İçeriğe atla

YaM-5 kutu mayını

YaM-5 tanksavar mayınının ABD ordusu tarafından yayınlanmış kesiti .

YaM-5 (tanksavar mayını 5 kiloluk) SSCB tarafından geliştirilen bir tür ahşap kasalı tahripli tanksavar mayınıdır. Çok farklı çeşitte ahşaptan çok farklı modeller üretilmiştir. Mayın basitçe dikdörtgen ahşap bir kutu ve içerisindeki patlayıcıdan oluşmaktaydı. MUV çekme fünyesi mayının yan tarafında bulunuyordu. Yeterli bir basınca marus kalan baskı tapası çökmekte ve hemen altında bulunan fünye içerisindeki iğneyi harekete geçirmekteydi. Bunun sonucunda ilk ateşleyici yanmakta ve kağıda sarılı bulunnan ana patlayıcıları ateşlemekteydi.

YaM-10 adı altında ve YaM-5 modelinin büyütülmüş benzeri bir mayında üretilmiştir.

Ahşap kutular genellikle zeytin yeşili, gri veya beyaza boyanıyordu.

Mayınlarda genellikle tuzaklama düzeneği bulunuyordu.

Aşağı yönlü basınç mayın kapağının düşmesine buda kapağın altında bulunan ateşleyici pimin mayını patlatmasına neden olmaktaydı.

Özellikleri

YaM-5YaM-5KYaM-5MYaM-5UYaM-10
Uzunluğu 49.53 sm60 cm49.53 sm50.16 sm
Eni 19.70 sm17.50 sm19.30 sm19.30 sm
Boyu 8.89 sm16.25 sm16.25 sm16.25 sm
Ağırlığı 6.35 kg7.26 kg7.26 kg6.35 kg10 ila 12.25 kg
Patlayıcı ağırlığı 5 kg7.26 ila 10 kg
Çalışma ağırlığı 136 kg

Kaynakça

  • TM 5-223, Foreign Mine Warfare Equipment
  • Pamphlet No. 30-50-1, Handbook on the Soviet Army

Dış bağlantılar

YaM-5 kutu mayını hakkında bilgi ORDATA

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Anti personel mayını</span>

Anti-personel mayını kara mayını sınıfı içerisinde tanksavar mayınları gibi taşıtlara karşı kullanılan türün dışındaki insan hedeflerine karşı geliştirilmiş bir mayın türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Tanksavar mayını</span> tank imha etmek için zemine yerleştirilen patlayıcı

Tanksavar mayını,, bir tür kara mayını olup tank ve zırhlı savaş araçlarına hasar vermek veya imha etmek amacıyla geliştirilmiştir.

Riegel mine 43 veya II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından geliştirilen ve kullanılan çelik kasalı bir tanksavar mayınıdır. Mayın uzun kalın dikdörtgen yapının alt ve üst kısmında metal tabla ve bunların arasındaki metal bir kutu içerisindeki patlayıcı maddeden oluşmaktadır. Mayının zıt uçlarında iki adet ZZ42 fünye bulunmaktaydı. Ayrıca ilave olarak üst fünyede takılmaktaydı. Mayın İtalyan yapımı B-2 mayınına benzemektedir. Diğer bir model olan Riegel mine 44 ise farklı bir fünye ile üretilmiştir. Mayın 1943 ile 1945 yılları arasında toplamda 3,051,400 adet üretilmiştir.

M7 ABD tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan küçük metal kasalı bir [[tanksavar mayını|basınçlı tanksavra mayınıdır. Mayının geliştirilmesinde İngiltere yapımı Hawkins el bombasından yararlanılmıştır. Toplamda 2.5 milyon adet üretilmiştir. ABD Ordusunun kullanımından kaldırılmış olan mayın Angola, Burma, Kamboçya, Çat, Eritre, Etiyopya, Kore, Lübnan, Myanmar, Somali, Tayland ve Zambiya tarafından kullanılmıştır.

M6, M6A1 ve M6A2 ABD yapımı metal kutulu dairesel tanksavar mayınıdır. Daha sonra yerlerini M15 mayınına bırakmışlardır. Mayın doğal şartlarda zeytin yeşili renginde olup mayının merkezinde büyükçe bir baskı tapası bulunmaktadır.Mayının merkezinde bulunan baskı tapasını 3 farklı konuma getirilmekteydi. KURULU, TEHLİKELİ ve GÜVENLİ. Baskı tapası akordeona benzeyen bir yapıda durur ve yeterinde güç kullanıldığında bu baskıyı aşağıya iletir. Aşağıya iletilen bu baskı ateşleme tapası içerisindeki yayı harekete geçirir ve fünye içerisindeki iğne fünyeyi patlatır. Patlayan fünye çevrecinde bulunan ana patlayıcıyı infilak ettirir.

<span class="mw-page-title-main">M15 mayını</span>

M15 mayını ABD yapımı geniş dairesel bir basınçlı tanksavar mayınıdır. Daha önce kullanılmakta olan M6A2 tanksavar mayınının daha geniş bir modelidir. Mayın Kore Savaşı sırasında kullanılmıştır. Her ne kadar M19(plastik kılıflı ve minimum metal içeren modern tasarım) mayınları M15 mayınlarının yerini almışsa da, ABD M15'leri güvenilir ve efektif gördüğü için elinde büyük miktarda stok bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">TMA-2 mayını</span>

TMA-2 eski Yugoslavya yapımı dikdörtgensel plastik kasalı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Görüntü ve ebat olarak yerini aldığı PT-56 modeline benzemektedir. Taşıma sapı açıkken görüntü olarak çanta veya dizüstü bilgisayara benzemesinden ötürü kısaca İngilizce “briefcase” veya “Laptop” takma adları verilmiştir. Mayın iki kesimden oluşmaktaydı. Üst kısımda iki yanlarda yivli baskı plakaları ve geniş geniş dairesel fünye tapaları ve bunların altında merkezinde UANU-1 fünyesi bulunan ana patlayıcılar bulunmaktaydı. Mayın üzerindeki ikincil fünye ise yerinden oynatılması durumunda patlamak üzere tuzaklama amaçlı takılmıştır.

ATM-74 Kuzey Kore yapımı ahşap maın kutulu bir tanksavar mayınıdır. Rus yapımı TMD-B mayınının kopyasıdır. Mayın aşhap kutu içerisinde TNT ve onun üzerinde yine ahşaptan baskı plakası bulunmaktadır. MAyında kullanılan fünye Rus yapımı MV-5 baskı fünyesine benzemektedir.

Mk 4 mayını veya Mayın G.S. Mk IV was Birleşik Krallık tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan bir tahripli tanksavar mayınıdır. Dıştan bakıldığında silindir şeklinde bir ana gövdeye sahip olan mayının içerisi TNT veya Baratol sınıfı patlayıcı madde ile doldurulmuştur. Mayının üst kısmında bulunan baskı plakası ana gövdeye dört adet mandal ile tutturulmuştu. Emniyet pimli Contact Mine Fuse No.3 Mk I model fünye kullanmaktaydı. Fünye basit olarak yayı emniyet pimi ile tutturulmuş bir ateşleyici iğneden oluşuyordu. Mayının üzerinde belli bir ağırlık ile geçilmesi durumunda mandallar kırılmakta baskı plakası aşağıya düşmekte ve yayı tutan emniyet pimini yerinden çıkartmaktaydı. Boşalan yay iğneyi hareket ettirmekte ve iğne hemen altında bulunan hassas ateşleyici maddeyi yakmaktaydı. Ana patlayıcının ortasında bulunan bu maddenin harekete geçmesi ile mayın infilak etmekteydi.

Mk 5 veya Mayın G.S. Mk V Birleşik Krallık tarafından geliştirilen silindir şeklinde metal kasalı ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan bir tahripli tanksavar mayınıdır. 1943 yılında ordu servisine girmiştir. Yerini daha sonra geliştirilen İngiliz yapımı Mk 7 mayınına bırakmıştır.

Na-Mi-Ba mayını, Çekoslovakya yapımı metalsiz bakalit kasalı dairesel bir tanksavar mayınıdır. Mayının yatay seviyeli fünyesi içerisinde bulunan cam tüp bulunmaktadır. Çok az bir ağırlıkta bile kırılan bu cam çerisindeki asit ana patlayıcıyı harekete geçirecek yardımcı patlayıcıyı ateşler. Mayının sahip olduğu ana patlayıcı aslında diğer tanksavar mayınlarında ilk ateşleyici olarak kullanılacak kadar azdır. Çok düşük çalışma ağırlığında ötürü mayın çoğu zaman anti personel mayını olarak işlev görmektedir.

PP Mi-D mayını Çekya yapımı olan ve aslı II. Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından üretilen Schu-mine 42 model tahripli tanksavar mayınının bir kopyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Topfmine</span>

Topfmine Alman yapımı dairesel şekilli metalsiz tahripli tanksavar mayını serisine verilen addır. Alman Ordusu Wehrmacht tarafından 1944 yılından II. Dünya Savaşı sonuna kadar kullanılmıştır.

TMD-1 ve TMD-2 Yugoslavya tarafından geliştirilen ahşap kasaya sahip bir tahripli tanksavar mayınıdır Rus yapımı TMD-B modeline benzemektedir. Mayın ahşap bir kutu ve içerisindeki ana patlayıcı olarak kullanılan TNTden oluşur. Bir yüzünde kayış taşıma sapı bulunur. Baskı plakasının hemen altında fünye bulunur. Plakaya yapılan bir basınç hemen fünyeye iletilmekte o da ana patlatıcıyı infilak ettirmektedir.

TMD-44 ve TMD-B basit birer dikdörtgen şeklinde SSCB tarafından geliştirilen ahşap kasaya sahip birer tanksavar mayınıdır. Mayınlar II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır. Ebat olarak birebir aynı olan mayınların tek farkı sahip oldukları fünyelerdi. Sahip oldukları ahşap mayın kutusu çürümeye veya böcekler tarafından yenilmeye açıktı. Bu sebepten mayın çok kolay bozulabilmekte veya çalışma ağırlığı 3 kiloya kadar düşmekteydi. Mayın günümüzde aşağıdaki ülkelerde bulunmaktadır: Afganistan, Angola, Çad, Küba, Mısır, Kore, Mozambik, Namibya, Ruanda, Yemen, Zambiya ve Zimbabve.

<span class="mw-page-title-main">Panssarimiina m/S-39 ve m/S-40</span>

Panssarimiina m/S-39 ve Panssarimiina m/S-40 Fin yapımı bir tür basınçlı tanksavar mayınıdır. Mayınlar Kış Savaşı sırasında [[SSCB birliklerine karşı kullanılmıştır. Kış Savaşı sırasında hem ucuz hem de üretimi kolay bir mayına ihtiyaç duymuşlardır. m/S-39 Major A. Saloranta başkanlığındaki bir ekip tarafından Ekim 1939 tarihinde geliştirilmiş ve 8 Kasım 1939 tarihinde üretimine başlanmıştır. Finlandiya daki Lahti ve Helylä kentlerinde bulunan mobilya fabrikalarında bir hafta içerisinde 2,000 adet mayın üretilmiştir. Kış Savaşı sonuna kadar toplam olarak 133,000 adet mayın üretilmiştir. Mayının üzerinde yapılan değişiklikler ile m/S-40 modeli geliştirilmiştir.

NV-41 ahşap kasalı SSCB yapımı bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır. Mayın basit olarak dikdörtgen bir ahşap kutu ile alt kısmındaki patlayıcı doldurma tapasından oluşmaktadır. Üst kısmında ise yayla tutturulmuş baskı kapağı bulunur. Yeterli miktarda yapılan baskı sonucunda kapak çöker ve altında bulunan fünyeyi harekete geçirir. Baskı plakasına yapılan ağırlık sonucunda basınç pistonu aşağıya doğru iner ve yayla tuturulmuş ateşleme iğnesini ileriye doğru hareket ettirir. Ateşleme iğnesi ise mayının ana patlayıcısını infilak ettirecek olana hassas ateşleyiciyi yakar.

POMZ, POMZ-2 ve POMZ-2M modelleri Rusya yapımı birer kazıklı anti personel mayınıdır. POMZ mayını II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır. Daha sonra yerine POMZ-2 modeline, o da yerini POMZ-2M modeline bırakmıştır. Bu mayınlar daha sonra Kore Savaşı ve Vietnam Savaşı sırasında çok miktarda kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">T-IV mayını</span>

T-IV SSCB yapımı II. Dünya Savaşı öncesinde geliştirilen ve savaş sırasında kullanılan bir tahripli tanksavar mayınıdır. Mayının metal kutusu üzerinde ahşap baskı plakası bulunuyordu. Ahşap plaka dört köşeden metal kutuya civatalanmıştı.Kendinden sonra üretilen TM-38 modeli ile benzer özellliklere sahipti.

<span class="mw-page-title-main">PMD serisi mayınlar</span> Rus yapımı bir tür anti personel mayını

PMD-6, PMD-7 ve PMD-57 serisi mayın Rus yapımı bir tür anti personel mayınıdır. Şekil olarak bir yuva içine kesilmiş bir menteşeli kapaklı ahşap bir kutu gibidir. Üstteki kapağın altında onu tutan bir emniyet pimi, onun altında da ateşleyici iğne bulunur. Mayın üzrindeki kapağa yapılan yeterli bir basınçta bu iğne fünyeyi ateşlemektedir. Bu mayınlar 1 ila 10 kg arasındaki ağırlıklarda çalışmaktadır. Tüm mayınlarda MOV serisi ateşleyici kullanılmıştır.