İçeriğe atla

Yakutat, Alaska

Koordinatlar: 59°45′K 140°42′B / 59.750°K 140.700°B / 59.750; -140.700

Yakutata Koyu

Yakutat City and Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Kızılderili Na-Dene halklarından olan Tlingitlerce meskun olan bir birleşik şehir-ilçesi. Yakutat City için oluşturulmuştur.


Yakutat için kullanılan Tlingitçe Yaakwdáat (harfiyen. 'kanoların dinlenme yeri') adı bir halk etimolojisi olup aslen Eyakça diyaʼqudaʼt kelimesinden bozmadır.[1]

Coğrafya

Toplam alanı 24.499 km² olup, 19.815 km² kara ve 4.685 km² de sudur.

Nüfus

2002 sayımına göre nüfusu 265 hane, 159 aile ve 808 kişidir. Amerika yerlisi % 39.60, Beyaz % 50.37, Siyah % 0.12, Asyalı % 1.24, Pasifik adalı % 0.74, iki ya da çok ırklı % 7.92, Latin kökenliler % 0.74.

Evde konuşılan yerli dilleri içinde % 5.78 ile Tlingitçe önde gelir.

Yerli Halk

Yörede Tlingitlerin Yakutat şivesini konuşan Laax̲aayík Ḵwáan ('Yakutat Bay people') kabilesin toprağıdır. Laax̲aayík adı Eyakça tla’x̲a’lah “Tlingit habitation” + Tlingitçe yík “inside” kelimelerinin birleşimden çıkmıştır.[1]

Tarih

Ekonomi

Karayolu ile demiryolu ulaşımı yoktur. Ulaşım yalnızca havayolu ile denizyolu ile olur. Ekonomi büyük ölçüde ticari balıkçılık ve deniz ürünleri işlemedir. Turizm büyümektedir.

Yöredeki en büyük işverenler:[2]

  • Yakutat Tlingit Tribe
  • City and Borough of Yakutat
  • Yakutat School District
  • Yakutat Seafoods LLC
  • YCC Inc
  • AK Commercial Co
  • Mallotts General Store Inc
  • AK Airlines Inc
  • State of AK (excludes U of A)
  • Yakutat Power
  • Glacier Bear Lodge Inc

Yerli Yapılanması

ANCSA Yapılanması

Alaska Yerli Bölge Şirketleri dağılım haritası

ABD'nin Alaska'yı 1867 yılında Ruslardan satın almasından bu yana 100 yıldır çözülemeyen yerlilerinin (Eskimo ve Kızılderililerin) toprak taleplerini çözmek üzere ABD Kongresinde 18 Aralık 1971 tarihinde başkan Richard Nixon tarafından imzalanarak yürülüğe giren ve ABD tarihinin en büyük toprak talebini karşılayan yasa olan Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası (ANCSA) gereği ayrılan 12 coğrafi bölgeden (geographic region) biri de Sealaska Bölgesi (Sealaska Region) coğrafi bölgesidir. Bu bölgede Sealaska Corporation (SEAC) adlı bölge şirketi (regional corporation) kurulmuş ve buna bağlı olarak da oluşturulan köy şirketlerinden(village corporation) bir tanesi ilçededir. Bölge şirketi arazinin yeraltı hakkına, köy şirketleri de yerüstü hakkına sahiptir.

Yöredeki Sealaska Corporation[3] bölge şirketine bağlı 1 tane köy şirketi bulunur:

  • Yak-tat Kwaan Inc.  : Yakutat

Eğitim

Yörede tek okul bölgesi (School District) bulunmaktadır.

  • Yakutat Okul Bölgesi (İngilizce Yakutat School District):[4] Merkezi Yakutat'tadır.

Sınır komşuları

Dipnotlar

  1. ^ a b James A. Crippen (2005), The New Tlingit Noun Dictionary
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2010. 
  3. ^ "Sealaska Corporation resmi web sitesi". 9 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2010. 
  4. ^ "Yakutat School District resmi web sitesi". 11 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2010. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Juneau, Alaska</span>

Juneau Şehri ve Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin yerli Amerikalı Na-Dene halklarından olan Tlingitlerce meskun olan bir birleşik şehir-ilçesi. Ana şehri Juneau'dur.

Tlingitçe ya da Tlingit dili, ABD'de Alaska'da, ufak bir kısmı da Washington'da ve Kanada'da eyalatlerinde yaşayan Kıyı Tlingitleri ile İç Tlingitleri tarafından konuşulan Na-Dene dillerinden tehlike altındaki Kızılderili dilidir. Grup içinde tek başına alt grupta toplanır. Diğer alt grubu Eyak-Atabask dilleri oluşturur. Alaska Yerli Dil Merkezine göre Alaska'daki 10.000 kişilik nüfustan 300 kadarı, Kanada'daki 1.000 kişilik nüfustan ise ancak 75 tanesi anadillerini konuşabiliyor.

<span class="mw-page-title-main">Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası</span>

Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası, Alaska'da yerlilerin toprak taleplerini çözmek üzere ABD Kongresi'nde 18 Aralık 1971 tarihinde başkan Richard Nixon tarafından imzalanarak yürürlüğe giren ve ABD tarihinin en büyük toprak talebini karşılayan yasa.

<span class="mw-page-title-main">Bristol Bay Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

Bristol Bay Borough ili veya Bristol Bay Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Eskimo halklarından kısmen Yupiklerce meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. Alaska'nın en küçük ilidir. İlin yönetim merkezi Naknek'dir.

<span class="mw-page-title-main">Aleutians East Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

Aleutians East ili veya Aleutians East Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Aleutlarca meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. İlin yönetim merkezi Sand Point'dir.

<span class="mw-page-title-main">Aleutians West Census Area</span>

Aleutians West Census Area, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Aleutlarca meskun olan bir sayım bölgesi. Örgütlenmemiş borough olduğu için bir yönetim merkezi de yoktur. En gelişmiş şehri Unalaska'dır.

<span class="mw-page-title-main">Dillingham Census Area</span>

Dillingham Census Area, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Yupiklerce meskun olan bir sayım bölgesi. Örgütlenmemiş borough olduğu için bir yönetim merkezi de yoktur. En gelişmiş şehri Dillingham'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kenai Peninsula Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

Kenai Peninsula ili veya Kenai Peninsula Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Kızılderili Atabask halklarından Denağinalar ve Eskimo halklarından Supiklerce meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. İlin yönetim merkezi Soldotna'dır.

<span class="mw-page-title-main">Matanuska-Susitna Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

Matanuska-Susitna ili veya Matanuska-Susitna Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Kızılderili Atabask halklarından Denağinalarca meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. İlin yönetim merkezi Palmer'dir.

<span class="mw-page-title-main">Denali Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

Denali ili veya Denali Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin İç Alaska coğrafi bölgesinde Kızılderili Alaska Atabasklarınca meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. İlin yönetim merkezi Healy'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yukon–Koyukuk Census Area</span>

Yukon–Koyukuk Census Area, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin İç Alaska coğrafi bölgesinde Kızılderili Alaska Atabasklarınca meskun olan bir sayım bölgesi. Örgütlenmemiş borough olduğu için bir yönetim merkezi de yoktur. En gelişmiş şehri Galena'dır.

<span class="mw-page-title-main">Valdez-Cordova Census Area</span>

Valdez-Cordova Census Area, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Kızılderili Atabasklarca meskun olan bir sayım bölgesi. Örgütlenmemiş borough olduğu için bir yönetim merkezi de yoktur. En gelişmiş şehri Valdez ile Cordova'dır.

<span class="mw-page-title-main">Hoonah–Angoon Census Area</span>

Hoonah–Angoon Census Area, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Kızılderili Na-Dene halklarından Tlingitlerce meskun olan bir sayım bölgesi. Örgütlenmemiş borough olduğu için bir yönetim merkezi de yoktur. En gelişmiş şehri Angoon ile Gustavus'tur.

<span class="mw-page-title-main">Sitka, Alaska</span>

City and Borough of Sitka, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaletinin Kızılderili Na-Dene halklarından olan Tlingitlerce meskun olan bir birleşik şehir-ilçesi. Ana şehri Sitka'dır.

<span class="mw-page-title-main">Wrangell, Alaska</span> Alaska eyaletinde bölge

City and Borough of Wrangell ya da Wrangell City and Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Kızılderili Na-Dene halklarından Tlingitlerce meskun olan bir birleşik şehir-ilçesi. Ana şehri Wrangel'dir.

<span class="mw-page-title-main">Petersburg Census Area</span>

Petersburg Census Area, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Kızılderili Na-Dene halklarından Tlingitlerce meskun olan bir sayım bölgesi. Örgütlenmemiş borough olduğu için bir yönetim merkezi de yoktur. En gelişmiş şehri Petersburg'dur.

<span class="mw-page-title-main">Prince of Wales-Hyder Census Area</span>

Prince of Wales – Hyder Census Area, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Kızılderili Na-Dene halklarından Tlingitlerce ve Haydalarca meskun olan bir sayım bölgesi. Örgütlenmemiş borough olduğu için bir yönetim merkezi de yoktur. En gelişmiş şehri Craig ile Metlakatla'dır. Metlakatla, Alaska'da federal olarak tanınan tek Kızılderili Rezervasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Ketchikan Gateway Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

Ketchikan Gateway ili veya Ketchikan Gateway Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Kızılderili Na-Dene halklarından Tlingitlerce meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. İlin yönetim merkezi Ketchikan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Alaska Kızılderilileri</span>

Alaska Kızılderilileri, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaletinde yaşayan, Na-Dene dilleri, Haydaca ve Çimşiyan dillerini konuşan, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, animist ya da şamanist Kızılderili halkları. Alaska yerlilerinin beş ana kültür grubundan ikisini oluştururlar. Toplam nüfusları yaklaşık 18.550 kişidir ve ancak çok ufak bir kısmı anadillerini konuşabilmektedir. En kalabalık Kızılderili grubu 10.000 kişiyle Tlingitler ilk sıradadır ve onları 2.300 kişiyle Koyukonlar izler.

<span class="mw-page-title-main">Tlingitler</span>

Tlingitler, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin güneydoğusunda Alexander Takımadaları'nda ve Kanada'nın Britanya Kolumbiyası eyaletinin kuzeybatısı ile Yukon eyaletinin güneyinde ılıman yağmur ormanlarında karmaşık avcı ve toplayıcı kültür geliştiren, Pasifik Kuzeybatısı Kızılderilileri ya da Subarktik Kızılderilileri kültür grubundan, anasoylu, önceleri animist ya da şamanist iken sonradan Hristiyan olan, Na-Dene halkları dil gubundan Kızılderili halkı. En yakın akrabaları dilce Na-Dene dillerini oluşturan Eyaklar ile Atabasklardır. Alaska Yerli Dil Merkezine göre toplam sayıları 11.000 kişidir ve Alaska'daki 10.000 kişilik nüfustan 300 kadarı, Kanada'daki 1.000 kişilik nüfustan ise 75 tanesi anadillerini konuşabiliyor. Tlingitlerle Avrupalıların ilk karşılaşması Rus İmparatorluğuna bağlı Rus Alaskası döneminde 1741 yılında Ruslarla olmuştur. Totem direği ile Çilkat dokuması sanatıyla öne çıkarlar.