İçeriğe atla

Yönlendirici Bilgi Protokolü

İnternet iletişim kuralları dizisi

OSI modeli

Katmanİletişim kuralları
7.Uygulama katmanı HTTP, DNS, SMTP, FTP, TFTP, UUCP, NNTP, SSL, SSH, IRC, SNMP, SIP, RTP, Telnet, ...
6.Sunum katmanıISO 8822, ISO 8823, ISO 8824, ITU-T T.73, ITU-T X.409, ...
5.Oturum katmanıNFS, SMB, ISO 8326, ISO 8327, ITU-T T.6299, ...
4.Ulaşım katmanıTCP, UDP, SCTP, DCCP, ...
3.Ağ katmanıIP, IPv4, IPv6, ICMP, ARP, İnternet Grup Yönetim Protokolü, IPX,...
2.Veri bağlantısı katmanıEthernet, HDLC, Wi-Fi, Token ring, FDDI, PPP, L2TP...
1.Donanım katmanıISDN, RS-232, EIA-422, RS-449, EIA-485, ...

İngilizce Router Information Protocol, yani Yönlendirme Bilgi Protokolü anlamına gelen RIP, bir TCP/IP ağındaki router'ların birbirini otomatik olarak tanımasında kullanılan bir iç yönlendirme protokoldür. Aynı zamanda uzaklık vektör algoritmasına dayanır ve IGP 'nın bir uygulamasıdır. Yönlendirme kararları, düğümler arasındaki sıçramaların sayısına dayanır. Yönlendiriciden geçmek bir sıçrama sayılır. İlk olarak XNS protokol kümesinde kullanılmış olup daha sonra IP ağ uygulamalarında kullanılmıştır.

RIP en iyi yol seçimini yaparken tek kriter olarak hop (düğüm) sayısına bakar. Max. 15 hop kabul edilir. 16’dan sonra destination unreachable hatasını gönderir. Router bu protokolde kendisine bağlı olan networkleri 30 saniyede bir komşu router’a bildirir. (classfull bir protokoldür yani ip adresinin sınıfına ait subnet mask seçilerek gönderilir. Subnet mask girilmez diğer bir deyişle) RIP protokolünde çalışan bir router’ın routing table’ında hop sayısı 16 olanlar ulaşılamaz anlamına gelmektedir. Router herhangi bir komşu router'dan 180 saniye bilgi alamazsa o kaydı artık kullanmıyor. Eğer 60 saniye daha bir bilgi alamazsa o router'ı yönlendirme tablosundan siliyor. Yönlendirme tablosunda kaynak adres, mask, router, interface, time gibi bilgiler vardır. Ayrıca router'lar arasında herhangi bir kimlik kanıtlaması yoktur.

Ağ topolojisindeki herhangi bir değişiklik, oraya bağlı olan yönlendirici tarafından sezilir ve yönlendirici yeni durum için değerlendirme yapar. Eğer daha iyi bir yol bulursa, önce kendi tablosunu günceller ve daha sonra komşularına yansıtır. Komşu yönlendiricilerde yeni durumu göz önüne alarak kendi tablolarını güncelleyip kendi komşularına haber verirler. Ancak değişikliği ilk yansıtan yönlendiriciye tekrar gönderilmemelidir. Böyle bir durumda kısır bir döngü oluşur.

Versiyonlar

Yönlendirme bilgi protokolünün üç standart sürümü bulunmaktadır: IPv4 için RIPv1 ve RIPv2, IPv6 için RIPng.

RIP versiyon 1

Rip versiyonunun orijinal talimatnamesi, RIP’in, RFC 1058 içinde tanımlandığı üzere classful (classful ağ :1981'den CIDR ‘ın(Classless Inter-Domain Routing) tanıtımına kadar internette kullanılan bir ağ adresleme mimarisidir.Bu metot internet protokol versiyon 4 için adres uzayını 5 adres sınıfına parçalar. Her bir sınıf, adreslerin ilk 4 bitinde kodlanmıştır, ya farklı bir ağ boyutunu tanımlar mesala unicast adresler için ağa bağlı bilgisayarların sayısı ya da mulitcast ağlar (sınıf D) tanımlar.) routing kullandığını söyler. Periyodik yönlendirme altağ bilgisini taşımadan güncelleme yapar, VLSM için destekten yoksundur. Bu sınırlama aynı ağ sınıfı içinde farklı boyutta alt ağlara sahip olmayı imkansız hale getirmiştir. Diğer bir deyişle, bir ağ sınıfındaki tüm alt ağlar aynı boyuta sahiptirler. Yönlendirici kimlik kanıtlaması için de bir destek yoktur bu da RIP‘i çeşitli ataklara karşı zayıf kılar.

RIP versiyon 2

Orijinal RIP talimatnamesinin eksikliğinden dolayı, RIP versiyon 2 1993 yılında geliştirilmiştir ve en son 1998 yılında standartlaştırılmıştır. RIp versiyon 2 alt ağ bilgisini taşıyacak hale gelmiştir ve bu da CIDR ‘ ı desteklemiştir. Geriye uyumluluğu desteklemek adına, hop sayısı sınırı 15 kalmıştır. RIP versiyon 2 eğer RIP versiyon 1 mesajları içerisindeki tüm protokol alanları sıfır olursa tamamen RIP versiyon 1 ile birlikte çalışabilirliği desteklemektedir. Ek olarak, uyumlu switch özelliği ince taneli birlikte çalışabilirlik ayarlarına da izin vermiştir. Ağa bağlı makinelerde gereksiz yüklenmeden kaçınmak için yönlendirme içerisine katılmamıştır, RIP versiyon 2 tüm yönlendirme tablosunu 224.0.0.9 adresinde tüm komşu yönlendiricilere broadcast yayımlayan RIP v1 e karşın multicast olarak yayınlar. Özel uygulamalar için unicast adreslemeye izin verilkmiştir. RIP versiyon 2 STD56 internet standardıdır. Yön etiketleri de RIP versiyonuna eklenmiştir. Bu da tüm yönlendiricilerin EGP protokollerinden merkezi yönlerin harici yönlerden ayırt edilmelerine imkân vermiştir.

RIPng

RIPng (RIP gelecek nesil) IPv6 gelecek nesil internet protokolünün desteklenmesi için RIP versiyon 2 nin gelişmişi olarak RFC 2080 içinde tanımlanmıştır. RIP versiyon 2 ve RIPng arasındaki temel fark Ipv6 ağı için destek RIPv2, RIPv1 ‘in güncel kimlik kanıtlamalarını desteklerken, IPv6 yönlendiricileri kimlik kanıtlama işlevi için IPSec kullanmayı desteklediğinden RIPng desteklemez. RIPv2 yönlendiricilere gelişigüzel kısaltmalar eklemeye izin verirken, RIPng izin vermez. RIPv2 her bir yönlendirme girişinde diğer hop ‘u şifreler, RIPng yönlendirme girişlerinin bir kümesi için diğer hop’un özel şifrelenmesini gerektirir. RIPng multicast grup FF02::9 u kullanarak UDP 521 portundan güncellemeleri gönderir.

Amaç

İnternet denen ağ, birçok ağın birbirine bağlantısı ile oluşur. Örneğin:

  • Türkiye'deki çoğu internet servis sağlayıcısı, TTnet'in omurgasına bağlıdır
  • Belki de binlerce satır yönlendirme bilgisi girecek adam sayısı azdır
  • Ağ, değişimlere (örneğin TTnet'in su altı kablosunun kopması) karşı dayanıksız olacaktır

Dolayısıyla, RIP ve başka protokoller (OSPF de) router'ların birbirlerini otomatik olarak görmesi için gerekli hizmetleri sunarlar.

>> RIP'in sorunları <<

RIP, sadece kaç adımda gideceğini bildiğinden ortaya kimi sorunlar çıkar. Az önceki örnekte B ile C ağları arasındaki R3 yolunu kestiğimizi varsayalım. Bu durumda:

  • B router'ı C'ye doğru olan bağlantısını aklından siler
  • A router'ı B router'ına "ben C'ye iki adımda ulaşabiliyorum" der
  • B router'ı bunu listesine ekler ve A router'ına "ben C'ye üç adımda ulaşabiliyorum" der
  • Normalde C'ye B üzerinden ulaştığını bilen A router'ı, tablosunu günceller ve B'ye "ben C'ye dört adımda ulaşabiliyorum" der
  • Ve bu "sonsuza doğru sayma" böyle devam eder!

Bu sorunun çözümü için RIP 16 adımdan daha fazla adımdan ulaşılan ağları "o aslında ulaşılamıyor" kapsamına alır. Buna ek olarak, daha karmaşık olan OSPF protokolü bu sorunu çözmektedir.

RIP ve Çalıştırılması

RIP bir yönlendirme protokolüdür ve yönlendirme tablosunu dinamik olarak günceller. RIP kullanılan sistemlerde yönlendirme bilgileri, yine RIP'ın komşu sistemlerden gelen yeni bilgiler uyarınca sürekli yenilenir. UNIX sistemlerin birçoğu RIP ile ilgili programı bünyesinde barındırır. Çalıştırılması için " %routed " yazılması yeterlidir. Bu komut yürütülmeye başlatıldıktan sonra artık dinamik yönlendirme yapılıyor demektir. Yönlendirme tablosuna "netstat *-rn " komutuyla bakılarak aktif yönlendirme bilgileri görülebilir. Normalde RIP'in koştuğu sistemler, kendi yönlendirme özelliklerini RIP'in koştuğu komşu sistemlere de gönderir. Böylece komşu olan tüm RIP'li sistemler birbirleri hakkında bilgi sahibi olurlar.

RIP ve gateway dosyası

RIP yönlendirme algoritmasına ait " routed " programı ilk çalıştırıldığında yönlendirme tablosu boştur denilebilir. " gateway " dosyası başlangıç yönlendirme bilgilerini tutan bir sistem dosyasıdır. " routed " programı sistem ilk kalktığında bu dosya içindeki bilgileri okur ve tabloya yerleştirir.

Kaynakça

İngilizce Wikipedia

Ayrıca bakınız

  • Multiprotocol Label Switching
  • Open shortest path first
  • Routing Information Protocol
  • Shortest Path Bridging

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">IPv4</span> İnternet Protokolünün 4. sürümü

İnternet Protokol Versiyon 4 (IPv4), İnternet Protokolü'nün (IP) dördüncü versiyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Yönlendirme</span>

Routing, farklı networklerin birbirleriyle haberleşmek için hangi yolu kullanması gerektiğinin hesaplanması ya da seçilmesi işlemidir. Routing işlemini Router(yönlendirici) lar yapar.

İnternette paketlerin hedeflerine ulaştırılması yönlendirici (router) adı verilen ve bu amaçla özel alarak tasarlanmış bilgisayarlar tarafından gerçekleştirilir. Yönlendiriciler, IP paketinin başlığında bulunan hedef adres bilgisini kullanarak bu paketleri diğer yönlendiricilere iletirler. Bu işlem paket hedefine ulaşıncaya kadar devam eder. Bu işleme IP Yönlendirme veya routing adı verilir. Yönlendiriciler tuttukları yönlendirme tablolarına göre paketleri alıcılara nasıl göndereceklerine karar verirler. Yönlendirme tabloları iki şekilde oluşturulur:

  1. Ağ yöneticisi kendisi tanımlayabilir. Genelde bir ya da birkaç yere bağlantısı olan ağlarda bu yöntem kullanılır. Statik yönlendirme olarak adlandırılır. Ağdaki herhangi bir değişiklik durumunda tanımların yeniden elle değiştirilmesi gerekir.
  2. Yönlendirme algoritmaları tarafından hesaplanarak oluşturulur. Ağ yöneticisinin önceden bazı tanımlamalar ve filtreleme girmesi gerekir. Ağda herhangi bir değişiklik olduğunda alternatif yollar otomatik olarak bulunur. Dinamik yönlendirme olarak adlandırılır. RIP, OSPF, BGP en çok kullanılan dinamik yönlendirme protokolleridir.

Ağ katmanı veya 3. katman, veri paketinin farklı bir ağa gönderilmesi gerektiğinde, veri paketine yönlendiricilerin kullanacağı bilginin eklendiği katmandır. Örneğin IP iletişim kuralı bu katmanda görev yapar.

<span class="mw-page-title-main">IPv6</span> İnternet protokolünün 6. versiyonu

Internet Protocol Version 6 kısaca IPv6, aslında 32 bitlik bir adres yapısına sahip olan IPv4'ün adreslemede artık yetersiz kalması ve ciddi sıkıntılar meydana getirmesi üzerine IETF tarafından geliştirilmiştir.

IP adresi, interneti ya da TCP/IP protokolünü kullanan diğer paket anahtarlamalı ağlara bağlı cihazların, ağ üzerinden birbirleri ile veri alışverişi yapmak için kullandıkları adres.

İngilizce Open Shortest Path First, yani "En kısa yola Öncelik" anlamına gelen OSPF, bir TCP/IP ağındaki router'ların birbirini otomatik olarak tanımasında kullanılan bir protokoldür. OSPF yönlendirme internette intra-AS yönlendirme için RIP gibi yaygınca kullanılan bir yöntemdir. OSPF temelde internet servis sağlayıcılarının (ISP) üst-tabakalarında kullanılır. OSPF kelimesindeki ilk O harfi yönlendirme protokolü şartlarının açık olduğunu gösterir. OSPF'nin en güncel versiyonu ikincisidir[RFC 2328].

Sınıfsız alanlar arası yönlendirme veya CIDR, İnternet için İnternet Mühendisliği Görev Gücü (IETF) tarafından daha önceki sınıflı adreslendirmenin yerine 1993 yılında uygulama koyulan yeni bir adresleme yöntemidir. IP adreslerinin daha etkin kullanımını sağlayarak IPv4 adreslerinin tükenmesini yavaşlatmayı ve İnternet üzerindeki yönlendiricilerin kullandığı yönlendirme tablolarının aşırı kalabalıklaşmasını önlemeyi amaçlamaktadır.

Distance-vector Routing Protocol paket-anahtarlamalı ağlarla ilgili bilgisayar Iletişim(computer communication) kuramında yer alan iki ana sınıftan biridir. Diğeriyse bağlantı-durum (link-state) protokolüdür. Distance-vector yönlendirme protokolü yolların hesaplanmasında Bellman-Ford algoritmasını kullanır.

Komşu Keşfi Protokolü IPv6 ile kullanılan internet iletişim kuralları dizisinde bir protokoldur. Bağlantı katmanında çalışır ve bağlantıdaki diğer düğümleri bulmak, diğer düğümlerin ağ katmanı adreslerine karar vermek, uygun routerlar bulmak ve diğer aktif komşu düğümlere yollar hakkında erişilebilirlik bilgisi sağlamakla yükümlüdür(RFC 4861, 2007).

Yönlendirme protokolleri, yönlendirici üzerinde koşan ve tablonun güncellenmesini sağlayan kurallardır; genelde yazılım ile gerçekleşirler. Protokoller iç (interior) ve dış (exterior) olarak iki sınıfa ayrılmıştır. İç protokoller daha çok pek fazla büyük olmayan özel ağ içindeki yönlendiriciler arasında kullanılırken, dış protokoller birbirinden bağımsız ve geniş ağlar arasındaki yönlendiriciler üzerinde koşturulur. Yönlendirme protokolleri ile yönlendirmeli protokoller, genelde birbiriyle karıştırılır; ancak farklı tanımlamalardır. İlki, yani yönlendirme protokolleri, dinamik yönlendirme protokoller ise IP, IPX, DECnet, XNS, AppleTalk gibi protokolleri anlatır.

Ağ katmanının ana görevi, kaynak makineden hedef makineye paketleri göndermektir. Gönderilen bu paketler, hedef makineye ulaşana kadar, değişik algoritmalar yardımıyla birçok düğümden geçerler. Verinin iletim ortamından hedefe ulaşmasını sağlayan bu yönlendirme algoritmalarından hangisinin kullanılacağına ağ katmanı karar verir. Bir yönlendirme protokolü, yönlendirme tablosunu yol bilgisi ile doldurur. Yönlendirme tablolarında, ağ katmanında tanımlanan yönlendirilmiş protokol IP, IPX gibi paketlerin bilgileri saklanır. Seçilen yönlendirme protokolü bu yönlendirme tablolarını kullanarak paketleri hedefine ulaştırır. Bir yönlendirme protokolü aşağıdakileri sağlamalıdır:

IGP Otonom sistemlerde (AS) kullanılan Yönlendirme protokolleri'nden biridir

Sınır Geçit Protokolü internet üzerinde kararların çekirdeğe yönlendirilmesine imkân sağlar. BGP gerçekten de güvenilir, sağlıklı çalışan bir yönlendirme protokolü olmasına karşın yavaş bir yönlendirme protokolüdür. Bu protokol bir IP network tablosunu korur ya da otonom sistemler arasında ağın ulaşılabilirliğini gösterir. Yol vektörü protokolü gibi tarif edilir.

<span class="mw-page-title-main">Supernet</span>

Supernet ortak Sınıfsız alanlar arası yönlendirme (CIDR) öneki ile iki veya daha fazla ağların birleşiminden oluşan bir Internet Protokolü (IP) ağıdır. birleşik ağ agrega kurucu ağlarının önek için yeni yönlendirme yoludur. Aynı yönlendirme yolunda yanlış ağların diğer önekleri içermemelidir. supernet kurma süreci genellikle supernetting, rota toplama ya da rota özetlenmesine denir. İnternet içinde Supernetting delegeler, bölgesel şebeke servis sağlayıcıları için adres alanının segment denetimi, hiyerarşik bir dağıtım sistemi kullanarak IP adres alanı topolojik parçalanmayı önlemek için önleyici bir strateji olarak hizmet vermektedir. Bu yöntem, bölgesel rota toplamayı kolaylaştırır. supernetting faydaları, adres alanı verimlerin korunması, rota bilgileri, bellek depolama ve güzergâh eşleştirme işlem yükü açısından yönlendirici olarak elde edilir.

TCP/IP, yapı olarak iki katmanlı bir haberleşme protokolüdür. Üst Katman TCP verinin iletimden önce paketlere ayrılmasını ve karşı tarafta bu paketlerin yeniden düzgün bir şekilde birleştirilmesini sağlar. Alt Katman IP ise, iletilen paketlerin istenilen ağ adresine yönlendirilmesini kontrol eder.

Tümleşme , aynı topolojik bilgiye sahip olan yönlendiricilerin işlev gördükleri merkezi bağlantı hakkındaki durumları. Yönlendiriciler tümleşik oldukları için onların tümü gerçekleştirimi yapılan yönlendirme protokolü yöntemiyle her biri diğerinden mevcut topolojik bilgiyi toplamalıdır. Onların topladıkları bilgi kümedeki herhangi bir diğer yönlendiricinin topolojik bilgisi ile çakışmamalıdır ve ağın gerçek durumunu göstermelidir. Diğer bir deyişle tümleşik ağ içindeki tüm yönlendiriciler ağ topolojisinin neye benzeyeceği hakkında hemfikir olmalıdırlar. Tümleşme dinamik yönlendirme (routing) içerisindeki yönlendiriciler için önemli bir kavramdır. Tüm iç ağ geçidi protokolü(Interior Gateway Protocol) tümleşme işleyişinin düzgün çalıştığına güvenir. Tümleştirme işlevsel otonom sistemin normal bir durumudur. Exterior Gateway Protocol tipik olarak hiçbir zaman tümleşmez çünkü Internet haberleşmenin yeterince hızlı olabilmesi için çok büyüktür

<span class="mw-page-title-main">Internet Protocol</span>

Internet Protocol (IP) ağ sınırları boyunca datagramların geçişi için internet protokolü takımında temel iletişim protokolüdür. Yönlendirme işlevi sayesinde internetin çalışmasını sağlamaktadır. IP, paket teslim görevini paket başlıklarındaki IP adreslerine dayalı olarak kaynak adresten hedef adrese doğru gerçekleştirir. Bu amaçla, IP veri teslim edilecek kapsülleyen bir paket yapıları tanımlamaktadır. Aynı zamanda adresleme yöntemlerini tanımlayan bu metot kaynak ve hedef bilgileri ile diyagramı etiketlemek için kullanılır. IP, 1974 yılında Vint Cerf ve Bob Kahn tarafından orijinal iletim kontrol programında bağlantısız bir datagram hizmeti olarak tanıtıldı. İnternet protokolü paketi bu nedenle sık sık TCP/IP gibi ifade edilir. IP'nin ilk büyük versiyonu İnternet Protokolü Sürüm 4'tür. IPv4 internette baskın olan bir protokoldür. Protokolün halefi ise İnternet Protokolü Sürüm 6 (IPv6)'dır.

Rota Bilgilendirme Sunucusu veya Yönlendirici İlan Mesajı Arka plan Programı (radvd), RFC 2461. içinde belirtilen Komşu Keşif Protokolü (NDP) nü kullanarak IPv6 yönlendirici adresi ve IPv6 yönlendirme öneklerinin yerel-bağlantı ilanlarını uygulayan bir açık-kaynak yazılım ürünüdür

Bir alt ağ veya subnet, bir IP ağının bir alt bölümüdür. Alt ağlara ayırmaya İngilizcede subnetting denir.