İçeriğe atla

Yahyapaşazade Mehmet Paşa

Yahyapaşazade Mehmet Paşa

Yahyapaşazade Mehmet Paşa (?, - 1548), Osmanlı asker ve devlet adamıdır.

Babası Osmanlı’nın önemli akıncı ailelerinden olan Malkoçoğullarından Malkoçoğlu Damat Yahya Paşa, annesi ise II. Bayezid’ın kızı Hüma Hatun’dur. Babasından dolayı Yahyapaşazadeler olarak da adlandırılmıştır. Oğlu da akıncı komutanı, sancakbeyi ve son olarak Budin beylerbeyi olan Arslan Paşadır. Vidin, Semendire ve Belgrad sancakbeyliği sonra 1543-1548 yılları arasında da Budin beylerbeyi görevinde bulundu.

Hayatının ilk yılları hakkında bilgi bulunmayan Mehmet Paşa, 1527’den itibaren Macaristan’a yapılan hemen hemen tüm harekâtlarda yer aldı. 1528’de Gazi Hüsrev Bey ile birlikte Macaristan’ın önemli askerî yerleri olan Jajce, Banja Luka ve çevresini ele geçirdi. 1529’da Semendire sancakbeyi olarak Estergonu kısa bir kuşatmadan sonra Osmanlı topraklarına kattı.[1]

Nisan 1534'te Koron’un geri alınmasında rol oynadı. Koron'un alınmasından sonra yeni istihkamlar yaptırmış olup, bu yapılar günümüze kadar ulaşmıştır. Osijek’e saldıran Avusturya kuvvetlerini 9 Ekim 1537'de meydana gelen Vertizo Muharebesinde ağır bir yenilgiye uğrattı. Sonrasında oğlu Yahyapaşazade Arslan Paşa ile birlikte Slavonya içlerine harekâta geçerek çok sayıda kaleyi ele geçirdi.[2] Aralık 1537’de Pojega’yı ele geçirdi. Budin valisi Bali Paşa’nın ölümü üzerine 1543’de Budin beylerbeyi oldu. Aynı yıl Szeged ve Rahoviçe'yi ele geçirdi. 1544'te Hatvan, Novigrad, Simontornya ve Vaç gibi önemli kaleleri Osmanlı topraklarına kattı. 1548 yılında ölene kadar Budin beylerbeyi olarak görev yaptı.

Kaynakça

  1. ^ ışık, M., " MOHAÇ SAVAŞI VE BUDİN’DE OSMANLI HAKİMİYETİNİN TESİSİ MESELESİ (1526- 1541) ". Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:5, Sayı: 22, Yaz 2012. URL: http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt5/cilt5sayi22_pdf/2_tarih/isik_mustafa.pdf 22 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 15 Aralık 2016
  2. ^ Altaylı, Y., " Budin Beylerbeyi Arslan Paşa (1565-1566)". Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı: 19, 2006. URL:http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/26/172.pdf[]. Erişim: 14 Aralık 2016

İlgili Araştırma Makaleleri

Malkoçoğulları, adı Malkoç Bey olan ve I. Murad döneminden itibaren özellikle Balkan ülkelerine yapılan akınlarda görev yapmış bir akıncı beyinin soyundan gelen aile mensuplarına verilen addır. Malkoçoğulları 14. - 15. ve 16. yüzyıllarda etkin olmuş ve yaptıkları başarılı akınlarla tanınmışlardır. Malkoçoğlu akıncıları Silistre civarında bulunurdu. Ailenin kökeninin Bosna'nın Malković ailesine dayandığı iddia edilir.

<span class="mw-page-title-main">Zigetvar Kuşatması</span> 1566da Zigetvar Kalesinin Osmanlı güçlerince fethedilmesiyle sonuçlanan kuşatma

Zigetvar Kuşatması, 1566 yılında Zigetvar kalesinin Osmanlı güçlerince fethedilmesiyle sonuçlanan kuşatma ve Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferidir.

<span class="mw-page-title-main">Yahyapaşazade Malkoçoğlu Bali Bey</span> Akıncı

Yahyapaşazade Malkoçoğlu Bali Bey ya da kısaca Malkoçoğlu, Türk akıncı. Malkoçoğlu ailesine mensuptur. I. Süleyman döneminde yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Budin (eyalet)</span>

Budin Eyaleti, Budin Beylerbeyliği veya Budin Paşalığı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir eyaleti. 1526'daki Mohaç Muharebesi sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'na bağlanan Macaristan Krallığı'nın başkenti Budin'e 1530, 1540 ve 1541 yıllarında Habsburg Hanedanı'nın kontrolündeki Avusturya Arşidüklüğü tarafından gerçekleştirilen ve başarısızlıkla sonuçlanan kuşatmalar sonrasında kurulmuştur. 1552'de Temeşvar ele geçirilmiş ve Temeşvar ve çevresinde Temeşvar Eyaleti kurulmuştur. 1606'da Zitvatorok Antlaşması'yla Eğri ve Kanije şehirleri de alınarak Eğri (1596) ve Kanije (1600) Eyaletleri kurulmuştur. 17. yüzyılda II. Viyana Kuşatmasının başarısızlığından sonra 2 Eylül 1686'da Habsburg ordusu Budin şehrini düşürdü ve eyalet de düşmüştür.

Arslan Paşa, Kanuni Sultan Süleyman döneminde Hatvan, İstolni Belgrad, Pojega, Semendire ve Belgrad sancakbeyliği ile 1565-1566 yılları arasında Budin beylerbeyliği görevlerinde bulunan Osmanlı askeri ve devlet adamıdır.

Vertizo Muharebesi, 9 Ekim 1537 tarihinde Semendire sancakbeyi Yahyapaşazade Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı güçleriyle Ivan Kacijanar komutasındaki Avusturya Arşidüklüğü ve vasalların oluşturduğu ordu arasında günümüzde Hırvatistan topraklarında gerçekleşen ve Osmanlı kuvvetlerinin galibiyetiyle sonuçlanan muharebedir.

Sokullu Mustafa Paşa, 1566-1578 yılları arasında 12 yıl boyunca Budin Eyaleti’ nin en uzun süreli beylerbeyi görevinde bulunan Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Palast Muharebesi</span>

Palast Muharebesi, Osmanlı-Habsburg mücadelesi sırasında 1552 yılında günümüz Slovakya topraklarındaki Plášťovce yerleşimi civarında meydana gelen ve Osmanlı güçlerinin galibiyetiyle sonuçlanan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan-Osmanlı savaşları</span> 16. yüzyılda Macaristan İmparatorluğu ile Osmanlı İmparatorluğu arasında yapılan savaşlar

16. yüzyıla gelindiğinde Osmanlılar'ın Balkanlar'daki gücü giderek artarken, Macaristan Krallığı köylü isyanlarıyla giderek zayıflıyordu. II. Ulászló'nun ölümünden (1516) sonra dokuz yaşında tahta geçen II. Lajos döneminde Macaristan'a yönelik Osmanlı tehdidi yeniden yükseldi. Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman, 1521'de Belgrad'ı almasından sonra, 23 Nisan 1526 tarihinde başlayarak, 5 Ekim 1526 tarihinde sona eren ve "Engürüs Seferi" adı verilen 3. sefer-i hümayununda, Macar kuvvetlerinin son direnişi gösterdiği ve Macar kralı Lajos'un da yaşamını yitirdiği Mohaç Savaşı'nın ardından başkent Budin'e girerek bağımsız Macaristan Krallığı'na son verdi.

Güzelce Rüstem Paşa, Osmanlı devlet adamı.

Gazi Kasım Paşa, Osmanlı asker ve devlet adamı.

Ulama Paşa ya da Ulama Han, Safevi ve Osmanlı devletlerinde görev almış Türkmen asker ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Vác</span> Macaristanʼda bir kent

Vác, Macaristan'ın Pest ili'nde bulunan bir şehirdir.

İskender Paşa ya da Çerkes İskender Paşa ; Van, Erzurum, Diyarbakır ve Mısır beylerleyliği görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">1540-1545 Osmanlı-Alman Savaşı</span>

1540-1545 Osmanlı-Alman Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında Macaristan'ın hakimiyeti konusundaki çekişme nedeniyle başlayan ve gerek Macaristan gerek Akdeniz'deki kesintisiz Osmanlı zaferleri üzerine 1545'teki ateşkesin ardından 1547 yılında İstanbul Antlaşması'yla sonuçlanan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Budin Kuşatması (1598)</span>

Budin Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Kutsal Roma İmpratorluğu Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Estergon Kuşatması (1543)</span>

Estergon Kuşatması, Avusturya Arşidüklüğü'nün elindeki Estergon'un Osmanlı İmparatorluğu tarafından, 25 Temmuz ile 8 Ağustos 1543 tarihleri arasında kuşatılması. Yaklaşık iki hafta süren kuşatma sonrasında şehir Osmanlı egemenliğine girdi.

<span class="mw-page-title-main">Peşte Kuşatması (1542)</span>

Peşte Kuşatması, 1540-1545 Osmanlı-Alman Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Hadım Ali Paşa (Budin Beylerbeyi)</span> Budin Beylerbeyi

Hadım Ali Paşa, sancakbeyliği ve beylerbeyliği ile son olarak Budin Eyaleti yöneticiliğinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sikloş Kuşatması (1543)</span>

Sikloş Kuşatması, 1540-1545 Osmanlı-Alman Savaşı'nda evre.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.