İçeriğe atla

Yaban hayatı çiftçiliği

Kopi luwak üretimi için kullanılan kafesli misk kedisi

Yaban hayatı çiftçiliği, geleneksel olarak evcilleştirilmemiş hayvanların tarımsal bir ortamda yetiştirilmesi anlamına gelir. Kafe içerisinde evcil hayvan olarak tutulacak canlı hayvanlardan; gıda ve geleneksel tıp gibi ürünler; ve deri, kürk ve elyaf gibi malzemeler elde edilmektedir.[1][2][3]

Sözde faydaları

Bazı koruma uzmanları, vahşi yaşam çiftçiliğinin, genellikle yiyecek için avlanan vahşi hayvan popülasyonları üzerindeki baskıyı azaltarak, nesli tükenmekte olan türleri yok olmaktan koruyabileceğini savunuyor.[4] Diğerleri, seçkin birkaç tür dışında koruma çabalarının çoğu için zararlı olabileceğini iddia ediyor.[3]

Bazı Afrika toplulukları, sağlıklı olmak ve hayatta kalmak için gerekli günlük hayvansal protein miktarını elde etmek için bushmeat'e (Afrika vahşi hayvan yemeği) güveniyor.[5] Çoğu zaman, bu yemeğe özen gösterilmez ve hastalıkların yayılmasına neden olur. Yaban hayatı çiftçiliği, Afrika topluluklarına uygun şekilde işlenmiş bushmeat (Afrika vahşi hayvan yemeği) sağlayarak hastalıkların yayılmasını azaltabilir.[4]

Güney Afrikalı film yapımcısı Rick Lomba, The End of Eden adlı belgesel filminde, belirli türlerdeki yaban hayatı çiftçiliğinin çevresel açıdan sürdürülebilir ve gerçekten canlandırıcı etkisinin örneklerini sundu.

İlişkili riskler

Yaban hayatı çiftçiliği, o zamandan beri misk kedilerinin çiftçiliği ile bağlantılı olan SAR salgını gibi zoonotik hastalıkların ortaya çıkmasıyla ilişkilendirilmiştir.[6]

Sektörün mevcut durumu

Son yıllarda, Güney Afrika vahşi yaşam çiftçiliğinde (oyun çiftçiliği olarak da bilinir) muazzam bir büyüme gördü ve bu da düzenleme eksikliğinden dolayı bir dizi soruna yol açtı.[7] Bu, 33 yabani türün çiftlik hayvanları olarak yeniden sınıflandırılmasına yol açtı.[8]

COVID-19 salgınının bir sonucu olarak, Çin'de yaklaşık 20.000 vahşi yaşam çiftliği kapatıldı. Önceki yıllarda, Çin hükûmeti, 2017'de 520 milyar yuan veya 57 milyar sterlin olarak değerlendirilen yaban hayatı çiftçiliği endüstrisinin gelişimini teşvik ediyor ve teşvik ediyordu.[9]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Damania (2007). "The economics of wildlife farming and endangered species conservation". Ecological Economics. 62 (3–4): 461-472. doi:10.1016/j.ecolecon.2006.07.007. 
  2. ^ "The Value of Wildlife". Revue scientifique et technique (International Office of Epizootics) (İngilizce). Apr 2002. PMID 11974626. 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 
  3. ^ a b Tensen (1 Nisan 2016). "Under what circumstances can wildlife farming benefit species conservation?" (PDF). Global Ecology and Conservation (İngilizce). 6: 286-298. doi:10.1016/j.gecco.2016.03.007. ISSN 2351-9894. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Şubat 2021. 
  4. ^ a b "Wildlife Farming: Does It Help Or Hurt Threatened Species?". Yale E360 (İngilizce). 30 Ağustos 2016. 15 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 
  5. ^ "Chapter 2 - Direct contribution of wildlife to food security". www.fao.org. 1997. 8 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2019. 
  6. ^ "Can Asia's infectious disease-producing wildlife trade be stopped?". Grist (İngilizce). 29 Mart 2020. 30 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 
  7. ^ "South Africa struggles to manage wildlife ranching: why it's a problem". The Conversation (İngilizce). 14 Kasım 2019. 14 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 
  8. ^ "SA reclassifies 33 wild species as farm animals". Daily Maverick (İngilizce). 15 Ekim 2019. 20 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 
  9. ^ Standaert (25 Şubat 2020). "Coronavirus closures reveal vast scale of China's secretive wildlife farm industry". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afrika yaban köpeği</span>

Afrika yaban köpeği, köpekgiller (Canidae) familyasından Afrika'da yaşayan vahşi bir köpek türü.

<span class="mw-page-title-main">IUCN Kırmızı Listesi</span>

IUCN Nesli Tükenme Tehlikesi Altında Olan Türlerin Kırmızı Listesi ve bitki ve hayvan türlerinin dünyadaki en kapsamlı Küresel Koruma durumu envanteridir. IUCN Kırmızı Listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından sürdürülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kediler</span> Kedigiller familyasının mevcut bir alt familyası, Pantherinae

Büyük kediler (Pantherinae), kedigiller (Felidae) familyasındaki, ağırlığı bazen birkaç yüz kiloya kadar varan kedi türleri. Boyutlardaki büyük farklara rağmen kedi türleri davranış ve yapı bakımından pek fark göstermezler. Bütün kediler Karnivor ve süper avcıdır.

<i>Mandril</i> Afrikada yaşayan köpeksi maymun türü

Mandril, köpeksi maymunlar familyasından, Afrika'da yaşayan bir primattır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika vahşi hayvan yemeği</span>

Afrika vahşi hayvan yemeği ya da bushmeat. Tropikal ormanlarda yemek bulmak için evcil olmayan memelilerin, sürüngenlerin, iki yaşamlıların ve kuşların avlanılmasıyla elde edilen et.

<span class="mw-page-title-main">Vahşi yaşam</span> İnsan tarafından yetiştirilmeksizin bir sahada büyüyen veya yaşayan evcil olmayan organizmalar

Vahşi yaşam veya yaban hayatı evcilleştirilmemiş hayvan türlerini ifade eder; insanlar tarafından tanınmadan yetişen veya vahşi bölgelerde yaşayan tüm bitkiler, mantarlar ve diğer organizmalar da buna dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Fotokapan</span> herhangi bir aktivite yüzünden tetiklediğinde fotoğraf çekilmesine sebep olan kamera cihazı

Fotokapan, hareket sensörü veya kızılötesi sensör ile donatılmış veya tetikleyici olarak bir ışık demeti kullanan, uzaktan etkinleştirilmiş bir kameradır. Kamera yakalama, araştırmacılar yoksa vahşi hayvanları film üzerinde yakalamak için kullanılan bir yöntemdir ve onlarca yıldır ekolojik araştırmalarda kullanılmıştır. Avcılık ve yaban hayatı görüntüleme uygulamalarına ek olarak, araştırma uygulamaları arasında yuva ekolojisi, nadir türlerin tespiti, nüfus büyüklüğü ve tür zenginliğinin tahmin edilmesi yanı sıra insan yapımı yapıların yaşam alanı kullanımı ve işgali araştırmaları da yer almaktadır.

Yaban hayatı koruma, türlerin soyunun tükenmesini önlemek için yabani türlerin ve habitatlarının korunması uygulamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yarasa yemekleri</span>

Yarasalar bazı Asya, Afrika ve Pasifik ülkelerinde yemek olarak tüketilir. Vietnam, Seyşeller, Endonezya, Palau, Tayland, Çin ve Guam yarasa yeme kültürünün olduğu ülkelerden bazılarıdır. Meyve yarasası türlerinin yarısı yemek için avlanırken, böcekçil yarasa türlerinin sadece %8'i yemek için avlanır. Guam'da Mariana meyve yarasası nadir bulunan pahalı ve leziz bir yiyecek olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Yaban hayvanı ızdırabı</span>

Yaban hayvanı ızdırabı, insan kontrolünde olmayan hayvanların hastalık, yaralanma, parazitizm, açlık, susuzluk, anormal hava koşulları, doğal felaketler ve diğer hayvanlar tarafından öldürülmeleri sonucu yaşadıkları acıya denir. Yaban hayvanı ızdırabı, tarih boyunca din felsefesi alanı içinde kötülüğe örnek olarak tartışılmıştır. Yakın zamanda bir grup akademisyen problemin boyutunu seküler açıdan, insanların önlemek için çaba sarf edebilecekleri bir ahlaki mesele olarak ele almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Av sahası</span>

Bir av sahası vahşi hayvanların güvenli bir şekilde yaşadığı veya spor için kontrollü bir şekilde avlandığı geniş bir arazi alanıdır. Avcılık yasaklanmışsa bir av sahası doğa koruma alanı olarak kabul edilebilir; bununla birlikte, bir av sahasının odağı özellikle hayvanlar (fauna) iken, bir doğa koruma alanı bölgenin doğal biyotasının tüm yönleriyle ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Batız Devlet Tabiatı Koruma Alanı</span> Türkmenistanda bir tabiat koruma alanı

Batız Devlet Tabiatı Koruma Alanı, Güneybatı Türkmenistan'ın Merv ve Ahal illerinde yer alan ve 1941 yılında kurulmuş olan, 877 kilometrekare (339 sq mi) alan kaplayan bir koruma alanıdır (zapovednik). Karakum Çölü'nün güneyinde yer alır ve Hari Nehri batı sınırını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Priscilla Cohn</span>

Priscilla T. Neuman Cohn Ferrater Mora, Amerikalı filozof ve hayvan hakları aktivistiydi. Pennsylvania Eyalet Üniversitesi'nde Emerita Felsefe Profesörü, Oxford Hayvan Etiği Merkezi'nin müdür yardımcısı ve Hayvan Etiği Dergisi'nin eş-editörüydü.

<i>Amazona viridigenalis</i> Kuzer Amerika papağanlarının bir türü

Kırmızı taçlı amazon, aynı zamanda kırmızı taçlı papağan, yeşil yanaklı amazon veya Meksikalı kırmızı başlı papağan olarak da bilinir, nesli tükenmekte olan bir Amazon papağanıdır ve kuzeydoğu Meksika'ya ve muhtemelen güney Teksas'a endemiktir. 1994 tarihli bir araştırma, 2.000 ila 4.300 yetişkin bireyden oluşan vahşi popülasyonların varlığını ortaya koydu; IUCN Kırmızı Listesi, türü popülasyonu azalan, küresel olarak nesli tükenmekte olan bir tür olarak kabul etmektedir. Yerli kuşların hayatta kalmasına yönelik ana tehditler, tuzağa düşürülmüş kuşların evcil hayvan ticareti için Meksika'dan ABD'ye yasadışı olarak ihraç edilmesi ve doğal yaşam alanlarının, Meksika'nın kuzeydoğusundaki ova ormanlarının yok edilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Liberya mutfağı</span>

Liberya mutfağı, Batı Afrika ülkesi olan Liberya'nın yemek kültürüdür. Liberya mutfağı; pirinç, manyok, muz, tatlı patates, tropikal meyvelerin ve sebzelerin yanı sıra balık, et ve daha fazlasının tüketimine odaklanır.

<span class="mw-page-title-main">Sokak kedisi</span>

Sokak kedisi veya yabani kedi, dışarıda yaşayan ve genellikle insanlarla temastan kaçınan, sahipsiz bir evcil kedidir. Kendisinin ele alınmasına veya dokunulmasına genellikle izin vermez ve insanlardan gizlenir. Terk edilen evcil hayvanlar, yavru kediler zamanla sokak kedilerine dönüşebilirler. Vahşi kediler onlarca nesil boyunca üreyebilir ve kentsel, savan ve çalılık ortamlarda agresif bir yerel süper avcı haline gelebilir. Bazı sokak kedileri, kedili kadınlar gibi onları düzenli olarak besleyen insanlarla daha rahat olabilir, ancak uzun süreli sosyalleşme girişimlerine rağmen, genellikle uzak dururlar ve en çok gün batımından sonra aktif olurlar.

<span class="mw-page-title-main">Serengeti</span>

Serengeti, Afrikanın güneydoğusunda bulunan Tanzanya'nın kuzeyini kapsayan yaklaşık 30.000 km²'lik bir koruma alanıdır. Serengeti ekosistemi içerisinde Serengeti Millî Parkı ve çeşitli av sahaları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gerald Durrell</span>

Gerald Malcolm Durrell,, İngiliz doğa bilimci, yazar, hayvan bakıcısı, çevreci ve televizyon sunucusudur. 1959'da İngiliz Kanal adalarından Jersey Adası'nda Durrell Yaban Hayatı Koruma Vakfı'nı ve Jersey Hayvanat Bahçesini kurdu. Çoğunlukla bir hayvan koleksiyoncusu ve meraklısı olarak kendi hayatı hakkında, en ünlüsü 1956'da yayınlanan My Family and Other Animals olmak üzere yaklaşık kırk kitap yazdı. Ailesinin Yunanistan'ın Korfu Adası'nda yaşadığı yıllara ait anıları iki televizyon dizisine ve bir televizyon filmine uyarlandı. İngiliz romancı Lawrence Durrell'in en küçük kardeşiydi.

FloraBase, Batı Avustralya florasının halka açık web tabanlı bir veri tabanıdır. Açıklamalar, haritalar, resimler, koruma durumu ve isimlendirme ayrıntıları dahil olmak üzere 12.978 takson hakkında güvenilir bilimsel bilgiler sağlar. 1.272 yabancı takson da kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Yaban Hayatı Günü</span>

20 Aralık 2013 tarihinde, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 68. oturumunda aldığı UN 68/205 sayılı kararla, 1973 yılında kabul edilen Gezegendeki Nesli Tükenmekte Olan Yabani Türlerin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme'nin (CITES) uluslararası kabul günü olan 3 Mart'ı, fauna ve floraya fayda sağlamak ve farkındalık oluşturmak adına Dünya Yaban Hayatı Günü olarak ilan etmeye karar verdi. Bu anma gübü Tayland tarafından dünyanın vahşi fauna ve florasını kutlamak ve farkındalık yaratmak için önerildi. Böylece ilk kez 2014 yılında Dünya Yaban Hayatı Günü kutlanmıştır.