İçeriğe atla

Yıldız İstihbarat Teşkilatı

II. Abdülhamid

Yıldız İstihbarat Teşkilatı, 1880 yılında dönemin Osmanlı padişahı II. Abdülhamid tarafından kurulmuş, Türk tarihinin ilk organize istihbarat teşkilatıdır.

Tarihçe

O dönemde gelişen iç ve dış olaylar, Abdülhamid'i, doğrudan kendisine bağlı bir istihbarat teşkilatı kurmaya sevk etmişti. Bu olaylara örnek kendi veziri dahi başkalarının adına ve devlete karşı çalışır olmuştu. Bunun sonucu olarak Yıldız İstihbarat Teşkilatı kuruldu. Teşkilat, emsallerinden farklı olarak devlete değil tek bir kişiye, Abdülhamid'e hizmet veriyordu. Teşkilat daha sonra, Abdülhamid lehine çalışanlar ve aleyhine çalışanlar olmak üzere ikiye ayrıldı. Teşkilat, ülke içerisinde özellikle Ermeni komitacılara karşı istihbarat faaliyetlerinde bulunmaktaydı. Bununla beraber yurt dışında da oldukça iyi organize olmuştu. Paris, Roma, Londra gibi çeşitli merkezlerde kişi ve kurumları yakından takip etmekteydi. Çok kısa sürede geniş bir coğrafyaya yayılan hafiyeleri sayesinde saraya, ayda 3000'den fazla jurnal gelmekteydi. Teşkilat, 1908 yılında Abdülhamid'in tahttan indirilişine kadar faaliyetlerine devam etmiştir.
Döneminde, teşkilatın icraatları için jurnalcilik ya da ispiyonculuk tanımlarını kullanarak karşı çıkanlara cevaben Abdülhamid, hatıratında bu kurumun kuruluşuyla ilgili şöyle demektedir:

Yabancı devletler kendi emellerine hizmet edecek kimseleri vezir ve sadrazam mertebesine kadar çıkarabilmişlerse, devlet emniyet içinde olamazdı. Doğrudan doğruya şahsıma bağlı bir İstihbarat Teşkilâtı kurmaya, bu düşünce ile karar verdim. İşte düşmanlarımın Jurnalcilik dedikleri teşkilât budur.[1]

Teşkilat kaldırıldıktan sonra yüz binlerce istihbarat bilgisi saraydan alınarak yakılmıştır.

Görüşler

Hafiyeler o kadar büyük mertebelere sızmışlardı ki Britanya İmparatorluğu'nun kraliçesi Victoria'nın emirleri daha Buckingham Sarayı'ndan çıkmadan telgraflar sayesinde Yıldız Sarayı'na ulaşmış olurdu.[2][3][4]

İlgili Konular

  • İttihat ve Terakki Cemiyeti
  • II. Meşrutiyet
  • Teşkilat-ı Mahsusa
  • Milli İstihbarat Teşkilatı

Kaynakça

  1. ^ "II. Abdülhamid'in Hatıratı, ilgili sayfa". 8 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2015. 
  2. ^ "Milliyet Gazetesi, 2. Abdülhamid Dönemi Islahatlar". 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Abdülhamid'in Hafiye Teşkilatı". 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "2. Abdülhamid'in Ajan Teşkilatı". 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
Genel
  • İlter, Erdal (2002). Millî İstihbarat Teşkilâtı Tarihçesi, Millî İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığı, Ankara.
  • Yalçın, Soner (Mayıs 2001). Teşkilat'ın İki Silahşörü. Doğan Kitapçılık, İstanbul, s. 314.
  • Emre Gör (2015), "II. Abdülhamid'in Hafiye Teşkilatı", Ötüken Neşriyat, s. 67-70.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Abdülhamid</span> 34. Osmanlı padişahı (1875–1909)

II. Abdülhamid, Osmanlı İmparatorluğu'nun 34. padişahı, 113. İslam halifesi ve çöküş sürecindeki devlette mutlak hakimiyet sağlayan son padişahtır. Tahtta kaldığı "Hamidiye Dönemi" diye bilinen yıllarda imparatorluk, dağılma dönemini yaşadı; başta kısa süreli ilan ettiği I. Meşrutiyet ve Kânûn-ı Esâsî ile gelen bir özgürlük dönemine, Balkanlar olmak üzere çeşitli bölgelerde çıkan isyanlara ve Rus İmparatorluğu'na karşı kaybedilen 93 Harbi'ne, kapatılan parlamentoya, pek çok siyasi olaya, "İstibdat Dönemi" de denen ve basın da dahil çeşitli alanlardaki baskı ve sansür dönemine, sonrasında yine kendinin ilan etmek zorunda kaldığı II. Meşrutiyet'e, 31 Mart Ayaklanması'na ve kendinin dağılmayı engelleme başarısına ulaşamayan eğitim, ulaşım ve askeri alandaki reform girişimlerine tanıklık etti. Devrinde, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1.592.806 km² toprak ile en çok toprak kaybeden padişahlarından biri oldu. 31 Ağustos 1876'da tahta çıktı ve 31 Mart Vakası'ndan kısa bir süre sonra, 27 Nisan 1909'da, tahttan indirilene kadar ülkeyi yönetti. Meşrutiyet yanlısı Yeni Osmanlılar ile yaptığı anlaşma ve diğer yandan Tersane Konferansı'nda toplanacak büyük güçlerden gelecek baskıları engelleme amaçlı Tersane Konferansı'nın başlamasıyla aynı gün 23 Aralık 1876'da ilk Osmanlı anayasasını ilan etti ve böylece ülkenin demokratikleşme sürecini destekleyeceğini belirtmiş oldu. 93 Harbi'nde yenilen Osmanlı'nın sultanı II. Abdülhamid, meclisin yanlış kararlar aldığını iddia ederek 14 Şubat 1878'de bu harbin sonuna doğru meclisi feshetti.

<span class="mw-page-title-main">Millî İstihbarat Teşkilatı</span> Türkiye Cumhuriyetinin ulusal istihbarat teşkilatı

Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı (MİT), Türkiye'nin Cumhurbaşkanlığına bağlı resmî istihbarat örgütüdür. MİT'in mevcut merkezi, Ankara'nın Etimesgut ilçesindeki KALE binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Said Paşa</span> 201. Osmanlı sadrazamı

Mehmed Said Paşa, Osmanlı devlet ve siyaset adamı. II. Abdülhamid saltanatında yedi kez ve İkinci Meşrutiyet döneminde iki kez olmak üzere, toplam dokuz dönemde dokuz yıla yakın sadrazamlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eşref Sencer Kuşçubaşı</span> Türk istihbaratçı

Eşref Sencer Kuşçubaşı ya da bilinen adıyla Kuşçubaşı Eşref, Çerkes asıllı Türk istihbaratçı ve savaşçıdır.

<span class="mw-page-title-main">İttihat ve Terakki</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasal teşkilat

İttihat ve Terakki Cemiyeti, sonraları İttihat ve Terakki Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet'in ilanına önayak olup 1908-1918 yılları arasında faaliyet gösteren, 21 Mayıs 1889 tarihinde kurulmuş bir siyasal hareket ve siyasi partidir. Triumvira sistemi ile yönetilen bir meclis yapısında egemenlik sürmüştür.

Osmanlı devlet teşkilatı, Osmanlı İmparatorluğu'nun idari, askeri ve siyasi olarak teşkilatlanmasını, yapılanmasını bütünüyle ele alan konudur. Osmanlı, genel olarak merkeziyetçi bir yapıya sahipti. Padişah, devlet teşkilatında en üst mertebede sayılmasına rağmen Harem, Divan ve çeşitli odakların fikirleri baskın olabiliyordu. II. Abdülhamid, kendi devrinde devletin yönetim şeklini değiştirerek meşrutiyet şeklini getirdi.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Hakkı Uzunçarşılı</span> Türk tarihçi, akademisyen ve politikacı (1888–1977)

İsmail Hakkı Uzunçarşılıoğlu, Türk akademisyen, eğitimci, siyasetçi ve tarihçi. Yaptığı çalışmalarla Osmanlı tarihine önemli katkılarda bulunan isimlerden biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye başbakanı</span> Türkiyenin hükûmet başkanı (1920–2018)

Türkiye Cumhuriyeti başbakanı, Türkiye'de 1920-2018 yılları arasında hükûmetin başı ve Bakanlar Kurulunun başkanı olarak görev yapan makamdı. Başbakan, cumhurbaşkanınca Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri arasından seçilir ve görev süresi boyunca Çankaya Köşkü'nde ikâmet ederdi. Başbakanlık, 2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumunun ardından yapılan 2018 Türkiye genel seçimleri ile birlikte kaldırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Devlet İstihbarat Servisi (Arnavutluk)</span>

Arnavutluk Devlet İstihbarat Servisi bilinen adıyla SHISH, Arnavutluk birincil istihbarat teşkilatıdır.

Çerkes Kabasakal Mehmed Paşa (1854-1909), Sultan II. Abdülhamid döneminde ser hafiye olarak görev yapmış, aynı zamanda süvari feriki rütbesine sahip bir Osmanlı paşası. Hafiye teşkilatının en ünlü hafiyelerinden olan Kabasakal Mehmed Paşa göğsüne kadar gelen sakallarından dolayı kabasakal unvanını almıştır. 24 Temmuz 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanından sonra halkın kendisine karşı galeyana gelmesi nedeniyle İstanbul'dan kaçmıştır. Ancak Mudanya'da yakalanıp Bursa, Orhaneli ilçesine sürgün edilmiştir. Burada 31 Mart Vakası'nın baş aktörlerinden Derviş Vahdeti'nin yakın arkadaşı ilçe kadısı ve halktan birkaç kişi ile birlikte İttihad-ı Muhammedi Cemiyetinin Bursa şubesini kurdu. Ancak herhangi bir etkinlik sağlayamadan buradan İstanbul'a kaçarken yakalanıp, diğer suçları göz önüne alınarak askeri mahkemede yargılanarak 14 Haziran 1909'da idamına karar verilmiş ve İstanbul'da asılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mim Mim Grubu</span> Osmanlı İmparatorluğu’nda istihbarat teşkilatı

Mim Mim Grubu, kuruluşunda Enver Paşa ve Talat Paşa'nın da rolünün bulunduğu, Türkiye Büyük Millet Meclisinin resmen tanıdığı bir istihbarat grubudur. Asıl adı Müsellâh Müdâfaa-i Milliye'dir ve baş harfleri olan "M. M."nin Osmanlıca alfabedeki okunuşu olan "Mim Mim" kısaltmasıyla tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Güvenlik Bakanlığı (Çin)</span>

Devlet Güvenlik Bakanlığı (MSS) karşı istihbarat, yabancı istihbarat ve siyasi güvenlikten sorumlu istihbarat kurumudur ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin güvenlik teşkilatıdır. Pekin'de Çin Halk Cumhuriyeti'nin Kamu Güvenliği Bakanlığı'na yakın bir merkezdir.

<span class="mw-page-title-main">Güvenlik ve İstihbarat Ajansı</span>

Güvenlik ve İstihbarat Ajansı Hırvatistan Cumhuriyeti Güvenlik ve İstihbarat Sistemi Yasası'nın onayıyla birleştirilerek 2006 yılında kurulan Hırvat güvenlik ve istihbarat servisleri olan eski karşı istihbarat ajansı (£) ve her ikisinin de yürürlükten kalkan İstihbarat Teşkilatıdır (OA).

<span class="mw-page-title-main">Polonya Dış İstihbarat Teşkilatı</span>

Polonya Dış İstihbarat Teşkilatı veya AW Polonya Cumhuriyeti'nin yurt dışında kamu ile ilgili gizli bilgi toplanmasında görevli bir Polonya istihbarat teşkilatıdır. Bu reformlarla ve İstihbarat Ajansı olarak (AW) İç Güvenlik Ajansı (ABW) ve Devlet Koruma Dairesi olarak bir bölünmeyle 2002 yılında kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Naime Sultan</span> Osmanlı prensesi

Fatıma Naime Sultan, Sultan II. Abdülhamid'in ve Bidâr Kadınefendi'nin kızı.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Güvenlik Hizmeti</span>

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Güvenlik Hizmeti, Azerbaycan'nın iç istihbarat teşkilatıdır. 2015 yılında eski Millî Güvenlik Bakanlığı'nın lağvedilip ikiye ayrılması sonucu kurulmuş olup iç istihbarat ve istihbarata karşı koyma görevlerinden sorumludur. Merkezi başkent Bakü'de Parlamento Caddesi üzerinde yer almaktadır.

Türk istihbaratı, tarih boyu Türk devletlerinin bilgi alma ve devlet bütünlüğünü koruma amacıyla kurduğu resmi ve resmi olmayan teşkilatlardır. Türkler için istihbaratın ortaya çıkmasının Orta Asya'da Çinliler ile yapılan mücadeleler döneminde başladığı söylenebilir. Daha sonra özellikle Osmanlı İmparatorluğu ile hem askeri, hem yurt içi-yurt dışı alanda çeşitli teşkilatlar kurulmuştur.

Azerbaycan Fevkalade Komisyonu, Azerbaycan'da Sovyet yönetiminin ilk yıllarında faaliyette olmuş bir karşı devrimci ve sabotaj organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Serhafiye Fehim Paşa</span>

Serhafiye Fehim Paşa II. Abdülhamid Dönemi, Osmanlı İmparatorluğu'nda görev alan Umur-u Hafiye yöneticisidir.1907'de sultanın gözünden düşerek sürgüne gönderilmiş,1908'de Bursa-Yenişehir'de linç edilerek öldürülmüştür. Umur-u Hafiye olarak ve Padişahın hizmetinde olduğu müddette yaptığı kabadayılık, haraç faaliyetleri, ahlak dışı yaşantısı büyük eleştiri konusu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Abdülhamid dönemi Osmanlı tarihi (1876-1881)</span> 1876-1881 yılları arasında Osmanlı tarihi

Bu madde II. Abdulhamid'in 1876-1881 yılları arasındaki padişahlığında Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşanan tarihi olayları ele almaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.