İçeriğe atla

Yük dengeleme

Ağustos 2014 itibarıyla Wikimedia Elasticsearch kümesinin diyagramı. Swift'deki yedeklemelerle, yük dengeleme yoluyla kullanıcıdan kümeye gelen trafiğin temel yolunu gösterir.

Yük dengeleme; işi, iki ya da daha fazla bilgisayar, işlemci, sabit disk ya da diğer kaynaklar arasında paylaştırma teknolojisidir. Bu teknolojiyi kullanarak en iyi kaynak kullanımı, en yüksek işlem hacmi, en düşük cevap süresi sağlanabilir; oluşabilecek aşırı yüklemeden (overload) kurtulunabilir.

Tek bileşen kullanmak yerine, yük dengeleme ile birden fazla bileşen kullanımı yedekleme (redundancy) sayesinde güvenilirliği artırabilir.

Yük dengeleme genellikle adanmış bir yazılım ya da donanım aygıtı (DNS, Multilayer switch vb.) kullanılarak sağlanır.

Yük dengeleme genellikle bilgisayar grupları (computer cluster) arasındaki iç iletişimi sağlamak amacıyla kullanılır.

İnternet servisleri

Yük dengelemenin en genel kullanım alanı sunucu çiftliği olarak bilinen, birçok sunucu kullanarak bir tane internet servisi sağlamaktır. Bu internet servisi genellikle popüler web siteleri, yüksek bant genişliğine sahip dosya aktarım iletişim kuralı siteleri, NNTP sunucusu, DNS sunucusu, mali işlemler gibi çalışması kritik uygulamalardır.

Yük dengeleyici genellikle bir yazılımdır. İstemcilerle iletişime geçer ve gelen isteği cevap vermesi için herhangi bir zamanlama algoritması kullanarak seçtiği arka uç sunucusuna iletir. Sanal ip adrese (VIPs) sahiptir. Bu yöntemde istemciler arka uç sunucularla direkt iletişime geçmediği için ağ yapısı ve diğer portlar üzerinde koşan bağımsız servisler üzerine gelebilecek saldırılar engellenir.

Yük dengeleyici kullanılarak oluşturulan yük dengeleme sisteminde, arka uç sunucularından birinde bir problem olduğunda sistem çalışmasına devam ederken; yük dengeleyicide bir problem olduğunda sistem tamamen çalışmaz hale gelir.

Çözümlerden bir diğeri, Round Robind DNS olarak adlandırılan, adanmış yazılım ya da donanım gerektirmeyen metottur. Tek bir Alan adı (www.example.org) ile birden çok IP adresi eşleştirilerek gerçekleştirilir. DNS sunucusu gelen isteklere, Round Robin algoritmasını kullanarak tanımlanan sunuculardan bir tanesini atar. İstemci arka uç sunucuların varlığını bildiğinden dolayı teknolojiden haberdardır. Teknoloji DNS'nin getirdiği tüm avantaj ve dezavantajlara sahiptir.

Kalıcı veriler

Bir kullanıcının istekleri boyunca oturum bilgilerinin nasıl tutulacağı önemlidir. Eğer bilgiler yerel olarak arka uç sunuculardan birinde tutulursa, izleyen istekte diğer bir arka uç sunucusuna gittiğinde bilgiler bulunamaz. Bu, tekrar kullanılacak bilgileri saklama gereksinimini ortaya çıkarır.

Çözümlerden biri, "Persistence" olarak da bilinen aynı istemciden gelen tüm istekleri aynı sunucuya yönlendirmektir. Fakat arka uç sunucularından birinde bir problem oluştuğunda o sunucu üstündeki tüm verileri tüm veriler kaybedilir.

Diğer çözüm oturum bilgilerini veritabanında tutmaktır. Veri tabanı yükü arttıkça performans düşüşü oluştuğundan dolayı veriler kısa süreli tutulacaksa tercih edilir.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sunucu (bilişim)</span> bilgisayar ağlarında, diğer ağ bileşenlerinin (kullanıcıların) erişebileceği, kullanımına ve/veya paylaşımına açık kaynakları barındıran bilgisayar birimi

Sunucu, bilişim alanında "istemci" denilen diğer program ve cihazlara çeşitli işlevler sunan bilgisayar donanımları veya yazılımlarıdır. Bu mimariye istemci-sunucu modeli denir. Sunucular, istemciler arasında veri veya kaynak paylaşımı, bir istemci için hesaplama yapma gibi çeşitli işlevleri yerine getirebilirler. Bu işlevlere genellikle "servis" veya "hizmet" denir. Tek bir sunucu çok sayıda istemciye hizmet verebilir, tek bir istemci de çok sayıda sunucudan hizmet alabilir. İstemci ve sunucu aynı cihaz üzerinde çalışabileceği gibi, istemci ağ üzerinden farklı bir cihazdaki sunucuya da bağlanabilir. Tipik sunucular arasında veritabanı sunucuları, dosya sunucuları, e-posta sunucuları, yazdırma sunucuları, web sunucuları, oyun sunucuları ve uygulama sunucuları sayılabilir.

SMTP, bir e-posta göndermek için sunucu ile istemci arasındaki iletişim şeklini belirleyen protokoldür. Farklı işletim sistemleri için geliştirilmiş e-posta protokolleri bulunmaktadır. Bu e-posta protokollerinin SMTP'ye geçit yolu (gateway) vardır. SMTP, Aktarım Temsilcisi ve Kullanıcı Temsilcisi yazılımları arasındaki iletişimi sağlar. TCP'nin üst katmanında çalışır.

<span class="mw-page-title-main">DNS</span>

DNS, internet uzayını bölümlemeye, bölümleri adlandırmaya ve bölümler arası iletişimi organize etmeye yarayan, bilgisayar, servis, internet veya özel bir ağa bağlı herhangi bir kaynak için hiyerarşik dağıtılmış bir adlandırma sistemidir.

DirectPlay, DirectX'in çok kullanıcı oyunlar başta olmak üzere birçok kişinin aynı anda birçok mesaj yolladığı ortamların yaratılmasını kolaylaştırmak için geliştirdiği bir iletişim protokolüdür. DirectPlay, sunucu-istemci (server-client) veya peer to peer tipi bir organizasyonda asenkron mesajlaşma, mesaj öncelikleri, paket birleştirme, kayıpsız gönderim veya paket şifreleme gibi olanaklar sunar ve DirectPlay Voice modülü sayesinde ses iletimini de mümkün kılar.

Network Address Translation (NAT), TCP/IP ağındaki bir bilgisayarın yönlendirme cihazı ile başka bir ağa çıkarken adres uzayındaki bir IP ile yeniden haritalandırma yaparak IP paket başlığındaki ağ adres bilgisini değiştirme sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">DHCP</span>

DHCP, ağda bulunan her bir bilgisayarın IP adresi, alt ağ maskesi, varsayılan ağ geçidi ve DNS sunucuları gibi ağ bağlantısı ayarlarının otomatik olarak atamasını sağlar. Bu sayede ağ yöneticileri, ağdaki her bir bilgisayarın IP adresi ve diğer ağ bağlantısı ayarlarını elle girerek zaman kaybetmek yerine, DHCP sunucusu üzerinden bu bilgileri otomatik olarak atayarak daha verimli ve güvenilir bir ağ yönetimi yapabilirler. Bu sayede sistem yönetim işlemi de kolaylaşmış olur. Ayrıca UDP, TCP'ye dayalı herhangi bir iletişim protokolünün ve DNS, NTP gibi ağ hizmetlerinin kullanımına olanak sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Vekil sunucu</span>

Vekil sunucu veya yetkili sunucu, İnternet'e erişim sırasında kullanılan bir ara sunucudur. Bu durumda, örneğin bir ağ sayfasına erişim sırasında doğrudan bağlantı yerine:

<span class="mw-page-title-main">İstemci-sunucu</span>

İstemci-sunucu, istemciyi sunucudan ayıran bir ağ mimarisidir. Her bir istemci yazılımı, sunucuya ya da uygulama sunucusuna isteklerini (request) gönderir.

<span class="mw-page-title-main">World Wide Web</span> internet kullanarak ulaşılan, birbirine bağlı belgelerden oluşan küresel sistem

World Wide Web, Dünya Çapında Ağ (kısaca WWW veya Web), İnternet üzerinde yayınlanan birbirleriyle bağlantılı hiper-metin dokümanlarından oluşan bir bilgi sistemidir. Bu dokümanların her birine Web sayfası adı verilir ve Web sayfalarına İnternet kullanıcısının bilgisayarında çalışan Web tarayıcısı adı verilen bilgisayar programları aracılığıyla erişilir. Web sayfalarında metin, imaj, video ve diğer multimedya ögeleri bulunabilir ve diğer bağlantı ya da link adı verilen hiper-bağlantılar ile başka Web sayfalarına geçiş yapılabilir.

OpenDNS, ücretsiz Alan Adı Sistemi servisidir. Kullanıcılar otomatik DNS adresi bölümüne OpenDNS'in kendi DNS adreslerini yazarak, kimi yasaklı sitelere girmeye ya da istenilmeyen türden sitelere erişimi engellemeye olanak sağlar.

Uzak yordam çağrısı (ya da uzak prosedür çağrısı; İngilizce: Remote Procedure Call , bir diğer adres uzayı üzerinde programcı açıkça bu uzaktan etkileşim detayları kodlama olmadan çalıştırmak için bir alt yordam veya prosedürü sağlayan bilgisayar programına izin veren süreçler arası iletişim teknolojisidir. Sunucu üzerindeki servisleri kontrol ettiğimizde karşımıza çıkan RPC, arka plânda birçok şeyi gerçekleştiren bir servistir. RPC, temelde istemci ve sunucu arasında yapılan işlemlerin iletişimi için tasarlandı. Bir işlemin gerçekleşmesi için bir gönderici ve bir de istemci vardır.. Yani programcı, alt prosedür ister çalışan programın yerelinde ister uzağında olsun, temelde aynı kodu yazar. Bu bir tür istemci-sunucu etkileşimidir ve tipik olarak bir istek-yanıt mesaj geçirme sistemi aracılığıyla uygulanır. Nesne yönelimli programlama modelinde, RPC'ler uzaktan yöntem çağırma ile temsil edilir. RPC modeli bir konum şeffaflığı seviyesini ifade eder, yani çağrı prosedürleri yerel ya da uzak olsun büyük ölçüde aynıdır, ancak genellikle aynı değildirler, bu nedenle yerel çağrılar uzak çağrılardan ayırt edilebilir. Uzak çağrılar genellikle yerel çağrılardan çok daha yavaş ve daha az güvenilirdir, bu nedenle bunları ayırt etmek önemlidir.

DNS spoofing diğer adıyla DNS önbellek zehirlenmesi, Alan Adı Sistemi verisini bozarak, DNS çözümleme önbelleğine bozuk verinin yerleştirildiği bir bilgisayar güvenliği saldırısıdır. Ad sunucusunun yanlış sonuç dönmesini sağlar, örneğin IP adresi. Böylece saldırgan, trafiği kendi bilgisayarına yönlendirebilir.

<span class="mw-page-title-main">Ters Vekil Sunucusu</span>

Ters vekil sunucusu, bilgisayar ağlarında bir veya daha fazla sunucudan istemci adına kaynakları alan bir vekil sunucu türüdür. Kaynakları daha sonra istemciye geri döndürür.

Bilgisayar bilimlerinde ad sunucusu dizin hizmetinin tersi olarak, gelen sorgulara cevap veren bir ağ hizmeti sağlayan bir bilgisayar sunucusudur. Çoğu kez sayısal olan, kimlik tespiti yapan ya da adresleme bileşeni içeren bir iç sisteme insanın anlayabileceği bir tanımlayıcı eşlemesi yapar. Bu servisi bir sunucu ağ servis protokolüne uygun olarak yürütür.

HTTP tünelleme, kapsüllenmiş http protokolünü kullanan çeşitli ağ protokollerini çalıştırarak bağlantı gerçekleştiren bir tekniktir. Ağ protokolleri genelde TCP/IP ailesine ait olan protokollerdir. HTTP protokolü dolayısıyla, ağ protokolü tünnellenmiş olan kanal için kılıf (wrapper) olarak davranır.

<span class="mw-page-title-main">Nginx</span>

Nginx ; yüksek eş zamanlı çalışma kabiliyeti, yüksek performans ve düşük hafıza kullanımına odaklanılarak tasarlanmış bir Web sunucusudur. Aynı zamanda ters vekil sunucusu, yük dengeleyici ve HTTP ön belleği olarak da kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">SoftEther VPN</span> Baymuhammet

SoftEther VPN, Tsukuba Üniversitesi'nden Daiyuu Nobori'nin yüksek lisans tezi araştırması kapsamında geliştirilen ücretsiz bir açık kaynak kodlu, çapraz platform, çoklu protokol destekli VPN çözümüdür. SoftEther VPN, SSL VPN, L2TP/IPsec, OpenVPN ve Microsoft Güvenli Yuva Tünel Protokolü gibi VPN iletişim kurallarını tek bir VPN sunucusundan verilecek şekilde desteklemektedir. 4 Ocak 2014 tarihinde GPLv2 lisansını kullanarak yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Windows Server 2016</span>

Windows Server 2016, Windows 10 ile eş zamanlı olarak geliştirilen, Windows NT işletim sistemleri ailesinin bir parçası olarak Microsoft tarafından geliştirilen bir sunucu işletim sistemidir. İlk erken önizleme sürümü, Microsoft Servers ilk teknik önizleme ile birlikte 1 Ekim 2014 tarihinde mevcut oldu. İstemci işletim sistemi ile eş zamanlı olarak yayımlanmış olan önceki Windows Server sürümlerinin aksine, Windows Server 2016 Ekim 2016 için planlanan genel durumu ile Microsoft Ignite toplantısında 26 Eylül 2016 tarihinde serbest bırakıldı.

<span class="mw-page-title-main">Skype for Business Server</span>

Skype for Business Server gerçek zamanlı iletişim sunucusu yazılımıdır. Üçüncü şahıs ağ geçidi veya SIP ana hat üzerinden kurumsal anlık mesajlaşma, VoIP, geçici ve yapılandırılmış konferanslar ve PSTN bağlantısı için altyapı sağlar. Bu özellikler insanlar arasında, kuruluşlar arasında, kamuya açık internet veya standart telefonlarda harici kullanıcılar tarafından kullanılabilir. Skype for Business Server 31 Temmuz 2021 tarihinde Skype for Business ile birlikte kullanımdan kaldırılmıştır.

PowerDNS, C ++ ile yazılmış ve GPL altında lisanslanmış bir DNS sunucusudur. Çoğu Unix türevinde çalışır. PowerDNS, basit BIND stili bölge dosyalarından ilişkisel veritabanlarına ve yük dengeleme / yük devretme algoritmalarına kadar çok sayıda farklı arka uç içerir. Ayrı bir program olarak bir DNS imleci sağlanmıştır.