İçeriğe atla

Yönlendirici

çekirdek yönlendirici
ERS-8600 Avaya

Yönlendirici (İngilizce: router), aynı ağ iletişim kurallarını kullanan iki bilgisayar ağı arasında veri çerçevelerinin iletimini sağlayan ağ donanımıdır. Yönlendirme için OSI yedi katman modelinin üçüncüsü olan ağ katmanı kullanılır. Genellikle bu iş için özel üretilmiş donanımlar varsa da birden çok arayüzü olan bilgisayarlar da yazılım desteğiyle yöneltici olarak çalışabilirler.[1]

Çalışma Şekli

Linksys ADSL Yönlendirici

Bir yöneltici iki veya daha fazla ağ arasındaki kesişme noktasıdır ve parçası olduğu her ağ için bir arayüz taşır. Her iki ağın da parçası olduğu için veri paketlerinin ağlar arasında yollarını bulmaları görevini üstlenir. Yöneltme işlemi bir veri paketinin bir istasyondan diğerine yolunun belirlenmesidir. Yolun seçimi için yöneltici yöneltme iletişim kurallarını (İngilizce: routing protocol) kullanarak diğer yönelticilerle bağlantı kurar ve gelen bilgileri yöneltme tablosuna ekler. Gerektiğinde elle de oluşturulabilen yöneltme tablosu bilinen hedeflere giden yolları içerir. Eğer gelen bir veri paketinin hedefi yöneltme tablosu ile belirlenemiyorsa ve bu durum için standart bir ağ geçidi tanımlanmamışsa, yöneltme işlemi başarısızlıkla sonuçlanmış olur. Aksi takdirde paket hedefe ya da hedefin bağlı olduğu varsayılan yönelticiye gönderilir.

Her ne kadar IP iletişim kuralı günümüzde en çok bilinen yöneltilebilir iletişim kuralıysa da AppleTalk, IPX SNA, XNS ve DECnet gibi başka iletişim kurallarının da yöneltilebilir özelliği olduğunu unutmamak gerekir. Yöneltilebilir iletişim kuralı (İngilizce: routable protocol) ve yöneltme iletişim kuralı (İngilizce: routing protocol) birbirleriyle karıştırılmaması gereken farklı kavramlardır.

Farklılıkları

Köprü ya da dağıtıcıdan

Yönelticiler ortamdan bağımsız ama ağ iletişim kurallarına bağımlı çalışırlar. Köprü ya da dağıtıcıda durum tam tersidir. Mesela üzerinde bir modem, bir WLAN arayüzü ve bir ethernet kartı olan bir yöneltici bu farklı ortamlarda çalışan ağların bir parçası olabilir. Ama işlevini gerçekleştirebilmesi için ortamların aynı ağ iletişim kurallarını (Ör.: IP) kullanıyor olmaları gerekir. Bu durum yönelticinin birden fazla iletişim kuralını tanımasına engel değildir.[2]

Ağ Geçidinden

Her ne kadar günlük yaşamda ve bazı işletim sistemlerinde ağ geçidi ve yöneltici aynı anlamda kullanılıyorsa da, ağ geçidi OSI yedi katman modelinin dördüncü ve yukarısındaki katmanlarında uygulama bulur. Ağ geçidi farklı ağ iletişim kuralı (TCP/IP ve SNA gibi) kullanan iki ağı birbirine bağlamakta kullanılabilir. İnternet üzerinden normal telefon numaralarının aranabildiği VoIP uygulamalarında da telekomunikasyon ağını internete bağlayan ağ geçitleri kullanılmaktadır.

Yönlendirici Tipleri

Yönlendiriciler işletimler içinde, işletimle internet arasında ve internet servis sağlayıcıları arasında bağlantı sağlar. Cisco CRS_1 veya JuniperT1600 gibi büyük yöneticiler internet servis sağlayıcılarında veya geniş işletim ağlarında kullanılır. Küçük yöneticiler ev ofislerde bağlantı sağlar.

Tarihçe

Günümüzdeki yönlendiriciler ile belli başlı benzer özelliklere sahip ilk aygıtlara örnek olarak paket servisler verilebilir. Arayüz mesaj işlemci aletleri ARPANET tarafından üretilir. Yönlendirici fikri ilk olarak (o zamanlar geçit olarak adlandırılıyordu)'INWG' Internatıonal Network Working Group olarak adlandırılan uluslararası bilgisayar ağı araştırmacıları sayesinde ortaya çıkarıldı.[3]

Güvenlik

Harici ağlar, genel güvenlik stratejisinin önemli bir parçası olarak düşünülmelidir. Yönlendirici'den farklı olarak güvenlik duvarı veya VPN işleme cihazı bu ya da diğer güvenlik fonksiyonlarını içerebilir. Birçok şirket güvenlik odaklı yönlendirici'ler üretmiştir. Buna Cisco system'in PIX'i ve ASA5500 serisi, Juniper'in Netscreen'i, Watchguard'ın Firebox'ı, Barracuda'nın posta odaklı cihazları ve daha birçokları dahildir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2023. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2023. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2023. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

İnternette paketlerin hedeflerine ulaştırılması yönlendirici (router) adı verilen ve bu amaçla özel alarak tasarlanmış bilgisayarlar tarafından gerçekleştirilir. Yönlendiriciler, IP paketinin başlığında bulunan hedef adres bilgisini kullanarak bu paketleri diğer yönlendiricilere iletirler. Bu işlem paket hedefine ulaşıncaya kadar devam eder. Bu işleme IP Yönlendirme veya routing adı verilir. Yönlendiriciler tuttukları yönlendirme tablolarına göre paketleri alıcılara nasıl göndereceklerine karar verirler. Yönlendirme tabloları iki şekilde oluşturulur:

  1. Ağ yöneticisi kendisi tanımlayabilir. Genelde bir ya da birkaç yere bağlantısı olan ağlarda bu yöntem kullanılır. Statik yönlendirme olarak adlandırılır. Ağdaki herhangi bir değişiklik durumunda tanımların yeniden elle değiştirilmesi gerekir.
  2. Yönlendirme algoritmaları tarafından hesaplanarak oluşturulur. Ağ yöneticisinin önceden bazı tanımlamalar ve filtreleme girmesi gerekir. Ağda herhangi bir değişiklik olduğunda alternatif yollar otomatik olarak bulunur. Dinamik yönlendirme olarak adlandırılır. RIP, OSPF, BGP en çok kullanılan dinamik yönlendirme protokolleridir.

Ağ katmanı veya 3. katman, veri paketinin farklı bir ağa gönderilmesi gerektiğinde, veri paketine yönlendiricilerin kullanacağı bilginin eklendiği katmandır. Örneğin IP iletişim kuralı bu katmanda görev yapar.

<span class="mw-page-title-main">IPv6</span> İnternet protokolünün 6. versiyonu

Internet Protocol Version 6 kısaca IPv6, aslında 32 bitlik bir adres yapısına sahip olan IPv4'ün adreslemede artık yetersiz kalması ve ciddi sıkıntılar meydana getirmesi üzerine IETF tarafından geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İnternet iletişim kuralları dizisi</span>

İnternet protokol takımı, bilgisayarlar ve ağ cihazları arasında iletişimi sağlamak amacıyla standart olarak kabul edilmiş kurallar dizisidir. Bu kurallar dizisi temel olarak verinin ağ üzerinden ne şekilde paketleneceğini ve iletilen veride hata olup olmadığının nasıl denetleneceğini belirlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Güvenlik duvarı</span>

Güvenlik duvarı veya ateş duvarı,, güvenlik duvarı yazılımı, bir kural kümesi temelinde ağa gelen giden paket trafiğini kontrol eden donanım tabanlı ağ güvenliği sistemidir. Birçok farklı filtreleme özelliği ile bilgisayar ve ağın gelen ve giden paketler olmak üzere İnternet trafiğini kontrol altında tutar. IP filtreleme, port filtreleme, Web filtreleme, içerik filtreleme bunlardan birkaçıdır.

Network Address Translation (NAT), TCP/IP ağındaki bir bilgisayarın yönlendirme cihazı ile başka bir ağa çıkarken adres uzayındaki bir IP ile yeniden haritalandırma yaparak IP paket başlığındaki ağ adres bilgisini değiştirme sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Ağ geçidi</span>

Ağ geçidi, farklı ağ iletişim kurallarını kullanan iki bilgisayar ağı arasında veri çerçevelerinin iletimini sağlayan ağ donanımıdır. Bir başka deyişle aynı dili konuşamayan iki ağ arasında tercüman vazifesi görür.

İngilizce Open Shortest Path First, yani "En kısa yola Öncelik" anlamına gelen OSPF, bir TCP/IP ağındaki router'ların birbirini otomatik olarak tanımasında kullanılan bir protokoldür. OSPF yönlendirme internette intra-AS yönlendirme için RIP gibi yaygınca kullanılan bir yöntemdir. OSPF temelde internet servis sağlayıcılarının (ISP) üst-tabakalarında kullanılır. OSPF kelimesindeki ilk O harfi yönlendirme protokolü şartlarının açık olduğunu gösterir. OSPF'nin en güncel versiyonu ikincisidir[RFC 2328].

<span class="mw-page-title-main">Point-to-Point Protokol</span>

Bilgisayar ağlarında Point-to-Point Protokolü, iki ağ geçidi arasında doğrudan bağlantı kurmaya yarayan veri köprüleme protokolüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ağ anahtarı</span> bilgisayar ağı cihazı

Dağıtıcı (İngilizce: switch), bilgisayarların ve diğer ağ öğelerinin birbirlerine bağlanmasına olanak veren ağ donanımlarından biridir. OSI yedi katman modelinin 2. katmanında ve yeni dağıtıcılar IP routing yapabildiği için 3. katmanda da çalışır.

Yöneltilebilir iletişim kuralı içerisinde hem ağ adres bilgisini, hem de aygıt adresini barındıran iletişim kuralına verilen addır. Bu sayede bir ağdan diğerine yöneltilebilir.

Yöneltme iletişim kuralı, yönelticilerin birbirleriyle iletişim kurmalarını sağlayan özel iletişim kuralına verilen addır. Bazı sık kullanılan yöneltme iletişim kuralları şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">OSI modeli</span>

Open Systems Interconnection (OSI) modeli ISO tarafından geliştirilmiştir. Bu modelle, ağ farkındalığına sahip cihazlarda çalışan uygulamaların birbirleriyle nasıl iletişim kuracakları tanımlanır.

Komşu Keşfi Protokolü IPv6 ile kullanılan internet iletişim kuralları dizisinde bir protokoldur. Bağlantı katmanında çalışır ve bağlantıdaki diğer düğümleri bulmak, diğer düğümlerin ağ katmanı adreslerine karar vermek, uygun routerlar bulmak ve diğer aktif komşu düğümlere yollar hakkında erişilebilirlik bilgisi sağlamakla yükümlüdür(RFC 4861, 2007).

Sınır Geçit Protokolü internet üzerinde kararların çekirdeğe yönlendirilmesine imkân sağlar. BGP gerçekten de güvenilir, sağlıklı çalışan bir yönlendirme protokolü olmasına karşın yavaş bir yönlendirme protokolüdür. Bu protokol bir IP network tablosunu korur ya da otonom sistemler arasında ağın ulaşılabilirliğini gösterir. Yol vektörü protokolü gibi tarif edilir.

Dağıtıcı, bilgisayarların ve diğer ağ öğelerinin birbirlerine bağlanmasına olanak veren ağ donanımlarından biridir. OSI yedi katman modelinin 2. katmanında ve yeni dağıtıcılar IP routing yapabildiği için 3. katmanda da çalışır.

TCP/IP, yapı olarak iki katmanlı bir haberleşme protokolüdür. Üst Katman TCP verinin iletimden önce paketlere ayrılmasını ve karşı tarafta bu paketlerin yeniden düzgün bir şekilde birleştirilmesini sağlar. Alt Katman IP ise, iletilen paketlerin istenilen ağ adresine yönlendirilmesini kontrol eder.

Tümleşme , aynı topolojik bilgiye sahip olan yönlendiricilerin işlev gördükleri merkezi bağlantı hakkındaki durumları. Yönlendiriciler tümleşik oldukları için onların tümü gerçekleştirimi yapılan yönlendirme protokolü yöntemiyle her biri diğerinden mevcut topolojik bilgiyi toplamalıdır. Onların topladıkları bilgi kümedeki herhangi bir diğer yönlendiricinin topolojik bilgisi ile çakışmamalıdır ve ağın gerçek durumunu göstermelidir. Diğer bir deyişle tümleşik ağ içindeki tüm yönlendiriciler ağ topolojisinin neye benzeyeceği hakkında hemfikir olmalıdırlar. Tümleşme dinamik yönlendirme (routing) içerisindeki yönlendiriciler için önemli bir kavramdır. Tüm iç ağ geçidi protokolü(Interior Gateway Protocol) tümleşme işleyişinin düzgün çalıştığına güvenir. Tümleştirme işlevsel otonom sistemin normal bir durumudur. Exterior Gateway Protocol tipik olarak hiçbir zaman tümleşmez çünkü Internet haberleşmenin yeterince hızlı olabilmesi için çok büyüktür

Bilgisayar ağlarında, İnternetin ağ mimarisinde genellikle TCP/IP olarak bilinen, İnternet iletişim kuralları dizisinde en düşük tabaka bağlantı katmanıdır. Bu tabaka RFC 1122 ve RFC 1123 ile tanımlanmıştır. Bağlantı katmanı metodların grubudur ve İletişim protokolleri sadece konağa fiziksel olarak bağlantı ile çalışmaktadır. Bağlantı, ağda konak ve düğümler arasında fiziksel ve mantıksal bileşenler kullanılmasıdır ve bir bağlantı protokolü metodların bir takımıdır ve standartlar sadece Yerel alan ağı parçalarında ya da bir Geniş alan ağı bağlantılarında sadece komşu ağ bileşenleri arasında geçerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Internet Protocol</span>

Internet Protocol (IP) ağ sınırları boyunca datagramların geçişi için internet protokolü takımında temel iletişim protokolüdür. Yönlendirme işlevi sayesinde internetin çalışmasını sağlamaktadır. IP, paket teslim görevini paket başlıklarındaki IP adreslerine dayalı olarak kaynak adresten hedef adrese doğru gerçekleştirir. Bu amaçla, IP veri teslim edilecek kapsülleyen bir paket yapıları tanımlamaktadır. Aynı zamanda adresleme yöntemlerini tanımlayan bu metot kaynak ve hedef bilgileri ile diyagramı etiketlemek için kullanılır. IP, 1974 yılında Vint Cerf ve Bob Kahn tarafından orijinal iletim kontrol programında bağlantısız bir datagram hizmeti olarak tanıtıldı. İnternet protokolü paketi bu nedenle sık sık TCP/IP gibi ifade edilir. IP'nin ilk büyük versiyonu İnternet Protokolü Sürüm 4'tür. IPv4 internette baskın olan bir protokoldür. Protokolün halefi ise İnternet Protokolü Sürüm 6 (IPv6)'dır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.