İçeriğe atla

Yahudilik ve cinsel yönelim

Yahudilikte eşcinsellik, Tevrat zamanına kadar dayanır ve Tekvin ile Levililer kitaplarında bahsedilir. Tekvin, Sodom ve Gomora'nın Tanrı tarafından yıkıldığını anlatır. Levililer kitabında ise erkeklerin birbirleriyle cinsel ilişkiye girmesi yasaklanmış ve bu eylem tiksinç bir hareket olarak sınıflandırılmıştır. Erkeklerin eşcinsel hareketinin cezası Yahudi kurallarınca idamdır fakat Halaha mahkemeleri Kudüs Tapınağı'nın yokluğunda bu kararı uygulayamamaktadır.

Bu konu Yahudi mezhepleri arasında tartışmalara konu olmuş ve daha fazla mezheplere bölünmeye sebebiyet vermiştir. Geleneksel olarak Yahudilikte, Yahudiliğe aykırı cinsel ilişkiler eşcinsellik olarak algılanmaktaydı; bu görüş Ortodoks Yahudilikte hala hakimdir. Öte yandan, Yeniden yapılanmacı Yahudilik ile Reformist Yahudilik bu görüşe katılmayıp eşcinsel ilişkiye izin vermektedir. Bu konuda Aralık 2006'ya kadar Ortodoks görüşü benimseyen Tutucu Musevilik akımında bu tarihten sonra fikir ayrılıkları ortaya çıkmıştır; bazı görüşlere göre eşcinsel ilişkiye izin verilebilmesine rağmen bazı cinsel hareketlerin uygulanması yasaktır.

Tevrat'ta eşcinsellik

Tanah'ın ilk beş kitabı olan Tevrat, antik İsrail'in Yahudiliğini yansıtır ve geleneksel Yahudi kural ve değerlerinin kaynağıdır.

Geleneksel bakış açısına göre Tevrat'ın Levililer kitabında eşcinsellikten iki kere bahsedilmektedir:

וְאֶת-זָכָר—לֹא תִשְׁכַּב, מִשְׁכְּבֵי אִשָּׁה: תּוֹעֵבָה, הִוא.

Tekvin 18:22 Kadınla yatar gibi bir erkekle yatma. Bu iğrençtir

וְאִישׁ, אֲשֶׁר יִשְׁכַּב אֶת-זָכָר מִשְׁכְּבֵי אִשָּׁה—תּוֹעֵבָה עָשׂוּ, שְׁנֵיהֶם; מוֹת יוּמָתוּ, דְּמֵיהֶם בָּם.

Levililer 20:13 Bir erkek başka bir erkekle cinsel ilişki kurarsa, ikisi de iğrençlik etmiş olur. Kesinlikle öldürülecekler. Ölümü hak etmişlerdir.

Bu bapların Rabinik Yahudiler tarafından uygulanışı ve yorumlanışı

Ahitsel ölüm cezasının uygulanışı

Çoğu benzer emirde olduğu gibi, bu emrin kasıtlı olarak ihlal edilmesinin cezası idamdır. Pratikte, Yahudilikte 2000 yılı aşkın bir süredir bu ceza uygulanmamıştır. Rabinik Yahudilik, yukarıda adı geçen bapların ne eşcinsel eğilimle ne de lezbiyen cinsel aktiviteyle bir ilgisi olduğuna inanmaktadır. Bunun yerine, bu baplar iki Yahudi erkek arasında geçen anal seksten bahsetmektedir.

Ne var ki, Ahit zamanında bu cezayı uygulamak veya birini suçlamak zordu çünkü sözel kanuna göre idam cezasının verilebilmesi için anal seks yapan iki erkeğin yanında olaya tanıklık eden iki erkeğin daha olması; iki tanığın, ilişkiye giren iki erkeği bunun yasak olduğuna dair uyarması (eğer tecavüz söz konusuysa sadece tecavüz edenin uyarılması); kişilerin, yasak olduğunu öğrendikten sonra suç işlemeye devam etmeleri gerekmektedir. İşbu halde, Yahudi tarihinde bu sebepten dolayı idam cezası uygulanmaması şaşırılacak bir durum değildir.

Durum ne olursa olsun Rabinik geleneğin anlayışına göre Sanhedrin ve Üçüncü Tapınağın yokluğunda idam cezası uygulanamaz. Fakat cezanın ağırlığı, Tanrı'nın, adı geçen durumdan ne kadar iğrendiğini göstermektedir.

Lezbiyen cinsel hareket

Her ne kadar Tora'daki metinlerde kadınlar arası cinsel ilişki ile ilgili direkt bir yasaklama mevcut değilse de çoğu rabbi tarafından bu eylemin yasak olduğu kabul edilir. Bu yaklaşım, Levililer 18:3'ün Midraş'taki yorumuna bağlı olarak doğmuştur: "Mısır’da bir süre yaşadınız; onların törelerine göre yaşamayacaksınız. Sizleri Kenan ülkesine götürüyorum. Onlar gibi de yaşamayacaksınız. Onların kurallarına uymayacaksınız."[1]

Midraş'ta bu bapın cinsel geleneklerle ilgili olduğu belirtilir.[2] Buna bağlı olarak kadınlar birbirleriyle ve bir adam bir kadın ve onun kızı ile aynı anda evlenemez. Rambam'ın, konuyla ilgili Mişna Tora'da yazdıklarının özeti şöyledir:[3]

Kadınların başkalarıyla (başka kadınlarla) mesollelot içinde olması yasaktır, bu bir Mısır geleneğidir ve buna karşı uyarıldık: 'Mısır’ın törelerine göre yaşamayacaksınız'. Bilgelerin Sifra Aharei Mot 8:8–9 Midraş'ında belirttiği gibi: 'Ne yaptılar? Erkek erkekle evlendi ve kadın kadınla evlendi ve bir kadın iki erkekle evlendi.'
Her ne kadar bu eylem yasaklanmışsa da, Tora'da yasaklanması üzerine bu eylemin cezası kırbaç değildir çünkü buna karşı özel bir yasaklama yoktur ve bu gerçek bir cinsel ilişki değildir. Dolayısıyla, [bunu yapan kişi] zina nedeniyle rahiplikten men edilmez ve kadın kocasına bu nedenle yasaklanmaz çünkü zina söz konusu değildir. Fakat rabinik yasaklara karşı gelindiğinden kadına asiliğinden dolayı kırbaç cezası vermek caizdir. Koca, karısına karşı bu konuda katı olmalıdır ve bu işi yaptığı bilinen kadınların kendi karısına yaklaşmasını veya karısının bu kadınlara gitmesini engellemelidir.

Klasik rabinik kaynaklar, eşcinsel atraksiyonu doğası gereği günah saymaz. Fakat, cinsel ilişkiye girme durumunda yasaklara karşı gelindiği kabul edilir. Kişi tövbe ederse, yani yasak eylemi yapmayı bırakır, yaptıklarından pişmanlık duyar, Tanrı'dan af diler ve bir daha yapmayacağına dair yemin ederse, Tanrı bu kişiyi affeder.

Midraş'ta eşcinsel evlilik

Az sayıdaki antik dini metinlerden biri olan Midraş'ta eşcinsel evlilikten bahsedilir. Aşağıdaki öğreti Midraş'ta iki kere geçmektedir:

"Rabbi Huna, Rabbi Yosef adına dedi: 'Tufan nesli, iki adamın birlikteliğine veya adam ile hayvan arasındaki birlikteliğe evlilik belgesi verilene kadar silinmedi.'"[4]

Ortodoks Yahudilik görüşü

Eşcinsellik eğilimi veya statüsüyle ilgili Ortodoks Yahudilerinde çeşitli görüşler mevcut olmasına rağmen Ortodoks Yahudilik genelde eşcinsel teması yasaklar. Hangi eylemlerin yasak olduğuyla ilgili anlaşmazlık olmasına rağmen bazı eylemler tüm Ortodoks Yahudiliğinde yasak sayılır; bunların içinde erkek erkeğe anal seks bulunur ve bu yehareg ve'al ya'avor yani "günah işlemektense ölmek yeğdir" kategorisine girer. Ahitin bu küçük kategorisinde ayrıca cinayet, puta tapma, zina ve ensest ilişki de bulunur. Talmud'a göre, eşcinsellik Yahudi olmayanlar için de yasaktır ve bu kural Nuh'un Evrensel Yasaları'nda cinsel kısıtlamalarla ilgili bölümde yer alır.[5]

1986'da verdiği bir demeçte Rabbi Menachem Mendel Schneerson, "bireylerin fiziksel ilişkiye dair, kendi cinsinden bir üyeyle şehvetli haz alma" konusuna değinmiştir. Bir yazısında, "toplumun ve hükûmetin, bu sorundan muzdarip olanara yardım elini uzatması gerektiğini" belirtmiştir.[6]

Ortodoks Rabbi Benjamin Hecht'in yazdığına göre ise eşcinsellik Tanrı'ya karşı yapılan kasıtlı bir isyandır.

Rav Moshe Feinstein, Iggrot Moshe, Orach Chaim, Bölüm 4, Responsa 115'te eşcinselliğe karşı güçlü bir tavır alır. İnsani dürtüler gereklidir fakat kontrol altında tutulmalıdır. Eşcinsel dürtünün bir amacı olmadığından, Rav Moshe'nin iddiasına göre, bu doğru bir dürtü değildir. Bu nedenle Rav'a göre, gey davranışın altında yatan sebep Tanrı'ya karşı olan asiliktir, kurallara karşı gelme arzusudur.[7]

Geleneksel olarak eşcinsellerin amacı ya Tanrı'yı kasten kızdırmak (le-hahis) veya sapıklıktır. 1970'lerin başlarında, sosyolojik ve biyolojik çalışmaların etkisiyle yeni bir bakış açısı doğmuş ve bazı Ortodoks rabbiler, eşcinsel hareketin doğruluğunu kabul etmemelerine rağmen, eşcinsel dürtüleri olanlara daha halden anlar bir durumda yaklaşmıştır. Rabbi Dr. Immanuel Jakobovits, Encyclopedia Judaica'nın Eşcinsellik maddesinde geleneksel görüşü şöyle açıklar:

Yahudi kanunu [...] eşcinselliğin bir hastalık olduğu veya etik olarak tarafsız olduğu görüşünü reddeder... Yahudi kanunu haza dayalı etiği, buna "aşk" dense dahi kabul etmez ve eşcinselliği, aynı zina ve ensest ilişkide olduğu gibi geçerli kabul edemez

Roş Yeşiva Rabbi Norman Lamm'ın görüşüne göre,[8] (hepsi olmasa da) bazı eşcinseller hasta olarak kabul edilmeli ve isyankar görüp dışlamak yerine onlara şefkat ve tedavi tedarik edilmelidir. Altı farklı çeşit eşcinselden bahseder; bunlardan bazıları "samimi eşcinseller" yani aynı cinsiyetteki kişilere erotik duygu besleyenler, "geçici"ler, "durumsal"lar yani heteroseksüel ilişki tercih etmelerine rağmen bunu bulamayanlar veya homoseksüellikten fayda görenler ve meraklı heteroseksüellerdir.

Ortodoks Yahudiliğinde Rabbiliğe yükselen Steven Greenberg, bir süre sonra eşcinsel olduğunu duyurunca çeşitli Yahudi mezheplerinden olumlu ve olumsuz tepkiler geldi. Yeşiva Üniversitesi'nde önde gelen rabbilerden Moşe Tendler, "Yeşivamıza katılan bir bireyin ahlaksız bir topluma batması çok üzünç" dedi.

Tendler, Rabbi Greenberg'ün duyurusu üzerine "'Ben Ortodoks bir hahamım ve Yom Kippur'da domuzlu sandviç yerim' demekle aynı şeydir. Sen bir Reformist hahamsın" dedi.[9]

Sandi Simcha Dubowski'nin 2001 yılındaki Trembling Before G-d (Tanrı Önünde Titreme) isimli belgeselinde birkaç eşcinsel Modern Ortodoks ve Haredi Yahudilerinin yaşamları konu alınmıştır. Agudath Israel of America'nın sözcüsü Rabbi Avi Shafran, filme "Tanrı Önünde Sökülme" ismi verip belgesele saldırdı; geylerin terapi yoluyla iyileşebileceğini ve filmin eşcinselliği desteklediğini belirtti:

maalesef görünen o ki "Titreme"nin başka amaçları da vardır. Her ne kadar, eşcinselliğin geniş toplumsal kabulünü veya Yahudi dini geleneği unsurlarını terk etmeyi açıkça savunmasa da, bu kurnazlıklar kuvvetli bir şekilde barizdir; bayağı filmde samimi, kendi içinde çekişmeli ve kurban erkek ve kadınlar büyük ölçüde katı ve inatçı hahamlarla yüzleştirilmiştir.

Film hem eksik hem çarpıtılmıştır. İlk olarak, eşcinsel tercihleri olanların -büyük çabalar sonunda- karşı cinsle başarılı ve mutlu bir evlilik yapma ihtimalini reddetmektedir.[10]

Kasım 2011'de Greenberg, iki Ortodoks erkeği evlendirdi, bu bilinen ilk Ortodoks eşcinsel evliliktir.[11]

Eski eşcinseller örgütleri

JONAH (Jews Offering New Alternatives to Homosexuality), bir Yahudi eski-geyler örgütü olup "eşcinselliği engelleme, araya girme ve aynı cins etkileşimin altında yatan sebepleri iyileştirmeye" odaklanmaktadır.[12] Dünya çapında olan bu örgütün çoğunluğu, ABD, İsrail, Kanada ve Avrupa'dadır.[13] Psiko-eğitim metotları, grup toplantıları, e-posta grupları, haftasonu aktiviteleri uygulamaktadır.[14]

Atzat Nefesh, İsrail merkezli Ortodoks bir örgüttür; çeşitli cinsel "sorunları" olanlara yardım eder. İsrail'de destek grupları ve telefon yardım hattı olan bu örgütün amacı LGBT üyelerinin cinsel eğilimlerini değiştirmektir.[15]

Diğer görüşler

  • "Merhamet, sempati, empati, anlayış - bunlar Yahudiliğin temel unsurlarıdır. Bugün bunlar, Yahudiliği umursayan Yahudi eşcinsellerin bizden ihtiyaç duydukları şeylerdir." Milletler Topluluğu Birleşik İbrani Cemiyeti Baş Hahamı Jonathan Sacks
  • Hem ABD hem İsrail'de, son birkaç yıl içinde kendini hem Ortodoks hem eşcinsel gören bazı gruplar ortaya çıktı; bu kişiler Ortodoks cemaatlere ve Ortodoks hahamlara eşcinsellik anlayışını tanıtmak ve onlardan destek görme çabasındadır. Bunlar içinde şemsiye örgüt Eshel,[16] Gay and Lesbian Yeshiva Day School Alumni Association,[17] OrthoDykes kadınlar grubu,[18] JQYouth gençlik grubu,[19] merkezi Kudüs'te olan Bat Kol[20] ve İsrail grubu Hod ("Majesti").[21][22] yer almaktadır.

Tutucu/Masorti Yahudilik

Gerek Yahudi kanunu gerek kurumsal politika olarak, Muhafazakâr Yahudilik 1980'lerden beri eşcinsellik meselesiyle boğuşmuştur.

Muhafazakâr Yahudilikte, akımın kararları Rabinik Kurul'a bağlı Yahudi Kanunu ve Standartları Komitesi (CJLS) tarafından verilir. 1992'de CJLS, geleneksel yasaklar olan eşcinsel hareket, eşcinsel birlikteliğin kutsanması, gey rahip atanması yasaklarını yineledi. Fakat bu kararlar Tutucu akımda giderek çelişki yaratmaya başladı.

2006'da CJLS, duruşunu değiştirip akım içinde eşcinsellikle ilgili yeni yol haritası olan önemli değişiklikleri benimsedi. 6 Aralık 2006'da CJLS, farklı görüşler içeren üç kendine has responsa benimsedi. Responsalardan ilki, Tutucu Yahudiliği liberalleştirip eşcinsellikle ilgili yasakların hepsini değilse de birçoğunu kaldırdı, eşcinsel birlikteliği kutsamaya ve gey rahip atanmasına izin verdi. Diğer iki responsa ise geleneksel yasakları içinde barındırdı. Muhafazakâr hareketin kuralına göre her Tutucu haham, cemaat ve rabinik okul bu responsalardan birini benimseyip istediğini seçme hakkına sahiptir.

Liberalleşmeyi sağlayan responsa 25 oydan 13'ünü alarak kabul edildi ve Elliot N. Dorff, Daniel Nevins ve Avram Reisner isimli hahamlar tarafından yetkileştirildi. Böylece, eşcinsel evlilik dışındaki eşcinsellikle ilgili kısıtlamalar kaldırıldı. Bu responsa bir Talmud presibi olan Kavod Habriyot ("İnsan itibarı") ilkesi baz alınarak kabul edildi. Responsa, erkek erkeğe anal ilişkiyi hala yasaklar çünkü bu, Ahit'te yasaklanmış olan tek eşcinsel harekettir. Bu hareket yehareg ve'al ya'avor ("İhlal etmektense ölmeyi yeğlemek") kuralına dahildir.[23]

İki gelenekçi responsa da kabul edildi. Rabbi Joel Roth'in responsası,[24] 13 oyla kabul edildi ve bu responsaya göre eşcinselliğin tamamı yasaktır. Rabbi Leonard Levy'nin resposası ise 6 azınlık oyuyla kabul edildi ve buna göre eşcinselliği hastalık olarak kabul eden ve tedavi görmeyi kabul edenlerin dindar Yahudi yaşamları tanınır.

Komite, Gordon Tucker'ın sunduğu dördüncü bir responsayı reddetti; bu responsada eşcinsellikle ilgili tüm kısıtlamaların kaldırılmasından bahsedilmekteydi.

Verilen kararlar sonunda karmaşık bir sonuç doğdu. Bir yandan Komite'nin dört üyesi CJLS'den istifa ederken,[25][26] öte yandan Los Angeles'taki Amerikan Yahudi Üniversitesi, kurallar komite tarafından yürürlüğe girer girmez gey ve lezbiyen öğrenci kabul edeceğini belirtti.[27] 26 Mart 2007'de New York'taki Amerika Yahudi Teoloji Semineri alenen eşcinsel olanları Rabinik programa kabul etmeye başladı.[28]

Öte yandan, tarihsel olarak Amerikan akımlarından daha gelenekçi olan Avrupa ve İsrail'deki Masorti sinagogları eşcinsel davranışı, birlikteliği ve gey rahip atanmasının tamamını yasaklamaktadır. ABD dışındaki yerel muhafazakâr hahamlar (mara d'atra) liberal responsaları kabul etmemektedir. Masorti akımının lideri Rabbi David Golinkin, CJLS'nin geleneksel eşcinsel kısıtlamaların kaldırılmasını düşünmesini dahi protesto etti.[29] Arjantin, Macaristan ve Birleşik Krallık'taki Masorti akımları eşcinsel öğrenci kabul etmeyeceklerini bildirdi.[30] Masorti akımının İsrail ayağı da aynı şekilde eşcinsel davranışı kabul etmeyeceğini belirtip "Yahudi kanunu geleneksel olarak eşcinselliği yasaklamıştır" dedi.[31]

Amerikan Yahudi Üniversitesi Rabinik Okulu Dekanı Rabbi Bradley Artson, eşcinsellikle ilgili bulabildiği bütün antik Yunan ve Latin kaynaklarını çalıştığını iddia etti. Bulduğu her alıntıda eşcinsel aktivitede bulunanlardan birinin her zaman köle veya efendisinin buyruğu altında olan biri olduğunu gördü. Bulabildiği hiçbir örnekte efendisine bağlı olmayan bir uşak bulamadı. Rabbi Artson şunu söylemiştir: "Bugünün eşcinselliği antik dünyayla kıyaslanmamalıdır. Gerek arkadaş gerekse akraba olsun, birbirlerine uzun vadede sadık tek eşli birçok eşcinsel birey tanıyorum. Saygın ve ahlaklı çocuk yetiştiren birçok eşcinsel çift biliyorum. Tanrı'nın gözünde onların aile ilişkilerinin benim karım ve çocuklarımla olan ilişkiden daha az kutsal olduğunu kim söyleyebilir ki?"[32]

Reformist Yahudilik

Hanuka'nın eşcinseller tarafından kutlanışı.

Kuzey Amerika'nın en büyük Yahudilik akımı olan Reformist Yahudilik, eşcinsellik konusundaki geleneksel Yahudi kanunu kabul etmemektedir. Öyle ki, gey ve lezbiyen haham ve hazanlara izin vermektedir. Levi kanunlarının, Yahudileri üstü kapalı olarak eşcinselliğe karşı uyarmaktan ziyade onları Kenanlıların putperest kültürüne karşı uyardığı düşünülmektedir. Reformist yetkililer, eşcinselliğin biyolojik bir unsur oluşu ışığında kanunların tekrar yorumlanması gerektiğini savunmaktadır.

1980'lerin sonunda Reformist akım kapılarını eşcinsel öğrencilere açtı. 1990'da resmî olarak eşcinsellik ve rabbilerle ilgili kararlarını yürürlüğe soktu: "Tüm rabbilere, cinsel eğilimi ne olursa olsun, seçtikleri kutsal görevi yerine getirme olanağı tanınır" ve "Her Yahudi, cinsel eğilimi ne olursa olsun eşittir."

1996'da Reformist akım medeni nikâh ile ilgili kararını açıkladı. Bu karar medeni nikâh ile dini nikâh arasındaki farklılığa da değindi:

Bizler, gerek hastalık olsun, gerek genetik bozukluk veya cinsel tercih ve yaşam tarzı, eşcinselliği anlayabiliriz - Yahudiliğin içeriğine göre iki eşcinselin ilişkisini "evlilik" olarak kabul edemiyoruz çünkü konuyla ilgili hiçbir kiduşin unsuru bulunmamaktadır.[33]
Gey ve lezbiyen çiftlerin tamamiyle ve eşit olarak medeni evlilik haklarını destekliyoruz.
Hükûmetin gey ve lezbiye evliliğe yasak getirmesine karşıyız.
Bu, medeni kanunlarla ilgilidir ve rabinik tören meselesinden farklıdır.

1998'de İnsan Cinselliği üzerine yapılan geçici toplantıda 11 kabul, 1 red ve 1 çekimser oyla Yahudi evliliğinin kutsallığı ile ilgili çoğunluk raporu yayınladı: "Yahudi evliliğindeki kutsallık, iki eşcinsel Yahudi ilişkisinde de mevcuttur; bu ilişkiler istikrarlı Yahudi ailelerin temelini oluşturabilir, dolayısıyla Yahudi cemaatini güçlendirir." Raporda rabbilere eşcinsel evliliğin uygulanmasına izin verildi. Ayrıca 1998'de Responsa Komitesi, eşcinsel çift seremonisinin rabbi tarafından yapılabilip yapılamayacağı ile ilgili, iki görüşü de içeren detaylı bir teşuva (rabinik fikir) hazırladı.[34]

Mart 2000'de getirilen yeni bir kararla eşcinsel çiftlerin birlikteliğinin onaylanması yinelenirken, mezhep içinde bunu yapmak isteyen veya istemeyen rabbilere saygı duyulduğu belirtildi.

Reformist akım, LGBT üyeleriyle ruhban sınıfını dahil etmeye destek vermek için Hebrew Union College'da Yahudilik ve Cinsel Eğilim Enstitüsü'nü kurdu.[35] Bu enstitü eğitim programları ve eşcinsellik politikaları ile ilgili Reform responsa kopyaları sunmaktadır.

Yeniden yapılanmacı Yahudilik

Yeniden yapılanmacı Yahudilik, homoseksüelliği, cinsiyetin normal ifadelerinden biri olarak görür ve gey ile lezbiyenleri, cemaat yaşamının her alanına tamamiyle katılabileceğini belirtip davet eder. 1985'ten beri Yeniden yapılanmacı Koleji, haham ve hazan programlarına gey ve lezbiyenleri kabul etmektedir. 1993'te akım komisyonu "Eşcinsellik ve Yahudilik: Yeniden Yapılanmacıların Duruşu"nu yayınladı.[36] Her ne kadar Yeniden yapılanmacı Rabinik Birliği (YYRB) eşcinsel evliliğe sıcak bakıp desteklese de, akım içindeki hahamlara bunun yapılmasını zorunlu kılmaz. 2007'de, YYRB ilk defa bir eşcinseli (Toba Spitzer) başkan seçmiştir.

Ayrıca bakınız

  • Bet Mishpachah
  • LGBT konuları ve din
  • İsrail'de LGBT hakları
  • Havruta (örgüt)
  • Bat Kol (örgüt)
  • Hod (örgüt)
  • Yahudilik ve cinsellik
  • Yahudilikte eşcinsel evlilik

Kaynakça

Özel
  1. ^ Levililer 18:3
  2. ^ Sifra Aharei Mot 8:8–9
  3. ^ "Issurei Bi'ah 21:8–9". 30 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  4. ^ Genesis Rabbah 26:5; Leviticus Rabbah 23:9
  5. ^ "Jonaweb.org". 30 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  6. ^ "Jonahweb.org". 2 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  7. ^ Nishma Uodated June 1992. Inquiry with Rabbi Benjamin Hecht, "Homosexuality: Is There a Unique Torah Perspective?" 20 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ ""Judaism and the Modern Attitude to Homosexuality"". 2 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  9. ^ Rabbi Ordained by Yeshiva University Announces He is Gay. Israel Wire, May 18, 1999 21:01. israelwire.com 6 Mart 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  10. ^ Dissembling Before G_d, editorial, Avi Shafran http://www.tremblingbeforeg-d.com/react/agudath.html 29 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  11. ^ Ruttenberg, Roee (11 Kasım 2011). "Orthodox Rabbi Marries Gay Couple in DC". 972. 27 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  12. ^ JONAH'S Mission Statement 29 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved April 6, 2007.
  13. ^ "News from JONAH". 2 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  14. ^ Pathinfo.org 8 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved April 6, 2006
  15. ^ Atzat Nefash 8 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved April 6, 2006.
  16. ^ "Eshel". 31 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  17. ^ "Members.aol.com". 19 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  18. ^ "Orthodykes.org". 18 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  19. ^ "JQyouth.org". 21 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  20. ^ "Bat-kol.org". 5 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  21. ^ "HOD.org". 20 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  22. ^ "Orthodox gays in Israel find support in Web site". Reuters. 14 Şubat 2008. 18 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  23. ^ "Elliott N. Dorff, Daniel Nevins, and Avram Reisner. Homosexuality, Human Dignity, and Halakha. Committee on Jewish Law and Standards, Rabbinical Assembly, December 6, 2006" (PDF). 4 Haziran 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  24. ^ "Joel Roth, Homosexuality Revisited, Rabbinical Assembly, December 6, 2006" (PDF). 30 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Ocak 2007. 
  25. ^ Ben Harris (6 Aralık 2006). "Conflicting Conservative opinions expected to open the way for gays". Jewish Telegraphic Agency. 16 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2006. 
  26. ^ "Rabbi Joel Roth, "Op-Ed: Law committee in its gay ruling stepped outside halachic framework", JTS News, December 10, 2006". 5 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  27. ^ ""Conservative Panel Votes To Permit Gay Rabbis", The Jewish Daily Forward", December 7, 2006". 8 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  28. ^ “Chancellor-elect Eisen’s Letter to the Community,” 19 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Jewish Theological Seminary, 26 March 2007.
  29. ^ "Rabbi Joseph Prouser, The Conservative Movement and Homosexuality: Settled Law in Unsettling Times"" (PDF). 7 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  30. ^ ""Overseas Seminaries Set To Reject Gay Ordination: Canadian Rabbis Mull Forming Separate Wing of Movement" The Jewish Daily Forward, December 15, 2006". 20 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  31. ^ ""No gay ordinations in conservative seminar", Y-net News, March 28, 2007". 19 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  32. ^ "Jewishjournal.com". 15 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  33. ^ "MLjewish.org". 5 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  34. ^ "CCARnet.org". 17 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  35. ^ "HUC.edu". 22 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  36. ^ "Becoming a "Kehillah Mekabelet": The Struggles of Transformation" 13 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Roberta Israeloff
Genel
  • Alpert, Rebecca, Like Bread on a Seder Plate: Jewish Lesbians and the Transformation of Tradition Columbia University Press, New York, 1997.
  • Marc Angel, Hillel Goldberg, and Pinchas Stolper, "Homosexuality and the Orthodox Jewish Community" Jewish Action 53:2 p. 54 (1992).
  • Balka, Chistie and Rose Andy Twice Blessed: on Being Lesbian or Gay and Jewish Boston: Beacon Press, 1989.
  • J. David Bleich. "Homosexuality" in Judaism and Healing KTAV, 1981
  • Boyarin, Itzkovitz, Pellegrini, eds. Queer theory and the Jewish question, Columbia Univ Press, 2003
  • Michael Broyde, "Jews, Public Policy and Civil Rights: A Religious Jewish Perspective" at jlaw.com10 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Cohen, Uri C. "Bibliography of Contemporary Orthodox Jewish Responses to Homosexuality19 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." ATID, Jerusalem. (PDF also available.)
  • Rabbi Moshe Feinstein. Igrot Moshe OH 4:115, 1 Adar I, 5736
  • Greenberg, Steven, Wrestling with God and Men: Homosexuality in the Jewish Tradition. University of Wisconsin Press, 2004. ISBN 0-299-19090-0
  • _______. (Under pseudonym Yaakov Levado). Gayness and God, Tikkun magazine, 1993.
  • Kahn, Yoel H. "Judaism and Homosexuality: The Traditionalist/Progressive Debate" in Homosexuality and Religion, Richard Hasbany, ed. Haworth Press, 1989
  • Jewish Reconstruction Federation & RRA, Homosexuality and Judaism: The Reconstructionist Position, The Reconstructionist Press, 1993
  • Unterman, Alan. "Judaism and Homosexuality: Some Orthodox Perspectives" in Jewish Explorations of Sexuality, Jonathan Magonet, ed.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yahudilik</span> tek tanrılı etnik bir İbrahimî din

Yahudilik, Yahudi milletinin kolektif inancını, kültürünü, hukukî kurallarını ve medeniyetini içeren etnik bir dindir. İlk İbrahimî din olmasının yanı sıra insanlık tarihindeki en eski dinler arasında da yer alan Yahudilik, monoteizm temelli dinlerin ilk örneğidir. Yahudilik, riayetkâr Yahudiler tarafından "Avraham'ın YHVH ile yaptıkları sözleşmenin bir ifadesi" olarak yorumlanır. Geniş metinleri ve uygulamaları, çeşitli teolojik pozisyonları ve örgütlenme biçimlerini kapsayan Yahudilik, bir İbrani felsefi görüşü olmakla birlikte aynı zamanda bir dünya görüşüdür. Torah, Tanah'ın bir parçasıdır ve Midraş ile Talmud gibi ikincil metinlerle birlikte temsil edilen tamamlayıcı bir sözlü geleneğin parçasıdır. Dünya çapındaki toplam 14 ila 15 milyon takipçisi ile Yahudilik, en büyük onuncu dindir.

Gey, eşcinsel anlamında bir sıfat, terim ve isim. Genellikle eşcinsel erkekleri belirtmek üzere kullanılan terim, aynı zamanda eşcinsel kadınları tanımlamak için de kullanılmaktadır. Türkçeye İngilizcedeki "gay" kelimesinden; İngilizceye ise Eski Fransızcadaki "gai" kökeninden geçmiştir. Aslen "neşeli, umursamaz" ve "canlı renkli, gösterişli" anlamlarına gelen gey terimi ilk olarak 1960'lı yıllardan itibaren erkek eşcinseller tarafından kendilerini tanımlamak amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. İngilizcedeki "gay" kelimesinin diğer anlamlarında kullanımı da zamanla yok olmaya yüz tutmuştur. Kadın eşcinsel anlamına gelen lezbiyen kelimesi ise 1800'lü yıllardan beri kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Homofobi</span> homoseksüel ve LGBT bireylere karşı hoşnutsuzluk veya ön yargı

Homofobi, eşcinsellere veya eşcinselliğe karşı duyulan nefret, önyargı, hoşnutsuzluk, korku veya ayrımcılıktır. Geniş manası ile diğer cinsel yönelimlere sahip olan LGBT kişileri de içerir. Sıfat olarak, homofobisi olan kişiler homofobik olarak anılır. Homofobik davranış ilkelerini sergileyen kişinin gerçekleştirdiği eylemler bütünü "homofobi" sadece psikiyatrik bir kavram değildir. Her 48 saatte bir, eşcinsel bir kişinin homofobiyle bağlantılı şiddete maruz kalarak öldürüldüğü tahmin edilmektedir. Uluslararası Af Örgütü'ne göre yaklaşık 70 ülkede eşcinsellere şiddet uygulanmaktadır ve 8 ülkede eşcinsellere idam cezası verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Eşcinsellik</span> Aynı cinsiyetteki insanlar arasındaki romantiklik, cinsel çekim ya da cinsel davranış

Eşcinsellik veya homoseksüellik, aynı cinsiyetteki insanlar arasındaki romantizm, cinsel çekim ya da cinsel davranıştır. Eşcinsellik, bir yönelim olarak “kişiyi ağırlıklı olarak ya da tümüyle kendisiyle aynı cinsiyette olan kişilere karşı romantik ya da cinsel çekimleri yaşamaya yönlendiren kalıcı kişisel nitelik” olarak ifade edilir. Aynı zamanda kişiyi bu çekimlere dayanan davranışlarla ilişkili kimlik hissi ve bu çekimleri paylaşan diğer kişilerden oluşan topluluğa olan üyeliğini de tanımlar.

Açılmak ya da coming out, kişinin cinsel yönelimini veya cinsel kimliğini, uygun gördüğü kişilere, "kendi isteğiyle" beyan etmesi. İngilizce coming out of closet kavramının kısaltması olan bu terim Türkçede de kullanılmaya başlanmıştır. Outing ise, eşcinsel bir bireyin cinsel yöneliminin, "kendi isteği olmaksızın", topluma ifşa edilmesidir. Bu duruma maruz kalmış ünlü kişiler arasında daha önce evlenip baba olmuş, cinsel yönelimi öğrenildiğinde toplum tarafından yargılanmış şarkıcı Elton John ve yazar Oscar Wilde da vardır.

Biseksüellik, hem erkeklere hem de kadınlara veya birden fazla cinsiyete yönelik romantik veya cinsel çekim ya da cinsel davranıştır.

<span class="mw-page-title-main">LGBT</span> Lezbiyen, gey, biseksüel ve trans bireyler için kullanılan kısaltma

LGBT veya GLBT ya da LGBTQ+, 1990'larda LGB kısaltmasından sonra ortaya çıktı ve 1980'lerin ortaları ile sonlarından bu yana gey sözcüğü yerine kullanılarak LGBT topluluğunu temsil etmeye başladı. Birçok etkinci, gey topluluğu kullanımının eksik bir tanımlama olduğunu düşünerek LGBT topluluğu kullanımına geçti.

<span class="mw-page-title-main">İran'da LGBT hakları</span>

İran'da eşcinsellik toplum tarafından tabulaştırılır ve eşcinsel ilişkiler yasa dışıdır.

Nidah veya Niddah, regl gören kadınlar veya ayinlerini tamamlayamadan adet görmeye başlayan kadınlar için kullanılan bir terimdir. Kelime anlamı ayrılıktır ve genelde ayin saflığından ayrılma anlamında kullanılır. Bu terim halahada adet görme ile ilgili kanunlarda sıkça kullanılır.

Gey dostu; LGBT kültürü içerisinde eşcinseller arasındaki bireysel ilişkileri ifade eden eşcinsel ilişki ve eşcinsel seksi destekleyen, tüm yönelimlere saygılı olan, eşit davranan ve onları yargılamayan bir çevre yaratmak amacıyla eşcinsellere ve LGBT topluluğunun her üyesi dahil olmak üzere; açık ve onları hoş karşılayan, diğer mekanlardaki olabilecek homofobik tavırlara ve yasaklara karşı gey mekanları, politikaları, insanları veya kurumları ifade eder. Gelişmiş batı ülkelerinde ve yine birçok medeni ülkede eşcinsellerin kendilerini rahat hissettikleri, onlara özel; saunalar, sinemalar ve gey dostu konaklama ile diğer LGBT mekanları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kim bir Yahudi'dir?</span> Yahudi kimliği ile ilgili temel soru

"Kim bir Yahudi'dir?", Yahudi kimliğinin temel sorusudur. Yahudi şahsın kültürel, dini, soyağacı ve kişisel boyutlarını irdeler. Bu soru, Almanya'da Nazi Partisi tarafından hazırlanan Nürnberg Yasaları'nda da ele alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anusim</span>

Anusim Halaha'da Yahudilerin zorla din değiştirdiğini veya istekleri dışında Yahudilikten çıkarılmalarını belirten yasal kategoridir. Bu terimin birebir tercümesi "zorlananlar"dır.

Yahudiliğe geçiş, Yahudi cemaatinin üyesi olmayı arzulayan Yahudi olmayan birinin yaptığı dini işlemdir. Yahudiliği tercih etmek, Yahudilik ilkelerine uymayı istemektir. Yahudi milletinin bir parçası olunamaz, çünkü Yahudiler bir etnisitedir. Bu dini geçiş bazen Yahudilikleri şaibeli olanların Yahudiliğini tasdiklemek için de yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yahudiliğin evliliğe bakış açısı</span>

Yahudilikte evlilik, Tanrı'nın müdahil olduğu bir Yahudi erkek ve bir Yahudi kadın arasında yapılan birleşme anlaşmasının belgelenmesidir. Evliliğin tek koşulu çocuk yapmak olmamasına rağmen bu emrin yerine getirilmesi beklenir. Esas merkezi odak kadın ile erkeğin ilişkisidir. Ruhani anlamda evlilik, kadın ile erkeğin ruhlarının bir bütün olmasıdır. Bu sebeple evlenmemiş adam "tam" sayılmaz çünkü ruhu henüz tamamlanmamıştır ve yarımdır.

<span class="mw-page-title-main">Yahudilikte eşcinsel evlilik</span>

Yahudilikte eşcinsel evlilik ve eşcinsellik, modern Yahudi mezhepleri içinde tartışma konusu ve bölünmelere sebep olmuştur. Yahudilerin yaygın görüşüne göre eşcinsel ilişki günahtır ve Tevrat'ta kesin olarak yasaklanmıştır. Bu görüş Ortodoks Yahudilik tarafından hâlen benimsenmiş olmasına rağmen aynı durum Yeniden yapılanmacı ve Reformist Yahudilik için geçerli değildir. Muhafazakâr Yahudilik, Aralık 2006'ya kadar Ortodokslar ile yanı görüşü benimsemesine rağmen bu zamandan sonra Yahudi Kanunları ve Standartları Komitesi çoğulculuk felsefesi altında çeşitli fikirler sunmuştur. Örneğin bir görüş Ortodoksların duruşunu benimserken bir başka görüş, bazı cinsel eylemlerde bulunulmadığı sürece daha liberaldir.

<span class="mw-page-title-main">Yahudilikte cinsellik</span>

Yahudilikte cinsellik, geleneksel olarak üzerinde durulan bir konudur. Tanah ve rabinik kaynaklarda cinsellik ile ilgili birçok öykü ve kural bulunmaktadır. Ve ayrıca İsrail Yahudileri başka meshebdeki insanların cinsel konularına saygı duymazken, sadece kendilerinin cinsellik anlamına yükümlülük gösterirler.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde LGBT tarihi</span>

Sovyetler Birliği'nde LGBT tarihi, Sovyetler Birliği'nde LGBT tarihini konu alır. Sovyetler Birliği'nde eşcinselliğin durumu üç ana dönemde incelenir. Ekim Devrimi sonrası dönemde 1917-1933 arasında homoseksüellik suç olmaktan çıkarılarak eşcinseller kanun önünde önceki ve sonraki döneme göre daha avantajlı bir konuma sahip olmuştur. Bu yılların akabinde Stalin döneminden itibaren kanunlarca "hastalık" olarak nitelendirilmiştir. 1934-1986 yılları arasında yeniden suç kapsamına alınarak kamuoyuna duyurulmaksızın kovuşturma ve hukuki süreçlere tabi tutulmuştur. 1987-1990 yılları arasında ise kamuya açık tartışmalara izin verilmiş; bilim, akademi ve edebiyatta çeşitli konularla ele alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gambiya'da LGBT hakları</span>

Gambiya'da LGBT bireyler, LGBT olmayan bireylerin uğramadığı yasal ve sosyal zorluklarla yüz yüze gelmektedir. Eşcinselliğin toplum tarafından hoş görülmemesine ek olarak hemcins cinsel ilişkileri kanunen yasaktır.

<span class="mw-page-title-main">Çekya'da LGBT hakları</span>

Çek Cumhuriyeti lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) hakları konusunda en liberal Orta Avrupa ülkelerinden biridir. 2006 yılında kayıtlı birliktelikler, hemcins çiftler için yasal oldu; 2019 yılı itibarıyla evliliği hemcins çiftler için yasallaştıracak bir yasa tasarısı Çek Parlamentosu'nda mütalaa edilme sürecindedir.

<span class="mw-page-title-main">Haredi Yahudilik</span> Ortodoks Yahudiliğin bir alt kolu

,