İçeriğe atla

Yıldız Sağırlar Okulu

Yıldız Sağırlar Okulu, Türkiye'nin sağırlar için eğitim veren ilk resmi okuludur. Geçmişi 1889 yılında açılan Dilsizler Mektebi'ne dayanan okul, günümüzde Fatih Özel Eğitim Meslek Lisesi adıyla İstanbul'un Fatih semtinde eğitim verir.[1]

Tarihçe

Okul, II. Abdülhamit devrinde İstanbul'da hizmete giren ilk işitme okulunun devamıdır. Dilsizler Mektebi adlı ilk işitme okulu, 30 Eylül 1889'da II. Abdülhamit'in saltanatı ve Yusuf Kamil Paşa'nın sadrazamlığı sırasında Maarif Nazırı Münif Paşa tarafından Sultanahmet'te açılmıştı.[2] Okulun ilk binası bugün Marmara Üniversitesi rektörlüğü olarak kullanılan yapıdır. İlk müdür, Hamidiye Ticaret Mektebi'nin kurucusu Avusturyalı Ferdinand Grati idi. Okul, Ferdinand Grati'nin bir dilekçesi üzerine açılmıştı. 1891'de ölümünden sonra yerine oğlu Lui Grati; 1896'da Hüseyin Sabri Bey geçti.[3] Hüseyin Sabri Bey'in görevini 1908'de Şükrü Efendi üstlendi.[4] Türkçe öğretmenliğine Türkiye'nin ilk pedagogu Selim Sabit Efendi tayin edildi.[5]

Bu okulda, “Osmanlı İşaret Dili”, öğretmenler tarafından sözel dille beraber kullanılıyordu.[6] Eğitim süresi dört yıl olan okulun programında Türkçe, isteyenler için Fransızca, okuma-yazma, İlm-i Hal, Hüsn-ü Hat, İlm-i Hesap, Genel Coğrafya, İlm-i Ahlak ve Jimnastik dersleri vardı.[5] Okulu bitiren öğrencilerin birçoğu matbaalarda mürettip oluyor, bir kısmı da resmi dairelerde konuşulanları işitip anlamadıkları için odacı (hademe) olarak görevlendiriliyorlardı.[5]

Dilsizler Mektebi'nin ilk müdürü Grati, 1890 yılında yazdığı yeni bir dilekçe ile görme engellilerin eğitimi için de bir okulun kurulmasını talep etmişti. Bu dilekçenin kabulü üzerine 17 Mart 1891'de Dilsizler Mektebi'ne bağlı bir “Âmâlar Okulu” açıldı.[7] Görme engelli öğrenciler için müzik eğitiminin ön planda olduğu bir müfredat oluşturuldu ve çalgıcı veya hafız olarak yetiştirildiler. Öğrenciler, okula biri sağır, biri âmâ olmak üzere ikili gruplar halinde gidip gelmekte, birbirlerine yardımcı olmaktaydılar. Türkçede “Körler ve sağırlar birbirini ağırlar” sözü, büyük ihtimalle bu uygulamadan gelmiştir.[4] Müzik eğitiminin ilahi ve kasidelerle sınırlandırılması üzerine okulun âmâlar bölümüne ilgi azaldı ve bu bölüm 1897'de kapandı.[4]

1911'de Dilsizler Mektebi kapandı. Okulun kapanmasına rağmen Darülaceze bünyesinde sürdürülen derslere,[4] 1926 yılında ilgisizlik ve öğrenci azlığından ötürü son verildi.

Okul, 1944 yılında "Sağırlar Tenasüt Cemiyeti" tarafından yeniden Aksaray'da öğrenime sokuldu. Resmi bir okuldan ziyade bir dernek faaliyeti olarak faaliyet gösterdi.

1952 yılında 5822 sayılı kanunla engellilerin eğitimi Milli Eğitim Bakanlığı'nın sorumluluğuna verilince sağırlar okulu ilk defa Mevlanakapı'da resmi olarak faaliyete girdi ve ertesi yıl Milli Eğitim Bakanlığı'na devredildi. Yıldız Sarayı içinde kendisine verilen binaya taşınan okul, “Yıldız Sağırlar Okulu ve Yetiştirme Yurdu” adıyla eğitim öğretimi sürdürdü. İşaret dili kullanılması yasaklanmış olduğundan sözel eğitim verildi.

1983 yılında eski Vatan Mimarlık ve Mühendislik Okulu'nun binasına taşındı. Fatih Sağırlar Okulu adını alan okul, daha sonra Mimar Sinan İşitme Engelliler Anaokulu, İlkokulu ve Sanat Orta Okulu adını aldı. En son olarak ise 1996 yılından itibaren Mimar Sinan İşitme Engelliler İlköğretim Okulu olarak devam etmektedir. Aynı bina içinde Fatih Özel Eğitim Meslek Lisesi adında, işitme engelli öğrencilere eğitim veren bir de meslek lisesi bulunmaktadır.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Fatih Özel Eğitim Meslek Lisesi web sitesi, Erişim tarihi:18.08.2011". 23 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011. 
  2. ^ Türk Dil Kurumu, Türk işaret dili sözlük ve dilbilgisini hazırlıyor, TRT Haber sitesi, 25.12.2010[]
  3. ^ "Zihinselengeliler.com sitesi, Erişim tarihi:18.08.2011". 18 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011. 
  4. ^ a b c d "Izı Harika Karakas, An Analysis of Policies Towards The Born Disabled, Victims of Work Accidents and Natural Disasters During the Hamidian Era (1876-1909) , Bogazici Universitesi 2007". 24 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011. 
  5. ^ a b c "Yücel Tanyeri, 1880-1920 Yıllarında Türkiye'de Kulak-Burun-Boğaz'ın Gelişimi , Erişim Tarihi:18.08.2011". 27 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011. 
  6. ^ "Nilüfer Özel Öğretim Meslek Lisesi web sitesi, Erişim tarihi:18.08.2011". 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011. 
  7. ^ "Tuba Kabacaoğlu, 'Altı nokta' ile milyonların gözünü açan adam, Aksion Dergisi, 12.01.2009". 7 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Bursa Erkek Lisesi (Mekteb-i İ'dâdî-i Mülkî, Bursa Mekteb-i Sultanisi, Bursa Lisesi, Bursa Erkek Lisesi, Bursa Anadolu Erkek Lisesi) Bursa'da 19. yüzyıl sonunda kurulan ve halen Anadolu lisesi statüsünde faaliyete devam eden eğitim kuruluşu.

Işıklar Jandarma Astsubay Meslek Yüksekokulu (JAMYO), Bursa'da, Jandarma Genel Komutanlığına astsubay yetiştirmek için ön lisans düzeyinde eğitim ve öğretim yapan iki yıl süreli bir askerî okuldur. 18 Aralık 2017 tarihinde alınan karar ile daha önce Türk Silahlı Kuvvetleri Kara ve Hava harp okullarına öğrenci yetiştiren okul, İçişleri Bakanlığına bağlı Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Komutanlığına devredilerek Işıklar Jandarma Astsubay Meslek Yüksek Okulu adını almıştır. Okul eğitime 5 Ocak 2018 tarihinde diğer okuldan yapılan nakille bin 700 öğrencisi ile başlamıştır. Eylül 2018'den itibaren Işıklar Jandarma Astsubay Meslek Yüksekokulu, her yıl bin 500 yeni öğrenci alarak eğitimine devam etmektedir.

Bursa Anadolu Kız Lisesi, Bursa'da köklü bir ortaöğretim kurumudur. 2005-2006 eğitim yılında Anadolu Lisesi statüsüne giren okul, daha önceden Bursa Kız Lisesi adını taşımaktaydı. Okulun Voleybol Takımı 2003-04 öğrenim yılına kadar 18 yıl üst üste il şampiyonu olarak bir rekor kırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kabataş Erkek Lisesi</span> 1908 yılından bu yana eğitim veren orta öğretim kurumu

Kabataş Erkek Lisesi, 1908 yılından beri öğretim yapan, Türkiye'nin en eski liselerinden biridir.

İstanbul Cağaloğlu Anadolu Lisesi, İstanbul'un Fatih ilçesindeki Cağaloğlu semtinde yer alan Anadolu lisesi.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Erkek Lisesi</span> İstanbul, Türkiyede bir lise

İstanbul Erkek Lisesi (İEL) ya da eski adıyla İstanbul Sultanisî, İstanbul’un Cağaloğlu semtinde, Osmanlı döneminde kurulmuş Numune-i Terakki Mektebinin devamı niteliğinde olan, günümüzde Anadolu Lisesi statüsünde hizmet veren eğitim kuruluşu.

<span class="mw-page-title-main">Darüşşafaka</span> İstanbulda okul

Darüşşafaka, İstanbul'da kuruluşu 1863 yılına dayanan parasız, yatılı, karma öğretim kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">İmam hatip lisesi</span> Türkiyede bir lise türü

İmam hatip lisesi, Türkiye'de bir resmî kuruluş. Amacı hatip ve imam yetişmesini sağlamak olan ortaöğretim düzeyinde mesleki okullara verilen isimdir.

Türk İşaret Dili ya da TİD, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'indeki işitme engelliler tarafından kullanılan dildir. Diğer işaret dilleri gibi Türk İşaret Dili de Türkçenin gramer yapısından farklı olarak kendine özgü bir gramer yapısına sahiptir. Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre Türkiye'de 89.043 kişi işitme engelli, 55.480 kişi de konuşma engellidir. 16. ve 17. yüzyıllardan itibaren Osmanlı Devleti'nde sarayda, hamamlarda ve hatta mahkemelerde işaret dilinin kullanıldığına dair kayıtlar mevcuttur. Günümüzde kullanılan Türk İşaret Dilinin Osmanlı'daki işaret dilinin devamı olup olmadığı henüz kanıtlanmış değildir. Ancak II. Abdülhamit zamanında İstanbul'da açılan sağırlar okulu göz önüne alınırsa TİD'in en az 120 yıllık bir tarihi vardır.

İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi, 1883 yılında kurulan Hamidiye Ticaret Mektebi’nin devamı niteliğinde bir öğrenim kurumu olarak 1959 yılından itibaren hizmet vermiş; 1982’de kurulan Marmara Üniversitesi’nin temelini oluşturmuş olan kurumdur. 1982’de Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi‘ne bağlanmıştır.

Türkiye İşitme Konuşma Rehabilitasyon Vakfı (TİV), İstanbul'da yerleşik olan bir sivil toplum kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Fındıklı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi</span>

Beyoğlu Fındıklı Lisesi, İstanbul Kabataş'ta bir Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Işık Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

1996 yılında eğitim-öğretim hayatına başlayan Işık Üniversitesi, Feyziye Mektepleri Vakfı'nın 138 yıllık köklü eğitim geleneğinin eseridir. 14 Aralık 1885 tarihinde Selanik'te Feyz-i Sıbyan Mektebi ile hizmet vermeye başlayan kurum; Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye'ye uzanan döneme; ulusal egemenliğe, Atatürk İnkılâpları'na tanıklık etmiştir. 1934 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün onayı ile Feyz-i Sıbyan Mektebi, "Işık Lisesi" adını almıştır.

Kadırga Meslek Lisesi zamanın Akşam Sanat Okulu olan şimdiki Beyoğlu Öğretmenevi'nde 4 Ekim 1976'da öğretim vermeye başlamıştır. Kadırga, Kumkapı'da yeni binası tamamlandıktan sonra 1977 yılında burada eğitim ve öğretime devam edilmiştir. İlerleyen yıllarda 1988-1989 döneminde Teknik Lise, 1996-1997 döneminde Anadolu Meslek Lisesi açılarak eğitim ve öğretim sürdürülmüştür. Şu anki binası Osmanlı döneminde gemi limanı olarak kullanılan Kadırga'da bulunmaktadır. Okulun kapısında Osmanlı dönemine ait çeşme ve ayakta kalan en eski namazgah bulunmaktadır. Teknik Lise alanında Kimya ve Bilgisayar bölümleri mevcuttur. Bu bölümlere direkt kayıt alınmamaktadır. Endüstri Meslek Lisesi'nde Elektrik Bölümü ve Kimya Bölümü öğrencilerinden belli bir başarı puanını yakalayan öğrenciler, kayıt için ön başvuru yapma şansını yakalarlar. Endüstri Meslek alanında Elektrik, Kuyumculuk, Kimya, Mobilya ve Dekarasyon, Makine Ressamlığı, Tesviye bölümlerinde eğitim verilmektedir. Türkiye genelinde ilk defa Kimya alanı içerisinde İlaç üretim teknisyenliği ve proses bölümleri açılmıştır.

Lisan Mektebi, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde devlet memurlarının yabancı dil öğrenmeleri için hizmet vermiş bir okuldur.

<span class="mw-page-title-main">Sultanahmet Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi</span>

Sultanahmet Endüstri Meslek Lisesi, İstanbul’un Fatih ilçesinde, kuruluşu 1868’e dayanan tarihi bir meslek okuludur.

Adana Koleji, Adana'nın Seyhan ilçesinde bulunan ortaöğretim kurumu. 23.08.1960 günü, 63 öğrenciyle Adana Şakirpaşa Havaalanı civarındaki bir binada eğitim-öğretimine başlamıştır. Günümüzde Baraj Yolu'ndaki yerleşkesinde eğitim-öğretime devam etmektedir. Adana'nın eğitim-öğretimine devam eden en eski kolejidir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi</span> Ankara Üniversitesine bağlı fakülte

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara Üniversitesi Cebeci Yerleşkesi'nde eğitim ve öğretim veren, Ankara Üniversitesine bağlı bir fakültedir. Osmanlı Devleti döneminde sivil yönetici sınıfını yetiştirme amacıyla açılmış ve Türkiye'de siyaset bilimi ve iktisadın birçok alanında yükseköğrenim sağlayan ilk kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">Rüşdiye</span>

Rüşdiye, Mekteb-i Rüşdî, 1839'da ilân edilen Tanzimat Fermanı sonrasında Osmanlı Devleti'nde açılan ortaöğretim kurumudur.

Gwangju Inhwa Okulu, 1961'de Güney Kore'nin Gwangju şehrinde kurulmuş işitme engelli okuluydu. Okul, 2005 yılında öğrencilere yönelik cinsel taciz kayıtları ortaya çıkmasıyla gündeme geldi. Bir dizi soruşturma ve halk tepkisinden sonra okul 2011'de kapandı. Okula yönelik çocuk cinayeti iddiaları da bulunmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.