İçeriğe atla

Yağlıdere (akarsu)

Yağlıdere üzerinde bulunan Kemerköprü'den bir görünüm, Tuğlacık, Yağlıdere.
Yağlıdere akarsuyu yanında kurulmuş ilçe: Yağlıdere

Yağlıdere, Erimez Dağları'ndan doğan, Espiye'nin batısından Karadeniz'e dökülen akarsu. İçinden geçtiği Yağlıdere ilçesine adını verir.

Yağlıdere'nin uzunluğu 70 km'dir. Kurtbeli yaylasından doğan Tohumluk deresi, Erimez dağından doğan Kılıçlar derenin birleşmesiyle oluşur. Vadisi eğimli ve dardır. Akış hızı fazla olduğundan vadisini derince aşındırmıştır.[1] Yağlıdere üzerinde Harava, Sınır ve Ağanın köprüsü gibi 12 tarihi köprü vardır. En büyükleri yaklaşık 200 yıl önce yapılan Ağanın köprüsüdür.[2] Ağanın köprüsü 11 m yükseklik ve 20 metre uzunluğa sahiptir.

Yağlıdere yılda 415 hm3 su taşır, debisi 96 m3/sn'dir. Akarsuyun havzası 12 km genişlik ve 50 km uzunlukta, toplamda 610 km² alanı kapsar.[3]

Yağlıdere'nin adıyla ilgili gerçeğe en yakın rivayet şöyledir: Akarsuyun doğduğu Çakrak köyünde Rumlar yaylada ürettikleri sütleri borularla köye taşırlarmış. Kaynağında yağ üretilen dereye yağlıdere adı verilmiş.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Genel Coğrafya ve Yeryüzü Şekilleri". 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 
  2. ^ "AĞANIN KÖPRÜSÜ". 1 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 
  3. ^ "GÖKTEPE REGÜLATÖRÜ VE HES(13,20 MWm/13,04MWe), KIRMA-ELEME VE HARÇ ÜNİTESİ TESİSLERİ" (PDF). 2014. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 
  4. ^ "YAĞLIDERE TARİHÇESİ". yaglidere.gov.tr. 26 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çoruh</span> Gürcistan ve Türkiyede nehir

Çoruh, Türkiye'nin kuzey-doğusundaki Erzurum ili sınırları içerisindeki Mescit Dağları'ndan doğan bir nehirdir. Kelkit-Çoruh Fayı boyunca Bayburt, İspir, Tortum, Yusufeli ve Artvin şehirlerinden akarak Gürcistan'a ulaşır ve buradan; yani Batum'un hemen güneyinden, Türkiye-Gürcistan sınırının birkaç kilometre kuzeyinden, Karadeniz'e dökülür.

<span class="mw-page-title-main">İkizdere</span> Rizenin ilçesi

İkizdere, Rize iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Yağlıdere</span> Giresun ilçesi

Yağlıdere, Giresun ilinin bir ilçesidir. İlçe halkının çoğunluğunu Türkmen Çepniler oluşturur. Kuzey ve doğuda Espiye, güneyde Alucra ve Şebinkarahisar, batıda Keşap ve Dereli ilçeleriyle komşudur. Denizden 14 km içeride kurulan ilçenin râkımı 50 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">Akarsu</span>

Akarsu, yeryüzünde ya da yer altında belirli bir yatak içinde, eğim boyunca sürekli veya zaman zaman akan sudur. Çoğunlukla tatlı sudan oluşan akarsular, tatlı su gölleriyle birlikte insanlığın temel su ihtiyacını karşılamak için kullanılırlar. Bunun yanında gıda, enerji ve turizm sektörleri tarafından da kullanılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Göksu</span> Türkiyede akarsu

Göksu Antalya, Konya, Karaman ve Mersin illerinden akan ve Mersin ili Silifke ilçesi güneyinde Akdeniz'e dökülen bir nehirdir. Göksu Nehri'nin uzunluğu 260 km, havza alanı 10.000 km²'dir. Aşağı yukarı aynı uzunlukta iki kolu vardır: Kuzey kolu Gökçay, güney kolu ise Gökdere'dir, ikisinin kaynağı da Toros Dağları'ndaki Geyik Dağları'ndan çıkar. Geyik Dağları Antalya-Gündoğmuş ve Konya-Hadim arasındadır ve Alanya'nın 50 km kuzeyinde bulunur. Bu iki kol Karaman-Ermenek'i geçtikten sonra Mut'un güneyinde birleşerek Göksu adını alır ve daha sonra Silifke güneyinde Paradeniz adıyla bilinen deltada Akdeniz'e dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Mert Irmağı</span> Samsun ilindeki bir akarsu

Mert Irmağı, Samsun ilindeki akarsudur. Canik Dağları'nın yükseklerinden doğar, güneybatı-kuzeydoğu doğrultusunda akar, Samsun merkezin doğusundan Karadeniz'e dökülür. Uzunluğu 67,8 km, yükselti farkı 1300 m, ortalama akım 5,28 m3/sn'dir.

Harşit (Doğankent) Çayı, Gümüşhane ilinin doğu sınırındaki dağlarından doğar. Gümüşhane İl Merkezi, Torul, Kürtün ve Doğankent'i geçip Tirebolu'nun 1,5 km doğusundan Karadeniz'e dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Titus Tüneli</span>

Titus Tüneli, Titus Kaya Tüneli veya Vespasianus Tüneli, günümüzde Türkiye'nin Hatay iline bağlı Samandağ ilçesi sınırları içerisinde yer alan tünellerdir. Samandağ ilçesinin 5 km. kuzeyinde kalan dağlık ve denize hâkim yamaçlarda bulunan Titus adıyla bilinen Titus Flavius Vespasianus tarafından yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Köprüçay</span> Akdeniz Bölgesinde nehir

Köprüçay, eskiden Eurimedon, Isparta Sütçüler yakınlarında Toros dağlarından doğan, dar ve derin kanyonlardan geçerek Serik yakınlarında Akdeniz'e dökülün akarsu. Antik zamanlarda adı Eurymedon'dur. Köprü Çayı'n; havza alanı 2.357 km2, yıllık debisi 3065 hm³, uzunluğu 178 km, ağız yüksekliği 0 m (Akdeniz), kaynak rakımı 2.151 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">Gelevera</span> Karadenizdeki bir akarsu

Gelevara Deresi, Balaban Dağlarından doğup, Espiye ilçesinin doğusunda denize dökülen akarsu. Balaban Dağları'ndan doğar, kuzeye yönelir, 80 km sonra Karadenize ulaşır. Eğimin fazla olduğu akarsuyun akışı hızlıdır. Suyu kış ve yaz mevsiminde boldur. Gelevara üzerine 144 metrelik kaya dolgu gövdeye sahip Gökçebel Barajı yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karasu Nehri</span> Fırat Irmağını oluşturan iki akarsudan biri

Karasu Nehri, Erzurum Dumlu Dağı'ndan doğan, Keban yakınlarında Murat nehriyle birleşerek, Fırat nehrini oluşturan akarsu. Keban barajına kadar uzunluğu 460 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kaçkar Dağları Millî Parkı</span>

Kaçkar Dağları Millî Parkı büyük bölümü Rizenin Çamlıhemşin ilçesinde, bir bölümü Erzurum ve Artvin illerine uzanan millî park. 51.550 hektarlık mili park Fırtına Deresi ile Hemşin Deresi arasında yer alan Kaçkar Dağları üzerinde kurulmuştur.

Erzin akarsuyu- Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti Erzin koşununda Tes Hem adlı akarsuyun sağ kolu akarsu. Akarsu uzunluğu 139 km, havzası 4390 km²dir.

<span class="mw-page-title-main">Melendiz Çayı</span> Aksarayda akarsu

Melendiz Çayı (Uluırmak), Aksaray ili topraklarında Ihlara Vadisini oluşturan akarsu. Antik çağlarda adı Potamus Kapadukus'tur. Melendiz Dağı'ndan doğar, Ihlara Vadisi'nden ve Aksaray şehir merkezinden geçerek Tuz Gölüne dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Sis Dağı</span>

Sis Dağı; Giresun İli Görele ve Eynesil ilçeleri ile Trabzon ili, Şalpazarı ilçesi sınırlarında, Aladağların en yüksek tepesidir. Yüksekliği 2182 m'dir. Zirvesi Görele’nin Yeşildere köyü sınırları içerisinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rize'deki akarsular listesi</span>

Rize ilinde irili ufaklı pek çok akarsu vardır. Bu bölgedeki akarsular oldukça kısadır; yüksek yerlerden doğar ve hızlı bir akışa sahiptir. Çoğu ana bir akarsuda toplandıktan sonra Karadeniz'e dökülür. Bu akarsular arasında en uzun olanı, 78.4 kilometre uzunluğuyla İyidere Deresi, beslenme alanı en geniş olan ise Fırtına Deresi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Engil Çayı</span> Vanda akarsu

Engil (Dönemeç) Çayı, Van ili sınırlarından doğup, Van Gölü'ne GD yönünden dökülen akarsu. Başkale çevresinden İspiriz Dağları (3688 m) ve Norduz Yaylası'ndan kaynaklarını alır. Doğu-batı akışıyla Zernek Barajı'na dökülür, buradan çıktıktan sonra Havasor Ovası'na geçer, Gevaş ilçe merkezinin kuzeyinden Van Gölü'ne dökülür. Akarsuyun adı, Zernek Barajı'ndan önce Hoşap Çayı dır.

<span class="mw-page-title-main">Yanbolu Deresi</span>

Yanbolu Deresi veya Yanbolu Çayı, Gümüşhane'deki Kalkanlı Dağlarında doğan, Trabzon'un Arsin ilçesinden geçerek Karadenize akan bir nehirdir. Nehir, Arsin ve Araklı ilçelerinin doğal sınırını oluşturur. Nehrin uzunluğu 46 kilometredir. Nisan, mayıs ve haziran ayları nehrin en fazla su taşıdığı zamandır. Nehirde bulunan 5 hidroelektrik santral toplamda 37 MW'lik enerji üretmektedir. Tandırlı Köprüsü nehrin üzerinde konumlanmıştır. Derenin yıllık ortalama debisi 189 hm³'tür.

Küçükdere veya Gorgor Deresi, Trabzon-Gümüşhane sınırına yakın bir yerde doğan, Trabzon'un Sürmene ilçesinden Karadenize akan bir nehirdir. Akarsuyun denize döküldüğü yerde, Kuaterner dönemden kalma küçük alüvyol depolar mevcuttur. Araklı-Kavaklıdere köprüsü derenin yanından geçmektedir. Derenin yıllık ortalama debisi 116 hm³'tür.

<span class="mw-page-title-main">Turnasuyu Deresi</span>

Turnasuyu Deresi, Ordu topraklarında bulunan, Giresun Dağları'ndan doğan, adını verdiği Turnasuyu yerleşiminden Karadeniz'e dökülen akarsu.