İçeriğe atla

Yahudi asıllı Amerikalılar

Amerikan Yahudiler
Eyaletlerine göre ABD ve Kanada vatandaşı Yahudilerin dağılışı
Toplam nüfus
6.829.000–7.150.000[1]
Toplam ABD nüfusunun %1,7–2,6'sı (2012)
Önemli nüfusa sahip bölgeler
 Birleşik Devletler6,7 milyon[2]
 İsrail300.000[3]
Diller
Din
Yahudilik, azınlık dinsiz

Yahudi asıllı Amerikalılar veya Amerikan Yahudiler, Yahudi Amerikanlar, etnik kökeni Yahudi olan Amerikalılardır.[4] Günümüzde Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Yahudi kökenli kişilerin tamamı, Orta Doğu veya Avrupa'daki diasporalardan göçmüş Yahudilerin torunlarıdır; ancak popülasyonun çoğunu 90–95 bölü yüzle Aşkenazi Yahudileri oluşturuyor.[5][6]

Kaynakça

  1. ^ Şu kaynak(lar)a göre 6.700.000–6.829.930: Şu kaynak(lar)a göre 7.479.000: Şu kaynak(lar)a göre 8.000.000–10.000.000
  2. ^ "Global Jewish Population Reaches 14.8 million". Jewish Philanthropy. 27 Eylül 2019. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2020. 
  3. ^ Harpaz, Yossi; Herzog, Ben (Haziran 2018). "REPORT ON CITIZENSHIP LAW: ISRAEL" (PDF). Robert Schuman Centre for Advanced Studies: 10. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. The number of U.S. dual citizens in Israel has been estimated at close to 300,000, while the number of French dual citizens is about 100,000. 
  4. ^ Sheskin, Ira M. (2000). "American Jews". McKee, Jesse O. (Ed.). Ethnicity in Contemporary America: A Geographical Appraisal. Lanham, Md.: Rowman & Littlefield. s. 227. ISBN 978-0-7425-0034-1. [The 1990 National Jewish Population Survey] showed that only five percent of American Jews consider being Jewish solely in terms of being a member of a religious group. Thus, the vast majority of American Jews view themselves as members of an ethnic group and/or a cultural group, and/or a nationality. 
  5. ^ "More Ashkenazi Jews Have Gene Defect that Raises Inherited Breast Cancer Risk". The Oncologist. 1 (5): 335. 1996. doi:10.1634/theoncologist.1-5-335Özgürce erişilebilir. 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2013. 
  6. ^ "First genetic mutation for colorectal cancer identified in Ashkenazi Jews". The Gazette. Newfoundland. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İsrailoğulları</span> Demir Çağında Kenanda yaşamış Semitik halk

İsrailoğulları, İshak'ın oğlu İsrail'in 12 oğlunun yarattığı, kabile ve monarşik olarak bir dönem Kenan'ın bir bölümünde hâkimiyet kurmuş bir İbrani konfederasyonuydu. Arkeolojik delillere göre İsrailoğulları, antik Transürdün ve Filistin'in yerlileri olan Kenanlılardan farklı bir topluluktu. Sümer kökenli İbranilerin, Sümerin dağılışından sonra kabileler halinde Verimli Hilal'e dağıldığı, önce Haran'a sonra ise Güney Kenan'a göç ettiği ve bölgeyi zorla ele geçirmediği arkeolojik açıdan doğrulanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yunanlar</span> Güneydoğu Avrupada yaşayan bir halk

Yunanlar ya da Helenler, Yunanistan, Kıbrıs, Arnavutluk, İtalya, Türkiye, Mısır ve Doğu Akdeniz'i çevreleyen diğer ülkelerde yaşamış veya yaşayan, aynı zamanda da dünya çapına yayılmış ve diasporalar oluşturmuş bir etnik grup.

<span class="mw-page-title-main">Aşkenaz Yahudileri</span> Yahudi etnik grup

Aşkenaz/Aşkenazi Yahudileri, İbranice: יְהוּדֵי אַשְׁכְּנַז‎) veya İbranice -im ekinden gelen Aşkenazim, Yahudi-Roma savaşlarından sonra galip gelen Roma tarafından, Anadolu ve İberya üzerinden Avrupa'ya sürgün edilen İbrani kökenli Kenanlı Yahudilerdir.

Yahudilerin Arap topraklarından toplu göçü 20. yüzyılda, başta Sefarad ve Mizrahiler olmak üzere, Yahudilerin Arap ve Müslüman ülkelerden kovulması veya toplu olarak ayrılmasına atıfta bulunmaktadır. Göç, 19. yüzyılın sonlarında başlamışsa da özellikle 1948 Arap-İsrail Savaşı'nın ardından ivme kazanmıştır.

Yahudilerin Arnavutluk'taki tarihi 1300 yıl öncesine dayanır. Arnavutluk Yahudileri ağırlıklı olarak Sefarad olmakla birlikte modern zamanlarda toplam ülke nüfusuna olan yüzdesi çok düşüktür. Arnavutluk, II. Dünya Savaşı'nda Yahudi nüfusu artan ender Avrupa ülkelerindendir. Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'nin Komünist diktatörü Enver Hoca aralarında Yahudiliğin de bulunduğu bütün dinleri yasaklayıp devlet ateizmini yürürlüğe soktu. Komünizm sonrası bu politikalar kaldırılıp ibadet serbestliği getirildi fakat Yahudilerin çoğunun İsrail'e göç etmesiyle Arnavutluk'taki Yahudi nüfusu azaldı.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan'daki Yahudilerin tarihi</span> Hindistanda bulunan dini bir azınlık

Hindistan Yahudileri Hindistan'da bulunan dini bir azınlıktır. Yahudiliğin, Hindistan'a giren ilk gayri-Dharma dinlerden olduğu tarihte kayıtlıdır. Antik çağlardaki cemaatler kültürel asimilasyona uğramıştır. Her Yahudi cemaati, Yehuda Krallığı ve Kayıp On Kabile gibi farklı kökenlerden geldiği için ülkedeki Yahudi sayısını kestirmek zordur. Toplam Yahudi nüfusunun yarısı Manipur ve Mizoram'da, çeyreği de Mumbai'de yaşamaktadır. Dünyadaki birçok ülkenin aksine Hintlerin kontrolündeki Hindistan'da antisemitizm olayları görülmemiştir. Bölgede görülen tek antisemitik olaylar, Portekiz'in Goa'yı işgal edip engizisyonları başlattığı dönemdir. Yahudiler Malabar kıyılarındaki Kodungallur'a yerleşip 1524'e kadar barış içinde ticaretle uğraştılar. Hem İngiliz hakimiyetinden önce hem de sonra Yahudiler Hint prensleri altında, hükûmette, orduda ve endüstride önemli mevkilere geldiler.

Malezya Yahudileri Malezya'da yaşayan veya Malezya kökenli Yahudilere denir. Başta Penang olmak üzere ülkenin Kuala Lumpur ve Malacca gibi diğer şehirlerinde de yaşarlar. Yahudilerin çoğu Doğulu olmakla birlikte Avrupa (Aşkenaz) ve Çin (Kaifeng) Yahudileri de bulunur. Çin Yahudileri Çin'den Malezya'ya 1949'da Milliyetçi Çin komünistler tarafından ele geçirildiği zaman kaçmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Özbek Yahudileri iki ana cemaate bölünmüştür; bunlardan biri dindar ve gelenekçi olan Buhara Yahudileri diğeri ise daha yenilikçi olan Avrupa kökenli Aşkenaz Yahudileridir. Özbekistan'da 1989'da 94,900 Yahudi bulunmasına rağmen bu sayı 2007'de çoğu Taşkent'te olmak üzere 5000'den de az kalmıştır. Özbekistan'da 12 sinagog bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amerikalılar</span> Amerika Birleşik Devletlerinde doğan veya sonradan vatandaşı olan Amerika yerlileri

Amerikalılar veya Amerikanlar, Birleşik Devletler'de doğan ya da sonradan vatandaşı olanları kapsayan diplomatik bir topluluktur. Birleşik Devletler, çoğunlukla son 500 yıl içinde kıtaya göçen Avrupalılar, Asyalılar, Afrikalılar ve Orta Doğululardan oluştuğu için belirli bir etnisite değil, belirli bir yasa çerçevesi içinde ilerlemiş bir demonime sahiptir. Bir diğer bakış açısıyla birçok farklı etnik gruba ev sahipliği yaptığı için kültürü, yasası ve ulusu ırksal ya da etnik şekilde değil, diplomatik değerler topluluğu şekilde yorumlanır.

<span class="mw-page-title-main">İsrailliler</span> İsrail Devleti vatandaşları veya daimi ikamet edenler

İsrailliler, farklı etnik kökenlerden insanların yaşadığı, çok-ırklı bir ülke olan İsrail Devleti'nin vatandaşları veya daimi sakinleri. İsrail'deki en büyük etnik gruplar sırasıyla: Yahudiler (75%), Araplar (20%) ve diğer azınlıklar (5%). İsrail Yahudi popülasyonu Aşkenazi Yahudileri, Mizrahi Yahudileri, Sefaradi Yahudileri, Etiyopya Yahudileri ve diğer Yahudi etnik bölümlerinden gelmektedir; ancak 50%'lik oran ile oluşumun büyük çoğunluğunu Mizrahi Yahudileri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yahudiler</span> Orta Doğu kökenli etno–dinî grup ve antik millet

Yahudiler veya Yahudi milleti, tarihî İsrail ve Yehuda'nın İsrailoğulları ve İbranilerinden köken alan bir etno-dinî grup ve millettir. Yahudilik, Yahudi milletine özel etnik bir din olduğundan Yahudi etnisitesi, milleti ve inancı birbiriyle güçlü bir şekilde ilişki içerisindedir.

<span class="mw-page-title-main">Aliyah</span> Yahudilerin diasporadan İsrail topraklarına göç etmesi

Aliyah, Yahudilerin diasporadan İsrail topraklarına göç etmesini ifade eden terim. Ayrıca "yukarı çıkma" olarak tanımlanan ve "İsrail topraklarına geçerek Aliyah yapma" olarak tanımlanan durum, Siyonizm'in temel ilkelerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">İmha kampı</span>

İmha kampları, II. Dünya Savaşı dönemindeki Holokost sırasında Nazi Almanyası tarafından milyonlarca Yahudiyi sistematik bir şekilde öldürmek için inşa ettirilmiştir. Polonyalılar, savaştaki Sovyet esirleri ve Çingeneler gibi diğer etnik gruplar da imha kamplarında öldürülmüştür. İmha kamplarındaki kurbanlar en çok gaz odalarında öldürülmüştür. Öldürülmeler ya bu özel amaç için yapılmış kalıcı tesislerde ya da gaz kamyonetlerinde gerçekleşmiştir. Auschwitz-Birkenau ve Majdanek gibi bazı Nazi toplama kampları, 1945 yılında savaşın bitiminden önceki dönemde ikili bir amaca hizmet etmiştir: zehirli gazla imha ve açıktan ölmek üzere olan insanları çok yoğun bir şekilde çalıştırma.

Letonya'daki Yahudilerin tarihi, 1571'de Piltene'de kurulan ilk Yahudi kolonisine dayanıyor. Yahudiler, Letonya'nın nüfusunu azaltan Büyük Kuzey Savaşı'na (1700-1721) kadar Letonya'nın gelişimine katkıda bulundular. Yahudi cemaati, esas olarak Prusya'dan gelen bir akın yoluyla 18. yüzyılda yeniden oluştu ve Letonya'nın ekonomik yaşamında temel bir rol oynamaya başladılar.

<span class="mw-page-title-main">Mesiyanik Yahudilik</span> modern Hristiyan dinî hareketi

Mesiyanik/Mesihçi Yahudilik, Yahudilik ile Hıristiyanlık ve İsa'nın Yahudi mesih olduğu inancını birleştiren modern bir senkretik dinî hareket. 1960'larda ve 1970'lerde ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Haredi Yahudilik</span> Ortodoks Yahudiliğin bir alt kolu

,

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı Kasaba</span>

Kırmızı Kasaba, ya da Krasnaya Sloboda, Azerbaycan'ın Kuba Rayonu'nda yer alan bir köy ve belediyedir. 3.598 kişilik bir nüfusa sahiptir ve İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri dışında dünyanın tek Yahudi kasabası olduğuna inanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'daki Yahudilerin tarihi</span>

Ukrayna'daki Yahudilerin tarihi bin yıldan fazladır. Yahudi toplulukları, Kiev Rusları zamanından beri Ukrayna topraklarında var olmuş ve Hasidik gibi en farklı modern Yahudi teolojik ve kültürel geleneklerinin çoğunu geliştirmiştir. Dünya Yahudi Kongresi'ne göre, Ukrayna'daki Yahudi cemaati, Avrupa'nın üçüncü en büyük ve dünyanın beşinci en büyük Yahudi cemaatini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'daki Yahudilerin tarihi</span>

Rusya'daki Yahudilerin ve tarihsel olarak onunla bağlantılı bölgelerin tarihi en az 1.500 yıl öncesine dayanıyor. Rusya'daki Yahudiler tarihsel olarak büyük bir dini diasporayı oluşturmuşlardır; Rus İmparatorluğu bir zamanlar dünyadaki en büyük Yahudi nüfusuna ev sahipliği yapıyordu. Bu topraklarda, birçok farklı bölgedeki Aşkenazi Yahudi toplulukları gelişti ve modern Yahudiliğin en belirgin teolojik ve kültürel geleneklerinin çoğunu geliştirirken, aynı zamanda anti-Semitik ayrımcı politikalar ve zulüm dönemleriyle karşı karşıya kaldılar. Bazıları, 21. yüzyılın başından beri Rusya'daki Yahudi cemaatinde bir "rönesans" olduğunu belirttiler. Ve bugün, Rusya'nın Yahudi nüfusu hala Avrupa'nın en büyük Yahudi nüfusları arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Polonya'da Holokost</span>

Polonya'da Holokost, Nazi Almanyasının Avrupa çapında çoğunlukla 101.Yedek Ordnungspolizei Taburu eliyle işlediği Holokost'un o dönem Alman işgâlinde bulunan Polonya'daki tezahürlerini kapsar. Bu soykırım kapsamında üç milyon Polonya Yahudisi, yani Holokost'ta katledilmiş tüm Yahudilerin yarısı, öldürüldü.