İçeriğe atla

Yıpratma Savaşı

Yıpratma Savaşı
Arap-İsrail Savaşları ve Soğuk Savaş

Süveyş Kanalı haritası
Tarih1 Temmuz 1967-7 Ağustos 1970
Bölge
Sonuç Sonuçsuz[2]
İsrail'in Sina Yarımadası'ndaki işgalinin devamı
Taraflar
 İsrail Mısır
 Sovyetler Birliği
 Küba
Filistin Devleti FKÖ
 Ürdün
Suriye[1]
Komutanlar ve liderler
İsrail Levi Eşkol
İsrail Haim Bar-Lev
Mısır Cemal Abdünnasır
Mısır Ahmed İsmail Ali
Mısır Saad El Şazli
Güçler
275,000 Mısır: 200,000
SSCB: 10,700-15,000[3]
Ürdün: 15,000[4]
FKÖ: 900-1,000[5][6]
Kayıplar
694[7]-1,424[8] asker ölü
227 sivil ölü[7]
2,659 yaralı[7]
14[9]-30[10] uçak
Mısır:
2,882[11]-10,000[9] asker ve sivil ölü
6,285 yaralı[12]
60[10]-114[13] uçak
FKÖ:
1,828 ölü
2,500 esir[14]
Ürdün:
40-84 ölü
108-250 yaralı
4 esir
30 tank
Sovyetler Birliği:
58 ölü[15]
4-5 uçak
Küba:
180 ölü
250 yaralı[16]
Suriye:
Binlerce kayıp[1]

Yıpratma Savaşı (Arapçaحرب الاستنزاف Harb El-İstinzaf; İbraniceמלחמת ההתשה Milhemet haHataşah), 1967-1970 yılları arasında Sina Yarımadası'nda İsrail ile Mısır ve müttefikleri arasında meydana gelen çatışmalardır.

1967 Altı Gün Savaşı sonrasında, Arap-İsrail çatışmasının merkezinde yer alan sorunları çözmek için ciddi bir diplomasi çabası denenmedi. 1967 yılının Eylül ayında, Arap devletleri, İsrail ile barış, tanınma veya görüşmeleri yasaklayan üç hayır politikasını uygulamaya başladı. Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır, yalnızca askeri bir girişimin İsrail'i veya uluslararası toplumu İsrail'in Sina'dan çekilmesini zorlayacağına inanıyordu[17][18] ve iki ülke arasındaki çatışmalar kısa sürede Süveyş Kanalı boyunca yeniden başladı.

Çatışmalar başlangıçta sınırlı sayıda karşılıklı top ateşleri ve Sina'ya küçük ölçekli saldırılar halindeydi. Ancak 1969 yılına gelindiğinde Mısır Ordusu daha büyük ölçekli harekâtlara hazırlanmaya başladı. Nasır, 8 Mart 1969 tarihinde resmen Süveyş Kanalı boyunca geniş çaplı bombardıman, kapsamlı hava savaşı ve komando baskınını içeren Yıpratma Savaşı ilan etti.[17][19] Çatışmalar Ağustos 1970'e kadar devam etti ve ateşkesle sona erdi. Barış görüşmelerine gerçek anlamıyla bağlı olmadan savaşın başladığı sınırlar aynı kaldı.

Kaynakça

  1. ^ a b "The War: Lebanon and Syria". Dover.idf.il. 24 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2017. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2017. 
  3. ^ Russian Aviation and Air Power in the Twentieth Century, Robin D. S. Higham, John T. Greenwood, Von Hardesty, Routledge, 1998, p.227
  4. ^ Fruchter-Ronen I, (2008), pp. 244–260
  5. ^ Morris (1999), p. 368
  6. ^ Wallach, Jedua; Ayalon, Avraham; Yitzhaki, Aryeh (1980). "Operation Inferno". in Evyatar Nur. Carta's Atlas of Israel, Volume 2
  7. ^ a b c Schiff, Zeev, A History of the Israeli Army (1870–1974), Straight Arrow Books (San Francisco, 1974) p. 246, 0-87932-077-X
  8. ^ Lorch, Netanel (2 Eylül 2003). "The Arab-Israeli Wars". Israeli Ministry of Foreign Affairs. 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2017. 
  9. ^ a b Benny Morris, Righteous victims: a history of the Zionist-Arab conflict, 1881–2001, Random House (1999), page 362. 978-0-679-74475-7.
  10. ^ a b Nicolle and Cooper, 32-33
  11. ^ Saad el-Shazly, The Crossing of Suez. p. 195. 978-0-9604562-2-2.
  12. ^ Uri Bar, The Watchman Fell Asleep: The Surprise Of Yom Kippur And Its Sources. p.15. 978-0-7914-6482-3.
  13. ^ Insight Team of the London Sunday Times, Yom Kippur War, Double Day & Company (1974) Page 42
  14. ^ Zeev Schiff, History of the Israeli Army 1870–1974, Straight Arrow Books (1974) 0-87932-077-X, page 246
  15. ^ A list of known Soviet army losses of manpower during The War of attrition 23 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
  16. ^ Karsh, Efraim: The cautious bear: Soviet military engagement in Middle East wars in the post-1967 era
  17. ^ a b Dunstan 2003, pp. 7–14
  18. ^ "Egypt Will Fight, Nasser Shouts". Pittsburgh Post-Gazette. 24 Kasım 1967. s. 2. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2017. 
  19. ^ Aloni, Shlomo (2004). Israeli Mirage and Nesher Aces. Osprey. ss. 46-53. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arap-İsrail savaşları</span> Arap ülkeleri ve İsrail Devleti arasındaki savaşlar

Arap-İsrail savaşları, Arap Birliği ülkeleri ve İsrail arasındaki politik gerilim ve askeri savaşlar dizisidir. Modern Arap-İsrail savaşlarının kökenleri, 19. yüzyıl sonlarına doğru ortaya çıkan Siyonizm ve Arap milliyetçiliğine dayanır. Yahudiler tarafından tarihi anavatan olarak adlandırılan toprakları, Pan-Arap hareketi, Filistinli Araplara ait olarak görür ve Pan-İslamist bağlamda ise, bu toprakların, Müslümanlara ait olduğuna inanılır. Filistinli Yahudiler ve Araplar arasındaki savaş; 20. yüzyılın başlarındaki Nebi Musa ayaklanması (1920), Jaffa ayaklanması, 1929 yılında Filistin ayaklanması ve 1947 yılında büyük bir sivil savaşa dönüşen ve 1948 yılında İsrail Devleti'nin kurulmasıyla bütün Arap Ligi ülkelerine sıçrayan Arap başkaldırışıyla ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Süveyş Krizi</span> 1956da yaşanmış diplomatik ve askerî karşılaşma

Süveyş Krizi, Süveyş Savaşı ya da İkinci Arap-İsrail Savaşı, 1956 yılında, bir tarafta Mısır; diğer tarafta İngiltere, Fransa ve İsrail; üçüncü tarafta Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşmiş Milletler’in olduğu diplomatik ve askeri karşılaşmalarla gerçekleşmiş krizdir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Filistin çatışması</span> Levantta devam eden askerî çatışma

İsrail-Filistin çatışması, Filistin ile İsrail Silahlı Kuvvetleri arasında Filistin topraklarında devam eden silahlı çatışmadır. Başta 1897 Birinci Siyonist Kongresi ve 1917 Balfour Deklarasyonu olmak üzere, Filistin'deki bir Yahudi vatanına ilişkin iddiaların kamuoyuna duyurulması, bölgede erken gerilim yarattı. O zamanlar, Yahudi göçü önemli ölçüde artmasına rağmen, bölgedeki Yahudi nüfusu çok azdı. İngiliz hükûmetine "Filistin'de Yahudi halkı için ulusal bir yuva kurulması" için bağlayıcı bir yükümlülük içeren Filistin Mandası'nın kurulması ardından gerilim, Yahudiler ve Araplar arasında çatışmaya dönüştü. Erken çatışmayı çözme girişimleri, 1947 Birleşmiş Milletler Filistin Bölme Planı ve daha geniş Arap-İsrail çatışmasının başlangıcı olan 1947-1949 Filistin savaşıyla sonuçlandı. İsrail-Filistin süregelen durumu, 1967 Altı Gün Savaşı'nda İsrail'in Filistin topraklarını işgal etmesiyle başladı.

<span class="mw-page-title-main">Yom Kippur Savaşı</span> Ekim 1973te İsrail ile Arap devletleri Mısır ve Suriye arasındaki savaş

Yom Kippur Savaşı olarak isimlendirilen 1973 Arap–İsrail Savaşı, 6 ila 25 Ekim 1973 tarihleri arasında Mısır ve Suriye liderliğindeki Arap devletlerinin İsrail'e karşı başlattığı bir savaştı.

<span class="mw-page-title-main">Altı Gün Savaşı</span> 1967 yılında İsrail ile Arap ülkeleri arasında yapılan savaş

Altı Gün Savaşı ; diğer adlarıyla 1967 Arap-İsrail Savaşı, Üçüncü Arap-İsrail Savaşı, Altı Günün Savaşı veya Haziran Savaşı, 5 Haziran 1967 Pazartesi, İsrail ile Arap komşuları Mısır, Ürdün ve Suriye arasında başlayan ve 6 gün süren savaşa verilen addır. Arap İttifakı'na Irak, Suudi Arabistan, Sudan, Tunus, Fas ve Cezayir de asker ve silah yardımıyla katılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Abdünnâsır</span> 2. Mısır devlet başkanı

Cemal Abdünnâsır Hüseyin, 1954'ten 1970'teki ölümüne kadar Mısır'ın ikinci cumhurbaşkanı olarak görev yapan Mısırlı bir subay ve politikacıydı. Nâsır, 1952 Mısır Devrimi'ne öncülük etti ve ertesi yıl geniş kapsamlı toprak reformlarını başlattı. 1954'te bir Müslüman Kardeşler üyesinin suikast girişiminin ardından örgüte baskı uyguladı. Kendisine karşı yapılan bir suikast girişimine adı karışan Devlet Başkanı Muhammed Necib'i ev hapsine aldı ve idari görevi üstlendi. Haziran 1956'da resmen başkan seçildi.

<span class="mw-page-title-main">İsrail Savunma Kuvvetleri</span> İsrailin tüm askeri güçleri

İsrail Savunma Kuvvetleri (İSK; İbranice: צְבָא הַהֲגָנָה לְיִשְׂרָאֵל

Günümüzde savaş yüksek teknolojinin de yaygın olarak kullanıldığı oldukça karmaşık bir olaydır. Terim olarak elektronik çağında, birinci dünya ülkelerinden bir ya da birkaçının da katıldığı çatışmalar kastedilmektedir. Elbette, üçüncü dünya ülkeleri de savaş yapmaktadırlar ancak bu genellikle düşük teknolojili savaş ya da gerilla taktikleri olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kudüs Günü</span>

Kudüs Günü. Kudüs'ün ve Eski Şehir (Kudüs)'in İsrail tarafından 6 Gün Savaşı sonrası alınmasını kutlayan İsrail milli bayramıdır. Devlet tarafından resmi olarak kutlama ve anma işlemleri için belirlenmiştir . İsrail dışında yaygın olarak kutlanılmamasına ve seküler İsrailliler tarafından değerini kaybetmesine rağmen bu gün hala Dindar Siyonist gruplar tarafından geçit törenleriyle ve sinagoglarda dua edilerek kutlanır. İsrail Hahambaşılığı bu günü Batı Duvarı'na erişimin sağlandığı için dini bir bayram ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Hat (İsrail)</span> 1948 Arap-İsrail Savaşı sonrası, İsrail ile 4 Arap devleti arasında yapılan 1949 Ateşkes Anlaşmaları neticesinde çekilen sınır çizgisi

Yeşil Hat ya da 1947 Öncesi Sınırlar ya da 1949 Ateşkes Sınırları, 1948 Arap-İsrail Savaşı sonrası İsrail ile 4 Arap devleti arasında yapılan 1949 Ateşkes Anlaşmaları neticesinde çekilen sınır çizgisidir. Bu sınır hattı ile Araplara ait olan Batı Şeria ve Gazze şeridi İsrail'den ayrılmıştır. Oluşturulan bu hat ile birlikte sınırların durumu 1967 yılındaki Altı Gün Savaşı'na kadar devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">David Elazar</span>

David "Dado" Elazar, IDF'in dokuzuncu Genelkurmay Başkanı olmuş İsrailli askerdi. Yom Kippur Savaşının ardından istifa etti.

<span class="mw-page-title-main">Bar Lev Hattı</span>

Bar Lev Hattı, 1967 Altı Gün Savaşı'nın ardından İsrail tarafından Süveyş Kanalı'nın doğusunda inşa edilen savunma hattıydı.

<span class="mw-page-title-main">Israel Tal</span>

İsrail Tal, aynı zamanda Talik olarak da bilinir, tank savaşı bilgisine ve gelişmesine öncülük etmek için çalışan bir İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) generaliydi. İsrail'in Merkava tankının gelişmesine de öncülük etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çin Çiftliği Savaşı</span>

Çin Çiftliği Savaşı, Yom Kippur Savaşı'nın bir parçası olarak Mısır Ordusu ile İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) arasında 15 Ekim - 17 Ekim 1973 arasında gerçekleşti. Büyük Acı Göl'ün kuzeyinde ve Süveyş Kanalı'nın hemen doğusunda, Mısır tarımsal araştırma istasyonunun yakınında, Sina Yarımadası'nda gerçekleşti. Bölge, İsrail ordusu tarafından Çin Çiftliği olarak biliniyordu; ancak bu araştırma istasyonunun Japon yapımı ekipman kullanmasından kaynaklanan bir yanlış isimdi.

<span class="mw-page-title-main">Hermon Dağı</span>

Hermon Dağı, Anti-Lübnan sıradağlarının güney ucunu oluşturan bir dağ kümesidir. Zirvesi Suriye ve Lübnan arasındaki sınırın bir parçasıdır ve deniz seviyesinden 2.814 m yükseklikle Suriye'nin en yüksek noktasıdır. Dağın zirvesinde, 2814 metre rakımda ki "Hermon Oteli" dünyadaki kalıcı olarak insan bulunan en yüksek Birleşmiş Milletler pozisyonudur. Hermon Dağı'nın güney yamaçları, Golan Tepeleri'nin İsrail işgali altındaki kısmına kadar uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Golan Tepeleri'nin statüsü</span> İsrail-Suriye sınırına yakın platonun uluslararası yasal statüsü

Golan Tepeleri, Batı Asya'nın Levant bölgesinde yer alan ve 1967'deki Altı Gün Savaşı'nda İsrail tarafından Suriye'den ele geçirilen kayalık bir platodur. İsrail ve ABD dışındaki uluslararası toplum, Golan Tepeleri'nin İsrail tarafından askeri işgal altında tutulan Suriye toprağı olduğunu kabul etmektedir. Savaşın ardından Suriye, Hartum Kararı'nın bir parçası olarak İsrail ile herhangi bir müzakereyi reddetti.

<span class="mw-page-title-main">Hartum Kararı</span> Altı Gün Savaşının ardından 1967 Arap Birliği Zirvesinde alınan karar

1 Eylül 1967 tarihli Hartum Kararı, Altı Gün Savaşı'nın ardından Sudan'ın başkenti Hartum'da toplanan 1967 Arap Birliği Zirvesi'nin sonunda yayınlandı. Karar, "Üç Hayır" olarak bilinen sloganı içermesiyle ünlüdür: "İsrail'le barışa hayır, İsrail'i tanımaya hayır, İsrail'le müzakereye hayır!"

<span class="mw-page-title-main">1948 Filistin Savaşı</span>

1948 Filistin Savaşı, savaşın başlangıcında İngiliz yönetiminde olan Filistin Mandası topraklarında gerçekleşmiştir. İsrail'de Bağımsızlık Savaşı ve Arapçada Nakba 'nın merkezi bir bileşeni olarak anılır. Bu savaş İsrail-Filistin çatışması ve daha geniş kapsamlı Arap-İsrail çatışması'nın ilk savaşıdır. Savaş sırasında, İngilizler Mandası'nı sona erdirdi ve 1917'de Birinci Dünya Savaşı sırasında başlayan bir yönetim dönemini sona erdirerek geri çekildi. Öncesinde bölge Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçasıydı. Mayıs 1948'de, İsrail Devleti Yahudi Yişuv tarafından kuruldu, kuruluşu Mandanın son gününde ilan edilmişti. Savaş sırasında, yaklaşık 700.000 Filistinli Arap yerinden edildi.

<span class="mw-page-title-main">Zvi Zamir</span> Mossad yöneticisi

Zvi Zamir, İsrailli rütbeli asker ve iş adamı.