İçeriğe atla

Yönlendirme protokolleri

Yönlendirme protokolleri, yönlendirici üzerinde koşan ve tablonun güncellenmesini sağlayan kurallardır; genelde yazılım ile gerçekleşirler. Protokoller iç (interior) ve dış (exterior) olarak iki sınıfa ayrılmıştır. İç protokoller daha çok pek fazla büyük olmayan özel ağ içindeki yönlendiriciler arasında kullanılırken, dış protokoller birbirinden bağımsız ve geniş ağlar arasındaki yönlendiriciler üzerinde koşturulur. Yönlendirme protokolleri (routing protocols) ile yönlendirmeli protokoller (routed protocols), genelde birbiriyle karıştırılır; ancak farklı tanımlamalardır. İlki, yani yönlendirme protokolleri, dinamik yönlendirme protokoller ise IP (IP ), IPX (IPX ), DECnet (DECnet ), XNS (XNS ), AppleTalk (AppleTalk ) gibi protokolleri anlatır.

IGP ( Interior Gateway Protocol )

IGP (IGP), özel ve bağımsız ağlar içindeki yönlendiricilerde kullanılan bir iç protokoldür. Bağımsız özel ağlarda temel kriter hız ve başarımın (performansın) yüksek olmasıdır. Ağ içerisinde olabilecek herhangi bir kesintiye karşı, diğer en uygun yol hızlıca belirlenmelidir. IP ağ uygulamalarından iyi bilinen RIP (RIP ) ve OSPF (OSPF ) bu protokole dayanır.

RIP ( Routing İnformation Protocol )

RIP (RIP ) uzaklık vektör algoritmasına dayanır ve IGP’nin bir uygulamasıdır. İlk olarak XNS protokol kümesi içinde kullanılmış olup daha sonra IP ağ uygulamalarında kendisine geniş bir alan bulmuştur. UNIX (UNIX ) işletim sistemiyle beraber gelen ‘routed’ özelliği bir RIP uygulamasıdır. Bu protokolde, en uygun atlama sayısına dayanılarak hesaplanır; tabloda her varış adresi için en iyi yol bilgisi tutulur. Uygulamada RIP için atlama sayısının en fazla 15 olacağı kabul edilmiştir; bu değerden daha uzak yerler ulaşılmaz durum olarak değerlendirilir. Ağ topolojisindeki (Ağ Topolojisi ) herhangi bir değişiklik, oraya bağlı olan yönlendirici tarafından sezilir ve yönlendirici hemen yeni durum için değerlendirme yapar. Eğer daha iyi bir yol olduğunu öğrenirse, önce kendi tablosunu günceller (aynı varış adresli daha kötü yol varsa tablodan siler) ve daha sonra komşularına yansıtır. Komşu yönlendiriciler de yeni durumu göz önüne alarak kendi tablolarını güncelleyip kendi komşularına haber verirler. Ancak değişikliği ilk yansıtan yönlendiriciye tekrar gönderilmemelidir. Aksi durumda kısır döngü oluşur.

OSPF ( Open Shorthest Path First )

OSPF (OSPF ) geniş IP ağlarda kullanılan ve bağlantı durum algoritmasına dayanan bir protokoldür. Bu protokol hiyerarşik yapı içinde çalışır ve benzer hiyerarşik düzeyde olan yönlendiriciler arasında tablo güncellemesi için kullanılır. Genel olarak IP ağlarda omurgayı oluşturan yönlendiriciler üzerinde koşturulur. IETF (IETF ) tarafından geliştirilmiş olup tanımlamaları RFC 1247 içinde yapılmıştır. OSPF genişçe ağlarda RIP’e göre daha iyi sonuç vermektedir ve dolayısıyla onun yerine de facto standart haline gelmeye başlamıştır.

EGP ( Exterior Gateway Protocol )

EGP (EGP ) bağımsız ağ içindeki yönlendiricilerde değil de, bu tür ağları birbirine bağlayan yönlendiricilerde kullanılan bir protokol sınıfıdır. Bu algoritmada temel gereksinim IGP’de olduğu gibi işlerin hızlı gerçekleşmesi olmayıp güvenliğin daha sıkı tutulmasıdır.
Aşağıdaki şekilde IGP ve EGP’nin uygulamadaki yeri görülmektedir.

Resimde görüldüğü gibi komple geniş bir ağ uygulamasında IGP ve EGP aynı anda kullanılabilmektedir; IGP bağımsızca ağ içerisindeki en uygun yolu belirlemek için kullanılırken, EGP bağımsız ağlar arasında en uygun yolun belirlenmesinde kullanılmaktadır. Çok bilinen iki uygulama EGP2 ve BGP’dir.

EGP2 ( Exterior Gateway Protocol 2 )

Bu protokol bağımsız ağlar arasında yönlendirme bilgisi değiş tokuş işini kotarır, İnternetin yayılmasından sonra uygulamada etkin olmamıştır. EGP2 yerine BGP (BGP ) kullanılmaya başlanmıştır.

BGP ( Border Gateway Protocol )

Bağımsız ağlar arası yönlendirme bilgisi değiş tokuşu için EGP2’nin eksikliklerini gidermek amacıyla geliştirilmiştir. Yönlendirme tablosu güncellemesinde EGP2’ye daha az bilgi transferi gerektirir ve gerçeklemesi daha kolay bir protokoldür.

IGRP ( Interior Gateway Routing Protocal )

Kullandığı yöntemler Bandwith,Load,Delay dır.Max 255 atlama yapar.

Kaynakça

Andrew S. Tanenbaum, Computer Networks, Prentice Hall 2003
W.Stallings, Data and Computer Communications, Prentice Hall 2004
http://www.gyte.edu.tr/dosya/104/ders/BIL472/ 22 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yönlendirme</span>

Routing, farklı networklerin birbirleriyle haberleşmek için hangi yolu kullanması gerektiğinin hesaplanması ya da seçilmesi işlemidir. Routing işlemini Router(yönlendirici) lar yapar.

İnternette paketlerin hedeflerine ulaştırılması yönlendirici (router) adı verilen ve bu amaçla özel alarak tasarlanmış bilgisayarlar tarafından gerçekleştirilir. Yönlendiriciler, IP paketinin başlığında bulunan hedef adres bilgisini kullanarak bu paketleri diğer yönlendiricilere iletirler. Bu işlem paket hedefine ulaşıncaya kadar devam eder. Bu işleme IP Yönlendirme veya routing adı verilir. Yönlendiriciler tuttukları yönlendirme tablolarına göre paketleri alıcılara nasıl göndereceklerine karar verirler. Yönlendirme tabloları iki şekilde oluşturulur:

  1. Ağ yöneticisi kendisi tanımlayabilir. Genelde bir ya da birkaç yere bağlantısı olan ağlarda bu yöntem kullanılır. Statik yönlendirme olarak adlandırılır. Ağdaki herhangi bir değişiklik durumunda tanımların yeniden elle değiştirilmesi gerekir.
  2. Yönlendirme algoritmaları tarafından hesaplanarak oluşturulur. Ağ yöneticisinin önceden bazı tanımlamalar ve filtreleme girmesi gerekir. Ağda herhangi bir değişiklik olduğunda alternatif yollar otomatik olarak bulunur. Dinamik yönlendirme olarak adlandırılır. RIP, OSPF, BGP en çok kullanılan dinamik yönlendirme protokolleridir.

Ağ katmanı veya 3. katman, veri paketinin farklı bir ağa gönderilmesi gerektiğinde, veri paketine yönlendiricilerin kullanacağı bilginin eklendiği katmandır. Örneğin IP iletişim kuralı bu katmanda görev yapar.

<span class="mw-page-title-main">İnternet iletişim kuralları dizisi</span>

İnternet protokol takımı, bilgisayarlar ve ağ cihazları arasında iletişimi sağlamak amacıyla standart olarak kabul edilmiş kurallar dizisidir. Bu kurallar dizisi temel olarak verinin ağ üzerinden ne şekilde paketleneceğini ve iletilen veride hata olup olmadığının nasıl denetleneceğini belirlemektedir.

Network Address Translation (NAT), TCP/IP ağındaki bir bilgisayarın yönlendirme cihazı ile başka bir ağa çıkarken adres uzayındaki bir IP ile yeniden haritalandırma yaparak IP paket başlığındaki ağ adres bilgisini değiştirme sürecidir.

İngilizce Router Information Protocol, yani Yönlendirme Bilgi Protokolü anlamına gelen RIP, bir TCP/IP ağındaki router'ların birbirini otomatik olarak tanımasında kullanılan bir iç yönlendirme protokoldür. Aynı zamanda uzaklık vektör algoritmasına dayanır ve IGP 'nın bir uygulamasıdır. Yönlendirme kararları, düğümler arasındaki sıçramaların sayısına dayanır. Yönlendiriciden geçmek bir sıçrama sayılır. İlk olarak XNS protokol kümesinde kullanılmış olup daha sonra IP ağ uygulamalarında kullanılmıştır.

İngilizce Open Shortest Path First, yani "En kısa yola Öncelik" anlamına gelen OSPF, bir TCP/IP ağındaki router'ların birbirini otomatik olarak tanımasında kullanılan bir protokoldür. OSPF yönlendirme internette intra-AS yönlendirme için RIP gibi yaygınca kullanılan bir yöntemdir. OSPF temelde internet servis sağlayıcılarının (ISP) üst-tabakalarında kullanılır. OSPF kelimesindeki ilk O harfi yönlendirme protokolü şartlarının açık olduğunu gösterir. OSPF'nin en güncel versiyonu ikincisidir[RFC 2328].

<span class="mw-page-title-main">Yönlendirici</span>

Yönlendirici, aynı ağ iletişim kurallarını kullanan iki bilgisayar ağı arasında veri çerçevelerinin iletimini sağlayan ağ donanımıdır. Yönlendirme için OSI yedi katman modelinin üçüncüsü olan ağ katmanı kullanılır. Genellikle bu iş için özel üretilmiş donanımlar varsa da birden çok arayüzü olan bilgisayarlar da yazılım desteğiyle yöneltici olarak çalışabilirler.

Yöneltilebilir iletişim kuralı içerisinde hem ağ adres bilgisini, hem de aygıt adresini barındıran iletişim kuralına verilen addır. Bu sayede bir ağdan diğerine yöneltilebilir.

Distance-vector Routing Protocol paket-anahtarlamalı ağlarla ilgili bilgisayar Iletişim(computer communication) kuramında yer alan iki ana sınıftan biridir. Diğeriyse bağlantı-durum (link-state) protokolüdür. Distance-vector yönlendirme protokolü yolların hesaplanmasında Bellman-Ford algoritmasını kullanır.

Ağ katmanının ana görevi, kaynak makineden hedef makineye paketleri göndermektir. Gönderilen bu paketler, hedef makineye ulaşana kadar, değişik algoritmalar yardımıyla birçok düğümden geçerler. Verinin iletim ortamından hedefe ulaşmasını sağlayan bu yönlendirme algoritmalarından hangisinin kullanılacağına ağ katmanı karar verir. Bir yönlendirme protokolü, yönlendirme tablosunu yol bilgisi ile doldurur. Yönlendirme tablolarında, ağ katmanında tanımlanan yönlendirilmiş protokol IP, IPX gibi paketlerin bilgileri saklanır. Seçilen yönlendirme protokolü bu yönlendirme tablolarını kullanarak paketleri hedefine ulaştırır. Bir yönlendirme protokolü aşağıdakileri sağlamalıdır:

IGP Otonom sistemlerde (AS) kullanılan Yönlendirme protokolleri'nden biridir

Sınır Geçit Protokolü internet üzerinde kararların çekirdeğe yönlendirilmesine imkân sağlar. BGP gerçekten de güvenilir, sağlıklı çalışan bir yönlendirme protokolü olmasına karşın yavaş bir yönlendirme protokolüdür. Bu protokol bir IP network tablosunu korur ya da otonom sistemler arasında ağın ulaşılabilirliğini gösterir. Yol vektörü protokolü gibi tarif edilir.

<span class="mw-page-title-main">Supernet</span>

Supernet ortak Sınıfsız alanlar arası yönlendirme (CIDR) öneki ile iki veya daha fazla ağların birleşiminden oluşan bir Internet Protokolü (IP) ağıdır. birleşik ağ agrega kurucu ağlarının önek için yeni yönlendirme yoludur. Aynı yönlendirme yolunda yanlış ağların diğer önekleri içermemelidir. supernet kurma süreci genellikle supernetting, rota toplama ya da rota özetlenmesine denir. İnternet içinde Supernetting delegeler, bölgesel şebeke servis sağlayıcıları için adres alanının segment denetimi, hiyerarşik bir dağıtım sistemi kullanarak IP adres alanı topolojik parçalanmayı önlemek için önleyici bir strateji olarak hizmet vermektedir. Bu yöntem, bölgesel rota toplamayı kolaylaştırır. supernetting faydaları, adres alanı verimlerin korunması, rota bilgileri, bellek depolama ve güzergâh eşleştirme işlem yükü açısından yönlendirici olarak elde edilir.

<span class="mw-page-title-main">Anycast</span>

Anycast ya da her yöne yayın, adreslerin birden fazla coğrafi konumdaki birden fazla sunucuya ya da cihaza atanması ile mevcut yönlendirme protokol isteklerinin hangi sunucuya ya da cihaza iletileceğine karar verildiği bir tekniktir.

TCP/IP, yapı olarak iki katmanlı bir haberleşme protokolüdür. Üst Katman TCP verinin iletimden önce paketlere ayrılmasını ve karşı tarafta bu paketlerin yeniden düzgün bir şekilde birleştirilmesini sağlar. Alt Katman IP ise, iletilen paketlerin istenilen ağ adresine yönlendirilmesini kontrol eder.

Tümleşme , aynı topolojik bilgiye sahip olan yönlendiricilerin işlev gördükleri merkezi bağlantı hakkındaki durumları. Yönlendiriciler tümleşik oldukları için onların tümü gerçekleştirimi yapılan yönlendirme protokolü yöntemiyle her biri diğerinden mevcut topolojik bilgiyi toplamalıdır. Onların topladıkları bilgi kümedeki herhangi bir diğer yönlendiricinin topolojik bilgisi ile çakışmamalıdır ve ağın gerçek durumunu göstermelidir. Diğer bir deyişle tümleşik ağ içindeki tüm yönlendiriciler ağ topolojisinin neye benzeyeceği hakkında hemfikir olmalıdırlar. Tümleşme dinamik yönlendirme (routing) içerisindeki yönlendiriciler için önemli bir kavramdır. Tüm iç ağ geçidi protokolü(Interior Gateway Protocol) tümleşme işleyişinin düzgün çalıştığına güvenir. Tümleştirme işlevsel otonom sistemin normal bir durumudur. Exterior Gateway Protocol tipik olarak hiçbir zaman tümleşmez çünkü Internet haberleşmenin yeterince hızlı olabilmesi için çok büyüktür

<span class="mw-page-title-main">IPX</span>

Internetwork Packet Exchange, kelime grubunun baş harflerinden oluşmuştur. OSI-Model 'in ağ katmanında bulunur ve IPX/SPX protokol takımındandır.

Günümüzde, dizüstü bilgisayarlar, PDA 'lar, cep telefonları gibi aygıtların kullanımı her geçen gün artmaktadır. Bu da, ağ katmanı yapısına önemli eklemeler yapılmasını gerektirmektedir. Bu özelliği destekleyen internet yapısı ve protokollerin tümüne ise Mobil IP adı verilmektedir. Mobil IP, birçok işlem biçimi destekleyen esnek ve karmaşık bir standarttır.

<span class="mw-page-title-main">Internet Protocol</span>

Internet Protocol (IP) ağ sınırları boyunca datagramların geçişi için internet protokolü takımında temel iletişim protokolüdür. Yönlendirme işlevi sayesinde internetin çalışmasını sağlamaktadır. IP, paket teslim görevini paket başlıklarındaki IP adreslerine dayalı olarak kaynak adresten hedef adrese doğru gerçekleştirir. Bu amaçla, IP veri teslim edilecek kapsülleyen bir paket yapıları tanımlamaktadır. Aynı zamanda adresleme yöntemlerini tanımlayan bu metot kaynak ve hedef bilgileri ile diyagramı etiketlemek için kullanılır. IP, 1974 yılında Vint Cerf ve Bob Kahn tarafından orijinal iletim kontrol programında bağlantısız bir datagram hizmeti olarak tanıtıldı. İnternet protokolü paketi bu nedenle sık sık TCP/IP gibi ifade edilir. IP'nin ilk büyük versiyonu İnternet Protokolü Sürüm 4'tür. IPv4 internette baskın olan bir protokoldür. Protokolün halefi ise İnternet Protokolü Sürüm 6 (IPv6)'dır.