İçeriğe atla

Yalıçapkınıgiller

"Yalı Çapkını" buraya yönlendirilmektedir. Diğer kullanımlar için Yalı Çapkını (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Yalıçapkınıgiller
Alcedo caeruleocephala
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Aves
Takım: Coraciiformes
(Gökkuzgunlar)
Familya: Alcedinidae
(Yalıçapkınıgiller)
Rafinesque, 1815
Cinsler

Alcedo
Ceyx
Ispidina

Yalıçapkınıgiller (Alcedinidae), gökkuzgunları (Coraciiformes) takımına ait bir kuş familyasıdır.

Familya üyeleri tüm dünyada yayılış gösterirler. Afrika'dan Avustralya'ya kadar olan bölgede bulunurlar. Tek tür Alcedo atthis Avrupa'da ve kuzey Asya'da görülür (İngilizcesi kingfisher). Familyanın kökeninin aslen Asya olduğu sanılmaktadır.

Başları büyük, boyunları kısa, gaga uzun ve kuvvetlidir. Ormanlar ve sulak alanlar yayıldıkları bölgelerdir. böcekler, sürüngenler ve balıklarla beslenirler. Yuvaları toprakta dikine, galeriler şeklinde ya da ağaç kovuklarındadır. Yavrular yumurtadan çıktıklarında çıplaktırlar. Suda yaşayanlar aniden suya dalarlar.

Üreme bölgeleri genel olarak tatlısu kenarlarıdır, kısmen deniz kıyısında da bulunabilir, yuvalarını kum duvarlara açtığı oyuklara yapar.

Bulunduğu yerler Gediz Deltası, İzmir-Bakırçay Deltası, Muğla-Güllük, Muğla-Bodrum, Mersin, Ankara Mogan Gölü ve Eymir gölü'dür. Aynı zamanda Adana'nın Mersin'e doğru yer alan bölümlerinde sulak (su kanalları vb.) alanlarda da yaşar. Ayrıca İstanbul boğazında da görülmüştür. İzmir alsancak pasaport vapur iskelesinin arka duvarında ve körfez içindeki mendirekte de gözlemlenmiştir. Yerli bir kuş türüdür, göç olayı yaşamamaktadır.

Yalıçapkını sulak alanlarda suya dalarak yakaladığı balıklarla beslenir. Ayrıca 1.3 saniyede avını yakalayabilme yeteneğine sahiptir.

Genellikle sesiyle kendini fark ettirir, aynı zamanda havada asılı kalabilen bir kuş türüdür. Dimdik tüner ya da öne doğru eğilir, genellikle uçuş esnasında öter, avlanma esnasında havada asılı kalarak avını tespit eder ve dik bir şekilde dalışa geçerek avını yakalar, avını kolay yutabilmesi için avını baş tarafında yani kılçıklarının yönünde yutar.

Yerel adlar

Yalı çapkını-mavi çapkın, yalıcı / Denizli
Bahri
Yerel adı: Rivayete göre, kuşu havada asılı kalırken gören yalılarda oturan genç bayanlar "vayy çapkına bak,bizi gözlüyor" demişler ve o günlerden sonra da kuşun adı çapkına çıkmıştır. Ünlü şarkıcı Suavi bu kuşdan esinlenerek yalıçapkını adında bir şarkı da yapmıştır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Balık kartalı</span>

Balık kartalı, monotipik balık kartalıgiller (Pandionidae) familyasından balıkla beslenen yırtıcı bir kuş türü. İri, uzun kanatlı, suya dalarak avlanan bir avcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Doğan</span>

Doğan, gündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımından Falconidae (doğangiller) familyasından Falco cinsini oluşturan yırtıcı kuş türlerinin ortak adı. Bazı türlerine kerkenez adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Ak pelikan</span> kuş türü

Ak pelikan, beyaz pelikan ya da ak kutan, pelikangiller (Pelecanidae), familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Avrupa'nın güneydoğusundan Asya'ya yayılan bölgede ve Afrika'da bataklıklarda ve sığ göllerde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Balıkçı kedi</span>

Balıkçı kedi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Asya'da yaşayan bir yaban kedisi. Yakın akrabası olan bengal kedisine çok benzese de ondan belirgin bir şekilde daha büyüktür.

<span class="mw-page-title-main">Sakarmeke</span> kuş türü

Sakarmeke, yelvegiller (Rallidae) 36–38 cm boyunda sulak alanlarda yaşayan bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Balıkçılgiller</span>

Balıkçılgiller (Ardeidae), pelikansılar takımına ait, tatlısu ya da tuzlusu kıyılarında yaşayan uzun bacaklı kuşları kapsayan bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Leylekgiller</span> Bir kuş familyası

Leylekgiller ya da Ciconiidae, kendilerine özgü Ciconiiformes takımında sınıflandırılan, sulak alanlarda yaşayan, leylek diye bilinen kuşları kapsayan bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Pasbaş patka</span> Kuş türü

Pasbaş patka, ördekgiller (Anatidae) familyasından orta büyüklükte bir dalıcı ördek türü.

<span class="mw-page-title-main">Doğa Derneği</span>

Doğa Derneği, 2002 yılında Ankara'da kurulmuş, şimdiki merkezi Seferihisar olan ulusal bir sivil toplum kuruluşudur. Kısa adıyla DD, doğa ve insanı birbirinden ayrı görmeyerek, önemli doğa alanları başta olmak üzere tüm Türkiye'de doğanın yaşatılması için çalışmaktadır.

Göksu Deltası veya Silifke Ovası, Göksu Nehri'nin, Mersin ili, Silifke ilçe sınırlarında Akdeniz'e döküldüğü alanda oluşturduğu deltadır. Türkiye için, Çukurova'dan sonra Akdeniz kıyısındaki ikinci büyük deltadır. 1994'te Ramsar alanı ilan edildi.

<i>Meksika kaplan balıkçılı</i>

Meksika kaplan balıkçılı, balıkçılgiller familyasında yer alan bir kuş türüdür. Meksika'dan Kolombiya'nın kuzeybatısına kadar olan bölgede bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Süt beyazı balıkçıl</span>

Süt beyazı balıkçıl balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. Eski Dünya'nın küçük ak balıkçılına benzer.

<span class="mw-page-title-main">Kara balıkçıl</span> Kuş türü

Kara balıkçıl balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. Afrika'da yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Sultansazlığı Millî Parkı</span> Türkiyede bir ulusal park

Sultan sazlığı, İç Anadolu Bölgesinde Kayseri il sınırları içerisinde Develi, Yahyalı ve Yeşilhisar ilçelerinin oluşturduğu üçgen içerisinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Simenit Gölü</span> Samsun Termede bir kıyı set gölü

Simenit Gölü, Yeşilırmak deltasının doğu kısmında bulunan, idari olarak Samsun'un Terme ilçesinde yer alan, sazlık ve bataklıkların geniş yer kapladığı bir kıyı set gölüdür. 1-2 metre yer yer de 5 metre derinliğe ulaşmaktadır. Geçmiş yıllarda göl için; Semenlik, Simenlik, Karasu ve Arapsazı isimleri de kullanılmıştır. Simenit gölünde drenaj kanalları açılması ve taşınan alüvyal malzemeler sulak alanları daraltmış, iki ayrı göl oluşmuştur. Diğer Gölün ismi Akgöl'dür. Göl çevresinde 3355 hektarlık Yaban Hayatı Geliştirme Sahası oluşturulmuştur. Simenit ve Akgöl çevresi Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ve Doğal Sit Alanı olarak koruma altında olup 15 Mart 2023 tarihinde "kesin korunacak hassas alan" ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hamerkop</span> Kuş türü

Hamerkop ya da çekiç başlı, çekiç başlı leylek, leyleğe benzeyen orta büyüklükte suda gezerek avlanan bir kuş türüdür. Uzun gagası ve kafasının arkasındaki sorguç şeklindeki tüyleri çekice benzediğinden dolayı bu adla anılır. Afrika'da Madagaskar'dan Arabistan'a kadar olan bölgede haliçler, göl ve akarsu kıyıları, kayalık sahiller gibi çeşitli su havzalarında yaşar. Göçmen olmayan ancak mevsimsel olarak yerel yer değişikliğinde bulunan hamerkop yöresel olarak Afrika ve Madagaskar'da yüksek popülasyona sahiptir ve korunma durumu asgari endişe altında türler arasındadır. Boyu ortalama 56 cm, ağırlığı ise ortalama 470 g'dır. Monotipik Scopidae familyasının monotipik Scopus cinsinde sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Deltası</span> Sakaryada bir delta

Sakarya deltası, Sakarya nehrinin taşıdığı çökellerle Karadenize döküldüğü alanda oluşan delta ovası. Sakarya deltası aynı denize dökülen Kızılırmak ve Yeşilırmak gibi denize doğru bir çıkıntı yapmaz. Delta daha çok doğu-batı doğrultusunda, kıyıya paralel gelişmiştir. Denizin birden derinleşmesi ve güçlü akıntılar denizi doğru çıkıntıyı engellemiştir.

Kızılırmak Deltası, diğer adıyla Bafra Ovası, Kızılırmak'ın Karadeniz'e döküldüğü yerde, taşıdığı alüvyonlarla oluşturduğu, delta ovası ve sulak alanlar kompleksidir. Samsun ilinde Ondokuzmayıs, Bafra ve Alaçam ilçeleri sınırlarındadır. 56.000 hektarlık alanıyla Türkiye'nin en büyük deltalarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Paradeniz</span>

Paradeniz, Göksu Deltası'nda, Mersin ili sınırlarında bulunan lagün gölüdür. Deltada bulunan dört gölden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Alagöl Biyosfer Rezervi</span>

Alagöl Biyosfer Rezervi, Kazakistan'da, Alagöl dağlar arası depresyonun orta kısmında, Avrasya'nın çöl bölgesinde bulunan bir UNESCO Biyosfer Rezervi'dir. 2013 yılında kurulmuştur. 193.089 hektar (745,52 sq mi) alan kaplamaktadır. Orta Asya-Hint kuş göç yolu üzerinde yer almaktadır. Koruma alanını sulak alanları, su kuşları için bir bir habitat ve yuvalama alanı olarak küresel öneme sahiptir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.