İçeriğe atla

Yahyapaşazade Arslan Paşa

Arslan Paşa (? - 3 Ağustos 1566), Kanuni Sultan Süleyman döneminde Hatvan, İstolni Belgrad, Pojega, Semendire ve Belgrad sancakbeyliği ile 1565-1566 yılları arasında Budin beylerbeyliği görevlerinde bulunan Osmanlı askeri ve devlet adamıdır.

Arslan Paşa, Yahyalılar denilen Yahya Paşa ailesine mensuptur. Arslan Paşa'nın büyükbabası Yahya Paşa, Anadolu ve Rumeli beylikleriyle vezirlikte bulunmuş, II. Bayezid' ın kızı ile evlenerek Osmanlı sarayına damat olmuştur. Arslan Paşa'nın babası Yahyapaşazade Mehmet Paşa'da Habsburglara karşı mücadeleleri, serhatteki başarıları ve Vertizo Muharebesi'yle ün kazanmıştır.[1]

Arslan Paşa da, babası Mehmet Paşa'nın 1537 yılında Habsburglara karşı kazandığı Vertizo Muharebesi'nde ün kazanmıştır.[1] Arslan Paşa, zafer haberini ve esirlerden bin kadarını Edirne'de bulunan padişaha getirmiş ve padişah tarafından da babasının hizmetine karşılık kendisine Pojega sancakbeyliği verilmiştir.[2] Bu zaferden sonra babasıyla beraber Sloven topraklarının fetih çalışmalarıyla meşgul olmuştur. Çeşitli sancakbeyliği görevlerini yerine getiren Arslan Paşa, Budin'de çıkan isyanı bastırması ve geçmişteki başarıları nedeniyle 1565 yılında Budin beylerbeyliği görevine getirilmiştir.

Arslan Paşa, beylerbeyi görevindeyken Osmanlı ile Habsburglar arasının iyi olmasına ve savaş yapılmamasına gayret etmiştir. Ancak İstanbul' a gönderilmesi gereken hediye ve verginin gecikmesi kendisini zor duruma düşürmüştür. Osmanlı İmparatorluğunun Habsburglara savaş ilan etmesinden sonra izin almadan Palota kalesini kuşatmış, ancak başarılı olamayarak çekilmek zorunda kaldığı gibi Vesprem ve Tata, Macaristan kalelerinin elden çıkmasına neden olmuştur. Bu nedenle sadrazam Sokullu Mehmet Paşa’nın da gayretiyle 3 Ağustos 1566 tarihinde Harkány'de bulunan ordugâhta boynu vurularak idam edildi. Naaşı Belgrad’da babasının türbesine defnedildi.[1]

Ayrıca bakınız

  • Budin Beylerbeyleri

Kaynakça

  1. ^ a b c "Budin Beylerbeyi Arslan Paşa, Yasemin ALTAYLI" (PDF). 8 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  2. ^ Osmanlı Tarihi, II. Cilt, 10. baskı, sf: 490, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2011, Ord. Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılı

İlgili Araştırma Makaleleri

Malkoçoğulları, adı Malkoç Bey olan ve I. Murad döneminden itibaren özellikle Balkan ülkelerine yapılan akınlarda görev yapmış bir akıncı beyinin soyundan gelen aile mensuplarına verilen addır. Malkoçoğulları 14. - 15. ve 16. yüzyıllarda etkin olmuş ve yaptıkları başarılı akınlarla tanınmışlardır. Malkoçoğlu akıncıları Silistre civarında bulunurdu. Ailenin kökeninin Bosna'nın Malković ailesine dayandığı iddia edilir.

Damat İbrahim Paşa, III. Mehmed saltanatı döneminde 4 Nisan 1596-27 Ekim 1596, 5 Aralık 1596-3 Kasım 1597 ve 6 Ocak 1599-10 Temmuz 1601 tarihleri arasında üç kez, toplam üç yıl on bir ay yirmi yedi gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Güzelce Ali Paşa ya da Çelebi Ali Paşa, II. Osman saltanatı döneminde 23 Aralık 1619-9 Mart 1621 tarihleri arasında toplam bir yıl iki ay on yedi gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Sokolluzade Lala Mehmed Paşa I. Ahmed saltanatı döneminde 26 Temmuz 1604 - 21 Haziran 1606 tarihleri arasında bir yıl on ay yirmi altı gün sadrazamlık yapmış ve devletin çeşitli kademelerinde hizmet vermiş bir Osmanlı devlet adamıdır. 1595 yılında dokuz gün sadrazamlık yapmış Tekeli Lala Mehmed Paşa ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Piyale Paşa</span>

Piyale Paşa, Sultan I. Süleyman ve II. Selim döneminde 14 yıl kaptan-ı derya görevinde bulunmuş ve önemli zaferler kazanmış bir Osmanlı devlet adamı ve komutandır.

<span class="mw-page-title-main">Zigetvar Kuşatması</span> 1566da Zigetvar Kalesinin Osmanlı güçlerince fethedilmesiyle sonuçlanan kuşatma

Zigetvar Kuşatması, 1566 yılında Zigetvar kalesinin Osmanlı güçlerince fethedilmesiyle sonuçlanan kuşatma ve Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Kutsal İttifak savaşları</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal İttifak (Habsburg İmparatorluğu, Polonya-Litvanya, Venedik, Rusya) arasında yapılan ve ittifakın zaferiyle sona eren bir dizi savaş (1683-1699)

Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları (1683-1699), Osmanlıların II. Viyana Kuşatması'nda başarısızlığa uğramasından cesaret alan bir grup Avrupa ülkesinin Kutsal İttifak adı altında birleşip Osmanlılara karşı giriştikleri ve bu ülkelerin Macaristan, Ukrayna ve Dalmaçya'da hâkimiyet kurup Balkanlar'daki Osmanlı hâkimiyetine büyük darbe vurmaları ile sonuçlanmış bir savaşlar dizisidir. Osmanlı tarihinde Felaket Seneleri veya Küçük Kıyamet olarak da geçer. Avrupa tarihinde ise genelde Büyük Türk Savaşı olarak bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı</span> 1593-1606 yıllarında Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma Imparatorluğu arasında yaşanan savaş

1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı ya da genel tarih kaynaklarındaki kullanımlarda Long Turkish War, Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma İmparatorluğu arasında sınır çatışmalarının artması ve Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa'nın 1593 yılında Kulpa'da ağır yenilgiye uğraması sonucunda başlayan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Budin (eyalet)</span>

Budin Eyaleti, Budin Beylerbeyliği veya Budin Paşalığı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir eyaleti. 1526'daki Mohaç Muharebesi sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'na bağlanan Macaristan Krallığı'nın başkenti Budin'e 1530, 1540 ve 1541 yıllarında Habsburg Hanedanı'nın kontrolündeki Avusturya Arşidüklüğü tarafından gerçekleştirilen ve başarısızlıkla sonuçlanan kuşatmalar sonrasında kurulmuştur. 1552'de Temeşvar ele geçirilmiş ve Temeşvar ve çevresinde Temeşvar Eyaleti kurulmuştur. 1606'da Zitvatorok Antlaşması'yla Eğri ve Kanije şehirleri de alınarak Eğri (1596) ve Kanije (1600) Eyaletleri kurulmuştur. 17. yüzyılda II. Viyana Kuşatmasının başarısızlığından sonra 2 Eylül 1686'da Habsburg ordusu Budin şehrini düşürdü ve eyalet de düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Seydi Ahmed Paşa</span>

Seydi Ahmet Paşa Osmanlı Devleti'nde IV. Mehmet döneminde Budin Eyaleti valiliği ve serdarlığı yapmış Çerkes asıllı Osmanlı devlet adamı ve asker.

Sokullu Mustafa Paşa, 1566-1578 yılları arasında 12 yıl boyunca Budin Eyaleti’ nin en uzun süreli beylerbeyi görevinde bulunan Osmanlı devlet adamıdır.

Güzelce Rüstem Paşa, Osmanlı devlet adamı.

Yahyapaşazade Mehmet Paşa, Osmanlı asker ve devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vesprim</span>

Veszprém, Osmanlı döneminde Vesprim ya da Pesprim, Macaristan'da yer alan bir şehirdir. Bu şehir Balaton Gölünün 15 km kuzeyinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstolni Belgrad Kuşatması (1602)</span> 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşının bir evresidir

İstolni Belgrad Kuşatması (1602), 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nın bir evresidir. Yemişçi Hasan Paşa komutasındaki Türk ordusu bir yıl önce Avusturya'nın eline geçmiş olan kritik önemdeki İstolni Belgrad kalesini kuşatarak geri almıştır.

İskender Paşa ya da Çerkes İskender Paşa ; Van, Erzurum, Diyarbakır ve Mısır beylerleyliği görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Kadızade Ali Paşa</span>

Kadızade Ali Paşa, sancakbeyi ve beylerbeyi görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Estergon Kuşatması (1543)</span>

Estergon Kuşatması, Avusturya Arşidüklüğü'nün elindeki Estergon'un Osmanlı İmparatorluğu tarafından, 25 Temmuz ile 8 Ağustos 1543 tarihleri arasında kuşatılması. Yaklaşık iki hafta süren kuşatma sonrasında şehir Osmanlı egemenliğine girdi.

Hatibzade Yahya Paşa, Osmanlı devlet adamı ve asker. Üç kez sadrazamlık yapmış Hekimoğlu Ali Paşa'nın damadıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hadım Ali Paşa (Budin Beylerbeyi)</span> Budin Beylerbeyi

Hadım Ali Paşa, sancakbeyliği ve beylerbeyliği ile son olarak Budin Eyaleti yöneticiliğinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.