İçeriğe atla

Yahudi-Amerikan mafyası

Yahudi-Amerikan mafyası
Kuruluş19.yüzyıl-günümüz
Kurucu(lar)Arnold Rothstein

Yahudi-Amerikan mafyası, ilk olarak 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında Birleşik Devletler'e göçmüş Aşkenaz Yahudileri tarafından kurulup, zamanla Yahudi asıllı Amerikalıların mafya ikonu haline gelmiş bir mafya grubudur. Medyada ve popüler kültürde Yahudi Mafyası, Koşer Mafya[1] veya Yidiş kullanımı olan Undzer Shtik (Yidiş: אונדזער שטיק‎) gibi çeşitli şekillerde ifade edilmiştir. Bu terimlerin son ikisi, İtalyan Cosa Nostra'ya doğrudan göndermedir.

19. yüzyılın sonlarında New York'ta, Monk Eastman (kendisi büyük olasılıkla Yahudi değildi), New York City'nin yeraltı dünyasını kontrol etmek için İtalyan ve İrlandalı çetelerle, özellikle de Paul Kelly'nin Five Points Gang'i ile rekabet eden güçlü bir Yahudi çetesini yönetti. Harry "Gyp the Blood" Horowitz liderliğindeki Lenox Caddesi Çetesi olarak bilinen bir başka kötü şöhretli çete ise çoğunlukla Yahudi üyelerden ve bazı İtalyan üyelerden (Francesco Cirofisi gibi) oluşuyordu. 20. yüzyılın en şiddetli çetelerinden biriydi ve kumarbaz ve gangster Herman Rosenthal'ın öldürülmesiyle ünlendi.

Kökenleri ve özellikleri

Siegel ailesinin Bialystoker Sinagogu'ndaki anıt plaketi.[2]

Yahudi-Amerikan gangsterleri, cinayet, haraççılık, kaçakçılık, fuhuş[3] ve uyuşturucu dahil olmak üzere birçok farklı suç faaliyetine karışmıştı. Onların rolü, New York'un gelişen işçi hareketinde, özellikle hazır giyim ve kamyon sendikalarında ve kümes hayvanları endüstrisinde de önemliydi. Yahudi mafyası antisemitizmi besledi ve Yahudi cemaatini derinden endişelendirdi. Yahudi mafyası, antisemitler ve göçmen karşıtları tarafından kendi fikirlerini desteklemek için argüman olarak kullanıldı. Yahudi çeteleri, New York City'deki Lower East Side ile Brownsville'in bazı kısımlarını kontrol ediyordu ve diğer büyük Amerikan şehirlerinde de mevcuttu. Amerikalı Yahudi mafya patronu Kid Cann, kırk yıldan fazla bir süre Minneapolis üzerinde egemenliğini sürdürdü ve Minnesota tarihindeki en kötü şöhretli gangster olmaya devam ediyor.

Yahudi-Amerikan mafyası, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki göçmen hareketlerine göre şekillenen gangster hareketlerinin bir diğer yansımasıydı: İngiliz, Alman, İrlandalı, Yahudi, İtalyan, Asya ve Latin gibi. Etnik grupların organize suça katılımı, ABD kolluk kuvvetlerinde yabancı komplo teorilerinin ortaya çıkmasına neden oldu. Yeni göçmenlerden küçük bir yüzdesinin organize suça karışması bile 'yerli Amerikalıların ahlakını bozan sinsi göçmen' klişesini kalıcı bir şekilde yarattı. Organize suç, yeni gelen Yahudi ve İtalyan suçlular ile, bunlardan daha önce, 1920'lerde kurulmuş olan İrlanda-Amerikan organize suç şebekeleri gibi gruplar arasındaki karmaşık ilişkilerin bir bütünüydü.

Tarih

19. yüzyıldan 20. yüzyılın başlarına

19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Doğu Avrupa'dan gelen büyük bir Yahudi göçmen dalgası sonrasında, Max "Kid Twist" Zwerbach, "Big" Jack Zelig ve Vach "Cyclone Louie" Lewis gibi Yahudi gangsterler ortaya çıktı. Bunlar İtalyan ve İrlandalı çetelerle rekabet eden ve onlar tarafından tanınan kişilerdi.

Tıpkı İtalyan meslektaşlarında olduğu gibi, gasp konusunda uzmanlaşan çeteler, New York'un aşağı doğu yakası'nın çoğunlukla Yahudi olan mahallelerinde faaliyet göstermeye başladılar. En önemlisi, 20. yüzyılın başlarında Jacob Levinsky, Charles "Charlie the Cripple" Litoffsky ve Joseph Toplinsky tarafından yönetilen Yidiş Kara El idi. 20. yüzyılın başında New York'ta önemli bir Yahudi yeraltı dünyası vardı ve Yahudi gangsterler Yidiş kökenli bir jargonla konuşuyorlardı. Bir pezevenk "simcha", bir dedektif ''shamus'' ve bir sülük ''trombenik'' olarak biliniyordu Yahudi-Amerikan mafyası yetişkin olduklarında çok çeşitli suç girişimlerinde yer alan iyi organize olmuş çetelere katılan, gençliğinde el arabası çalan, mağaza sahiplerini gasp eden kenar mahalle çocukları arasında ortaya çıktı.

Hızlı para, güç ve suçlu yaşam tarzının cazibesi hem ikinci nesil Yahudi hem de İtalyan göçmenler için çekiciydi. 20. yüzyılın başlarında New York'ta sözde bir Yahudi "suç dalgası" vardı. Rahatsız edici sayılarda genç Yahudinin İrlandalı, İtalyan ve diğer göçmenlerin çocuklarıyla birlikte suç işlerine (racketeering) bulaştığı söyleniyordu. Bununla birlikte, sözde Yahudi-göçmen suç dalgası basın ve kolluk kuvvetleri tarafından abartılmış olabilir.[] Suç ve nüfus rakamları, New York'taki Yahudilerin toplum ortalamasının çok altında bir oranda suç işlendiğini gösteriyor. Sosyolog Stephen Steinberg'in söylediği gibi, Yahudilerin şehir nüfusunun neredeyse üçte birini oluşturduğu 1920'lerde şehirdeki ağır tutuklamalarının altıda birinden daha azı Yahudi idi.

Meyer Lansky, 1958

II.Dünya Savaşı'ndan sonra

II.Dünya Savaşı'ndan sonraki birkaç on yıl boyunca, organize suçtaki baskın figürler, genellikle birlikte çalışan ikinci nesil Yahudi ve İtalyanlardı.

Meyer Lansky ve Los Angeles merkezli Mickey Cohen gibi Yahudi gangsterler, Harold "Hooky" Rothman ile birlikte, New York City, New Jersey, Chicago, Los Angeles, Miami ve Las Vegas'ta önemli gücü elinde tutmaya ve organize suç gruplarını kontrol etmeye devam etti. Shondor Birns, Cleveland'da, fuhuşu, hırsızlığı ve kumar suçlarını kontrol eden bir Yahudi suç patronuydu. Birns, İrlandalı gangster Danny Greene tarafından öldürüldüğü 1975 yılına kadar etkindi.

Yahudi-Amerikan organize suçlar yoksulluktan kaynaklanıyordu; bu, benzer durumdaki diğer etnisiteler için de suçluluğu teşvik eden türden bir şeydi. Amerikalı Yahudiler koşullarını iyileştirdikçe, Yahudi haydut ve haraççılar ya ortadan kayboldu ya da daha farklı bir Amerikan suç örgütünün içinde kayboldu. Amerikan Yahudileri, gangster geçmişlerine ilişkin kamu anılarını sessizce gömdüler; Mafyanın aksine, Meyer Lansky, Dutch Schultz ve Bugsy Siegel gibi ünlü Yahudi Amerikalı gangsterler hiçbir suç ailesi kurmadı.[4]

İrlandalı-Amerikan ve diğer etnik köken temelli gruplar gibi (İtalyan-Amerikan suç örgütleri hariç), Yahudi-Amerikan mafyasının varlığı II.Dünya Savaşı'ndan sonra azalmaya başladı. Yahudi-Amerikan bireyler, özellikle İtalyan-Amerikan ve İsrail mafyaları ile olmak üzere organize suçla yakından ilişkili olmaya devam etmekteydi.[5][] Ancak 20. yüzyılın ilk yarısında bir zamanlar İtalyan-Amerikan ve İrlandalı-Amerikan gangsterlere rakip olan Yahudi-Amerikan suç örgütleri ve çeteleri büyük ölçüde ortadan kalkmıştı.

20. yüzyılın sonlarından günümüze

Son yıllarda Yahudi-Amerikan mafyası, Ortodoks Yahudi, İsrailli ve Yahudi- Rus mafya grupları şekillerinde yeniden ortaya çıktı.

1990'lardan 2013'e kadar, ''New York boşanmaya zorlama çetesi'' üyeleri sorunlu evlilikler yaşayan Yahudi erkekleri, eşlerinden dini şekilde boşanmaları için, bazen de para almak için kaçırdı ve onlara işkence yaptı.Savcılar tarafından Bloods, Crips veya Mafia'ya benzeyen" bir "suç örgütü" olarak nitelendirilen ve ''hizmetleri'' için 100.000 $ 'a kadar ücret alan örgüt, FBI tarafından düzenlenen Sting operasyonu sonunda kapatıldı. Bazıları savcıların bahsettii "iyi organize edilmiş operasyon" eylemleri ile yargıçların önüne gelen diğer cinayet, terörizm, çocuk kaçırma ve adam kaçırma suçları arasında bir ayrım yapmak isterken Yargıç Freda Wolfson bunlar arasında herhangi bir fark görmediğini söyledi. Epstein 2015 yılında 10 yıl hapse mahkum edildi ve Wolmark 3 yıldan fazla hapis ve 50.000 $ para cezasına çarptırıldı.

Önemli üyeler ve ortaklar

  • Yahudi-Amerikan Mor Çetesi'nin lideri Abe Bernstein
  • Isadore Blumenfeld (Minneapolis'in suç patronu)
  • Meyer "Mickey" Cohen (Los Angeles suç patronu; Cohen suç ailesi)
  • Edward "Monk" Eastman (New York suç patronu)
  • George Freeman (Sydney suç patronu ve Lansky'nin ortağı)
  • Meyer Lansky (Yahudi-Amerikan mafya babası)
  • Abe Reles (Brooklyn merkezli Murder, Inc'in en çok korkulan tetikçisi)
  • Arnold Rothstein (New York suç patronu)
  • Dutch Schultz (Newark suç patronu)
  • Benjamin "Bugsy" Siegel (Kumarhane sahibi ve Las Vegas suç patronu)
  • Cleveland Sendikası'nın başkanları Moe Dalitz ve Louis Rothkopf
  • Alex Shondor Birns Cleveland Yahudi Suç Patronu
  • Abner Zwillman New Jersey Amerikalı Yahudi suç patronu
  • Lepke Buchalter Mafya tetikçi ekibi Murder, Inc'in başkanı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Tyler (22 Haziran 1970). "Book of the Week: The Kosher Nostra". New York Magazine. 3 (25). s. 50. 5 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2015. 
  2. ^ On the plaques above see the name Max Siegel, Siegel's father, whose Hebrew name is "Mordechai Dov ben Reb Beirush HaLevi" (from the Hebraic tribe of the Levites) and the one for Siegel, whose Hebrew name is "Bairush HaLevi ben Reb Mordechai Dov HaLevi;" from this we see that Bugsy was named for his grandfather, Dov, meaning bear (Bairush is the Yiddish for Dov), which was Americanized to Benjamin. All fathers are called Reb as an honorific on memorial plaques; Reb means "teacher" as in Rabbi.
  3. ^ Edward J. Bristow, Prostitution & Prejudice, The Jewish Fight against White Slavery, 1870–1939, Schocken, 1983
  4. ^ "Defenders of the faith", The Guardian, Saturday July 6, 2002
  5. ^ Steffensmeier, Darrell J. and T. Ulmer (2005). Confessions of a Dying Thief: Understanding Criminal Careers and Illegal Enterprise. New Brunswick (NJ): Aldine Transaction. 0-202-30760-3

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mafya</span> yasa dışı işlerle uğraşan, zor kullanarak birtakım gizli çıkarlar sağlayan örgüt

Mafya, yasa dışı işlerle uğraşan, zor kullanarak birtakım gizli çıkarlar sağlayan, çoğunlukla gizli ve hiyerarşik bir teşkilatlanmaya dayalı örgüt ya da bu örgütün mensubu kişiler anlamına gelir. Kumar, uyuşturucu, finans, inşaat, kaçakçılık, insan/kadın ticareti, fuhuş, tefecilik, karaborsacılık, gasp, adam kaçırma/öldürme, fidyecilik, çek ve senet tahsilatı gibi yüzlerce legal ve illegal sektörde faaliyet gösterebilir.

<span class="mw-page-title-main">Al Capone</span> Amerikalı çeteci (1899 – 1947)

Alphonse Gabriel Capone veya bilinen adıyla Al Capone, bazen "Scarface" lakabıyla da bilinen, 1925'ten 1931'e kadar Chicago Outfit'in kurucu ortağı ve patronu olarak İçki Yasağı döneminde ün kazanan Amerikalı bir gangster ve iş insanıydı. Mafya lideri olarak yedi yıllık saltanatı, 33 yaşında hapse girmesiyle sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Vito Genovese</span> İtalyan-Amerikalı çeteci (1897 – 1969)

Vito Genovese, Amerikan mafyasının liderlerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Lucky Luciano</span> İtalyan-Amerikalı çeteci (1897 – 1962)

Charles "Lucky" Luciano, İtalyan kökenli Amerikalı bir gangsterdir.

<span class="mw-page-title-main">Beş Aile</span>

Beş Aile, 1930'lardan günümüze New York'ta örgütlü suçu işleyen en büyük beş İtalyan-Amerikan mafya örgütlenmeleridir.

<span class="mw-page-title-main">Frank Lucas</span> Amerikalı çeteci (1930 – 2019)

Frank Lucas Amerikalı uyuşturucu kaçakçısı, gangster ve mafya lideri.

<i>Gangsterlerin Arasında</i>

Gangsterlerin Arasında 1990 ABD - İngiltere ortak yapımı neo-noir filmdir. Özgün adı State of Grace dir.

Gangster, yasa dışı işler yapan çete üyesidir. Terim çoğunlukla içki yasağı dönemi ABD'de görülen İtalyan mafyası kökenli örgütlenme üyelerini tanımlamak için kullanılır. ABD'deki bu tür örgütlenmelerin en önemlileri arasında Beş Aile sayılabilir. Ayrıca popüler kültüre yoğun etkileri Baba, Yaralı Yüz, The Sopranos gibi film ve dizilerde görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan mafyası</span>

Amerikan mafyası, İtalyan-Amerikan suç cemiyetidir. Sicilya mafyasına benzer bir şekilde Amerikan mafyasının resmî ismi yok ve gizli bir suç cemiyetidir. Üyeleri arasında Cosa Nostra ismi ile tanınır. Ayrıca Amerikan basını, Mafya dahil olmak üzere ABD'deki tüm organize suç gruplarını tanımlamak için "National Crime Syndicate" ismini uydurmuştur. Özellikle Sicilya'dan gelen İtalyan göç dalgalarının ardından Mafya, 19. yüzyılın sonuna doğru New York'un Lower East Side mahallesinde ve ABD'nin doğu yakasındaki diğer bölgelerde ortaya çıktı. Kökenleri Sicilya mafyasına uzanır fakat ABD'de ayrı bir örgüttür. Napolili, Calabrialı ve diğer İtalyan suç örgütleri Sicilyalılar ile birleşerek Kuzey Amerika'nın çağdaş pan-İtalyan mafyasını oluşturdular. Günümüzde Amerikan mafyası; Sicilya mafyası ve Camorra, 'Ndrangheta ve Sacra Corona Unita gibi diğer İtalyan organize suç grupları ile bir sürü suç faaliyetinde işbirliğinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Henry Hill</span> Amerikalı çeteci (1943 – 2012)

Henry Hill, Amerikalı gangster.

<i>Bugsy</i>

Bugsy, 1991 yılında Barry Levinson tarafından çekilen Amerikan suç ve dram filmidir. Film gangster Bugsy Siegel'in hayatını anlatır. Filmde Warren Beatty, Annette Bening, Harvey Keitel, Ben Kingsley, Elliott Gould, Joe Mantegna, Bebe Neuwirth, and Bill Graham yer almaktadır.

Türk mafyası, Türkiye merkezli veya Türk vatandaşlarının kurduğu organize suç örgütlerinin genel adıdır. Türkiye kökenli suç örgütleri, güçlü bir Türk göçmen topluluğunun bulunduğu Batı Avrupa ile Orta Doğu'da aktiftirler. Türk organize suç örgütleri, uluslararası düzeyde özellikle eroin olmak üzere uyuşturucu kaçakçılığı gibi çok çeşitli suç faaliyetlerine katılmaktadır. Eroin kaçakçılığında, eroini İtalya gibi ülkelere taşıyan Bulgar mafya gruplarıyla işbirliği yapmaktadırlar. Ancak son zamanlarda Türk mafya grupları da Güney Amerika'dan Avrupa'ya uzanan devasa kokain kaçakçılığı hattına doğrudan katılarak kokain kaçakçılığı dünyasına adım atmışlardır. İddialara göre, Güneş Karteli olarak bilinen Venezuellalı uyuşturucu kaçakçılığı örgütüyle kazançlı bir ortaklıkları var ve bu örgüt onlara Ekvador'dan suç unsurlarıyla birlikte kokain sevk ediyor. Türk organize suç örgütleri, Doğu Avrupa, Kafkaslar ve Basra Körfezi'nin zengin petrol devletleri gibi daha az geleneksel kokain pazarlarına da girmiştir. Sicilya mafyası ve Türk mafyasının da son derece yakın olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte diğer uyuşturucu türlerinin kaçakçılığı, yasadışı kumar, insan ticareti, fuhuş veya gasp gibi suç faaliyetleri Türkiye'nin yanı sıra Almanya, Hollanda, Belçika, Arnavutluk ve Birleşik Krallık gibi Türk toplumunun yoğun olarak yaşadığı Avrupa ülkelerinde de işlenmektedir. Türk mafyası 1970'lerde silah ticareti, 1980'lerden günümüze kadar eroin ticaretine karıştı ve ardından insan kaçakçılığına geçti. Türk suç örgütlerinin kökenleri iki bölgede ortaya çıkmıştır: Türkiye'nin kuzeydoğusundaki Doğu Karadeniz kıyısındaki Trabzon ve ülkenin güneyinde yer alan Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri.

<span class="mw-page-title-main">Johnny Torrio</span> Amerikalı çeteci (1882 – 1957)

John Donato Torrio, 1920'lerde Chicago Outfit'in kurulmasına yardım eden bir İtalyan-Amerikan gangsteriydi. Daha sonra yönetim Torrio'nun koruması Al Capone'a miras kalmıştır. Torrio 1930'larda Ulusal Suç Sendikası'nı önerdi ve daha sonra Şanslı Luciano ve Luciano suç ailesi için danışman oldu.

<span class="mw-page-title-main">Giosue Gallucci</span>

Giosuè Gallucci, New York'ta Camorra'ya bağlı İtalyan Harlem'in suç patronuydu. Bölgeye 1910-1915 yılları arasında hakim oldu ve kısmen siyasi bağlantıları nedeniyle tartışmasız "Küçük İtalya Kralı" ve "Küçük İtalya'nın Belediye Başkanı" olarak biliniyordu. Politika oyunu üzerinde sıkı bir kontrole sahipti, uygulayıcıları olarak Napoliten ve Sicilyalı sokak çetelerini kullandı.

<span class="mw-page-title-main">Tommy Lucchese</span> İtalyan-Amerikalı çeteci (1899 – 1967)

Thomas Gaetano Lucchese, "Tommy", "Thomas Luckese", "Tommy Brown" ya da "Tommy ThoMy Brown" olarak da bilinen Thomas Gaetano, İtalyan-Amerikan gangsteriydi ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Mafya'nın kurucu üyesiydi. 1951'den 1967'ye kadar, New York'ta organiz suç ailelerinden biri olan, Lucchese suç ailesinin patronuydu.

<span class="mw-page-title-main">Meyer Lansky</span> Amerikalı çeteci (1902 – 1983)

Meyer Lansky, "Mob's Accountant" olarak da bilinen, Yahudi asıllı Amerikalı büyük bir organize suç figürüydü ve ortağı Charles "Lucky" Luciano ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri'nde Ulusal Suç Sendikası'nın gelişmesinde etkili oldu.

<span class="mw-page-title-main">Bugsy Siegel</span> Amerikalı çeteci (1906 – 1947)

Benjamin "Bugsy" Siegel, Las Vegas Strip'in gelişimindeki itici güç olmuş bir Yahudi asıllı Amerikan gangsterdi. Siegel sadece Yahudi mafyası içinde değil, arkadaşı gangster Meyer Lansky ile birlikte İtalyan-Amerikan Mafyası ve büyük ölçüde İtalyan-Yahudi Ulusal Suç Sendikası içinde de önemli bir etki yarattı. "Yakışıklı" ve "karizmatik" olarak da tanımlanan Siegel, ilk ünlü gangsterlerden biri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Murder, Inc.</span>

Murder, Inc. organize suç örgütü. 1929 ile 1941 yılları arasında etkili olmuştur. Grup Yahudi ve İtalyan-Amerikan kökenli insanlardan oluşuyordu.

Genellikle capo olarak kısaltılan veya gayri resmi "kaptan" olarak anılan bir caporegime veya capodecina, Mafya'da bir liderlik pozisyonudur. Capo, bir rejime veya askerlerden oluşan bir "mürettebata" başkanlık eden ve organizasyonda önemli bir statüye ve nüfuza sahip olan İtalyan bir suç ailesinin "üyesi"dir. Caporegime, Sicilya'daki bir ailenin reisini ifade etmek için kullanılan İtalyanca bir kelimedir. Genel olarak bu terim, bir asker ekibine komuta eden ve doğrudan dona (patron) veya alt patrona veya sokak patronuna rapor veren bir organize suç örgütünün bir şubesinin başkanını belirtir. Kısaltılmış "capo" versiyonu aynı zamanda Latin Amerika uyuşturucu kartellerinin bazı yüksek rütbeli üyelerine atıfta bulunmak için de kullanılmıştır.

Suç ailesi, özellikle İtalyan organize suçlarında ve özellikle Sicilya Mafyası ve İtalyan Amerikan Mafyasında, genellikle belirli bir coğrafi bölge veya belirli bir dizi faaliyet içinde faaliyet gösteren bir organize suç örgütünün birimidir. En katı anlamıyla bir aile, üniter bir temelde veya daha küçük çetelerin oluşturduğu organize bir koleksiyon olarak faaliyet gösteren bir suç çetesidir. Buna karşılık, bir aile tek bir "girişim" olabileceği gibi daha büyük bir sendikanın veya kartelin parçası da olabilir. İsmine rağmen çoğu suç ailesi genellikle gerçek aile bağlarına dayanmaz veya bu bağlantılar etrafında şekillenmez, ancak etnik temelli olma eğilimindedirler ve birçok üye aslında birbiriyle akraba olabilir.