İçeriğe atla

Yaşayan İnsan Hazineleri Ulusal Envanteri

Yaşayan İnsan Hazineleri (YİH), Somut Olmayan Kültürel Mirasın belli unsurlarını yeniden yaratmak ve yorumlamak açısından gerekli bilgi ve beceriye yüksek düzeyde sahip kişileri anlatır.[1]

Yaşayan İnsan Hazineleri şu ölçütlere göre belirlenir.[1]

  1. Ustalığını 10 yıldır icra ediyor olması,
  2. Sanatını usta-çırak ilişkisi ile öğrenmiş olması,
  3. Bilgi ve becerisini uygulamadaki üstünlüğü,
  4. Konusunda ender bulunan bilgiye sahip olması,
  5. Kişi veya grubun yaptığı işe kendini adamışlığı,
  6. Kişi veya grubun bilgi ve becerilerini geliştirme yeteneği (sanatının toplumla buluşmasını sağlayacak yenilikler içermesi),
  7. Kişi veya grubun bilgi ve becerilerini çırağa aktarma becerisi (çırak yetiştirmiş olması).

Liste

  • Tacettin Diker (Karagöz Sanatçısı)
  • Orhan Kurt (Karagöz Sanatçısı)
  • Metin Özlen (Karagöz Sanatçısı)
  • Hayri Dev (Çam Düdüğü Yapımı ve İcracılığı)
  • Şeref Taşlıova (Âşıklık Geleneği)
  • Sıtkı Olçar (Çini Sanatı)
  • Mehmet Girgiç (Keçecilik)
  • Bekir Tekeli (Bağlama Yapımı)
  • Uğur Derman (Klasik Kitap Sanatı)
  • Hasan Çelebi (Hüsn-ü Hat Sanatı)
  • Neşet Ertaş (Mahalli Sanatçı - Ozan)
  • Mehmet Gürsoy (Çini Sanatı)
  • Fuat Başarı (Ebru Sanatı)
  • Veli Aykut (Zakir)
  • Emine Karadayı (Dokumacı ve Doğal Boyamacı)
  • Yaşar Güç (Dilli/Dilsiz Kaval Yapımcısı ve İcracısı)
  • Tahsin Kalender (Taş Ustalığı)
  • İrfan Şahin (Kispet Yapımı)
  • Cemil Kızılkaya (Ahşap Baskı-Yazmacılık)
  • Mahmut Sür (Nazar Boncuğu Yapımı)
  • Celal Yılmaz (Mersiyehan)
  • Mehmet Acet (Zakir)
  • Cahide Keskiner (Minyatür Sanatı)
  • İslam Seçen (Klasik Kitap Sanatı)
  • Salih Balakbabalar (Sedefkar)
  • Muammer Semih İrteş (Kalemişi)
  • Ahmet Yaşar Kocataş (Keçe Ustası)
  • İsmail Nar (Âşıklık Geleneği)
  • Osman Efendioğlu (Şair (Atma Türkü))
  • Macahel Yaşlılar Korosu (Çok Sesli Şarkı Söyleme Geleneği Temsilcileri)
  • Ümmü Balyemez (Eşme Kilimi Dokumacılığı)
  • Orhun Güven (Bitki Yetiştirme ve Ağaç Aşılama)
  • Fidan Atmaca (Damal Bebek Yapımı)
  • Subhi Hindi Yerli (Telkari Gümüş İşlemeciliği)
  • Ahmet Hikmet Barutçugil (Ebru Sanatı)
  • Ali Rıza Ezgi (Âşıklık Geleneği)
  • Halime Özke (Sipsi Yapımı ve İcracılığı)
  • Hasan Büyükaşık (İpek Böcekçiliği ve Dokumacılığı)
  • Hasan Sancak (Kemençe Yapım Ustalığı)
  • İsmail Bütün (Çanakkale Seramiği)
  • Adem Göçer (Abdallık Geleneği-Davul Yapımı ve İcracılığı)
  • Hamza Üstünkaya (Çini Sanatı)
  • Mehmet Bedel (Sipsi Yapımı ve İcracılığı)
  • Maksut Koca (Âşıklık Geleneği)
  • Mahmut Efeoğlu (Bakırcılık- Alem Ustalığı)
  • Tevfik Alparslan Babaoğlu (Ebru Sanatı)
  • Ayten Tiryaki (Hüsn-ü Hat Sanatı)
  • Fatma Çiçek Derman (Tezhip Sanatı)
  • Tansel Işık (Ağaç Baston Yapımı Ustası)
  • Salim Yaşar (Çömlek Ustası)
  • Mehmet Orhan Çakıroğlu (Yemeni Yapım Ustası)
  • Mustafa Sami Onay (Kaşık Yapımı Ustası)
  • Mehmet Başsav (Geleneksel Lületaşı Ustası)
  • Alpay Ekler (Karagöz Sanatçısı)
  • İsmail Araç (Karatabak Dericilik Geleneği)
  • Hasan Tuluk (Metal El İşçiliği Ustalığı)
  • Amir Ateş (Mevlid Geleneği)
  • Sevim Ataner (Ehram Dokumacılığı Geleneği)
  • Mustafa Civelek (Islık Dili Geleneği)
  • Ali Akbey (Geleneksel Ahşap Oyuncak Yapım Ustalığı)
  • Milli Savunma Bakanlığı Askeri Mehteran Birliği (Mehter Geleneği)
  • Gülbün Mesara (Tezhip, Katı ve Minyatür Sanatı)
  • Hüsamettin Yivlik (Ahşap Oymacılığı)
  • Hasan Tabakoğlu (Kazaziye Sanatı)
  • Nahya Güzelyurt (Yorgancılık)
  • İbrahim Atıcı (Semercilik Geleneği)
  • Fatma Önkol (Masal Anlatma Geleneği)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "Yaşayan İnsan Hazineleri Ulusal Envanteri". aregem.ktb.gov.tr. 24 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Antropoloji ya da insan bilimi, geçmiş ve günümüz topluluklarında yaşayan insanların çeşitli yönlerini inceleyen bilim dalı. İnsanın kültürel ve fiziki yapısını araştıran antropoloji, insanlık tarihinin en eski dönemlerinin aydınlatılmasına yardımcı olur. Bu bilim, insanı kültürel, toplumsal ve biyolojik çeşitliliği içinde anlamaya; insanlığın başlangıcından beri toplulukların çeşitli koşullara nasıl uyarlandığını, bu uyarlanma biçimlerinin nasıl gelişip değiştiğini, çeşitli küresel olayların nasıl dönüştüğünü görmeye ve göstermeye çalışır.

İsim, özel-genel (cins), canlı-cansız, somut-soyut tüm varlık, kavram ve olayları karşılayan sözcüklerdir. Sıfat, zarf, zamir gibi kelime grupları isim soylu kelimeler olarak kabul edilir. Türkçede isimler genel olarak kabul edilen dört farklı şekilde sınıflandırılır:

Âşık halk edebiyatı, halk diliyle ve hece vezniyle meydana getirilen, saz eşliğinde söylenen şiirlerden oluşan geleneksel Türk edebiyatı dalıdır. âşıkların oluşturduğu eserlerin bütününe verilen isimdir.Halk edebiyatı içerisinde yer alır. Anonim ürünlerin dışında kalan şiirlerin oluşturduğu edebi ürünler toplamıdır. Kimi âşıkların başından geçen ve yaygınlaşıp ünlenen hikâyeler de âşık edebiyatı içinde incelenir.

<span class="mw-page-title-main">Québec</span> Kanada eyaleti

Quebec, Kanada'nın doğu bölgesinde en büyük eyaleti olmasının yanı sıra Kanada'da sadece Fransızcanın resmî dil olduğu tek eyalettir.

Sanat eğitimi, kişinin duygu, düşünce ve izlenimlerini anlatabilmek, yetenek ve yaratıcılığını estetik bir seviyeye ulaştırmak amacıyla yapılan eğitim faaliyetlerinin tümüdür.

Birey, günlük konuşma dilinde genellikle bir tek kişiyi tanımlamak için kullanılan kelimedir. Farklı alanlarda birey sözcüğü, bir kişi anlamından ziyade herhangi bir tek değer, obje veya tanım tanımlamakta kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Dakar</span> Senegalin başkenti

Dakar, Senegal Cumhuriyeti'nin başkenti.

<span class="mw-page-title-main">Entelektüel</span> eleştirel düşünme ve akıl yürütme ile uğraşan kişi

Entelektüel, aydın ya da münevver, zekâsını ve analitik düşünme yetisini mesleği gereği ya da kişisel amaçlarına erişmekte kullanan kişi. Entelektüel kelimesinin kökeni Latince intellectus (anlamak) sözcüğüne dayanır ve günümüzde genellikle şu anlamlardan birinde kullanılır:

<span class="mw-page-title-main">Kent sosyolojisi</span>

Kent sosyolojisi, tanım olarak Batı'da 19. yüzyıl sonlarında ortaya çıkmış olan disiplinin adıdır. Sosyoloji disiplinleriyle aynı zemini paylaşmakla birlikte büyük ölçüde bu disiplinlerden ayrılan yönlere sahip olarak şekillendi. Kent sosyolojisinin ana sorunu ya da meselesi, modern kent toplumlarının yapısal özelliklerini ve sorunlarını anlamaya çalışmak olarak şekillenmiştir. Buna göre, kent sosyolojisi alanı içinde, belirli bir yöntemsel tercihle araştırmacılar, kentte meydana gelen sosyal gruplaşmaları, bu grupların birbirleriyle olan ilişkilerini, etkileşim ve çatışmalarını, kentsel kurumlaşmaları ve örgütlenme biçimlerini, demografik dağılımın sosyal bağlantılarını ve söz konusu grupların kent sosyal yaşamına uyum problemlerini vb. ele alıp irdeleyebilirler.

Sosyal bilgiler; tarih, coğrafya ve siyaset bilimi dahil olmak üzere, sosyal bilimler ve beşeri bilimlerin bir arada bulunduğu disiplinler arası bir konudur. Sosyal bilgiler, ilk olarak yirminci yüzyılın başında, Amerikalı eğitimciler tarafından kullanılmış bir terimdir. Sosyal bilgilerin; özellikle de yüksek öğretim düzeyindeki amaçlarından birisi, benzersiz metotlar ve özel konsantrasyon odaklarıyla, sosyal sorunlar ve bu sorunların daha derin analizleri için, birkaç farklı disiplin ve akademik araçların paylaşılarak, birbirleriyle iletişim kurmaları ve tutarlı bir konu alanı oluşturmalarını sağlamaktır. Ayrıca sosyal bilgiler; öğrencilerin, çeşitli demokratik bir topluma, bilgili ve sorumluluk sahibi bireyler olarak katılmaları için eğitmeyi amaçlamaktadır. Sosyal bilgiler içeriği, değerleri ve gerekçeli görüşleri geliştirmek için gerekli arka plan bilgisini sağlamaktadır. Aynı zamanda bu alanın amacı, yurttaşlık yeterliliği sağlamaktır.

<span class="mw-page-title-main">Somut Olmayan Kültürel Miras Müzesi</span> Ankaradaki bir müze

Somut Olmayan Kültürel Miras Müzesi; Gazi Üniversitesi Türk Halkbilimi Araştırma ve Uygulama Merkezi ve Ankara Kalkınma Ajansı'nın ortak katkılarıyla 15 Haziran 2013 tarihinde, Ankara'nın Altındağ ilçesinde açılmış olan bir müzedir. Müzenin denetimi, Etnografya Müzesi Müdürlüğünce yapılmaktadır.

Somut olmayan kültürel miras veya yaşayan kültürel miras, bir topluluğun veya bireyin kendi kültürel mirasının bir parçası olarak gördüğü her türlü bilgi, beceri, uygulama, ifade ve bunlarla ilişkili araç, gereç ve mekanı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Mirası</span> kültürel veya fiziksel önemi nedeniyle UNESCO tarafından listelenen yer

Dünya Mirası, UNESCO tarafından listelenen, özel kültürel veya fiziksel öneme sahip yerlerden her birine verilen addır. Genel Kurul tarafından seçilen 21 UNESCO üyesi ülkenin oluşturduğu Dünya Miras Komitesi tarafından yönetilen uluslararası Dünya Mirası Programı bu listeyi güncellemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aynuca</span>

Aynuca, Japonya'nın kuzeyindeki Hokkaidō adasında ve geçmişte Kuril Adaları ile Sahalin Adası'nda konuşulmuş izole bir dildir. Aynuca, Japonya'daki Aynu halkının ana dili olup, günümüzde tehlike altındaki diller arasında yer almaktadır. Bu dilin kökeni diğer dillerle net bir şekilde ilişkilendirilememiştir ve izole bir dil olarak kabul edilmektedir.

Orhan Kurt, Karagöz sanatçısı.

Fırsat eşitliği, kişilerin hayata eş imkanlarla başlaması ve mevcut fırsatlara herkesin eşit derecede sahip olması gerektiğini belirten, Amerikan ve Fransız devrimlerinin de temel yapısı olan eşitlik türü.

Hasan Çelebi, Türk hattat.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda Te Papa Tongarewa Müzesi</span>

Yeni Zelanda Te Papa Tongarewa Müzesi, Yeni Zelanda'nın başkenti Wellington'da bulunan bir etnografya ve sanat müzesidir. Müze, 1992 yılında Yeni Zelanda Ulusal Müzesi ve Ulusal Sanat Galerisi'nin birleşmesi kurulmuş olup günümüz binasına 1998 yılında taşındı.

Somut olmayan kültürel miras taşıyıcısı , somut olmayan kültürel mirasın belirli unsurlarının icrası ve yeniden yaratılması için gerekli bilgi ve becerilere sahip olan ve aktarımını sağlayan kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Somut Olmayan Kültürel Miras Türkiye Ulusal Envanteri</span> Türkiye envnateri

Somut Olmayan Kültürel Miras Türkiye Ulusal Envanteri , Türkiye'nin kendi toprağı üzerinde tespit ettiği yaşayan kültürel miras unsurlarını içeren ve UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi gereğince hazırlanıp güncellenen listedir.