Yabani enginar - Turkipedia

Yabani enginar

Yabani enginarın çiçek başı

Biyolojik sınıflandırma

Âlem:	Plantae
Bölüm:	Magnoliophyta (Kapalı tohumlular)
Sınıf:	Magnoliopsida (İki çenekliler)
Takım:	Asterales
Familya:	Asteraceae (Papatyagiller)
Alt familya:	Carduoideae
Oymak:	Cynareae
Cins:	Cynara
Tür:	C. cardunculus

İkili adlandırma

Cynara cardunculus
L.

Yabani enginar (Cynara cardunculus), papatyagiller (Asteraceae) familyasından yaprakları dikenli yabani bir bitki türü. Çok yıllık bitkilerdir. Gövde yapraklı, dallı, kalın ve genellikle çiçek başları eğilmedikçe dimdik durur. 1,5 m yüksekliğindedir. Tüysü yapraklar almaşık dizili, loplara bölünmüş çok dikenlidir. Yaprakların gri-yeşil üst yüzeyi gevşek ağsı, alt yüzeyi sık gri donuk tüylüdür. Çiçekler mor renklidir. Koralla bazen mavi 5 cm uzunluğundadır. Tüp çok ince, boğaz kısmı geniş, loblar doğrusal (ince uzun) dır. Anterler uzun-oksu şekildedir. Boyuncuk uzun, silindirik ve ucu girintilidir. Meyve, silindirik konik ucu yere doğru bakar.

Anadolu'nun çeşitli yerlerinde yetişir. Baharın müjdecisidir. Birçok hastalığa iyi geldiği ve kişiye dinamizm kazandırdığına inanılan yabani enginarının tazesi, bulgur pilavı, et ve yumurtayla pişirilerek, kızartması yapılarak ya da salata olarak tüketilir. Yemek olarak kullanılmasının yanı sıra sakızı yapılır.

Nisan yağmurlarıyla kendini göstermeye başlar, taze olarak yılda sadece 2 hafta toplanır. Daha sonra sertleşip gerçek bir diken görünümü alır. Birçok yabani bitkinin aksine dağınık yetişir.

Sütü alınarak sakız üretiminde de kullanılan yabani enginarı toplamak isteyen kişinin, saatlerce dolaşması gerekir. Yaklaşık bir kilogram yabani enginarı toplamak, ancak birkaç saat kır gezintisi yapılmasıyla mümkün olur.

Resim galerisi

Cynara cardunculus - Museum specimen

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dut</span> bitki cinsi

Dut olarak yaygın olarak bilinen Moraceae familyasındaki çiçekli bitki'lerin bir cinsi olan Morus çeşitli yaprak döken ağaç türlerinden oluşur ve dünyanın birçok ılıman bölgesinde yabani olarak yetişir ve ekimi yapılır.

Monteri çamı, çamgiller (Pinaceae) familyasından anavatanı ABD ve Kanada olan 15–30 m boy, 30–90 cm çap yapabilen çam türü.

Dere otu, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından anavatanı Asya olan tek yıllık bir bitki türüdür. Bitkinin botanikteki adı ise Anethum Graveolens'tir ve bu cinsteki tek türdür. Anavatanı Avrupa'nın güneyi ve Asya'nın batısıdır. Türkiye'de de yabani olarak bulunduğu gibi, kültür bitkisi olarak bahçelerde de yetiştirilir. Dereotu, yaprakları ve tohumlarının yemeklere tat vermek için ot veya baharat olarak kullanıldığı Avrasya'da yaygın olarak yetiştirilmektedir.

Kuşkonmaz, sebze olarak yenen ve süs amacıyla yetiştirilen çeşitli bitki türlerini kapsayan bitki cinsi.

Ballıbaba, ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından Lamium cinsini oluşturan bitki türlerine verilen ad.

Enginar, papatyagiller familyasından mavi-mor renkli çiçekler açan, 50–150 cm boyunda çok senelik otsu bir bitki. Güney Avrupa ve Akdeniz çevresinde yetişir.

Boz kavak, söğütgiller (Salicaceae) familyasından 20 m'ye kadar boylanan ak kavak ve titrek kavak doğal melezidir.

Devedikeni, papatyagiller (Asteraceae) familyasından bazı dikenli bitkilerin ortak adıdır. Devekengeli, meryemanadikeni, sütlükengel olarak da bilinir.

Karahindiba, papatyagiller (Asteraceae) familyasından yaygın bir bitki türü. Çiçekleri sarı, yaprakları yeşil olsa da bitkinin adına "karahindiba" denilmiştir.

Kaktüs, Caryophyllales takımının 1750 kadar bilinen türüne ve yaklaşık 127 cinsine sahip Cactaceae bitki familyasının bir üyesidir. "Kaktüs" kelimesi Latince aracılığıyla, Theofrastos tarafından kimliği kesin olmayan dikenli bir bitki için kullanılan Antik Yunanca kelimesinden türemiştir.

Akantus ya da akant, Antik Yunan mimarisinde sütun başlarını süslemek üzere kullanılan bir bitki figürüdür.

Saçlı meşe, kayıngiller (Fagaceae) familyasından anavatanı Güney Avrupa ve Anadolu olan bir meşe türü.

Ankara armudu, Türkiye'de İç Anadolu Bölgesinde özellikle Ankara yöresinde yetiştiriciliği yapılan kışlık armut çeşidi.

İnülinler, birçok bitki çeşidi tarafından üretilen doğal bir bir grup polisakkaritlerdir, endüstriyel amaçlı genelliklehindiba' dan elde edilirler. İnülinler, fruktan olarak bilinen bir diyet lifi sınıfına aittir. İnülin, bazı bitkiler tarafından enerji depolamak için kullanılır ve tipik olarak köklerde veya rizomlarında bulunur. İnülini sentezleyen ve depolayan bitkilerin çoğu, nişasta gibi diğer karbonhidrat formlarını depolamaz. 2018’de ABD’de, Gıda ve İlaç İdaresi, inülini, üretilen gıda ürünlerinin besin değerini artırmak için kullanılan bir diyet lifi bileşeni olarak onayladı.

Petrosedum ochroleucum, Crassulaceae (damkoruğugiller) familyasından bir damkoruğu türü.

Aniseia, Convolvulaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir. Panama veya Herrera orijinlidir.

Pyrus communis caucasica, Rosaceae (gülgiller) familyasından bir bitki alt türüdür. Deniz seviyesinden 1.600 metre yüksekliğe kadar olan bölgelerde yetişir. Kafkasya bölgesinin endemik bitkilerinden biridir.

Botanik sözlüğü

Centaurea anthemifolia, papatyagiller (Asteraceae) familyasına ait çok yıllık bir bitki türüdür. Türkiye'ye endemik bir türdür ve Adana ilinde yayılış göstermektedir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.