İçeriğe atla

Yürüyen merdiven

Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da Amagerbro metro istasyonunda yer alan yürüyen merdivenler.

Yürüyen merdiven, basamakları sürekli olarak dönen bir düzenek üzerine yerleştirilmiş, elektrikle çalışan merdivendir. İnsanları yukarı ya da aşağı taşımaya yararlar. Asansörlere göre daha fazla insan taşıyabilirler. Başlıca kullanım alanları oteller, alışveriş merkezleri, tren ve metro istasyonları ile havaalanlarıdır.

Tarih

Illustration of revolving stairs (U.S. Patent 25,076 issued to Nathan Ames, 9 August 1859)
Nathan Ames'in icadı olan dönen merdivenler, 9 Ağustos 1859

Terim olarak yürüyen merdiven anlamına gelen İngilizce "Escalator" ismi ilk kez 1912'de Otis Asansör Şirketi tarafından bir reklam broşünde kullanılmıştır. 9 Ağustos 1859'da ilk yürüyen merdiven patenti "Revolving Stairs (orj İngilizce:Dönen Merdivenler) ismiyle Nathan Ames tarafından 25076 Birleşik Devletkler Pantent Numarası ile Amerika'da alınmıştır. Bu tasarımda yürüyen merdiven, tırnaklı basamakların tahrik edilmesi prensibine dayanmaktaydı ve sabit trabzanlara sahipti. Ancak bu patent ile üretim yapılmamıştır.[1][2]

Fig 1 Sketch showing Reno continuous Elevation in Operation
J.W.Reno’nun tasarımı sonsuz merdiven

1800'lü yılların sonuna kadar hiçbir hareketli merdivene patent verilmedi. Daha sonra verilen üç patent ise 1891 Jesse Reno, 1892 George H. Wheeler ve 1898 Charles D. Seeberger tarafından alındı. 15 Mart 1892'de yürüyen merdivenin mucidi Jesse W. Reno (Amerikan İç Savaşı'nda general olan Jesse L. Reno'nun oğlu), buluşu için patent aldı. Bu taşıma aracının ilk örneği, patent tarihinden 3 yıl sonra (Eylül 1895) New York'taki Coney Island eğlence merkezinde, 25 derecelik eğimli bir düzenekle kullanıma sunuldu. Yaklaşık 6 yıl sonra Otis Asansör Şirketi, Reno'yla yaptığı anlaşmayla ticari bir ürün olarak yürüyen merdiveni de ürün yelpazesine kattı. Şirket ilk yürüyen merdivenini, 1900'de Fransa'da düzenlenen Paris Dünya Fuarı'nda sergiledi ve ardından yürüyen merdiveni ilk kez Filadelfiya'daki çok katlı bir mağazaya kurdu.[3]

Galeri

Türkiye'nin başkenti Ankara'da Çayyolu metrosu Necatibey istasyonunda yer alan yürüyen merdivenler.

Kaynakça

  1. ^ "Ulusal Tez Merkezi | Anasayfa". tez.yok.gov.tr. 3 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2024. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2024. 
  3. ^ ARAT, Aydın (2 Şubat 2021). "SURFACE DISINFECTION OF ELEVATOR CABINET AND ESCALATOR HANDRAİLS WITH ULTRAVIOLATED RADIOS". Mühendis ve Makina. doi:10.46399/muhendismakina.845348. ISSN 1300-3402. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Asansör</span>

Asansör, dikey olarak yük ve insan taşımada kullanılan bir araçtır. Daha yüksek ve derin yapıların yapılmasıyla, insanların ve yüklerin üst ve alt katlara ulaşabilmesi ihtiyacı asansörleri zorunlu kılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kamondo Merdivenleri</span> İstanbul, Galatada bulunan tarihî merdivenler

Kamondo Merdivenleri İstanbul'un Galata semtindeki Bankalar Caddesi ile Banker Sokağı'nı birleştiren Art Nouveau üslûbundaki merdivenlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Yürüyen bant</span>

İlk yürüyen bant 1894 yılında turist çekmek amacıyla New York'ta Coney Adası'ndaki rıhtıma kuruldu. New Yorklu iş adamı Jesse Reno'nun tasarımı olan bu düzeneğe eğimli asansör adı verildi. Taşıma bandı eğimli bir rampa üzerinde hareket ediyordu ancak rampa yere 30° 'lik bir eğimde olduğundan yolcular için tehlike oluşturmaktaydı. Bunun üzerine Reno, rampanın yerine bir dizi döner basamak kullandı. 1980'lerin başında Japon şirketi Mitsubishi büyük mağazalarda kullanılması amacı ile ilk yürüyen sarmal merdiveni yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Elisha Otis</span> Mucit

Elisha Graves Otis. Asansör güvenlik cihazının mucidi.

<span class="mw-page-title-main">Tarihî Asansör</span> İzmir, Türkiyede bir asansör

Tarihî Asansör, İzmir'de bulunan tarihsel bir yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hearst Kulesi (New York)</span>

Hearst Kulesi New York'ta 300 West 57th Street adresinde yer almaktadır. Hearst Corporation adlı uluslararası medya şirketinin genel merkezidir. Bu bina ile ilk kez dünyanın birçok ülkede farklı dilde basılan Cosmopolitan, Esquire gibi dergilerin sahibi olan Hearst Corporation tüm şirketlerini ve yönetim birimlerini bir binada toplama fırsatı elde etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bank of America Kulesi (New York)</span>

Bank of America Kulesi, Manhattan’ın ortasındaki Midtown bölgesinde ve Bryant Park’ın hemen karşısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Otis Elevator Company</span>

Otis Elevator Company veya Otis dünyadaki en büyük asansör ve yürüyen merdiven üreticisidir.

<span class="mw-page-title-main">Yenikapı Aktarma Merkezi</span> Fatih, İstanbulda bir aktarma merkezi

Yenikapı Aktarma Merkezi, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesindeki Yenikapı Meydanı'nda yer alan TCDD'ye ait yer altı tren istasyonu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na ait hemzemin raylı sistem istasyonu, Metro İstanbul'a ait yer altı metro istasyonları ve İETT otobüslerine hizmet veren otobüs duraklarını kapsayan ve hatlar arasında aktarma imkanı sağlayan aktarma merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Kone</span>

Kone Oyj, 1910 yılında kurulan Finlandiya merkezli asansör, yürüyen merdiven ve otomatik bina kapıları üreten bir şirkettir. Şirketin merkezi Espoo'da bulunmaktadır.

Schindler Group, İsviçre merkezli, asansör ve yürüyen merdiven üreten şirkettir. Şirket 140'tan fazla ülkede mevcuttur ve dünya çapında 54.000 kişi çalışmaktadır. Üretim tesisleri Brezilya, Çin, Türkiye, İspanya, Hindistan ve ABD'de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">ThyssenKrupp</span> Alman çok uluslu holding şirketi

ThyssenKrupp AG, merkezi Almanya olan çok uluslu holding şirketi. ThyssenKrupp AG dünyanın en büyük Konglomeratlarından biri olup dünya çapında 670 şirketten oluşmaktadır. ThyssenKrupp dünyanın en büyük çelik üreticilerinden biridir. Şirket aynı zamanda bileşenleri ve otomotiv endüstrisi için sistemler, asansörler, yürüyen merdivenler üretmektedir. Ticaret ve sanayi alanlarında hizmet vermektedir. Şirket Thyssen AG ve Krupp şirketlerinin 1999 yılında birleşmesinin sonucudur. Duisburg'da merkez binası ve Essen'de operasyonel merkezi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kısıklı (İstanbul Metrosu)</span> İstanbul Metrosu istasyonu

Kısıklı Metro İstasyonu, İstanbul Metrosu'nun M5 Metro Hattı'nda yer alan ve 15 Aralık 2017'de hizmete giren yer altı metro istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Altunizade (İstanbul Metrosu)</span> İstanbul Metrosu istasyonu

Altunizade (M5) Metro İstasyonu, İstanbul Metrosu'nun M5 Metro Hattı'nda yer alan ve 15 Aralık 2017'de hizmete giren yer altı metro istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Kültür Merkezi (Ankara Metrosu)</span>

Atatürk Kültür Merkezi (M1) Metro İstasyonu, Ankara Metrosu'nun M1 Metro Hattı'nda yer alan ve 29 Aralık 1997'de hizmete giren yer altı metro istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Çekmeköy (İstanbul Metrosu)</span> İstanbul Metrosu istasyonu

Çekmeköy Metro İstasyonu, İstanbul Metrosu'nun M5 Metro Hattı'nda yer alan ve 21 Ekim 2018'de hizmete giren yer altı metro istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Necip Fazıl (İstanbul Metrosu)</span> İstanbul Metrosu istasyonu

Necip Fazıl Metro İstasyonu, İstanbul Metrosu'nun M5 Metro Hattı'nda yer alan ve 21 Ekim 2018'de hizmete giren yer altı metro istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Fevzi Çakmak-Hastane</span> İstanbul Metrosu istasyonu

Fevzi Çakmak - Hastane Metro İstasyonu, İstanbul Metrosu'nun M4 Metro Hattı ve M10 Metro Hattı'nda yer alan ve 2 Ekim 2022'de hizmete giren yer altı metro istasyonudur.

Cam asansör ; kadın egemen mesleklerdeki erkeklerin kariyerlerinde kadınlara kıyasla daha kolay bir şekilde yükselmelerini ifade eden sosyolojik bir terimdir.

Jesse Wilford Reno, New York City, Coney Adası, Old Iron Pier'de kullanılan ilk çalışan yürüyen merdiveni 1891'de icat etti. 15 Mart 1892'de Patentini aldığı buluşuna "eğimli asansör" deniyordu. Mucidi Nathan Ames tarafından "döner merdivenler" olarak adlandırılan eski bir yürüyen merdiven makinesi, 9 Mart 1859'da patendendi, ancak hiçbir zaman inşa edilmedi.