İçeriğe atla

Yıllarboyu Tarih

Yıllarboyu Tarih
Derginin Eylül 1979 tahihli sayısının kapağı
EditörErol Simavi
KategorilerDergi, süreli yayın
YayımcıHürgün Gazetecilik
İlk sayı1 Nisan 1978
Son sayıMart 1985
ÜlkeTürkiye Türkiye
DilTürkçe

Yıllarboyu Tarih, 1978 ve 1985 yılları arasında Türkiye'de yayımlanmış aylık resimli popüler yakın tarih dergisidir.

İlk sayısı 1 Nisan 1978 tarihinde yayımlanan dergi, 84 sayı çıktıktan sonra Mart 1985 tarihli 85.sayısı ile yayın hayatına son vermiştir.[1] İlk 9 sayısında kapağında büyük yazıyla "Yıllarboyu", alt başlık olarak da "Yakın Tarih Dergisi" yazıyordu. Bu sayıdan sonra kapak tasarımı değişmiş ve kapak başlığına sadece "Yıllarboyu Tarih" yazılmıştır. Gerçekten de dergide ezici çoğunlukla yakın tarihle ilgili yazılar yer alıyordu.

Formatı

Hürriyet Grubu'na bağlı Hürgün Gazetecilik tarafından çıkartılan bu aylık dergi Hürriyet Ofset tesislerinde basılıyordu. 21x27 cm boyutlarında 3. hamur kağıda renkli ve siyah beyaz basılan derginin fasikülleri 74'er sayfaydı (Yaşadığımız Yüzyıl adlı dergiye bağlı ekiyle birlikte 100 sayfa). Bir yılın sonunda, yani 12 sayıdan sonra fasikül numarası tekrar 1'den başlıyordu ve 6 sayıda bir yeni bir cilt oluşturuluyordu. Yani fasiküller kendi yıllarına ait ikişer ciltte toplanıyor ve ciltler o yılın adıyla ve fasikül sayılarıyla adlandırılıyordu (1981 1-6 ve 1981 7-12 gibi). Ciltler firmanın temin ettiği özel cilt kapaklarıyla da ciltlettirilebiliyordu. İlk sayısı Ocak değil de Nisan ayında çıktığı için ilk yıl 12 yerine 9 sayı yayımlanmış ve bunlar tek ciltte toplanmıştır, sonraki yıllarda hep 2 cilt oluşturulmuştur. Dergi iç sayfalarında reklama yer vermemiştir. Az sayıdaki reklam arka kapak ve kapak içlerinde yer almaktadır.

Derginin künyesi

Derginin künyesinde genel yayın müdürünün Çetin Emeç, sorumlu yazı işleri müdürünün Eser Tutel, yayın danışmanının ise Midhat Sertoğlu olduğu yazmaktadır. Bu isimlerden son ikisi aynı zamanda yazar kadrosunun içinde de yer almaktadır. Dergide yazan diğer yazarlar arasında Cemal Kutay, Osman Öndeş, Taha Toros, Adnan Giz, Hikmet Feridun Es, Feridun Fazıl Tülbentçi, Yusuf Mardin ve Nail Güreli ilk göze çarpanlar arasındadır.

İçeriği

"Yıllarboyu Tarih Dergisi" nin rastgele seçilmiş birkaç sayısından alınan şu aşağıdaki konu başlıklarına bir göz atılırsa hem derginin genel yapısı ve içeriği, hem konulara bakış açısı hem de yazarları hakkında bir bilgi de edinilmiş olur.

  • "Türk dostu gazeteci Dorothy Chapman niçin öldürüldü?" - Sadi Koçaş.
  • "İstanbul'u yerinden oynatan eski patlamalar"
  • "129.000 dolarlık şike" - 1957 yılında ABD'de bir televizyonda yayınlanan bilgi yarışmasında yapılan şikenin öyküsü.
  • "Sessiz Gemiler" - Emekliye ayrılan Ankara gemisinin akıbeti anlatılmış.
  • "Dağ başını duman almış nasıl doğdu?" - Gençlik marşının öyküsü anlatılımış
  • "Dolmabahçe Sarayı'nda unutulmaz bir gece" - Çelik Gülersoy. 1918'de Avusturya - Macaristan İmparatoru'nun İstanbul'u ziyareti incelenmiş.
  • "Meclis'te öldürülen Milletvekili" - Midhat Sertoğlu
  • "Cihan şampiyonu Kara Ahmet bir ayıya karşı" - Murat Sertoğlu
  • "İnsan elinin uzaya uzandığı gün" - A. Necati Akgür
  • "Atatürk de marka kullanırdı" - Midhat Sertoğlu
  • "Neron Roma'yı yaktı mı yakmadı mı?" - Ali Canman. Dergide çok ender olarak yer alan ve yakın tarihe ait olmayan makalelerden biri.
  • "Türk'ü öven Türk Düşmanı olamaz" - Yusuf Mardin. Türk düşmanı olak tanınan Lord Byron'ın aslında öyle olmadığı kanıtlanmaya çalışılıyor.
  • "Fotoğrafçılığın dünü, bugünü, yarını" - Ali Canman
  • "İlk Türk fotoğrafçıları" - Pars Tuğlacı
  • "Sahnelerimizde ilk Türk operası" - Pars Tuğlacı. Dikran Çuhacıyan Efendi'nin Tanzimat devrinde yaptığı çalışmalar anlatılmış.
  • "Düşmanın Bodrum'u topa tuttuğu gün" - 1915 Mayısında bir Fransız zırhlısının Bodrum'a ateş açmasının öyküsü.
  • "Mafia dosyası"

Özel bölümler

Derginin hemen her sayısında yer alan özel bölümler ise şunlardır:

  • "Yaşadığımız Yüzyıl", derginin cildine zımbalanmış olarak gelen, ancak turuncu-kahverengi özel bir kağıda basılmış 24 sayfalık dergi eki. Derginin ortasında yer alan bu ekler dergiden çıkartılıp ayrıca ciltletmek üzere tasarlanmıştı. Yüzyılın olayları kronolojik bir sırayla ele alınıyordu.
  • "Tavan arası" adlı bölümde ilginç anekdotlar, fotoğraflar, tarihi gazete kupürleri vb.'den örnekler verilmiş.
  • "Pul köşesi" - Tarih konulu tematik pul koleksiyonları sergileniyor.
  • "Okuyucu mektupları"
  • "Bulmaca"
  • "Yıllarboyu Tarih soruyor" - Okuyucunun bilgi seviyesini yoklayan soru-cevaplı bir bölüm.
  • "Geçmiş Zaman Olur ki" - Tarihi olayların günlük gazete formatında verildiği 2 sayfa.

Kaynakça

  • Derginin 1978 - 1985 yılları arasında çıkmış 84 fasikülünde yer alan bilgiler.
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Parseğ Tuğlacıyan ya da bilinen adıyla Pars Tuğlacı, Türkiye Ermenisi yazar, dil ve tarih araştırmacısı.

<i>Akbaba</i> (dergi) haftalık siyasi mizah dergisi

Akbaba, 1922-1977 yılları arasında yayımlanmış haftalık siyasi mizah dergisi.

Türk Dili, Türk Dil Kurumunun Ekim 1951'den beri çıkardığı aylık dil ve edebiyat dergisi.

Varlık, 15 Temmuz 1933'te Yaşar Nabi Nayır tarafından yayımlanmaya başlanan aylık sanat ve edebiyat dergisidir.

<i>Hayat</i> (dergi) haftalık haber dergisi

Hayat, 1956'dan 1970'lerin sonlarına kadar İstanbul'da yayınlanan haftalık haber-aktüalite dergisi.

<span class="mw-page-title-main">Dergi</span> yayın türü

Dergi, belirli aralıklarla yayımlanan, genellikle kuşe veya mat kâğıda basılan ya da elektronik olarak dağıtılan süreli yayın. Dergiler genellikle belirli zaman aralıklarıyla piyasaya çıkan sayılar halinde yayımlanır ve her sayı birden fazla içerik barındırır. Reklam alma, satış ve abonelik yöntemleriyle gelir elde ederler.

<i>Arkın Sinema Ansiklopedisi</i> Rekin Teksoy yönetiminde 1975 yılında yayımlanan ansiklopedi formatında sinema kitabı

Arkın Sinema Ansiklopedisi, Rekin Teksoy yönetiminde 1975 yılında yayımlanan ansiklopedi formatında sinema kitabı.

Okyanus Türkçe Sözlük ; Pars Tuğlacı tarafından hazırlanıp 1971 yılında Pars Yayınları tarafından yayınlanmaya başlandı. İlk baskısı İstanbul'da Sermet Matbaası'nda bastırılmıştır. Okyanus, yayınlandığı dönemine göre Türkiye Türkçesinin en büyük sözlüğü olma özelliğini uzun yıllar korumuştur. Türk ve yabancı Türkoloji ile uğraşan bilim insanlarının da en önemli başvuru kaynaklarından birisidir.

1. Cilt; Mart 1971 yılında basıldı: A- G (güzün)
2. Cilt; Ekim 1971 yılında basıldı: Ğ - M (merak)
3. Cilt; Ocak 1974 yılında basıldı: M (merak) - Z
<i>Yuki</i> (dergi) Türk çocuk/çizgi roman dergisi

Yuki 1964 yılında yayın hayatına başlayan Türk çizgi roman ve çocuk dergisidir. Derginin yaratıcısı Orhan Boran çizeri ise Altan Erbulak'tı. Büyük boy ve 3.hamur kağıda basılan dergi haftada bir salı günleri yayınlanıyordu. İlk serisi 1966'da sona eren dergi aynı yıl eski maceraları yayımlamaya devam etti. Standart sayılar dışında 4-5 sayıdan oluşmuş ciltler halinde de yeniden dağıtıma verilmiştir.

<i>Ustura</i> (dergi, 1969)

Ustura 1969 - 1971 yılları arasında yayınlanmış haftalık mizah dergisidir.

<i>Popüler Tarih</i>

Popüler Tarih, Haziran 2000 ve Şubat 2007 tarihleri arasında Türkiye'de yayınlanmış aylık resimli tarih dergisidir. 78 sayı çıkmıştır.

<i>Yedinci Sanat</i> (dergi)

Yedinci Sanat 1973 - 1975 yılları arasında Türkiye'de yayınlanmış aylık sinema dergisidir. Sinemayı sosyalist bakış açısı ile ele alan dergi 24 sayı çıkmıştı.

<i>Hayat Tarih Mecmuası</i> 1965-1982 yılları arasında Türkiyede yayımlanan aylık resimli tarih ve kültür dergisi

Hayat Tarih Mecmuası, 1965 ve 1982 yılları arasında Türkiye'de yayımlanmış aylık resimli tarih ve kültür dergisidir. İlk sayısı 1 Şubat 1965 tarihinde çıkan dergi 216 sayı sonunda 1982 yılında kapanmıştır. Nisan 1978 tarihinde derginin adı Hayat Tarih ve Edebiyat Mecmuası olarak değiştirilmiş, böylelikle tarih alanından çekilerek eski gazete ve dergi yazılarını yayımlamaya başlamış ve kısa süre sonra da kapanmıştır.

<i>Tarih ve Toplum</i> Toplumsal Tarih

Tarih ve Toplum: Aylık Ansiklopedik Dergi, 1984 - 2003 yılları arasında Türkiye'de yayımlanmış aylık resimli tarih ve araştırma dergisidir.

<i>Videosinema</i>

Videosinema, Türkiye'de 1984-1985 yıllarında sadece 14 sayı yayımlanmış aylık sinema ve video dergisidir. İlk sayısı Haziran 1984'te piyasaya verilen derginin 14. ve son sayısı Eylül 1985'te bayilere dağıtılmıştır.

<i>Sinema</i> (dergi) Türkiyede 1994-2013 yılları arasında yayınlanmış dergi

Sinema, ilk kez 1 Ekim 1994'te "Popüler Sinema Dergisi" üst başlığı ile Türkiye'de yayımlanmaya başlayan aylık sinema dergisidir. Zaman içinde birkaç kez yayımcısı ve sahipleri değişmiş olsa da, bugüne kadar aynı isimle ve aynı formatta çıkmaya devam etmektedir. Aralık 2003 tarihli 104. sayıdan sonra dergi nüshalarına sayı numarası verilmesi uygulamasından vazgeçilmiş olmakla birlikte hesaplandığı zaman Eylül 2011 tarihi itibarıyla toplam 197 sayı yayımlanmıştır. Turkuvaz'ın dergiyi atv kanalıyla birlikte Kalyon İnşaat'a satmasıyla beraber, AutoMoto Sport, Global Enerji, Touch İstanbul, Cosmo Girl, Transport ve Aktüel dergileriyle birlikte 19 Aralık 2013'te kapatıldığı açıklanmıştır. Bu olay, medya tarafından da eleştirilmiştir.

<i>Atlas Tarih</i>

Atlas Tarih, Doğan Burda Dergi Yayıncılık tarafından Haziran 2010 tarihinde Türkiye'de yayımlanmaya başlanmış popüler tarih dergisidir. İlk birkaç sayısı aylık olarak çıkan dergi uzunca bir süredir 2 ayda bir yayımlanmaktadır.

<i>Derin Tarih</i>

Derin Tarih, Albayrak Grubu tarafından ilk sayısı 2012 yılının nisan ayında yayımlanmış aylık bir tarih dergisidir.

Resimli Büyük İstanbul Ansiklopedisi, Yeni İstanbul gazetesinin Midhat Sertoğlu’na hazırlattığı 1968 tarihli ve Türkiye'de bir gazete tarafından neşredilen ilk ansiklopedik eser. Tek cilt olarak çıkan ansiklopedi “Yeni İstanbul şimdi de sizlere bir kültür hazinesi veriyor” başlığı altında günlük gazetenin içinde ek olarak verildi. Muhtelif vesika, gravür ve fotoğraflarla dolu olan ansiklopedide alfabetik sıra yerine kronoloji ve tarihsel öneme göre bir sıralama bulunmaktadır ve aynı zamanda dikkat çeken kişi ve olaylara da yer verilmiştir. 500 sayfadan fazla içeriğe sahip olan ansiklopedi İstanbul'da dönemsel olarak nasıl bir hava ve ruhun hâkim olduğu yansıtılmak istenmiştir ve bu her devrin insan manzaraları, örf ve adetleri, mimari özelliği, olayları vs. gibi temalar ekseninde yapılmıştır.

Midhat Sertoğlu, Türk tarihçi ve gazeteci. Eski Türkiye Başbakanlık Arşivleri genel müdürü.