İçeriğe atla

Yaş mevsim

Cairns, Avustralya'da aylara göre yağış dağılımı.

Yaş mevsim veya Yağışlı mevsim (bazen yağmur mevsimi veya muson mevsimi olarak adlandırılır), bir bölgenin ortalama yıllık yağışının çoğunun meydana geldiği yılın belirli zamanıdır.[1] Genellikle sezon en az bir ay sürer. Yeşil mevsim terimi bazen turizm yetkilileri tarafından bir örtmece olarak da kullanılmaktadır.[2] Yağışlı mevsimlerin olduğu alanlar tropik ve subtropik bölgelerin bazı bölümlerine dağılmıştır.[3]

Köppen iklim sınıflandırmasına göre tropikal iklimler için yağışlı mevsim ayı ortalama yağışın 60 milimetre (2,4 in) veya daha fazla olduğu bir ay olarak tanımlanır.[4] Savan iklimi ve muson rejimlerine sahip bölgelerin aksine Akdeniz iklimlerinde yağışlı kışlar ve kurak yazlar görülür. Kuru ve yağışlı aylar, yağışları yıl boyunca eşit olarak dağıldığından, kurak veya yağışlı mevsimleri olmayan tropikal yağmur ormanlarının aksine tropikal mevsimlik ormanların karakteristiğidir.[5] Belirgin yağışlı mevsimlere sahip bazı bölgelerde, tropikal mevsimler arası yakınsama bölgesi veya muson çukuru sıcak mevsimin ortasında daha yüksek enlemlere doğru hareket ettiğinde sezon ortasında yağışlarda bir kırılma görülür.

Yağışlı mevsim sıcak bir dönemde veya yaz mevsiminde meydana geldiğinde, yağış esas olarak öğleden sonra geç saatlerde ve akşamın erken saatlerinde başlar. Yağışlı mevsimde hava kalitesi iyileşir, tatlı su kalitesi iyileşir ve bitki örtüsü önemli ölçüde büyür ve bu da sezonun sonlarında mahsul verimine olumlu etki eder. Nehirler kıyılarından taşar ve bazı hayvanlar daha yüksek yerlere çekilir. Toprak besinleri azalır ve erozyon artar. Sıtma ve dang humması insidansı, yağmur mevsiminin yüksek sıcaklıklara denk geldiği bölgelerde artmaktadır.[6] .Çoğu zaman bir önceki kurak mevsim, ekinler henüz olgunlaşmadığı için yağışlı mevsimde gıda kıtlığına yol açar. Yağışlı mevsimde başarılı bir şekilde ekilebilen ürünler manyok, mısır, yer fıstığı, darı, pirinç ve tatlı patatestir.[7] Tropik yağışlı mevsimin ılıman karşılığı ilkbahar veya sonbahardır.

Avustralya, Darwin'de geceleri yağışlı bir mevsim fırtınası.

Kaynakça

  1. ^ "When is rainy season?". Met Office (İngilizce). 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022. 
  2. ^ Costa Rica Guide (2005). When to Travel to Costa Rica. 15 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ToucanGuides. Retrieved on 2008-12-27.
  3. ^ Michael Pidwirny (2008). CHAPTER 9: Introduction to the Biosphere. 1 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. PhysicalGeography.net. Retrieved on 2008-12-27.
  4. ^ "Updated world Köppen-Geiger climate classification map" (PDF). 24 Ekim 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  5. ^ Elisabeth M. Benders-Hyde (2003). World Climates. 17 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Blue Planet Biomes. Retrieved on 2008-12-27.
  6. ^ "Malaria Fact Sheet". The World Health Organization. April 2016. 30 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016. 
  7. ^ "6 Types Of Crops To Plant During Rainy Season". agricfy.com (İngilizce). 28 Temmuz 2021. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Orman</span> büyük bir alandaki yoğun ağaç topluluğu

Orman, belirli yükseklikteki ve büyüklükteki çeşitli ağaçlar, çalılar, otsu bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar, böcekler ve hayvanlar bütününü içeren, topraklı alanda genellikle doğal yollardan oluşmuş bir kara ekosistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de Karadeniz iklimi</span> Türkiyenin Karadeniz kıyılarında görünen nemli subtropikal/ılıman okyanus iklimi türü

Karadeniz iklimi, Karadeniz Bölgesi, Marmara Bölgesi'nin Karadeniz kıyıları ve Kuzey Anadolu Dağları'nın Karadeniz’e bakan yamaçlarında görülen bir iklim türüdür. Köppen iklim sınıflandırmasına göre Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde görülen iklim okyanusal iklim (Cfb) ve yağışlı dönencealtı iklimi (Cfa) altında sınıflandırılır ve bu iklimler Batı Avrupa, Yeni Zelanda ile Çin ve ABD'nin güneydoğu kıyılarında da yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Sıcak kuşak iklimleri</span>

Sıcak iklim tipleri ve özellikleri, bulunan bölgedeki yıllık sıcaklık ortalaması 20°yi bulan iklim türleridir. Yani dünya geneline baktığımızda ekvator çizgisi ile 30° enlem arasında görülen iklim tipleri, sıcak iklim tipleridir.

<span class="mw-page-title-main">Ilıman kuşak iklimleri</span> Iklim türü

Ilıman kuşak iklimi, tropikal bölgeler ile tundralar arasında kalan bölümde görülen iklim çeşididir. İklim özelliklerinin çeşitliği ve aşırı sıcak veya soğuk olmayışı en önemli özelliğidir. Dünya'nın yüzde 15'ini oluşturan bu kuşakta toplam nüfusun %48'i yaşar. Ekonomik ve teknolojik açıdan en güçlü ülkeler bu kuşak üzerinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">İklim</span> Belirli bir bölgedeki hava koşullarının uzun dönemler boyunca istatistikleri

İklim, bir yerde uzun bir süre boyunca gözlemlenen sıcaklık, nem, hava basıncı, rüzgâr, yağış, yağış şekli gibi meteorolojik olayların ortalamasına verilen addır. Hava durumundan farklı olarak iklim, bir yerin meteorolojik olaylarını uzun süreler içinde gözlemler. Bir yerin iklimi o yerin enlemine, yükseltisine, yer şekillerine, kalıcı kar durumuna ve denizlere olan uzaklığına bağlıdır. İklimi inceleyen bilim dalına klimatoloji adı verilir. İklim türleri, sıcaklık ve yağış rejimi gibi durumlara bakılarak sınıflandırılabilir. Ancak günümüzde en çok kullanılan sınıflandırma sistemi, aslen Wladimir Köppen tarafından geliştirilmiş olan Köppen iklim sınıflandırmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mumbai</span> Hindistanın en büyük ve Dünyanın dokuzuncu büyük şehri

Mumbai, Hindistan'ın Maharaştra eyaletinin başkenti, Hindistan'ın en büyük ve Dünya'nın dokuzuncu büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Yağmur</span>

Yağmur, atmosferik su buharından yoğunlaşan ve daha sonra yerçekiminin etkisiyle düşen su damlacıklarıdır. Yağmur, su döngüsünün önemli bir bileşenidir ve Dünya'daki tatlı suyun çoğunun birikmesinden sorumludur. Hidroelektrik santralleri, mahsul sulama ve birçok ekosistem türü için uygun koşullar için su sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Karasal iklim</span> Iklim türü

Karasal iklim ya da kara iklimi, deniz etkisinden uzak yerlerde görülen bir iklimdir. Kışlar soğuk ve karlı geçer, yazlar ise genellikle sıcak ve kuraktır.

<span class="mw-page-title-main">Biyom</span> Bir çevre ile ilişkili organizmalar topluluğu

Biyom, bulundukları fiziksel çevreye ve ortak bir bölgesel iklime tepki olarak oluşmuş biyolojik bir topluluktan oluşan biyocoğrafik bir birimdir. Bir diğer tanıma göre, biyosferin aynı iklim koşullarında ve aynı bitki örtüsünün egemen olduğu çok geniş bölümlerini belirten çevrebilim terimidir. Yeryüzündeki birbirine bitişik, benzer yayılmış yaşam alanları olarak da tanımlanabilir. Biyomlar birden fazla kıtaya yayılabilir. Biyom, habitattan daha geniş bir terimdir ve çeşitli habitatları içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye iklimi</span>

Türkiye, iklim kuşaklarından ılıman kuşak ile subtropikal kuşak arasında yer alır. Türkiye'nin coğrafî konumu ve yer şekilleri sonucunda iklimi, farklı özellikte iklim tiplerinin oluşmasına yol açmıştır. Kıyı bölgelerinde denizlerin etkisiyle daha ılıman iklim özellikleri görülür. Dağların yüksekliği ve uzanışı deniz etkilerinin iç kesimlere ulaşmasını engeller. Bu nedenle iç kesimlerinde karasal iklim özellikleri görülür.

<span class="mw-page-title-main">Savan</span> Serpili büyük çayırlardan oluşan bitki topluluğu

Savan ya da savana tropik yağmur ormanları ile kuru çöller arasındaki geçiş bölgesinde yer alan geniş çayırlara denir. Kurak mevsimin uzun sürdüğü tropikal bölgelerde, tek tük ağaçlar serpili büyük çayırlardan oluşan bir bitki topluluğudur. Güney Afrika'da ve Doğu Afrika'da başlıca bitki topluluğu olan savan, boyları yer yer iki metreyi bulabilen köksaplı bitkilerden ve buğdaygillerden oluşur. Bu bölge dünyanın en ilginç yabani hayvan türlerinden bazılarının yaşaması için uygun bir ortam sağlar. Ana'nın görece kurak stepleri ile Kuzey Amerika'nın geniş çayırları da otlak olarak kullanılan alanlardandır.

<span class="mw-page-title-main">Yarı kurak iklim</span>

Yarı kurak iklim veya step iklimi genellikle yıllık olarak düşük yağmur miktarı alan (250–400 mm) bölgelerin iklimini ifade eder. Daha kesin bir iklim tanımı Köppen iklim sınıflandırmasında ekolojik özellikler ve tarımsal birikim açısından çöl iklimi ve nemli iklimler arasında kalan step iklimleri olarak verilmiştir. Köppen iklim sınıflandırması sıcaklık ve yıllık yağış miktarının, özellikle ormanlık bölgeleri dışarıda bırakarak düzenlenmesine izin vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Köppen iklim sınıflandırması</span> iklim sınıflandırma sistemi

Köppen iklim sınıflandırması, tüm dünyada en sık kullanılan iklim sınıflandırma yöntemlerinden biridir. Bu yöntem 1900'lü yıllarda Alman klimatolog Wladimir Köppen tarafından ortaya atılmış ve 1918 ile 1936 yılları arasında yine Köppen tarafından büyük ölçüde geliştirilmiştir. Köppen'ın sınıflandırma yönetimine göre bir çevrenin doğal bitki örtüsü, o yörenin iklimini açıklamak için en iyi değerlendirme aracıdır. Bu nedenle Köppen iklim bölgelerini ayırırken bitki örtüsünün dağılışını göz önüne almıştır. Köppen sınıflandırması bir bölgenin yıllık ve aylık sıcaklık ortalaması ile yağış miktarını hesaplayarak iklim bölgelerinin sınırlarını çizer. Köppen iklim sınıflandırması, en yaygın kullanılan iklim sınıflandırma sistemlerinden birisidir. İlk olarak Alman - Rus bilimci Wladimir Köppen 1884' te Köppen tarafından, özellikle 1918 - 1936' da yapılan birkaç değişiklikle yayınlandı. Daha sonra, iklim bilimci Rudolf Geiger sınıflandırma sisteminde bazı değişiklikler yaptı ve bu nedenle bazen Köppen - Geiger iklim sınıflandırma sistemi olarak adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Muson iklimi</span>

Muson iklimi, tropikal iklim özellikleri taşıyan Güney, Güneydoğu ve Doğu Asya'da etkilidir. Görkemli yağmur bulutları, aralıksız yağış ve güçlü rüzgârları başta gelen özelliğidir. En yağışlı iklim tipidir dolayısı ile sık sık sel felaketi görünür.

<span class="mw-page-title-main">Sahel</span>

Sahel, Sahil veya Sahil Kuşağı, yarı kurak Sahra sınır veya sahanlığında tropik ve alttropik otlaklar ve çalılıklardan oluşan savanalardır.

<span class="mw-page-title-main">Tropikal iklim</span>

Tropikal iklim, bol yağışlı ve sıcak bir iklim kuşağıdır. Köppen iklim sınıflandırmasına göre yılın 12 ayı boyunca 18 °C (64 °F)'in altında bir sıcaklık gerçekleşmez.Günlerce yağmur yağabilir ve bu yüzden ciddi derecede seller oluşabilir. Bu iklim tipinde yıllık ve günlük sıcaklık farkı Ekvatoral iklime göre fazladır. Savan iklimi Ekvatoral iklim ile Çöl iklimi arasında kalan 10 ile 20 derece Kuzey ve Güney enlemleri arasında görülür. Yıl boyunca sıcak olan bu iklim tipinde yağış grafikleri düzensizdir. Savan ikliminde yazlar yağışlı geçerken kışlar 30 derece dinamik yüksek basınç etkisiyle kurak geçer. Savan ikliminin bitki örtüsü ise uzun boylu otlar diye bilinen Savan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Meksika coğrafyası</span>

Kuzey Amerika'da bulunan ve kabaca üçgen şeklinde olan Meksika, kuzeybatıdan güneydoğuya 3000 km'den fazla uzanır. Genişliği kuzeyde 2000 km'den fazla ve güneyde Tehuantepece kıstağında 220 km'den az değişmektedir. Meksika'nın iki büyük su kütlesi üzerinde kıyı şeridi vardır: batıda Pasifik Okyanusu ve doğuda, Meksika Körfezi ve Karayip Denizi'ne yol açan Karayip Denizi. Atlantik Okyanusu. Kıyı ovaları bulunurken, orta Meksika, en yükseği 5610 m rakımlı Pico de Orizaba olan yanardağlar da dahil olmak üzere yüksek platolar ve engebeli dağlardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Villa Tunari</span>

Villa Tunari veya Tunari, Bolivya'nın Cochabamba bölgesinde yer alan bir kasabadır. Chapare Eyaleti'nin üçüncü belediye bölümü olan Villa Tunari Belediyesi'nin merkezidir. 2012 nüfus sayımına göre kasabanın nüfusu, 2001 nüfus sayımından sonra kaydedilen 2.510'dan bir artışla 3.213 kişi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kuru mevsim</span>

Kuru mevsim, özellikle tropik bölgelerde görülen yıllık düşük yağışlı bir dönemdir. Tropik bölgelerdeki hava, yıl boyunca kuzeyden güney tropik bölgelere ve geriye doğru hareket eden tropikal yağmur kuşağının hakimiyetindedir. Tropikal kurak mevsimin ılıman karşılığı yaz veya kıştır.

Tropikal savan iklimi veya tropikal ıslak ve kuru iklim, savan veya tropikal bölgelerde görülür. Bu bölgeler ekvatora yakın bölgelerdir. Sadece kış ve yaz mevsimi görülür ve tropikal savan ikliminin yağışlı ve kurak sezonları vardır. Köppen sınıflandırmasına göre bu iklim Aw veya As'tır.