İçeriğe atla

Yalıhüyük

Yalıhüyük
Türkiye'de Bulunduğu Yer
Türkiye'de Bulunduğu Yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKonya
Coğrafi bölgeAkdeniz Bölgesi
İdare
 • Kaymakamİbrahim Yazıcı[1]
 • Belediye başkanıMehmet Ali Yılmaz (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam81 km²
Rakım1002 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam1.785
 • Kır
-
 • Şehir
1.573
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu42470
İl alan kodu0332
İl plaka kodu42

Yalıhüyük, Konya ilinin bir ilçesidir. Coğrafî olarak Akdeniz Bölgesi'ndedir. 2023 itibarıyla Türkiye'nin nüfus açısından (1.854) en küçük ilçesi konumundadır.[3]

Tarih

Yalıhüyük'te bulunan birçok eser gün ışığına çıkmayı beklemektedir, birçok tarihî eser de tarihî eser yağmacılarının eline geçmiş ve birçoğu talan edilmiştir. Bazı tarihî eserlerin gayri resmi yollardan kayıt altına alınarak sergilendiği düşünülmektedir. Yalihüyük'te bulunan birçok evin duvarlarında kabartma taş resimler bulunmaktadır. Günümüze kadar korunabilen bazı eserlerin üzerindeki yazılardan ve kabartma resimlerden anlaşılan Bizans dönemi Efes kültürüne ait izler vardır.

Bozkır’a 20 km uzaklıkta bulunan ilçe, Suğla Gölü (Trogidis, Trogitis) kıyısında bulunan höyükten ismini almıştır. Bu bölge antik çağlarda İsauria Bölgesi olarak anılmaktadır. Bölgenin başkenti ise Bozkır ilçesine bağlı Ulupınar köyünün doğusunda yer alan ve bugün Zengibar Kalesi olarak bilinen İsauria’dır. Kısacası kazı ve sondaj çalışmalarından anlaşıldığı kadarıyla Yalıhüyük ve çevresi tarihinin, Neolitik ve Kalkolitik dönemlere kadar gittiği görülmüştür.

Tarihi, çevre ilçeler ve Konya Tarihi ile ortak özelliklere sahiptir. Yaklaşık 200 yıl öncesi toprak kayması görülmesi üzerine Suğla Gölü yakınına taşındığı bilinmektedir. Yeni yerleşim yerinin seçilmesinde Suğla Gölü alanının daralması ve gölden daha fazla yararlanma arzusunun dikkate alındığı ifade edilmektedir.

İlçe merkezindeki Höyük ve çevresi "Sit Alanı" ilan edildiğinden imara kapatılmıştır.

30 Temmuz 1971'de belediye statüsü alarak beldeye dönüştü.[6]

Coğrafya

Kuzeybatısında Seydişehir, güneyde Ahırlı, batıda Bademli kasabası ve güneydoğuda Bozkır ilçeleriyle çevrelenmiş olan Yalıhüyük engebesiz bir alanda kurulmuştur. Suğla Gölü'nün hemen yanında yer alan Yalıhüyük'te hayat göl sularının çekilmesiyle ortaya çıkan verimli arazilerde yapılan tarım faaliyetleriyle devam etmektedir. Yalıhüyük'ün güneybatısında bulunan Toros Dağları'ndaki Gölcük yaylası, her yıl yaylacılık merkezi olarak kullanılmaktadır. İlçe merkezinde Belediye teşkilatı 1972 yılında kurulmuştur. Arasöğüt ve Saray köyleri ile Mutlu yaylası Yalıhüyük'e bağlı yerleşim yerleridir.

Ekonomi

İlçenin temel geçim kaynağı tarımdır. Suğla Gölü sularının çekilmesiyle ortaya çıkan verimli tarım arazisi ve diğer tarım arazilerinde buğday (3500 ton/yıl) arpa (1500 ton), nohut (700 ton) yanı sıra yılda ortalama 11.000 ton da elma yetiştirilmektedir. 1998 yılında 579 dekar alanda şeker pancarı tarımı yapılmıştır. Bu arada haşhaş ekim izni çıkmış, ancak 1998 yılı itibarıyla haşhaş ekimi yapılmamıştır.

Yalıhüyük'te Gölcük Yaylası ve Yirce Yaylası, Sarınç Yaylası (sarnıç) ve Mutlu Yaylası hayvancılık yapılan merkezlerdir. Günümüzde gölcük yaylası turizm, tatil ve sağlık amacı ile birçok kişi uğramaktadır. Gölcük, Yirce, Sarınç(Sarnıç),Mutlu olmak üzere Yalıhüyük'te toplam 4 yayla vardır.

2013 itibarıyla 1.005 büyükbaş ve 694 küçükbaş hayvan bulunan ilçede herhangi bir sanayi tesisi bulunmamaktaydı.[4] Başta Almanya olmak üzere diğer Avrupa ülkelerinde pek çok Yalıhüyüklü işçi olarak çalışmaktadır. Toros Dağları'ndaki Gölcük Yaylası ormanlık alanı, pınarları ve serin, temiz havasıyla en önemli piknik ve mesire alanı olarak kullanılmaktadır. İlçede elektrik, su, kanalizasyon, yol, telefon gibi alt yapı hizmetleri tamamlanmış olup, DSİ tarafından Beyşehir gölü sularını tarım alanlarına ulaştıran kanalların yapım çalışmaları tamamlanmıştır.

Nüfus

Yıl Toplam ŞehirKır
1990[5]4.2483.948300
2000[6]5.5755.330245
2007[7]1.7781.612166
2008[8]1.8691.696173
2009[9]1.8821.714168
2010[10]1.7311.570161
2011[11]2.0291.854175
2012[12]1.7871.615172
2013[13]1.8301.830veri yok
2014[14]1.6661.666veri yok
2015[15]1.5121.512veri yok
2016[15]1.5091.509veri yok
2017[15]1.5331.533veri yok
2018[15]1.7851.785veri yok
2019[15]1.6291.629veri yok
2020[15]1.5731.573veri yok
2021[15]1.5321.532veri yok
2022[15]1.7101.710veri yok
2023[15]1.8541.854veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Belediye Başkanları

SıraBelediye BaşkanıTarihSıraBelediye BaşkanıTarih
1Hayrullah Uçar1972-19742Hayrullah Uçar1989-1994
3Süleyman Atalay1974-19774Musa Ak1977-1980
5Cafer Sezer1980-19846Orhan Er1984-1986
7İsmail Uçar1986-19898Fehmi Yılmaz1994-1999
9Asuman Topkara1999-200410İbrahim Yıldız2004-vefat
11Hasan Yiğit2004-200912Celal Özmen2009-?

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2010. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012. 
  3. ^ "İl. İlçe, Büyükşehir Belediye, Belediye, Mahalle, Köy Nüfusu (Dönemi: 2023)". TÜİK. 6 Şubat 2024. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Şubat 2021. 
  5. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  13. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  14. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  15. ^ a b c d e f g h i

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ödemiş</span> İzmirin ilçesi

Ödemiş, İzmir'in bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Kiraz ve Beydağ, batısında Bayındır ve Tire ilçeleri, kuzeyinde Manisa, güneyinde Aydın illeri bulunmaktadır. 2020 yılı nüfus verilerine göre toplam nüfusu 133.679'dur.

<span class="mw-page-title-main">Germencik</span> Aydının ilçesi

Germencik, Ege Bölgesi'nde Aydın ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Köyceğiz</span> Muğlanın ilçesi

Köyceğiz, Muğla'nın 13 ilçesinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Seydişehir</span> Konyanın ilçesi

Seydişehir, Akdeniz Bölgesi'nin Göller Yöresi'nde Konya'nın güneybatısında Konya iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Beyşehir</span> Konyanın ilçesi

Beyşehir, Konya ilinin bir ilçesidir. Konya'nın en büyük beşinci ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çifteler</span> Eskişehir ilçesi

Çifteler, Eskişehir iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">İkizdere</span> Rizenin ilçesi

İkizdere, Rize iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Sarayönü</span> Konya ilinin bir ilçesi

Sarayönü, Konya iline bağlı bir ilçe. Şehir merkezine 52 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ahırlı</span> Konyanın ilçesi

Ahırlı, Konya ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Cihanbeyli</span> Konyanın ilçesi

Cihanbeyli, Konya ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Emirgazi</span> Konyanın ilçesi

Emirgazi, Konya ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hüyük</span> Konyanın bir ilçesi

Hüyük, Konya ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Karapınar</span> Konyanın ilçesi

Karapınar, Türkiye'nin Konya ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kulu</span> Konyanın ilçesi

Kulu, Konya ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gölmarmara</span> Manisanın ilçesi

Gölmarmara, Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Doğanşar</span> Sivasın ilçesi

Doğanşar, Sivas ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Zara, Sivas</span> Sivasın ilçesi

Zara, Sivas ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kadınhanı</span> Konyanın ilçesi

Kadınhanı, Konya ilinin bir ilçesi. Eski ismi Saideli'dir. 1928 yılında ise İsmi Raziye Hatun'un yaptırmış olduğu taş handan dolayı "Kadınhanı" olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bozkır, Konya</span> Konya ilinin ilçesi

Bozkır, Konya ilinin bir ilçesi.

<span class="mw-page-title-main">Yığılca</span> Düzcenin ilçesi

Yığılca, Düzce ilinin bir ilçesidir.