Arapça, Afroasya dilleri ailesinin Sami koluna mensup bir dildir. Batıda Atlantik Okyanusu'ndan doğuda Umman Denizi'ne, kuzeyde Akdeniz'den güneydoğuda Afrika Boynuzu ve Hint Okyanusuna uzanan geniş bir coğrafyada konuşulmaktadır. Tüm lehçeleri ile birlikte 420 milyonu aşkın kişi tarafından konuşulduğu tahmin edilmektedir. Arap Birliği'ne üye 22 ülke ile Çad ve Mali dâhil olmak üzere 24 ülkede resmî dildir. Aynı zamanda kısmî olarak tanınan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti, Somaliland ile Tanzanya'da (Zanzibar) resmî dil statüsündedir. Arap Birliği'nin ve Birleşmiş Milletler'in kabul edilen altı resmî dilinden biridir. Nijer, Senegal ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal/azınlık dili olarak tanınmıştır. Arapça İran, İsrail, Pakistan, Filipinler ve Güney Afrika Cumhuriyeti anayasalarında özel dil statüsüne sahiptir.
Yahudi dilleri, dünya üzerinde Yahudilerin konuştuğu veya bir zamanlar konuşmuş olduğu diller.
Yahudi Arapçası, Arap Birliği topraklarında yaşamış veya yaşayan Yahudiler tarafından konuşulan Arapçanın bir lehçesidir. Geçmişte Arap Yarımadası'ndaki Yahudi kabileler tarafından da konuşulmuştur. Konuşulan dilin yanı sıra İbrani Alfabesi ile yazılmış Arapça metinlere de Yahudi Arapçası denir. Arapçada olduğu gibi Yahudi Arapçası'nda da yöreden yöreye göre değişen lehçe farklılıkları vardır. İstanbul Ladino'su ile Balkan Ladino'su arasında nasıl bir fark varsa Libya'daki Yahudi Arapçasıyla Irak'taki Yahudi Arapçası arasında da aynı şekilde benzerlikler ve ufak farklılıklar bulunur.
Yahudi Berbericesi zamanında orta ve güney Fas'ta Yahudi cemaatlerinin konuştukları Berber diline verilen addır. Bölgede konuşulan Tamazight diline çok yakındır ve bu dili bilen biri tarafından kolayca anlaşılabilir. Fas'ta konuşulan Yahudi Arapçası gibi bu dile de İbraniceden birçok kelime girmiştir ve "ş" sesi "s" olarak telaffuz edilir.
Yahudi Malayalamı, güneybatı Hindistan'daki Kerala eyaletinden gelen Koçin Yahudileri'nin konuştuğu dildir. Bu dili konuşan 8.000 kişilik nüfusun yaklaşık hepsi İsrail'de yaşamaktadır, Hindistan'daki nüfusu ise 100'den azdır.
Yahudi Fasçası eskiden Fas'ta yaşamış Yahudiler'in konuştuğu bir Arapça şeklidir. Fas'ta bu dili konuşabilenler sadece yaşlılardır.
Yemen İbranicesi geleneksel olarak Yemen Yahudileri tarafından Tora ve ayinlerde kullanılan İbranicenin telaffuz sistemidir. Yahudiler'e karşı saldırılara dönüşen İsrail karşıtı ayaklanmalar yüzünden bölgeden kaçan Yemen Yahudileri dillerini İsrail'e taşımış oldu.
Yahudi Trablus Arapçası(veya Trablus Yahudi Arapçası, Yahudi Trablus-Libya Arapçası, Tripolita'it, Yudi olarak da bilinir) eskiden Libya'da yaşayan Yahudilerin konuştukları Arapça çeşididir. Bu dili konuşanların birçoğu bugün İsrail ve İtalya'da yaşamaktadır. Bu dili 40 yaş ve üzeri insanlar bilmektedir. Yahudi Tripolitan Arapçası, Libya Arapçasına göre farklılıklar gösterir; bu dil daha çok yerleşik hayatta kullanılan Arapçaya benzerken Libya Arapçası göçebe yaşayan bedevi Arapçası'ndan etkilenmiştir.
Yahudi Irak Arapçası Eskiden Irak'ta yaşamış veya hâlen Irak'ta yaşamakta olan Yahudilerin konuştuğu bir Arapça çeşididir. Bu dili konuşanların çoğunluğu 100.000 kişilik nüfusuyla İsrail'dedir. Konuşanlar genelde yaşlı nesillerdir. Irak'ta 100 ila 150 adet konuşanı vardır, ayrıca Hindistan ve İngiltere'de de konuşulur. Musul gibi farklı yörelerde farklı lehçeleriyle karşılaşılırken en çok bilinen formu Yahudi Bağdat Arapçasıdır.
Bağdat Yahudi Arapçası Bağdat ve diğer Güney Irak'taki şehirlerde Yahudilerin konuştuğu Arapça lehçesidir. Bu lehçe Musul ve Anah gibi Kuzey Irak'taki Yahudilerin konuştukları Arap lehçelerinden farklıdır. Bağdat ve Kuzey lehçeleri Yahudi Irak Arapçası'nın alt kolu olarak görülebilir.
Yahudi Tunus Arapçası Tunus'ta yaşamış veya hâlâ yaşamakta olan Yahudilerin konuştuğu bir Arapça çeşididir. Konuşanların %99'u İsrail'de yaşamaktadır. Bu dili konuşabilenler genelde yaşlı nesillerdir.
Lişana Deni modern bir Yahudi Aramice dilidir, genelde Neo-Aramice diye hitap edilir. Başlangıçta Türkiye sınırına yakın olan Kuzey Irak'taki Zaho'da ve komşu köylerinde konuşulurdu. Konuşanların birçoğu bugün Kudüs ve çevresinde yaşamaktadır. Diğer Neo-Aramice lehçeler olan Lişan Didan ve Lişanid Noşan isimlerine benzeyen Lişana Deni "bizim dilimiz" anlamına gelir. Bu dil için kullanılan diğer isimler Lişan Hozaye ve Kurdit ("Kürtçe")'dir. Dilbilimciler tarafından ise Zaho Yahudi Aramicesi denir.
Yingliş, İngilizce konuşulan ülkelerde Yidiş dilini konuşanların bu iki dili sentez haline getirip yarattıkları neolojizmler bütünüdür. İngilizce gramere Yidiş kelimeler katılarak konuşulan bu dil Ortodoks Yahudiler'in konuştuğu Yeşiviş diliyle paralellik göstermesine rağmen bu iki dil birbirinden farklıdır.
Lişanid Noşan modern bir Yahudi Aramice dilidir, genelde Neo-Aramice diye hitap edilir. Başlangıçta Erbil bölgesinde, güney ve doğu Irak Kürdistanı'nda konuşulurdu. Konuşanların birçoğu bugün İsrail'de yaşamaktadır. Diğer Neo-Aramice lehçeler olan Lişan Didan ve Lişana Deni isimlerine benzeyen Lişanid Noşan "kendi dilimiz" anlamına gelir. Dilbilimciler tarafından ise Erbil Yahudi Neo-Aramicesi denir.
Arap Yahudileri Arap dünyasında doğan Yahudileri veya onların torunlarını ifade eder. Salim Tamari'ye göre, dünyanın birçok yerinde "Arap Yahudisi" terimi bir oksimorondur.
Hasaniye Arapçası, Batı Sahra'da konuşulan bir Mağrip Arapçası lehçesidir.
Fas Arapçası veya Derice (الدارجة), Arapçanın Fas'ta konuşulan diyalektik, yerel biçimi veya biçimleridir. Fas Arapçası, diğer Mağrip lehçeleri olan Cezayir Arapçası ve Tunus Arapçası bir dereceye kadar anlaşılabilmektedir. Yaklaşık 31,5 milyondan fazla kişi tarafından konuşulmakta olup ülkenin baskın konuşulan dilidir ve Fas televizyon eğlencesi, sineması ve ticari reklamcılığında güçlü bir varlığa sahiptir. Fas'ın resmi dili olan Fasih Arapça ise dini vaazlar, kitaplar, gazeteler, hükûmet haberleşmeleri, haber yayınları ve siyasi sohbet programları gibi resmi durumlarda değişen derecelerde kullanılır.
Libya Arapçası, Arapçanın Libya'da konuşulan bir lehçesidir. Libya Arapçası, Bingazi ve Bayda merkezli doğu ve Trablusgarp ve Mısrata merkezli batı olmak üzere iki lehçeye ayrılmaktadır. Libya Arapçasındaki kelime dağarcığının çoğu, genellikle değiştirilmiş bir ünsüzler arası sesli harf yapısına sahip Klasik Arapça kökenlidir. Türkçe, Berberice, İtalyanca, İspanyolca ve İngilizceden de çok sayıda alıntı söze sahiptir.
Yemenliler, Yemen Arapçasını konuşan ve ortak tarih ve kültürü paylaşan bir topluluk olarak Yemen'de ortaya çıkmış millettir. Tarih boyunca Yemen'de ikamet etmiş olan farklı grupların karışımıyla yeni bir kimlik oluşturmuşlardır; Araplar, Yemenli kimliğini oluşturan en büyük gruptur.
Kilikya Arapçası, Çukurova Arapçası veya Çukurova-Antakya Arapçası, Türkiye'de Doğu Akdeniz'in Hatay'dan Mersin ve Adana'ya kadar uzanan kıyı bölgesi Kilikya'nın jeo-kültürel bölgesinde yaşayan topluluklar tarafından konuşulan bir Levant Arapçası lehçesidir.
