İçeriğe atla

Yaldızlı pisi balığı

Yaldızlı Pisi Balığı
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Teleostei
Takım:Pleuronectiformes
Familya:Pleuronectidae
Oymak:Pleuronectini
Cins:Pleuronectes
Tür: P. platessa
İkili adlandırma
Pleuronectes platessa
Linnaeus, 1758

Yaldızlı Pisi Balığı (Pleuronectes platessa), ticarî açıdan önemli bir yassı balıktır.

Dağılım ve yaşam alanı

Yaldızlı Pisi Balığının coğrafi aralığı, Barents Denizi'nden Akdeniz'e kadar tüm kıyıların açıkları, ayrıca Kuzeydoğu Atlantik ve Grönland açıklarındadır. İrlanda Denizi gibi bazı yerlerde, bu türün ticari balıkçılık tarafından tamamen sömürüldüğü kabul edilir.

Avrupa sahanlığının kumlu ve çamurlu tabanlarında, genellikle 10 ile 50 m arasındaki derinliklerde yaşayan, gündüzleri tortu içinde oyuklaşma ve uzun süre hareketsiz kalma eğiliminde olan yaygın bir yassı balıktır. Yaklaşık 200 m'ye kadar derinliklerde bulunabilirler. Özellikle genç balıklar kıyıya çok sığ suda gelir.

Düşük tuz konsantrasyonlarında hayatta kalabilirler ve bazı durumlarda acı su ve hatta tatlı suda yaşayabilirler.

Açıklama

Ana Madinabeitia, Norarte stüdyosu tarafından suluboya ile resmedilmiştir.

Yaldızlı Pisi Balığı, üstünde göze çarpan, ancak düzensiz olarak dağılmış turuncu lekelerle bezenmiş koyu yeşil ila koyu kahverengi tenleri ile karakterize edilir. Alt kısmı inci beyazıdır. Cildi küçük pullarla pürüzsüzdür. Renklerini bir şekilde çevrelerine uyacak şekilde ayarlayabilirler, ancak turuncu noktalar her zaman görünür kalır.[1] Deride herhangi bir karıncalanma yoktur.

En yüksek uzunluğu yaklaşık 1 metre (3,3 ft), ancak balık ağlarına yakalanan yetişkinler genellikle 50 ve 60 santimetre (20 ve 24 in) uzunluğundadır. Kaynaklarda gösterilen en yüksek ağırlığı 7 kilogram (15 lb) ve en yüksek kayıtlı yaşı 50'dir.[2]

Yetişkinlerin ana hatları ovaldir. Kafası oldukça küçüktür ve toplam uzunluğunun % 25'inden daha azdır. Sivri uçlu ağzı en ucundadır ve sağ gözün hemen altına ulaşan maksillası ile oldukça küçüktür. Her iki göz de vücudun sağ tarafında yer alır. Gözlerin arkasındaki kemikli çıkıntı, bu türün diğer bir özelliğidir. Yanal çizgi pektoral yüzgecin biraz üzerinde kıvrılır. Sırt yüzgeci göze ulaşır. Sırt ve anal yüzgeçler kuyruk yüzgecinden uzaktır. Anal yüzgeç 48-59 yumuşak ışın içerir ve önünde bir omurga bulunur. Sırt yüzgecinde 65-79, göğüs yüzgecinde 10-11 ve karın yüzgecinde altı yumuşak ışın vardır.[3]

Beslenme

Geceleri aktiftir ve poliketler, kabuklular ve çift kabuklularla beslenir. Küçük pisi balığı (1-2 yaş) çoğunlukla karides tüketme eğilimindedir.

Yaşam döngüsü

Kuzey Denizi'ndeki ana yumurtlama alanları Güney Körfezi'nde ve Doğu İngiliz Kanalı'nda yer almaktadır. Pisi Balıkları, doğurganlığın yumurtlamanın başlangıcından önce belirlendiği belirli yumurtlayıcılardır. Dişiler 3-7 yaşları arasında olgunlaşır, yani yumurtlayabilirler. Bununla birlikte, Kuzey Denizi'nde çoğu dişi 3 yaşında olgunlaşır. Yumurtalık gelişimi Ağustos ayının sonundan Eylül ayına kadar başlar ve yumurtlama Aralık'tan Mayıs'a kadar sürer. Her dişi, yaklaşık bir ay boyunca her 3-5 günde bir gruplar halinde yumurta bırakır.

Yumurtalar yaklaşık iki hafta sonra çatlar ve planktonda pasif olarak sürüklenir. Larvalar, sıcaklığa bağlı olarak yaklaşık 8-10 hafta sonra planktonda ve metamorfozda sürüklenir ve bu sırada kumlu sahillerin gelgit bölgesine yerleşir. Larvalar, bazen yarı aktif gelgit taşınımı olarak adlandırılan şeyi sergiler. Larvalar hâkim akıntılara karşı yüzemedikleri için, uygun habitatlara taşınmalarını sağlamak için su kolonundaki dikey konumlarını değiştirme yeteneklerinden yararlanır. Gelen veya taşkın gelgitler halinde (su seviyesi yükselir), larvalar su kolonuna doğru hareket eder ve böylece karaya doğru taşınır. Giden veya alçalan gelgitte (su seviyesi düşer), larvalar su sütununda aşağı doğru hareket eder ve gelgit akıntıları ile gelgit arasındaki uzaklığa taşınmaz.

Larvalar yerleşim için uygun bir yere ulaştığında asimetrik vücut şeklinde başkalaşım geçirir. Bu 10 güne kadar sürebilir.

Yakın zamanda dönüşmüş gençler, sığ gelgit sahillerine yerleşirler. En küçükleri, bir haftaya kadar, gelgit azaldığında, gelgit arasındaki çok sığ havuzlarda mahsur kalırlar. Bu davranışın nedenleri net değildir. Yaşamın ilk yılında (balıklar 0+ grubu olarak adlandırıldığında), yavrular daha derin sulara göç etmeden önce bu sığ gelgit ortamlarında 7 aya kadar (enlem ve / veya sıcaklığa bağlı olarak) kalacaktır. Bu balıklardan bazıları gelecek yıl (I+ grup olduklarında) ve hatta II+ grup olduklarında daha az geri dönerler; ancak gençlerin çoğu ilk yıllarında göç ettikten sonra geri dönmez.

Yiyecek olarak

Bir pisi balığı çizimi

Pisi balığı bazen yemeğinin popüler olduğu ülkelerde balık ve patates kızartmasında balık olarak kullanılmaktadır.

Kuzey Almanya ve Danimarka mutfağında pisi balığı en çok yenen balıklardan biridir. Fileto, dövülmüş ve tavada kızartılmış pisi balığı, remoulade sosu ve limon dilimleri ile birlikte üstü açık bir sandviç olarak sıcak veya soğuk olarak popülerdir. Ezilmiş pisi balığı ayrıca ana yemek olarak patates kızartması ve remoulade sosu ile sıcak servis edilebilir. Bu balık ve patates kızartması çeşidi, Danimarka restoranlarında çocuklara özel bir spesiyal olarak yaygın olarak bulunmaktadır. Evde pişirilmeye veya kızartılmaya hazır ekmekli dondurulmuş pisi balığı süpermarketlerde kolayca bulunmaktadır. Taze pisi balığı da fırında pişirilir.

Tehditler

Pisi Balığı; morina, maymun balığı ve dil balığı gibi Kuzey Denizi'ndeki diğer büyük demersal balıklarla birlikte, ICES tarafındanarafından "güvenli biyolojik sınırların dışında" olarak listelenmiştir. Şimdi daha az hızlı büyümektedirler ve normalde 40 yaşına ulaşabilmelerine rağmen nadiren altı yıldan daha yaşlıları bulunmaktadır.[4] Dünya Yaban Hayatı Fonu, 2006 yılında, "ICES tarafından tanınan sekiz pisi balığı stoğundan yalnızca birinin sürdürülebilir bir şekilde hasat edildiğini, üçünün ise aşırı sömürüldüğünü söylemiştir. Kalan stokları değerlendirmek için verilerin yetersiz olduğunu; ancak tüm hisse senetleri için açılışlar tarihsel düşük seviyelerde veya buna yakın olduğunu açıklamıştır.[5]

Greenpeace International, 2010 yılında Avrupa pisi balığı kırmızı deniz ürünleri listesine eklemiştir.[6]

Kaynakça

  1. ^ Encyclopedia of Marine Life of Britain and Ireland. 2007. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020. 
  2. ^ Collins guide to the sea fishes of Britain and North-Western Europe. Londra: Collins. 1974. ISBN 0-00-212058-5. 
  3. ^ Handbook of the Marine Fauna of North-West Europe. Oxford University Press. 1996. s. 756. ISBN 0-19-854055-8. 
  4. ^ The End of the Line: How overfishing is changing the world and what we eat. Londra: Ebury Press. 2004. ISBN 0-09-189780-7. 
  5. ^ "European plaice and sole". 11 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020. 
  6. ^ "Greenpeace International Seafood Red list". 2 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Balık</span> solungaç taşıyan, tetrapod olmayan ve suda yaşayan omurgalı hayvan

Balıklar poikloterm olan, neredeyse sadece suda yaşayan ve solungaçları ile solunum yapan, soğuk kanlı, yürekleri çift gözlü, çoğunun vücudu pullu, genellikle yumurta ile üreyen omurgalı hayvanlardır. Bazı türler canlı doğurarak ürer. Mesela tatlı su balıklarından Lepistes'in yumurtaları anne karnında çatlar ve canlı doğum gerçekleşir. Çiklitgillerde ise kuluçka süresi dişinin ağzında gerçekleşir. Ağzında yumurtaları çeviren, mantarlaşmasını engelleyen dişi yumurtalar çatlayana hatta yavrular serbestçe yüzmeye başlayana kadar onları ağzındaki kesesinde korur. Balıklar su yaşamındaki en önemli varlıklardan bir tanesidir. Nehir, göl, akarsu, okyanus ve denizlerde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı pisi balığı</span> Balık türü

Pisi balığı, Pleuronectidae familyasından bir balık türü.

<span class="mw-page-title-main">Deniz şeytanı</span>

Deniz şeytanı veya manta vatozu, kanatlarının 6,7 metreye ve ağırlığının da 1350 kilograma kadar ulaşabilir. Vatozların en büyüğüdür. Yüzgeçlerini daha hızlı yüzmek için kanat şeklinde kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Katil balina</span>

Katil balina, Orka olarak da bilinir, okyanus yunusları ailesinin en iri üyesidir. Yayılım genişliği olarak dünyada en yaygın ikinci memelidir ve tüm okyanuslarda bulunur. Çok yönlü bir yırtıcıdır ve balık, deniz kaplumbağası, kuş, fok, köpek balıkları ve hatta diğer genç ve küçük yunusları yer. Bu şekilde deniz besin zincirinin en üst noktasındadır. Katil balina ayrıca diğer balinalara özellikle gri balinalara da saldırır.

<span class="mw-page-title-main">Bakalyaro</span> bir balık türü

Bakalyaro, Gadidae familyasından, orta boylu, yumuşak vücutlu bir balık türü. Mezgit ile birlikte Merlangius cinsine aittir.

<span class="mw-page-title-main">Kaya balığı</span>

Kaya balığı, oldukça geniş bir balık türü ailesi olan 200'den fazla cinsi ve 2.000'den fazla türü bulunan Gobiidae familyasından bir balıktır. Çoğunluğu tipik olarak 10 cm büyüklüğünde olup, göreceli olarak oldukça küçüktürler. Bu türden Trimmatom nanus ve Cüce kayabalığı, dünya üzerinde bilinen en küçük omurgalı türlerindendir ve büyüdüklerinde boyları 1 cm'nin (3/8) altında olur. Gobioides ve Periophthalmodon cinsleri gibi bazı kaya balığı türleri ise 30 cm (1 ft) uzunluğa kadar ulaşabilir veya bu boyu da aşabilirler. Az sayıda insan için bir gıda olarak önemi bulunmasına rağmen, özellikle morina, mezgit balığı, barramundi, yassı balıklar kadar ticari açıdan önemi olan balıklardır. Pek çok ülkede önemli bir av türüdürler. Brachygobius gibi bazı kaya balığı türlerine ise, akvaryumlarda beslemek için yoğun ilgi gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tatlısu levreği</span> Tatli su levreği, percidae familyasindan bütün Avrupada yaygın olan bir etcil tatlisu baliği türü. Türkiyede Anadolu batı karadeniz ve Marmara Bölgesibin tatlısularında bulunur. Baskın bir türdür

Tatlısu levreği, Percidae familyasından bütün Avrupa'da yaygın olan bir etçil tatlısu balığı türü. Türkiye'de Batı Karadeniz ve Marmara Bölgesinin tatlısularında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Balina köpek balığı</span>

Balina köpek balığı, Rhincodontidae familyasından devasa büyüklükte bir köpek balığı türü. Tüm denizlerde görülmekle birlikte başlıca yaşam alanı tropikalardır. Gri veya kahverengi olan gövdesinde küçük noktalar ve beyaz-sarı ince, dikey çizgiler bulunur. Gövdesinin alt kısmı açık renklidir. Dişleri oldukça küçüktür. Ufak balıklar ve plankton ile beslenir.

<span class="mw-page-title-main">Yassı balıklar</span>

Yassı balıklar (Pleuronectiformes), kemikli balıklar sınıfına ait, yassı vücut yapıları ile dikkati çeken bir balık takımı. Yetişkin balıkların vücutları, rahatlıkla denizin tabanına yatabilecekleri şekilde yassılaşır. Gözlerinin ikisi de renkli olan üst taraflarında bulunur, beyaz renk olan kör tarafları ile yerde yatarlar. Sırt ve kuyruk yüzgeçleri birleşiktir. Suyun içinde dalga hareketleri ile ilerlerler. Ayrıca yattıkları yerin rengini kendi renkleri ile taklit etme kabiliyetleri vardır. En tanınmışları bayağı pisi balığı, Bayağı dil balığı ve kalkan balığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kalkan balığı</span>

Kalkan balığı, Scophthalmidae familyasına ait, gözleri vücudunun sol tarafında bulunan ve sağ tarafı ile denizin tabanında yatan bir yassı balık türü.

<span class="mw-page-title-main">Güneş balığı</span>

Güneş balığı ya da Ay balığı (Mola mola. Latince mola değirmen taşı demektir), Molidae familyasına ait balık türüdür. Lezzetsiz ve kötü kokan etinden dolayı ticari değeri yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Yapraklı deniz ejderi</span>

Yapraklı deniz ejderi, denizatı ile ilgili olan bir tuzlu su (deniz) balığıdır. Phycodurus cinsinin tek üyesidir. Bu canlılar güney ve batı Avustralya sularının yerlisidir ve genellikle sığ, ılık sularda kalırlar. Adları görünümlerinden gelir, uzun yaprak görünümlü çıkıntılar tüm vücutlarından çıkmaktadır. Bu çıkıntılar itici amaçla kullanılmazlar, yalnızca kamuflaj için kullanılırlar. Yapraklı deniz ejderi, boynunun kabarık kısmındaki göğüs yüzgeci ve kuyruğun sonuna yakın olan sırt yüzgeci ile ilerler. Bu küçük yüzgeçler neredeyse saydamdır ve su üzerinde sakince ilerlerken yüzgeçlerini ince ince dalgalandıkları için zor fark edilirler, bu nedenle suda yüzen bir deniz yosununu andırırlar.

<span class="mw-page-title-main">Kambur balina</span>

Kambur balina, oluklu balinagiller (Balaenopteridae) familyasından bir balina türü.

<span class="mw-page-title-main">Triakidae</span>

Triakidae, dokuz cinste yaklaşık 40 türden oluşan bir Carcharhiniformes familyasıdır. Bazı sınıflandırmalarda, familya, Triakinae alt familyasında Mustelus, Scylliogaleus ve Triakis ve Galeorhininae alt familyasında kalan cinsler olmak üzere iki alt familyaya ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Şeritli semender</span>

Şeritli semender, Salamandridae familyasından bir semender türü.

<span class="mw-page-title-main">Küçük semender</span>

Küçük semender, Salamandridae familyasından bir semender türü.

<i>Galeorhinus galeus</i>

Galeorhinus galeus, Triakidae ailesinden bir köpekbalığı türü.

<span class="mw-page-title-main">İhtiyozor</span> soyu tükenmiş sürüngen takımı

İhtiyozorlar, Mezozoik dönemde yaşamış deniz sürüngenleriydi. Köpekbalıklarına veya yunuslara benzerlerdi. Bazıları korunmuş derinin izlenimlerine sahip birçok ihtiyozor fosili bulundu. Bunlar, Ichthyosaurus gibi gelişmiş ihtiyozorların, üçgen bir sırt yüzgeci, iki çift kürek benzeri yüzgeç ve bir köpekbalığınınki gibi çatallı, dikey bir kuyruğa sahip olduğunu göstermektedir. Uzun, çıtçıtlı çeneler ve konik dişler, ihtiyozorların balık ve kalamar yediğini gösterir. Küçük ihtiyozorlar sadece yaklaşık 3 ft uzunluğundayken, Triyas ve erken Jura'dan dev ihtiyozorlar 65 ft uzunluğa ulaştı ve onları pliosaur devlerinden sonra en büyük ikinci deniz sürüngenleri haline getirdi. İhtiyozorlar Kretase'de zaten nadirdi ve Mesozoyik'in sonuna kadar hayatta kalamadı.

<span class="mw-page-title-main">Siyah uçlu resif köpek balığı</span>

Siyah uçlu resif köpekbalığı, kolaylıkla kendi yüzgeçleri üzerinde belirgin siyah uçları görülen harhariyas köpekbalıklarından bir türdür. Bu tür Hint ve Pasifik Okyanusunun tropikal mercan resiflerinde yaşayan en bol köpekbalıkları arasındadır, sığ, kıyı sularına geldiğinde ise ilk sırt yüzgecinde siyahlık onu belli eder. Acı ve tatlı sulara girmediklerinden, çoğu siyah uçlu resif köpekbalığı, resif çıkıntıları ve kumlu düzlükler üzerinde bulunur. Bu türler genellikle 1,6 m (5,2 ft) uzunluğunda ulaşır.

<span class="mw-page-title-main">Kayışsılar</span>

Kayışsılar ışınsal yüzgeçli balıkların bir takımıdır. Bu takım çeşitli derin deniz balık türlerini içerir. En derinde yaşayan tür, Abyssobrotula galatheae, Porto Riko Çukurunda 8.370 metrede görülmüştür. Buna karşın birçok türü daha sığ sularda, özellikle mercan resiflerinin yakınlarında, bazı türleri ise tatlı sularda yaşar. Birçok türü tropikal ve yarı tropikal bölgelerde yaşamasına karşın, Grönland sahilleri kadar kuzey bölgelerden Weddell Denizine kadar güney bölgelerde yaşayan türleri de vardır.