaynağı kendisi olsa da Annesi Yeranik'in etkisinden kurtulamamıştır. Seçiciliği ve ailesinden ayrılma korkusundan dolayı 48 yaşına kadar evlenememiştir. Ama çocukluğundan beri onun bağımsızlığını zincire saran annesine karşı içten bir nefreti de vardır. Erkekliği kuzeni Garo tarafından sorgulanır ve bu aralarında gizli bir çatışmaya yol açar. Ev Krikor'un bir kız bulma söylentisiyle canlanır, ama kitabın sonunda Krikor kızın çirkin olduğunu söylemesiyle ailenin umutları kırılır.

Türk Ailesi

Aile Osman bey sayesinde zengindir. Olaylar genel olarak Gülgün (Fatma) üzerinden anlatılır, bu yüzden ana karakter olarak sayılabilir. Fatma küçük yaşta Osman beyler tarafından evlatlık edinilmiştir ve sonradan Gülgün adını almıştır. Çocukluktan beri Mübeccel onu hizmetçiliğe itip bu role alıştığında ise ona hizmetçi muamelesi göstermektedir. Ailenin oğlu Erol tarafından küçükken taciz edilmesi ikisinin ilişkilerini rahatsız edici bir konuma sokmaktadır. Ali adında bir kasap ile aralarında sevgi nefret ilişkisi vardır. Hikâye boyunca Gülgün özgür olma hayalleri kurar ve Ali'yi bu süreç için bir yol olarak görür. Bu hayalleri Ali'nin onu yalnız bir zamanda ziyaret ettiğinde kanlı bir şekilde sonlanır. Erol arkadaşlarıyla dışarıda serserilik peşindedir. Biri Ağır yaralanınca çevre erken dağılır. Eve geldiğinde büyük bir topluluk görür, komiser tarafından sorguya çekilir ve acı haberi alır.

Ali orta halli bir kasaptır. Gülgün'e aşıktır ama o Ali'ye bazen ters, bazen sevecen yaklaşır. Bir gün tramvayda Osman ailesinin evden çıktığını görünce Gülgün'ü ziyarete gider. Orada Gülgün aşkını itiraf ettiğinden hemen sonra yine nefret kusmaya başlayınca orada canice bir cinayet işler. Yaptığının farkına varınca bu işten sıyrılmak için yollar arar.

• https://www.gazeteduvar.com.tr/kitap/2016/09/22/biberyanin-yalnizlari-insana-dair-ne-varsa-o 23 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• https://t24.com.tr/k24/yazi/yalnizlar-ve-azinlik-edebiyati,3481 23 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• https://www.agos.com.tr/tr/yazi/18108/zaven-biberyan-ve-su-bizim-buyuk-yalnizligimiz 23 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• https://www.arasyayincilik.com/urun/yalnizlar/