İçeriğe atla

Yahudi Getto Polisi

Łódź Gettosu'ndaki Yahudi polisler, 1940
Węgrów'daki Yahudi polisi
Varşova Gettosundaki Yahudi Getto Polisi, Mayıs 1941
Varşova Gettosundaki Yahudi Gettosu Polisi tarafından giyilen kol bandı.

Yahudi Gettosu Polisi veya Yahudi Polis Servisi (Almanca: Jüdische Ghetto-Polizei veya Jüdischer Ordnungsdienst), yerel Judenrat (Yahudi konseyleri) tarafından Nazi gettolarında örgütlendirilmiş yardımcı polis birimleriydi.[1]

Ayrıca bakınız

  • Żagiew
  • Group 13

Kaynakça

  1. ^ "Judischer Ordnungsdienst". Museum of Tolerance. Simon Wiesenthal Center. 5 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2008. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Anonymous (2014). The Clandestine History of the Kovno Jewish Ghetto Police. Indiana University Press. ISBN 978-0-253-01283-8. 
  • A Jewish Policeman in Lwow An Early Account, 1941-1943 Ben Z. Redner Translator: Jerzy Michalowicz (2015) 978-965-308-504-6

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Getto</span> bir kentin herhangi bir azınlıkça yerleşilen bölümü

Getto, bir kentin herhangi bir azınlıkça yerleşilen bölümüne genel olarak verilen ad. Orta Çağ'da şehirlerde yabancılar gözlem altında ve hususi mahallerde yaşamak zorundaydılar. Yahudiler gibi gruplar kamusal haklardan mahrum olarak şehrin periferisinde yaşıyordu. Esasen Venedik'te baruthanenin bulunduğu Venedik Gettosu Yahudilere ayrılan mecburi ikâmet mahallesi olduğundan, bu isim zamanla bütün Avrupa şehirlerinde Musevi mahalleleri için yaygınlaşan bir deyim oldu. Özelde Almanya ve Doğu Avrupa şehirlerinde eskiden Yahudilere ayrılan, sonra da Yahudi semtlerine verilen bir addır. Genelde kötü koşulların hakim olduğu bölgeler için kullanılır. Etimolojik kökeni açısından Venedikçe, İbranice, Yidiş, Almanca, Latince, İtalyanca ve Fransızca gibi kökenler önerilmesine rağmen kesin kabul gören bir sav yoktur.

<span class="mw-page-title-main">İsrailoğulları</span> Demir Çağında Kenanda yaşamış Semitik halk

İsrailoğulları, İshak'ın oğlu İsrail'in 12 oğlunun yarattığı, kabile ve monarşik olarak bir dönem Kenan'ın bir bölümünde hâkimiyet kurmuş bir İbrani konfederasyonuydu. Arkeolojik delillere göre İsrailoğulları, antik Transürdün ve Filistin'in yerlileri olan Kenanlılardan farklı bir topluluktu. Sümer kökenli İbranilerin, Sümerin dağılışından sonra kabileler halinde Verimli Hilal'e dağıldığı, önce Haran'a sonra ise Güney Kenan'a göç ettiği ve bölgeyi zorla ele geçirmediği arkeolojik açıdan doğrulanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Josephus</span> MS 1. yüzyılda yaşamış Yahudi tarihçi

Titus Flavius Josephus veya doğum ismiyle Yosef ben Matityahu, Kudüs'te dünyaya gelmiş ve Roma İmparatorluğu'nda, tarih alanında önemli bir etki yaratmış Yahudi tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Romanyot</span>

Romanyot, Roma döneminden beri bugünkü Türkiye, Yunanistan ve bu ülkeleri çevreleyen bölgelerde yaşayan Yahudilere verilen addır. Kendi aralarında kullandıkları dil Yunancanın bir lehçesi olan ve İbraniceden kelimeler bulunan Yevanik'ti. Bu dil Sinagoglarının adları Yunanca olduğu gibi, duaların bazıları da yine bu dilde okunurdu. Bu dilin ölü bir dil olma ihtimali çok yüksektir. 1547 yılında Tevrat da Yunancaya çevrilmiştir. Gelenekleri de doğal olarak Rum yaşam tarzına yakın olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Irgun</span>

Irgun, 1931-1948 arasında Filistin Mandası'nda faaliyet gösteren siyonist bir milis örgütüdür. Eski ve büyük Yahudi paramiliter örgüt Haganah'ın bir koluydu. Grup Haganah'tan ayrıldıktan sonra Haganah Bet veya alternatif olarak haHaganah haLeumit ya da Hama'amad olarak tanınmaya başlandı. Irgun üyeleri, 1948 Arap-İsrail savaşının başlangıcında İsrail Silahlı Kuvvetleri'ne dahil edildi. Irgun ayrıca İbranice harflerin bir kısaltması veya IZL kısaltması Etzel olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pogrom</span> etnik veya dinî bir gruba karşı gerçekleştirilen, yerel yönetimlerin yürüttüğü, onayladığı veya sessiz kaldığı saldırılar

Pogrom veyahut kıyın; dinsel, etnik veya siyasi nedenlerle bir gruba karşı yapılan şiddet hareketleridir. Bu şiddet hareketleri genellikle evleri, iş yerlerini veya ibadet yerlerini tahrip etmek, insanları dövmek, yaralamak, tecavüz etmek veya öldürmekten oluşur. Bu deyim ilk olarak tarihin çeşitli dönemlerinde Yahudilere karşı yapılan şiddet hareketlerini tanımlamak için kullanılmış, sonra da anlamı diğer gruplara karşı yapılan benzer şiddet olaylarını kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bağdadi Yahudiler</span>

Bağdadi Yahudiler, Hindistan'daki ana Yahudi cemaatlerinden biridir.

Malezya Yahudileri Malezya'da yaşayan veya Malezya kökenli Yahudilere denir. Başta Penang olmak üzere ülkenin Kuala Lumpur ve Malacca gibi diğer şehirlerinde de yaşarlar. Yahudilerin çoğu Doğulu olmakla birlikte Avrupa (Aşkenaz) ve Çin (Kaifeng) Yahudileri de bulunur. Çin Yahudileri Çin'den Malezya'ya 1949'da Milliyetçi Çin komünistler tarafından ele geçirildiği zaman kaçmıştır.

II. Dünya Savaşı'ndan önce Monako'da yaklaşık 300 kişilik küçük bir Yahudi cemaati vardı. Savaş sırasında eyalet Yahudilere sahte kimlikler çıkararak Naziler tarafından sürülmelerini engelledi. Monako Prensi II.Louis Yahudi hizmetçilerini elden çıkarmayı reddederek Edouard de Rothschild'in sürülmesine karşı çıkıp onu korudu. Fakat Monako polisi 42 Orta Avrupa Yahudisini yakalayıp Nazilere teslim etti.

Judenrat veya Judenräte Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı sırasında Polonya işgal topraklarında ve daha sonra Sovyetler Birliği'nin işgal altındaki topraklarında kurduğu yönetim organları. Kısaca Yahudi konseyi ya da heyeti anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Kripto-Yahudilik</span>

Kripto-Yahudilik veya Gizli Yahudilik, gizlice Yahudiliği uygulamak fakat topluma karşı farklı bir dini uyguluyormuş gibi görünmektir; bu dinin takipçilerine, "gizli" anlamına gelen Yunanca κρυπτός (kriptos) sözcükten gelir "kripto Yahudiler" denir. Kripto Yahudi terimi atalarının bazı Yahudi geleneklerini takip eden fakat genelde Katoliklik gibi farklı bir dinden gözükenlere de denir. Bu fenomen Orta Çağ'da Yahudilerin 1492'de İspanya'dan kovulmasıyla başladı.

<span class="mw-page-title-main">Yahudiler</span> Orta Doğu kökenli etno–dinî grup ve antik millet

Yahudiler veya Yahudi milleti, tarihî İsrail ve Yehuda'nın İsrailoğulları ve İbranilerinden köken alan bir etno-dinî grup ve millettir. Yahudilik, Yahudi milletine özel etnik bir din olduğundan Yahudi etnisitesi, milleti ve inancı birbiriyle güçlü bir şekilde ilişki içerisindedir.

<span class="mw-page-title-main">Venedik Gettosu</span> İtalyada ada

Venedik Gettosu, Venedik Cumhuriyeti altında yaşayan Yahudilerin Venedik'te yaşamaya zorlandığı muhittir. Getto kelimesinin kökeni, İtalyanca "ghèto"dan gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şanghay Gettosu</span>

Şanghay Gettosu, resmî ismiyle Vatansız Mülteciler İçin Sınırlı Bölge, Şanghay'ın Japon işgâli altında olduğu dönemde, şehrin Hongkou semtinde bir mil karelik bir alanı kapsayan bir bölgeydi. 1930 ve 1940'larda özellikle Avrupa'nın Nazi işgâli altındaki topraklardan kaçan Yahudi mültecileri barındırırdı. Bu alan, Ohel Moşe Sinagogu etrafındaki topluluğu kapsadı, ancak 1941 ile 1945 yılları arasında şehirde bulunan yaklaşık 23.000 Yahudi mülteci, Vatansız Mültecilerin İkamet ve İşlerinin Kısıtlanması Hakkındaki Tebliğ doğrultusunda Japonlar tarafından bu alana yerleşmeye zorlandı. Şehrin en fakir ve en kalabalık alanlarından biriydi. Yerel Yahudi aileler ve ABD merkezli Yahudi hayır kurumları, getto sakinlerine barınak, yiyecek ve giyecek sağlayarak bunlara yardım etti. Japon yetkililer zaman geçtikçe bu vatansız mültecilere yönelik giderek ağırlaşan kısıtlamalar uygulasa da, gettonun kendisi duvarlarla kapalı değildi, üstelik yaşam standartları çoğunlukla gettodaki mültecilerinki kadar kötü olan yerel Çinli sakinler bu alanı terk etmedi.

Białystok Ghetto'su, II. Dünya Savaşı sırasında Alman işgali altında bulunan Polonya sınırları içerisinde yeni adıyla Bezirk, Białystok mevkiinde, Nazi Almanya'sı tarafından oluşturulmuş bir Yahudi Ghetto'sudur. Kurulmaya başlandığı ilk tarih 26 Temmuz 1941'dir. Białystok ve çevre bölgelerinden getirilen yaklaşık 50.000 Yahudi, şehrin küçük bir alanında izole edilmiştir. Ortasından geçen Biała Nehri Getto'yu iki bölüme ayırmaktadır. Getirilen çoğu Yahudi Alman Savaş makinesine yardım etmesi için zorunlu çalıştırma işletmelerine yollanmış ve buralarda büyük tekstil fabrikalarında ya da kimyasal maddeler üreten fabrikalarda çalışmaya zorlanmışlardır. Getto, 1943 yılının kasım ayında dağıtılmış, sakinleri ise trenlerle Treblinka İmha Kampı'na ya da Majdenak Toplama Kampı'na gönderilmiştir. Getto'da yaşayan binlerce kişiden sadece birkaç yüz kişi; şehrin Polonya bölgesinde kalan kısmında saklanarak, direniş hareketiyle Getto'dan kurtulmayı başararak veya Getto'nun içerisinde hayatta kalarak savaşı atlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mesiyanik Yahudilik</span> modern Hristiyan dinî hareketi

Mesiyanik/Mesihçi Yahudilik, Yahudilik ile Hıristiyanlık ve İsa'nın Yahudi mesih olduğu inancını birleştiren modern bir senkretik dinî hareket. 1960'larda ve 1970'lerde ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi asıllı Amerikalılar</span> Birleşik Devletlerde bir topluluk

Yahudi asıllı Amerikalılar veya Amerikan Yahudiler, Yahudi Amerikanlar, etnik kökeni Yahudi olan Amerikalılardır. Günümüzde Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Yahudi kökenli kişilerin tamamı, Orta Doğu veya Avrupa'daki diasporalardan göçmüş Yahudilerin torunlarıdır; ancak popülasyonun çoğunu 90–95 bölü yüzle Aşkenazi Yahudileri oluşturuyor.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'daki Yahudilerin tarihi</span>

Ukrayna'daki Yahudilerin tarihi bin yıldan fazladır. Yahudi toplulukları, Kiev Rusları zamanından beri Ukrayna topraklarında var olmuş ve Hasidik gibi en farklı modern Yahudi teolojik ve kültürel geleneklerinin çoğunu geliştirmiştir. Dünya Yahudi Kongresi'ne göre, Ukrayna'daki Yahudi cemaati, Avrupa'nın üçüncü en büyük ve dünyanın beşinci en büyük Yahudi cemaatini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Yunanistan'daki Yahudilerin tarihi, MÖ 4. yüzyıla kadar izlenebilir. Yunanistan'da yaşayan en eski ve en karakteristik Yahudi grubu, "Yunan Yahudileri" olarak da bilinen Romanyotlardır. "Yunan Yahudisi" terimi ağırlıklı olarak Yunanistan'ın bugünkü modern bölgesinde yaşayan Yahudi kökenli veya inançlı herhangi bir kişi için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan savaş suçları</span>

İtalyan savaş suçları çoğunlukla Libya'nın Pasifikasyonu, II. İtalya-Habeşistan Savaşı, İspanya İç Savaşı ve II. Dünya Savaşı'ndaki Faşist İtalya ile ilişkilendirilmiştir.