İçeriğe atla

Yakov Cugaşvili

Yakov Cugaşvili
Yakov Cugaşvili (1941)
Doğum18 Mart 1907
Ölüm14 Nisan 1943 (36 yaşında)
Ebeveyn(ler)Josef Stalin (1878–1953)
Ketevan Svanidze (1885–1907)

Yakov Cugaşvili (Gürcüce: იაკობ ჯუღაშვილი, Rusça: Яков Иосифович Джугашвили / Yakov İosifoviç Cugaşvili, 18 Mart 1907 – 14 Nisan 1943), Kızıl Orduda üsteğmen (старший лейтенант).[1] Josef Stalin'in dört çocuğundan en büyüğü idi. Yakov, Stalin'in ilk eşi Ekaterina Svanidze'den olan çocuğuydu.

Biyografi

Nazi propaganda afişi; "Kanınızı Stalin için dökmeyin! Oğlu teslim oldu! Oğlu teslim olduktan sonra Stalin'in yolunda ölmenize gerek yok."

Yakov Gürcistan'ın Borji köyünde doğdu. Annesi o henüz dokuz aylıkken öldüğü için, on dört yaşına kadar Tiflis'teki teyzesinin yanında kaldı. 1921 yılında amcası Aleksandr Svanidze, Yakov'u Moskova'ya gidip eğitim alması konusunda teşvik etti. Yakov dil olarak sadece Gürcüce konuşabiliyordu. Moskova'ya gittikten sonra Rusça öğrenmeye başladı.

Yakov ile babası Stalin çok fazla bir araya gelmediler. Yakov'un üvey annesi Nadejda Alliluyeva, anlattığına göre, bir gün Moskova'daki evlerinden bir kızın ağlayarak çıktığını görür. Nadejda eve girdiğinde Yakov odada çok üzüntülü bir haldedir. Yakov hemen odasına gider. Sonradan anlaşılır ki evden ağlayarak çıkan kız Yakov'un Yahudi nişanlısıdır ve Stalin'e nişanlandıklarını anlatınca Stalin öfkelenmiştir.

Yakov Odessalı ünlü Yahudi dansçı Yulia Meltzer ile evlendi. Yakov, Yulia ile bir resepsiyonda tanıştıktan sonra Yulia'nın kocası Nikolai Bessarab ile kavga etmiş ve Yulia'nın ondan boşanmasını sağlamıştır.

1941 yılındaki bir Alman propaganda yayını: "Bu Yakov Cugaşvili, Stalin'in oğlu ve topçu subayı ... kendisi 16 Temmuz'da Vitebsk yakınlarında, binlerce diğer asker ve subayla birlikte teslim oldu ... Onu örnek alın – kendisi şu an hayatta ve iyi, kendini harika hissediyor ... Liderinizin oğlu bile teslim olmuşken siz neden ölesiye savaşasınız?"

Yakov Kızıl Orduda topçu birliğinde görev yaptı. Almanya'nın Sovyetler Birliği'ni işgaliyle birlikte 1941 yazında Smolensk Muharebesinde esir olarak ele geçirildi.

Hitler, Yakov'u Sovyetlere karşı propaganda amacıyla kullanmak istedi. Bu maksatla Yakov'a babası aleyhine konuşması, basında ve medyada Stalin'i aşağılaması durumunda kendisine zarar verilmeyeceğini vadetti. Hatta kendisine para ve mülk teklif edildi. Hitler'in bunda amacı Kızıl Orduda savaşanları caydırmaktı. Fakat Yakov'u ikna etmeyi başaramadı. Hatta Yakov Cugaşvili bu teklifler karşısında Nazilere hakaretler savurdu.

Almanlar daha sonra Yakov'u Stalingrad Muharebesi sırasında esir düşen Mareşal Friedrich Paulus ile takas etmek istediler. Stalin bu teklifi reddetti. Bir iddiaya göre Stalin teklifi "bir mareşali bir teğmenle takas etmem" diyerek geri çevirmiştir.[2] Diğer bir iddiaya göre, Stalin teklif üzerine "Elinizde sadece oğlum Yakov değil, milyonlarca oğlum var. Ya onları da bırakırsınız ya da oğlum onların kaderini paylaşır" demiştir.[3][4] Bazı kaynaklara göre, Hitler Yakov'u esir düşen yeğeni Leo Raubal ile takas etmek istemiş fakat bu teklifi kabul edilmemiştir.[5]

Yakov'un ne zaman öldüğü net değildir. Resmi Alman kayıtlarında Yakov'un Sachsenhausen Toplama Kampında elektrik tellerine takılarak öldüğü belirtilmiştir. Bazıları öldürüldüğünü öne sürerken,[6] bazıları da Yakov'un kampta intihar ettiğini ileri sürmüştür. Artık gizliliği kaldırılmış dosyalarda ise, Cugaşvili'nin emirlere itaat etmeyi reddettiği için bir nöbetçi tarafından vurulduğu söylenmektedir.[7] Cugaşvili kamp etrafında yürürken, vurulmakla tehdit edilerek kampa geri dönmesi emredilmiştir. Cugaşvili bunu reddederek "Vur!" diye bağırmış, nöbetçi de onu kafasından vurmuştur. Her iki şekilde de Stalin bunu daha onurlu bir ölüm şekli olarak görmüş ve oğluna karşı tutumu biraz yumuşamıştır.[8]

Kaynakça

  1. ^ Борис Сопельняк, Тайны Смоленской площади, 2003, ISBN 5275009097, лейтенант Джугашвили Яков Иосифович&f=false s. 342. (Rusça)
  2. ^ Helen, Rappaport, Joseph Stalin:A Biographical Companion, ABC-CLIO Ltd, 2000 ISBN 978-1576072080 s.72 [1] 20 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ 1 Mart 1968 tarihli 29 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Time haberi (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
  4. ^ 8 Temmuz 2008 tarihli Candan Badem yazısı 4 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. soL 13 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
  5. ^ Bailey, Ronald Albert (1981). Prisoners of war. Alexandria, Va.: Time-Life Books. pp. 123. ISBN 0-8094-3391-5
  6. ^ Douglas, Martin. Lana Peters, Stalin’s Daughter, Dies at 85 21 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., New York Times, November 28, 2011. Retrieved November 29, 2011. "One of her brothers, Yakov, was captured by the Germans, who offered to exchange him for a German general. Stalin refused, and Yakov was killed."
  7. ^ Stalin’s son was executed in Nazi camp – archives 13 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, RT, May 12, 2012. Retrieved May 13, 2012.
  8. ^ Beevor, Antony (2012). The Second World War. Great Britain: Weidenfeld & Nicolson. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Josef Stalin</span> Sovyetler Birliği lideri (1924–1953)

Josef Stalin, Gürcü asıllı Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri (1922-1953). Sovyetler Birliği'ni 1924'ten ölümüne kadar diktatörlük rejimi ile yönetti. Stalin; Sovyetler Birliği'ni endüstriyel ve askerî bir süper güce dönüştürdü, fakat bunu gerçekleştirirken totaliter politikalar uyguladı ve milyonlarca Sovyet vatandaşı diktatörlüğü sırasında hayatını kaybetti. Stalin döneminde; 3 ila 20 milyon arasında insan çalışma kampları, zorunlu kolektivizasyon, kıtlık ve yargısız infazlardan dolayı ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Stalingrad Muharebesi</span> II. Dünya Savaşının dönüm noktası kabul edilen muharebe

Stalingrad Muharebesi, Stalingrad Meydan Muharebesi ya da Stalingrad Savaşı, II. Dünya Savaşı’nın Doğu Cephesi'nde, Mihver ordularıyla Kızıl Ordu arasında, Stalingrad kenti için yapılan savaştır. Hemen hemen tüm tarihçiler tarafından II. Dünya Savaşı’nın kesin dönüm noktalarından biri olarak kabul edilir. Bu savaş, tarafların tüm güç ve azimlerini ortaya koydukları, kıran kırana süren ve sonuçta, toplam kayıpların neredeyse iki milyona ulaşmasıyla askeri tarihin en kanlı savaşları arasında yer almaktadır. Savaşın sonu Almanya açısından bir yıkım oldu. Mihver güçlerin savaşı kendi lehlerine döndürmeleri çabasında bir dönüm noktasıydı. ve Doğu Cephesi'nde Alman zaferini olanaksız kıldı. Doğu Cephesi'ndeki Mihver kuvvetleri toplamının neredeyse dörtte biri bu muharebe sırasında kaybedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Barbarossa Harekâtı</span> Nazi Almanyasının 1941de Sovyetler Birliğini işgal harekâtı

Barbarossa Harekâtı, Alman Silahlı Kuvvetleri'nin 22 Haziran 1941 günü başlayan Sovyetler Birliği'nin işgali harekâtına Alman kaynaklarında verilmiş olan kapalı addır. Aynı zamanda II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'ni açan harekâttır. Tarihin en geniş çaplı askerî harekâtı olarak nitelendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Muharebesi</span> Nazi Ordularının Moskova üzerine başlattıkları genel taaruzlar

Moskova Muharebesi veya Moskova Meydan Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde, 1941 yılında Alman ordularının, bir duraklamanın ardından Moskova yönünde yeniden başlattıkları genel taarruzlarıdır. Moskova Muharebesi bazı tarihçiler tarafından II. Dünya Savaşı'nın dönüm noktalarından biri olarak kabul edilmektedir. Sovyet savunması, Hitler'in Barbarossa Operasyonu'nun önemli stratejik hedeflerinden biri olan Moskova'nın ele geçirilmesini engelleyerek savaşın uzamasına ve Barbarossa harekâtının başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Ordu</span> 1918de Bolşeviklerin silahlı kuvvetleri, 1922de SSCBnin resmî ordusu

İşçi ve Köylü Kızıl Ordusu, genellikle Kızıl Ordu olarak kısaltılır.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Tuhaçevski</span> Sovyet Mareşal

Mihail Tuhaçevski görevini 1918 ila 1937 sürdürmüş, Kızıl Napolyon lakaplı Sovyet mareşal ve teorisyen

<span class="mw-page-title-main">Doğu Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

II. Dünya Savaşı'nda Doğu Cephesi (Almanca: Die Ostfront 1941-1945, der Rußlandfeldzug 1941-1945 veya der Ostfeldzug 1941-1945 Rusça: Великая Отечественная война Avrupalı Mihver Devletleri ve Finlandiya'nın Sovyetler Birliği, Polonya ve diğer Müttefik Devletlere karşı verdikleri savaşı anlatır. Nazi propagandası savaşa Bolşevizme karşı haçlı seferi anlamı yüklemiş, Sovyetlere karşı savaşmak üzere Avrupa'nın neredeyse tamamından gönüllüleri Waffen SS birliklerine dahil etmiştir. Savaş 22 Haziran 1941 - 9 Mayıs 1945 tarihleri arasında orta, doğu, kuzeydoğu ve güneydoğu Avrupa topraklarında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fedor von Bock</span> Generalfeldmarschall

Fedor von Bock, Almanya'nın subayı ve Nazi Almanyası'nın Generalfeldmarschall'i.

<span class="mw-page-title-main">Devam Savaşı</span> 25 Haziran 1941-19 Eylül 1944 tarihleri arasında meydana gelen ve Kış Savaşının devamı niteliğindeki savaş

Devam Savaşı, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde 25 Haziran 1941 - 19 Eylül 1944 tarihlerinde gerçekleşen savaştır. Kış Savaşı'nın devamı niteliğinde olduğu için bu isimle adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Otto Günsche</span> Hitlerin yaveri

Otto Günsche, Nazi Almanyası'nda Adolf Hitler'in yaveri olarak görev yapmış Alman SS Subayı. Hitler'in ölümüne kadar ona sadık kalmıştır. Hitler'in ölümünden sonra cesedinin yakılması işini organize eden 2 kişiden biridir. Berlin Savaşı'nın ardından Günsche, 2 Mayıs 1945'te Berlin'de Kızıl Ordu askerleri tarafından esir alındı. Sovyetler Birliği'ndeki çeşitli hapishanelerde ve çalışma kamplarında tutulduktan sonra, 2 Mayıs 1956'da Bautzen Hapishanesinde serbest bırakıldı.

<span class="mw-page-title-main">Andrey Vlasov</span>

Andrey Andreyeviç Vlasov, Kızıl Ordu generali (Korgeneral) ve Nazi Almanyası tarafından esir alındıktan sonra Stalin karşıtı askerî kuvvetler olan Rusya Kurtuluş Ordusu 'nun başkomutanı ve Rusya Kurtuluş Komitesi 'nin başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Harkov Muharebesi</span>

İkinci Harkov Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nda Mihver kuvvetlerin Sovyet İzyum köprübaşına yönelik karşı taarruzlarına Alman Silahlı Kuvvetler Üst Komutanığı (OKW) Başkanı Wilhelm Keitel'in verdiği addır. Alman karşı taarruzu, 12 - 28 Mayıs 1942 tarihlerindeki Sovyet kuvvetlerinin İzyum köprübaşından başlatılan taarruzuna karşı yapılmıştır. Alman taarruzunun operatif hedefi, Sovyet taarruzlarının yürütüldüğü Donets Nehri üzerindeki Sovyet İzyum köprübaşını ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. Kızıl Ordu'nun 1941 -1942 kış karşı taarruzları Alman Merkez Ordular Grubu'nu Moskova önlerinden geri sürmüştü. Ancak bu karşı taarruzlar sırasında Stavka ihtiyat kuvvetlerinin tümünü kullanmıştı. Devamında sürpriz bir karşı taarruzla başarısızlığa uğrayan Kızıl Ordu Harkov Taarruzu da, Stavka'nın stratejik inisiyatifi pekiştirmek için giriştiği bir atılımdı.

<span class="mw-page-title-main">Prag Taarruzu</span> Kızıl Ordunun II. Dünya Savaşındaki son stratejik taarruz harekâtı

Prag Taarruzu, Kızıl Ordu'nun II. Dünya Savaşı'ndaki son stratejik taarruz harekâtıdır. Prag'a yönelen Kızıl Ordu taarruzu ve Prag Muharebesi, 5 - 11 Mayıs 1945 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Ayrıca muharebe, Prag Ayaklanması ile birlikte sürmesi dolayısıyla da önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Vasili Stalin</span> Josef Stalinnin oğlu

Vasili Yosifoviç Stalin, Sovyet savaş pilotu, Hava Kuvvetleri Korgenerali (1947), Hava Kuvvetleri Moskova Askeri Bölge Komutanı (1948-1952). Josef Stalin'in oğludur, onun ölümünün ardından Kruşçev yönetimi tarafından tehlikeli görülerek çeşitli gerekçelerle tutuklanmış ve toplumsal hayatın dışında tutulmuştur. Vasili Stalin, destalinizasyon uygulamalarına şiddetle karşı çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar</span>

Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar, Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'ndeki çatışmalar sırasında 1941-1945 yılları arasında teslim olan veya zorla yakalanan Sovyet savaş tutsaklarına karşı kasıtlı olarak kötü muamele uygulamasıdır. Bu uygulamaların sonucunda esir alınan yaklaşık 5,7 milyon Kızıl Ordu askerinden 3,1 ila 3,5 milyon arası kişi yaşamını yitirdi.

Fritz Tornow Alman Ordusunda Adolf Hitler'in özel köpek bakıcısı olarak hizmet veren bir Feldwebel'di. Sovyet Kızıl Ordu birlikleri tarafından ele geçirildiğinde Führerbunker'de kalan son kişilerden biriydi.

Leo Rudolf Raubal Jr., II. Dünya Savaşı sırasında Alman Luftwaffe'de görev yapan Adolf Hitler'in Avusturyalı yeğeniydi.

<span class="mw-page-title-main">Yakov Melkumov</span>

Yakov Arkediyeviç Melkumov, Ermeni asıllı Sovyet askeri komutanıdır. I. Dünya Savaşı'nda ve Rus İç Savaşı'nda savaşmıştır. Basmacı Hareketi'ne katılmıştır. Bu savaş sırasında Basmacı liderlerinden Enver Paşa'yı öldürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Troçkist Anti-Sovyet Askeri Örgütü Davası</span>

Troçkist Anti-Sovyet Askeri Örgütü Davası ya da Tuhaçevski davası (Rusça: Де́ло Тухаче́вского) 1937 yılında başlayan, Büyük Temizlik kapsamı içerisinde bir kısım Kızıl Ordu komutanlarının, askeri bir komplo ile siyasi iktidarı ele geçirmeye çalışmaktan yargılandıkları bir davadır. Bu dava 1937-38 Kızıl Ordu tasfiyeleri'nin başlangıcı olarak kabul edilmektedir. Destalinizasyon dönemiyle beraber Batılı tarihçiler arasında davanın uydurma olduğu yönünde analizler yapılsa da başta Grover Furr olmak üzere çeşitli tarihçiler ise güncel analizlerin ardından bu türlü bir karşı-devrimci yapının gerçek olduğuna dair güçlü kanıtlar ortaya koymuştur.

<i>Berlinin Düşüşü</i> (film)

Berlin'in Düşüşü, 1950 yapımı Sovyet savaş ve propaganda filmidir. Film, dizi şeklinde ayrılmış iki bölümdür. Yapımcılığını Mosfilm Studio, yönetmenliğini Mihail Çiaureli'nin üstlendiği filmin senaryosunu Pyotr Pavlenko ve bestesini Dmitri Şostakoviç yaptı. İkinci Dünya Savaşı tarihini, olaylarda Sovyet diktatörü Josef Stalin'in oynadığı rolün son derece olumlu bir tasvirine odaklanarak betimleyen film, Stalin'in kişilik kültünün en önemli tezahürlerinden biri olarak kabul edilir ve Sovyet gerçekçiliğinin tanınmış bir örneğidir. De-Stalinization'dan sonra film Doğu Bloku'nda onlarca yıl yasaklanmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.