İçeriğe atla

Yıldız listeleri

Aşağıda yıldız listeleri bulunmaktadır. Bunlar, varoluşlarının bir kısmını termonükleer füzyon yoluyla enerji üreterek geçiren astronomik cisimlerdir.

Yerine göre

Adına göre

Yakınlığına göre

Fiziksel özelliklerine göre

Değişkenlik ve diğer faktörlere göre

Diğer yıldız listeleri

Diğer yıldızlar

Aşağıda, Vikipedi'de kendi maddeleri olan, fakat yukarıdaki listelerde yer almayan kayda değer gerçek veya kuramsal yıldızların bir listesi bulunmaktadır.

  • BPM 37093 — elmas yıldız
  • Cygnus X-1 — X-ışını kaynağı
  • HE0107-5240 —
  • HR 465 — kimyasal-tuhaf değişen yıldız
  • Nemesis — kuramsal yıldız
  • OGLE-TR-122b —
  • P Cygni — 17. yüzyılda aniden parlaklaştı
  • WNC4 — Messier 40
  • Zeta Boötis —

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cepheus (takımyıldız)</span> dünyadan 50 ışık yılı uzakta bir takımyıldızı

Kral takımyıldızı, kuzey gök yüzünün derinliklerinde yer alan ve Yunan mitolojisinde Etiyopya Kralı Kefeos'un adını taşıyan bir takımyıldızdır. İkinci yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldızdan biridir ve günümüzde de 88 modern takımyıldız arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yontar (takımyıldız)</span>

Yontar ya da Heykeltıraş takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Güney gökkürededir. 18. yüzyılda Nicolas Louis de Lacaille tarafından oluşturulmuştur. Lacaille aslında takımyıldıza Apparatus Sculptoris adını vermiştir fakat bu isim daha sonradan kısaltılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Triangulum (takımyıldız)</span>

Triangulum ya da Üçgen takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Ayrıca, 1. yüzyıl gökbilimcisi Batlamyus'un 48 takımyıldızdan oluşan listesinde de yer alır. Kuzey gökkürededir ve küçük bir alan kaplar. Triangulum adı Latince'de üçgen anlamına gelir. Bu takımyıldız güney gökküredeki Triangulum Australe ile karıştırılmamalıdır. Takımyıldız, üçüncü ve dördüncü kadirden olan üç en parlak yıldızının ikizkenar üçgene yakın, uzun ve dar bir üçgen oluşturması sebebiyle bu ismi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 253</span> Heykeltıraş takımyıldızı bölgesinde bir ara sarmal galaksi

Heykeltıraş Galaksisi, Heykeltıraş takımyıldızı bölgesinde bulunan bir ara sarmal galaksidir. Caroline Herschel tarafından 23 Eylül 1783 tarihinde keşfedilmiştir. Heykeltıraş Galaksisi bir yıldız patlama galaksisidir ve şu anda yoğun yıldız oluşumları devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Eta Carinae</span>

Eta Carinae, Karina takımyıldızı içinde yaklaşık olarak 7.500 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldız sistemidir. En az iki yıldızdan oluştuğu düşünülen sistemin birincil bileşeni bir parlak mavi değişen yıldızıdır (LBV). Başlangıçta kütlesinin 150 güneş kütlesi olduğu hesaplanan birincil bileşenin, en az 30 güneş kütlesini kaybettiği düşünülmektedir. Şu an bileşik bolometrik aydınlatma gücü Güneş'in 5 milyon katıdır. Günümüzde göreceli ayrıntı ile incelenebilen en büyük yıldızdır. Eta Carinae'yı çevreleyen büyük ve kalın kırmızı bulutsudan dolayı diğer bileşeni optik olarak görmek imkânsızdır. Ancak buna rağmen 30 güneş kütlesine sahip sıcak bir üstdevin, birincil etrafında yörüngede olduğu bilinmektedir. Eta Carinae, 165 yıl önce gizemli bir şekilde gecenin en parlak 2. yıldızı haline geldi ve bu yaklaşık 20 yıl sürdü. Etrafındaki Homunculus Bulutsusu'nun bu patlama sırasında oluştuğu düşünülmektedir. Bulutsunun merkezinde Eta Carinae'den yansıyan mor renkli ışık görülebilmektedir. Eta Carinae halen beklenmedik patlamalar geçirmekte olup, büyük kütlesi ve değişkenliği onu önümüzdeki birkaç milyon yıl içerisinde patlayabilecek görkemli bir süpernova adayı haline getirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">LBV 1806-20</span>

LBV 1806-20, Güneş'ten 30.000 ile 49.000 ışık yılı uzaklıkta, Samanyolu'nun merkezine yakın bir yerde bulunan parlak mavi değişen adayı (LBV) muhtemelen ikili yıldızdır. 130 ile 150 arası güneş kütlesine ve Güneş'in 2 milyon katı kadar değişken aydınlatma gücüne sahip olduğu düşünülmektedir. Bu da onu bilinen en parlak yıldızlardan olan Eta Carinae veya Tabanca Yıldızı ile karşılaştırılabilir duruma getirir.

Aşağıda, görünen tayf aralığında ortalama görünen büyüklükleri sırasıyla 91 parlak bireysel yıldız listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rigel (yıldız)</span> Yıldız

Rigel Orion burcundaki bir yıldız. Bu burcun en parlak yıldızıdır ve kuzey göğünde kışın Sirius yıldızından sonraki en parlak yıldızdır. Normal olarak Rigel'in olarak adlandırması gerekirdi. Bir görüşe gore ayni burçtaki değişken dev Betelgeuse 19. yüzyılda bugünkünden daha parlak olduğu için Rigel bu şekilde adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Helis Bulutsusu</span>

Helis Bulutsusu, Kova takımyıldızı yönünde bulunan oldukça büyük bir gezegenimsi bulutsu. Karl Ludwig Harding tarafından muhtemelen 1824'ten önce keşfedilmiştir. Bu bulutsu, parlak gezegenimsi bulutsular içinde Dünya'ya en yakın olanıdır. Uzaklığı yaklaşık olarak 215 parsek yani 700 ışık yılıdır. Görünüşte Halka bulutsusu'na, boyutu, yaşı ve fiziksel özellikleri nedeniyle de Halter bulutsusu'na benzemektedir. Helis, 2003'ten bu yana internette sıklıkla "Tanrı'nın gözü" olarak anılır. Ünlü TV dizisi Battlestar Galactica'nın 15 Aralık 2006 tarihinde yayınlanan The Eye of Jupiter bölümünde Helis bulutsusuna muhtemelen bir gönderme vardır.

<span class="mw-page-title-main">M94 Grubu</span> Av Köpekleri ve Berenisin Saçı takımyıldızları bölgesinde gökada grubu

M94 Grubu Av Köpekleri ve Berenis'in Saçı takımyıldızları bölgesinde yaklaşık 13 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan gevşek ve geniş bir gökada grubudur. Grup, Başak Süperkümesi içerisinde bulunan pek çok gökada kümesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Yakın parlak yıldızlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Yakın parlak yıldızlar dizini, Güneş'ten 15 parsek uzaklıkta bulunan ve mutlak parlaklıkları +8.5 veya daha parlak olan yıldızların listesidir.

Kolayca adreslenebilmesi için, gökbilimciler gökyüzünü çeşitli büyüklükte parçalar şeklinde parsellemişler ve bunlara genellikle mitolojik kökenli isimler vermişlerdir. Parsellerin her biri bir takımyıldız'a karşılık gelir. Kuzey ve Güney Yarıküreler dahil bütün gökyüzündeki toplam takımyıldız parsellerinin sayısı 88'dir. Herhangi bir gecede gökyüzüne bakıldığında bunların 40 kadarı görüş alanımızdadır. Aşağıdaki listede, bu takımyıldızlar içerisindeki yıldızların listelendiği dizinler sıralanmıştır.

Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından onaylanmış geleneksel veya yakın zamanda kullanılmaya başlanmış, genellikle Arapça ve Latince isimlerden oluşan özel isimlere sahip yıldızların listesi. IAU'nun onayı genellikle 2016'dan beri "IAU Onaylı Yıldız İsimlerinin Listesi"ni yayınlayan IAU Yıldız İsimleri Çalışma Grubu'ndan (WGSN) gelmektedir. Mayıs 2022 itibarıyla listede toplam 449 yıldız özel ismi bulunmaktadır. Farklı isimleri, özellikleri ve parlaklıkları için Takımyıldızına göre yıldızlar dizinine bakınız.

<span class="mw-page-title-main">Ötegezegenler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu bir ötegezegenler listesidir. 20 Ağustos 2024 itibarıyla, 4.963 gezegen sisteminde varlığı doğrulanmış 7.255 ötegezegen bulunmaktadır ve bu gezegen sistemlerinden 1.015 kadarı birden fazla gezegene sahiptir. İlk kez 1984 yılında görece genç ve sıcak bir yıldız olan Vega çevresinde gözlenen Toz diski daha sonra yakınlardaki 100 kadar yıldızın çevresinde de gözlendi. Ancak gezegenlerin bu disk içinde oluşmak için fazlaca bir zamanları yoktur. Uluslararası bir gökbilim ekibince 84 yıldız üzerinde yapılan bir araştırma, 400 milyon yıldan daha genç yıldızların %60'ının toz diskine sahip olduğunu, yaşları 1 milyar yılı aşan yıldızlardaysa bu oranın %10'a düştüğünü ortaya koymuştur. Sonuç: Bir gaz ve toz diskinin ömrü, yalnızca 300 - 400 milyon yıl. Daha sonra toz diski çeşitli öğelerin etkileşimiyle dağılıyor. Disk içindeki toz zerrecikleri, başka zerreciklerle çarpışarak iyice ufalıyor. En küçükleri yıldızdan gelen ışınım basıncıyla uzaya atılıyor. Daha büyükleriyse yıldız ışığıyla etkileşim sonucu sarmal hareketlerle yavaş yavaş yıldızın içine düşüyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Değişen yıldız</span> Dünyadan görüldüğü gibi parlaklığı zaman içinde değişen yıldız

Değişen yıldız, parlaklıkları zaman içinde değişen yıldızlardır. Parlaklıkları genelde ya çok gençken ya da çok yaşlı iken değişir. Bunun nedeni, ya genişleme, daralma, püskürme gibi yıldızın iç dinamiğinden; ya da iki ya da daha fazla yıldızın birbirlerinin yörüngelerinde dönerken oluşturdukları tutulmalardan kaynaklanan dış dinamiklerden dolayı oluşur. 2000 yılına kadar 30,000'in üzerinde değişken yıldız bulunup kataloglanmıştır. Ayrıca 14,000 kadar başka yıldızda parlaklık değişiminden şüphelenilmektedir. Güneşimiz ve Kutup Yıldızı dahil olmak üzere birçok yıldızın, yeterli duyarlılıkta ölçüldüğünde, parlaklıkları değişmektedir.

Aşağıdaki liste mutlak bolometrik parlaklıklarına göre aydınlatma gücü en yüksek olan yıldızların listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Miraç (yıldız)</span>

Miraç, Beta Andromedae Andromeda takımyıldızı yönünde bulunan bir kırmızı dev yıldızdır. tayfsal sınıfı M0 olan yıldız, yaklaşık olarak 200 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır. Görünür parlaklığı +2.01 ile +2.10 arasındadır ve şüpheli yarıdüzenli değişen yıldız olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Capella (yıldız)</span>

Capella, Arabacı takımyıldızındaki en parlak yıldız, gece gökyüzündeki en parlak on birinci yıldız ve Arcturus ve Vega'dan sonra kuzey göğündeki en parlak üçüncü yıldızdır. Çıplak gözle tek yıldız olarak görünür ama iki çift yıldız sistemidir. İlk çift parlak iki yıldızdan oluşur, Güneş'in 10 katı büyüklüğünde G tipi dev yıldızlar birbirinin etrafında yakın bir yörüngede dönerler. Bu iki yıldızın kırmızı dev olma yolunda ilerlediği düşünülmektedir. İkinci çift, birinci çiftin yaklaşık 10.000 astronomik birim uzağında dönen, soluk, küçük ve nispeten serin iki kızıl cüceden oluşur. Capella Sistemi, Güneş Sistemi'ne nispeten yakındır, Güneş Sistemi'nden sadece 42,2 ışık yılı uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Caeli</span>

Alfa Caeli, Çelikkalem takımyıldızı yönünde bulunan çift yıldız sistemidir.

Parlak Yıldız Kataloğu veya Yale Parlak Yıldız Kataloğu, Dünya'dan çıplak gözle görülebilen ve parlaklığı 6.5 veya daha küçük olan tüm yıldızları içeren bir yıldızlar kataloğudur. Kataloğun kısaltmasının BS veya YBS olmasına karşın katalogdaki yıldızlar bunlardan önce kataloğun 1908'deki selefi olan Harvard Üniversitesi Gözlemevi tarafından basılan Harvard Revize edilmiş Fotometri Kataloğu'nun HR indeksini kullanmaktaydı. Katalog, 9096'sı yıldız, 10'u nova veya süpernova ve dördü yıldız olmayan cisim olmak üzere 9110 nesneyi içermektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.