İçeriğe atla

Yüzen ev

Alappuzha, Hindistan'da yüzen tekne ev

Yüzen ev, su üzerinde hareket edebilen, belli bir amaca göre tasarlanmış ev. Yapısı ve kullanımı normal evler gibi olmasına rağmen karaya sabitlenme yerine su üzerinde yüzerler. Öncelikle ev olarak tasarlanmış yapılardır. Demirlemiş veya yüzer halde kullanılmaktadır.[1][2] Çoğunlukla daha kolay hizmet almak için karaya yakın demirlenirler.

Akarsu, göl, deniz veya okyanuslar üzerinde bulunabilen evler kentsel veya kırsal mesken olarak kullanılmaktadır. Tercih edilmelerinin değişik sebepleri olabilir. Yerleşim yerlerini tehdit eden sel tehlikesi, deniz yükselmesi gibi doğal nedenler veya ekonomik faaliyet türü, hızlı kentleşme, toprak parçasına sahip olamama gibi beşeri sebepler olabilir. Şehirden uzak, doğada bulunması durumunda çevreciler ve turistler tarafından tercih edilmektedir. Hollanda, İngiltere, ABD, Filipinler ve Kamboçya yüzen evlerin yaygın kullanıldığı ülkelerdir. İçinde tüm yıl yaşanabildiği gibi yaz döneminde turistlere kiralanan tipleri de bulunur.[2]

Türleri

Yüzen evin hareket imkânına göre iki tipi vardır. Birincisi, karaya bağlı, su kenarında bulunan, yeri değişmeyen amfibi evlerdir. Su kütlelerinin içinde yüzer halde veya kıyısındaki karada, suyun 3-6 metrelik dikey hareketine uyum sağlayabilen yapıdadır. Yüzen evlerin en yaygın şeklidir. Farklı mimari, yapı malzemesi ve kullanım amaçlarıyla, ABD, İtalya, Hollanda, Yeni Zelanda, İngiltere, Kanada, İsveç, Kamboçya, Bangladeş ve Filipinler'de yaygındır. Küresel ısınma nedenli deniz yükselmesine karşı çare olarak görülen bu evler, sel, taşkın, kasırga, gelgit nedenli su taşkınlarının görüldüğü yerlerde yaygın kullanılır. Kıyılarda betonlaşmaya iyi bir alternatif, balıkçılık için pratik çözüm, mülteciler ve topraksız köylüler için ikamet çözümüdür.[2]

İkinci tip yüzen evler, su üzerinde yatay yer değiştirebilen, karasal bağlantısı bulunmayan, yeri değiştirilebilir gezen evlerdir. Balıkçılıkta ve turizmde yaygın kullanılır.

Yüzen evlerin en ilkelinden, en modernine ev şeklini, konforu ve yapı malzemesini belirleyen asıl etken, refah seviyesi, bölgesel ihtiyaçlar ve yerel niteliklerdir. Bambu dalları, ahşap, metal, plastik ve betonarme yüzen evlerin yapımında kullanılmaktadır. Kanada ve Hollanda konforlu ve donanımlı yüzen ev yapımında kendilerini geliştirmiş ülkelerdir.

Sorunlar

Yüzen evler konusu hukuki olarak sorunlar barındırır. Menkul-gayrı menkul (taşınır-taşınmaz) durumu tartışılmaktadır. Ev inşaatının yasal durumu, alım-satımı, yasal çerçeve, arsa payı, tapu kaydı, yerleşim ruhsatı gibi teknik konular netliğe kavuşmamıştır. Evlerin alacağı kamu hizmeti, vergilendirilmesi, su yolu trafiğinin düzenlenmesi, emniyet, sağlık, çevre koruma, su arıtma, kanalizasyon, çöp gibi konular hukuki tartışmalara konu olmaktadır.[2]

Dünyadan örnekler

Zimbabve'de Zambezi Nehri üzerindeki Kariba Baraj gölünde yüzer evler kullanılmaktadır. Hindistan Jammu Keşmir'de Dal Gölü'nde yaygındır. Avrupa'da Almanya Hamburg Limanı kıyılarında, Hollanda'da Amsterdam Kanalı boyunca yüzen evler bulunur. Sırbistanda yüzen evler eğlence ve yemekli gezilerinde yaygındır. İngiltere'de iç kesimlerdeki kanallarda rekreasyon amaçlı yüzen evler bulunur. Kanada yüzen evleri genellikle motorludur. British Columbia, Ontario ve Quebec'te kışın sular donduğundan, kalıcı evler yerine eğlence amaçlı kullanılır. Avustralya'da, Murray Nehri ve Queensland sahillerinde bazıları iki katlı yüzen evler bulunur. Konut, tatil kulübesi veya kiralık olarak kullanılırlar. Türkiye'de 1960'lı yıllarda Bebek Koyu'nda yüzen evler bulunmaktaydı.[3] Günümüzde ancak baraj gölleri ve dalyanlarda balıkçılık amaçlı kırsal yerleşim birimi olarak görülmektedir.[2]

Galeri

Peru'da Amazon üzerinde ilkel yüzen ev
Dal Gölü, Keşmir
Missisipi Nehri, ABD

Kaynakça

  1. ^ "Son yıllarda popüler olan yüzen ev nedir?". hurriyetemlak.com. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2019. 
  2. ^ a b c d e GÜNER, Dr. Bülent (2019). ""YÜZEN EVLER" OLGUSUNA GENEL BİR BAKIŞ VE KEBAN BARAJ GÖLÜ ÖRNEĞİ". Doğu Coğrafya Dergisi. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2019. 
  3. ^ "Güneş Enerjili Yüzen Ev". boatbuilderturkey.com. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ada</span> çevresi bütünüyle sularla çevrili kara parçası

Ada, çevresi bütünüyle sularla çevrili kara parçasına verilen addır. Yeryüzündeki adaların bütünü on milyon kilometrekarelik bir yer kaplar. Adalar, tek tek olabileceği gibi, gruplar halinde de olabilir. Bu şekildeki adalara “takımada” adı verilir. Yarımada ise suyla çevrili, ancak bir tarafından ana kara parçasına bağlı bulunan coğrafi şekildir. Yer bilimi açısından adalar, kıtasal adalar ve okyanus adaları olmak üzere temelde ikiye ayrılır. Yüzen adalar ise yeni bir yer bilimi konusudur.

<span class="mw-page-title-main">Seyhan Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Adanada bir baraj

Seyhan Barajı, eski Adana'nın 15 km yukarısında 850.000 dönüm araziyi ve Adana'yı Seyhan Nehri'nin sebep olabileceği su baskınından kurtarmak amacı ile yapılan toprak dolgu tipi barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Çubuk-1 Barajı</span>

Çubuk Barajı, Ankara'da Çubuk Çayı üzerinde içme-kullanma ve sanayi suyu temini ve taşkın kontrolü amaçlı bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Sarıyar Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Ankarada baraj

Sarıyar Barajı Nallıhan'nın Sarıyar mahallesinde olup, Sakarya Nehri üzerinde 1951-1956 yılları arasında inşa edilmiş hidroelektrik enerji üretimi amaçlı bir barajdır. Beton ağırlık tipi olan barajın gövde hacmi 568.000 m3, akarsu yatağından yüksekliği 90 m'dir. Normal su kotunda göl hacmi 1.900 hm3, normal su kotunda göl 83,83 km2'dir. 4 alternetör ile çalışan santral 160 MW gücündeki hidro-elektrik santralinden ise yılda 378 GWh saat elektrik enerjisi elde edilir. Türkiye'nin ilk büyük HES barajıdır. Türkiye'deki tek santral atölyesi'ne sahiptir. Türkiye baraj gölü sıralamasında 6'cı sırayı yer almaktadır. Baraj havzası, yeşil kuşak ağaçlandırma eylem planı çerçevesinde ağaçlandırılmaktadır.

May Barajı, Konya ilinin, Çumra ilçesinde, May Çayı üzerinde, sulama ve taşkın önleme amacı ile 1957-1960 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. Toprak dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 273.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 19,10 m'dir. Normal su kotunda göl hacmi 40,10 hm³, normal su kotunda göl alanı 7,75 km²'. 1800 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Porsuk Barajı</span>

Porsuk Barajı, Eskişehir'de, Porsuk Çayı üzerinde yer alan bir barajdır. 1947'de inşa edilmiş olup 1966-1972 yılları arasında genişletilmiştir.

Dodurga Barajı; Bilecik'te Sarısu Çayı üzerinde, sulama ve taşkın kontrolü amacıyla 1972-1977 yılları arasında inşâ edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Yamula Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Türkiyede Kayseri İlinin 25 km kuzeybatısında Kızılırmak Nehri üzerinde bir baraj ve hidroelektrik santrali

Yamula Barajı, Kızılırmak Nehri üzerinde Kayseri'nin 25 km kuzeybatısında, Yemliha kasabası yakınlarında kuruludur. Yamula Barajı ve Hidroelektrik Santral Projesi, Yap-İşlet-Devret modeli ile yapılan, enerji ve sulama amaçlı Türkiye’nin önemli projelerinden birisidir. 27 Aralık 2003 tarihinde su tutulmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Adıyaman ve Şanlıurfada bir baraj

Atatürk Barajı, Adıyaman ve Şanlıurfa illeri arasında, enerji ve sulama amaçlı bir barajdır. GAP Projesi içinde, Karakaya Barajının 180 km mansabında, Adıyaman iline 51 km uzaklıkta, Şanlıurfa ilinin Bozova ilçesine ise 24 km uzaklıkta olup, Fırat Nehri üzerinde kurulmuştur. Barajın tamamlanmasıyla Türkiye'nin en büyük üçüncü gölü olan Atatürk Baraj Gölü oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Menzelet Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Menzelet Barajı, Kahramanmaraş'ta, Ceyhan Nehri üzerinde, enerji üretimi amacıyla 1980-1989 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali; yaygın adıyla Veysel Eroğlu Ilısu Barajı, Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamında, enerji üretimi amacıyla Dicle Nehri üzerinde inşa edilen santraldir.

<span class="mw-page-title-main">Malavi Gölü</span> Afrika Büyük Gölü

Malavi Gölü, 560 km uzunluğu, 80 km'ye varan genişliği ve 704 m'ye kadar olan derinliği ile Büyük Rift Vadisi'nin en büyük göllerinden biridir. Yüzölçümü 29.604 km2'dir. Gölde dünyanın başka hiçbir sulak alanında bulunmayan canlılar yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Baraj</span> sulama ve elektrik üretimi amacıyla su biriktirmek için akarsu üzerine yapılan set

Baraj, eski zamanlardan beri insanlığın su ihtiyacını karşılamak ve tarımsal alanların sulanması amacıyla inşa edilen su yapılarıdır. Günümüzün modern barajları stratejik öneme sahiplerdir. Çünkü;

<span class="mw-page-title-main">Kralkızı Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Diyarbakırda bir barajı

Kralkızı Barajı ve HES, Diyarbakır ili sınırları içerisinde Diyarbakır'a 81 km, Dicle ilçesine 6 km mesafede Dicle Nehri'nin ana kolu olan Maden Çayı üzerinde yer almaktadır. Enerji üretmek amacıyla 1985-1997 yılları arasında inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Melen Çayı</span> Düzcede bir akarsu

Melen Çayı, Düzce ilinin bir akarsuyudur. Havzasının %80'i Düzce ili sınırlarında kalır. Havza genişliği 2317 km²'dir. Aşağı kesimlerinde Düzce-Sakarya sınırını oluşturur. İsmini bulunduğu köyden alır.

<span class="mw-page-title-main">Balık Gölü</span> Ağrıda göl

Balık Gölü, Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Aras Dağları üzerinde Türkiye'nin en yüksek göllerinden biridir. Ağrı ili sınırları içerisinde yer alan ve oluşum bakımından volkanik set gölü olan bu göl, 30 km² alana sahiptir. Denizden yüksekliği 2.241 metre, en derin yeri 37 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">IJsselmeer</span> Hollandanın kuzey ve orta kesiminde sığ bir tatlı su gölü

IJsselmeer, Hollanda'nın kuzey ve orta kesiminde sığ bir tatlı su gölüdür. Üzerine kurulan Afsluitdijk Barajı ile denizle olan bağlantısı kesilmiş ve zamanla nispeten tuzlu olan göl tatlı su kaynaklarının da yardımıyla tatlı su gölü haline gelmiştir. Yüksekliği 8 m ve uzunluğu 31 km olan Afsluitdijk Barajı, kumla desteklenen ve su düzeyinin hemen altına kadar taşla kaplanan iri kil bloklarıyla yapılmıştır. Küçük deniz taşıtlarının kanal-havuzlar yardımıyla geçtiği baraj üzerinde bir karayolu ve bisiklet yolu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Borçka Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Artvin ilinin Borçka ilçesindeki bir baraj

Borçka Barajı, Artvin'de, Çoruh Nehri üzerinde, enerji üretmek amacıyla 1998-2005 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Kültür balıkçılığı</span>

Kültür balıkçılığı, okyanus ve deniz sularında gıda veya diğer amaçlar için sucul canlıların yetiştirilmesi, okyanusların kapalı bölümlerinde, deniz suyunun doldurulduğu tanklar ve göletlerde yapılan özel yetiştiriciliktir. Tuzlu su havuzlarında balık ve karides gibi kabuklu su ürünleri, istiridye, deniz yosunu yetiştirme işi de kültür balıkçılığının bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Baraj Gölü</span> Türkiyede bir baraj gölü

Atatürk Baraj Gölü, Türkiye'nin Adıyaman, Şanlıurfa ve Diyarbakır illeri arasında yer alan bir baraj gölüdür. Fırat üzerinde Atatürk Barajı'nın inşa edilmesiyle oluşmuştur. 817 km2'lik yüzölçümüyle ülkenin en büyük üçüncü gölüdür. Gölün toplam su hacmi 48,5 milyar m3'tür.